Zjawisko drenażu mózgów w teorii ekonomii

• Autorzy: Jan Brzozowski

Warianty tytułu

The Phenomenon of Brain Drain in Economic Theory

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem niniejszego opracowania jest dokonanie krytycznego przeglądu tych nowych teorii oraz ocena ich użyteczności empirycznej. W początkowej części artykułu scharakteryzowano klasyczne teorie brain drain oraz teorię wzrostu endogenicznego i jej wpływ na badania migracji. Następnie przedstawiono podstawowe pozytywne modele drenażu mózgów, w tym model beneficial brain drain (BBD) i jego zastosowanie w badaniach empirycznych. Na zakończenie przedstawiono argumenty za kontynuowaniem badań nad pozytywnym drenażem mózgów i pokazano, w jaki sposób wymienione modele mogą być wykorzystane do oceny tego zjawiska w warunkach krajów transformacji, w tym Polski. (fragment tekstu)

EN

The article offers a critical review of economic thought on the issue of brain drain. The departure of qualified emigrants became the subject of thorough analysis beginning in the 1960s. The term brain drain itself suggested the process is decidedly negative for the sending country’s economy, and many theories have therefore arisen explaining how these countries lose out when their most gifted move abroad. Paradoxically, due to the actual construction of the models used to describe the phenomenon and also because there is a lack of available data on the emigrants in question, none of these models have been empirically verified. The issue, however, was again taken up at the end of the twentieth century, having once again intensified due to globalisation and the needs of the “knowledge-based economy”. Alongside the traditional models illustrating the negative aspects of brain drain, new strains of research arose in response to what was called The New Economics of Brain Drain, with some researchers suggesting that it may have a positive effect on the sending country’s economic growth. In the article I present several positive models of brain drain and analyse their usefulness in empirical research, particularly for the Polish economy. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Teoria ekonomii; Teoria wzrostu gospodarczego; Akumulacja kapitału; Kapitał ludzki

EN

Economic theory; Economic growth theory; Capital formation; Human capital

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 843
• Strony: 73--91

Twórcy

autor

Jan Brzozowski

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Bibliografia

• Azariadis C., Drazen A., Threshold Externalities in Economic Development, „Quarterly Journal of Economics” 1990, vol. 105.
• Beine M., Docquier F., Rapoport H., Brain Drain and Economic Growth: Theory and Evidence, „Journal of Development Economics” 2001, vol. 64.
• Beine M., Docquier F., Rapoport H., Brain Drain and LDC’s Growth: Winners and Loosers, IZA DP 2003, nr 819.
• Bhagwati J., Taxing the Brain Drain, „Challenge” 1976, vol. 19, nr 3.
• Bhagwati J., Hamada K., The Brain Drain International Integration of Markets for Professionals and Unemployment: A Theoretical Analysis, „Journal of Development Economics” 1974, vol. 1.
• Carrington W.J., Detriagiache E., How Big Is the Brain Drain? IMF Working Paper/98/102.
• Chiswick B.R., Are Immigrants Favorably Self-selected? An Economic Analysis [w:] Migration Theory: Talking accross Disciplines, red. C.D. Brettel, J.F. Hollifield, Routhledge, New York 2000.
• Domański R., Kapitał ludzki i wzrost gospodarczy, PWN, Warszawa 1993.
• Domański R., Polityka stopy procentowej a kapitał ludzki i rynek pracy, „Ekonomia” 2002, nr 5.
• Domingues Dos Santos M., Postel-Vinay F., Migration as a Source of Growth: The Perspective of a Developing Economy, „Journal of Population Economics” 2003, vol. 16.
• Galor O., Tsiddon D., Income Distribution and Growth: The Kuznetz Hypothesis Revisited, „Economica” 1996, vol. 63.
• Grubel H., Scott A., The International Flow of Human Capital, „American Economic Rewiev” 1966, vol. 56.
• Haque N.U., Kim S.J, „Human Capital Flight”: Impact of Migration on Income and Growth, „IMF Staff Papers” 1995, vol. 42, nr 3.
• Hemmi N., Brain Drain and Economic Growth: Theory and Evidence: A Comment, „Journal of Development Economics” 2005, vol. 77.
• Jabłoński Ł., Akumulacja kapitału ludzkiego w procesie konwergencji gospodarki Polski [w:] Kapitał ludzki i intelektualny jako czynnik wzrostu gospodarczego i ograniczania nierówności społecznych w Polsce, red. M.G. Woźniak, temat badawczy nr 21/ KES/1/2005/S/213, AE w Krakowie, Kraków 2005 (maszynopis).
• Kannappan S., The Brain Drain and Developing Countries, „International Labour Review” 1968, vol. 98.
• Lucas R.E., On the Mechanics of Economic Development, „Journal of Monetary Economics” 1988, vol. 22.
• Massey D.S. et al, Worlds in Motion. Understanding International Migration at the End of the Millenium, Clarendon Press, Oxford 1998.
• Miyagiwa K., Scale Economies in Education and the Brain Drain Problem, „International Economic Rewiew” 1991, vol. 32, nr 3.
• Mountford A., Can a Brain Drain Be Good for Growth in the Source Economy?, „Journal of Development Economics” 1997, vol. 53.
• Praszałowicz D., Teoretyczne koncepcje procesów migracji, „Przegląd Polonijny” 2002, r. XXVIII, z. 4.
• Stark O., The New Economics of the Brain Drain, „World Economics” 2005, vol. 6, nr 2.
• Stark O., Helmenstein C., Prskawetz A., A Brain Gain with a Brain Drain, „Economic Letters” 1997, vol. 55.
• Ulman P., Nierówności dochodów a wzrost gospodarczy w krajach Europy Środkowowschodniej, AE w Krakowie, Kraków 1999 (praca doktorska, maszynopis).
• Vidal J.P., The Effect of Emigration on Human Capital Formation, „Journal of Population Economics” 1998, vol. 11.
• Woźniak M.G., Kapitał ludzki i intelektualny w strategii prowzrostowej ograniczającej nierówności społeczne [w:] Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy. Kapitał ludzki i intelektualny. Część I, red. M.G. Woźniak, Uniwersytet Rzeszowski, Katedra Teorii Ekonomii, Rzeszów 2005.