Podatki w gospodarce samorządu terytorialnego w warunkach integracji europejskiej

• Autorzy: Emilia Denek
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W Polsce od początku transformacji ustrojowej i gospodarczej podatki znalazły się w centrum uwagi zarówno polityków, jak i społeczeństwa. System podatkowy musiał być bowiem zasadniczo zmieniony i dostosowany do warunków w kraju. Drugim czynnikiem nasilającym zainteresowanie podatkami było dążenie do integracji z Unią Europejską i fakt przystąpienia do Unii w maju 2004 r. W okresie od 1990 r. przeprowadzono stopniowo reformę podatków wchodzących w skład budżetu państwa, których konstrukcja prawie co roku jest w pewnym zakresie zmieniana. Podatkom, które stanowią podstawę dochodów budżetu państwa, towarzyszy cała gama podatków tzw. lokalnych, zasilających budżety samorządu terytorialnego. Skład tych podatków, a także ich konstrukcja ulegały - od momentu reaktywowania samorządu, a więc w okresie 15-letnim - niewielkim zmianom, mimo postępującego wzrostu zadań i wydatków jednostek samorządu terytorialnego. Dodać przy tym należy, że podatki: dochodowy od osób fizycznych i od osób prawnych, wchodzące w skład budżetu państwa, zasilają w części także budżety samorządowe. Zarówno zbiór podatków lokalnych, jak i konstrukcja poszczególnych podatków oraz udziały w dochodach budżetu państwa budzą wiele wątpliwości. Nie są one bowiem w Polsce dostosowane do zmieniających się warunków działania jednostek samorządu terytorialnego. Celem opracowania jest podjęcie próby usystematyzowania płaszczyzn rozpatrywania podatków zasilających budżety samorządowe w Polsce w aktualnie występujących warunkach gospodarczych i społecznych kraju oraz w warunkach integracji z Unią Europejską. Intencją tego jest wyłonienie wybranych - ze względu na ograniczone ramy opracowania - problemów, które, zdaniem autorki, powinny stanowić przedmiot szczegółowych badań naukowych, a przynajmniej inicjować dyskusję na tematy podatkowe we wskazanym zakresie. Jest to niezbędne do przeprowadzenia reformy podatkowej, która nie polegałaby jedynie na „poprawkach kosmetycznych" konstrukcji wybranych podatków. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Integracja gospodarcza Polski z UE; Opodatkowanie; Działalność gospodarcza samorządu terytorialnego; Gospodarka samorządowa

EN

Poland's economic integration with the EU; Taxation; Local government economic activity; Local government economy

• Czasopismo: Monografie i Opracowania Naukowe / Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Kolegium Zarządzania i Finansów
• Rocznik: 2005
• Tom: Finanse
• Strony: 261--268

Twórcy

autor

Emilia Denek

• Akademia Ekonomiczna w Poznaniu

Bibliografia

• Denek E., Gospodarka finansowa samorządu w miastach na prawach powiatu w świetle reformy dochodów z 2004 r. Wybrane zagadnienia, w. Nauki finansowe wobec współczesnych problemów gospodarki polskiej, W: Finanse publiczne, red. S. Owsiak, AE w Krakowie, Kraków 2004.
• Gajl N., Finanse i gospodarka lokalna na świecie, PWN, Warszawa 1993.
• Gaji M, Modele podatkowe. Podatki lokalne, Wyd. Sejmowe, Warszawa 1996.
• Gałuszka K, Wpływ procesów globalizacji gospodarki na finanse samorządu terytorialnego, w: Finanse publiczne wobec procesów globalizacji, i. IV: Finanse publiczne wobec procesów globalizacji, red. L. Pawłowicz, R. Wierzba, Gdańska Akademia Bankowa, Gdańsk 2003.
• Głuchowski J., Podatki ekologiczne, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa 2002.
• Kańduła S., Samodzielność finansowa samorządu gminnego w Polsce po 1993 roku, AE w Poznaniu, Poznań 2003.
• Karpus K., Systemy podatków lokalnych w wybranych państwach europejskich, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2002.
• Pietrewicz M., Perspektywy opodatkowania gospodarstw rolnych w Polsce w kontekście programu ich modernizacji, w: Finanse i bankowość a wejście Polski do Unii Europejskiej, SGH, Warszawa-Pułtusk 1999 (materiały z konferencji katedr finansowych).
• Teoretyczne podstawy reformy podatków w Polsce, red. J. Ostaszewski, Z. Fedorowicz, T. Kierczyński, Difin, Warszawa 2004.
• Ustawa z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych, tekst jedn. (Dz. U. 2002, nr 9, poz. 84 z późn. zm.).
• Ustawa z 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, (Dz.U. 2003, nr 203, poz. 1966).