Wzorce spożycia żywności w Polsce

• Autorzy: Ewa Halicka , Krystyna Rejman

Warianty tytułu

Food Consumption Patterns in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem przedstawionej analizy jest ukazanie przemian we wzorcach spożycia żywności w Polsce. Wykorzystano dane z bilansów żywnościowych z lat 1990–2008, a z badań budżetów gospodarstw domowych – lata 2000–2008. Analiza danych bilansowych wykazała, że główne zmiany we wzorcu spożycia dokonały się w latach dziewięćdziesiątych, po czym w kolejnej dekadzie przekształcenia w strukturze i poziomie konsumpcji uległy utrwaleniu. Z żywieniowego punktu widzenia pozytywnie należy ocenić wzrostową tendencję w spożyciu owoców i ryb oraz spadkową w przypadku tłuszczów zwierzęcych i cukru. Niekorzystnymi zmianami było zmniejszenie spożycia mleka i przetworów oraz wzrost spożycia tłuszczów ogółem. Z badań budżetowych wynika, że po 2000 roku konsumpcja żywności w gospodarstwach domowych uległa ograniczeniu. Zmniejszyło się spożycie produktów zbożowych, ziemniaków, grupy produktów mleczarskich, jaj, tłuszczów ogółem i tkankowych zwierzęcych, grupy świeżych i przetworzonych owoców i warzyw, owoców z przetworami oraz grupy cukier, miód, dżem i słodycze. Wzrosła natomiast konsumpcja mięsa i ryb wraz z przetworami, jogurtów i serów, masła, soków oraz wód. Wykazano, że wzorzec konsumpcji w gospodarstwach domowych najsilniej determinuje ich sytuacja dochodowa oraz cechy społeczno-ekonomiczne, a w najmniejszym stopniu klasa miejscowości zamieszkania. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the presented analysis was to demonstrate changes in the food consumption patterns in Poland. Food balance sheet data from the years 1990-2008 and household budget surveys from 2000-2008 were studied. The collected data show that the main changes in food consumption patterns took place in the 1990s, after which the evolution of food consumption structure and level became more fixative. From the nutritional point of view favourable growth of fruit and fish consumption and decrease in the consumption of animal fat and sugar were noted. A drop in the consumption of milk and its products and growth of total fat consumption can be evaluated as disadvantages. Household budget data show that after 2000 the level of food consumption, including cereal products, potatoes, dairy products, eggs, fats (overall and animal), fresh and processed fruits and vegetables, as well as sugar, honey, jam and sweets generally decreased. However, the consumption of meat and fish, yoghurt and cheese, butter, juices and waters increased. Food consumption patterns of Polish families are being determined in the first place by their income situation and, next, by their social-economic features and the place of residence. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wzorce konsumpcji; Struktura konsumpcji żywności; Żywność; Budżet gospodarstwa domowego

EN

Consumption patterns; Structure of food consumption; Food; Budgets of households

• Czasopismo: Wieś i Rolnictwo
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 4
• Strony: 75--94

Twórcy

autor

Ewa Halicka

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

autor

Krystyna Rejman

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Bibliografia

• Budżety gospodarstw domowych w 2000 r, 2001. GUS, Warszawa.
• Budżety gospodarstw domowych w 2008 r., 2009. GUS, Warszawa.
• Chmielewska B., 2001: Nierówności społeczne w sferze wyżywienia. Studia i Monografie. lERiGŻ, Warszawa.
• Chmielewska B., 2002: Samozaopatrzenie w rolnictwie. Studia i Monografie 110. lERiGŻ, Warszawa.
• Diet, Nutrition and Prevention of Chronic Diseases. Report of a Joint WHO/FAO Expert Consultation, 2003. WHO Technical Report Series 916, Geneva.
• Gutkowska K., 2000: Wybrane problemy rodzin wiejskich. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
• Halicka E., Kowrygo B., 2009: Polityka wyżywienia ludności - cele i instrumenty wdrażania. W: Żywienie człowieka a zdrowie publiczne. Red. J. Gawęcki, W. Roszkowski. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa: 241-253.
• Kos Cz., 1980: Modele i wzorce konsumpcji. W: Polityka i organizacja wyżywienia ludności. Red. W. Kamiński. PWE, Warszawa: 111-119.
• Kowrygo B., Rejman K., Laskowski W., 2000: Źródła pozyskiwania żywności w polskich gospodarstwach domowych. "Przemysł Spożywczy" 8: 36-37.
• Popyt na żywność. Stan i perspektywy, 2009. Analizy Rynkowe, grudzień. IERiGŻ-PIB, Warszawa.
• Rejman K., Halicka E., Januszewska R., 2004: Źródła zaopatrzenia w żywność wiejskich gospodarstw domowych na przełomie XX i XXI wieku. "Wieś i Rolnictwo" 4: 145-159.
• Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej, 2000... 2009. GUS, Warszawa.
• Świetlik K., Kwasek M., 2009: Popyt na żywność. W: Analiza produkcyjno-ekonomicznej sytuacji rolnictwa i gospodarki żywnościowej w 2008 r. Red. A. Kowalski. IERiGŻ-PIB, Warszawa: 160-183.
• Wiszniewski E., 1983: Ekonomika konsumpcji. PWE, Warszawa.