Pluralizm jako wartość i jako antywartość : filozoficzne tło życia społecznego

• Autorzy: Sebastian Tomasz Kołodziejczyk

Warianty tytułu

Pluralism as a Value and an Anti-Value : Philosophical Dimension of Social Life

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Cóż bardziej oczywistego niż teza, iż istnieje wiele przedmiotów? Jak się wydaje, jest to teza, w ramach której konstatujemy stan rzeczy właściwy dla umeblowania świata naszego życia. Nasze doświadczenie potoczne, ale także bardziej wyrafinowane, np. estetyczne, etyczne czy społeczne zdają się odwoływać do tej tezy jako swego uprawomocnienia. Z drugiej strony towarzyszy nam szczególne poczucie przynaglenia do przezwyciężania wielości. W tym kontekście w każdej mnogości doszukujemy się elementów łączących, a każdą jedność traktujemy jako spajającą i wykraczającą poza to, co partykularne. To napięcie - nazwijmy je dialektycznym - konstytuuje całą sferę myślenia i działania. Z tego też tytułu, mówiąc o jedności i wielości, dotykamy czegoś, co w sposób fundamentalny określa naszą wizję świata oraz dotyka tego, jaki świat jest naprawdę. (fragment tekstu)

EN

In this paper I analyze the concept of plurality from metaphysical (ontological) and axiological points of view. My main argument says that there is a mutual and inseparable relationship between two metaphysical states: multitude and unity. It implies that considerations concerning the axiological dimension of pluralism do have to take into account that fundamental state of affair. More-over, it shows how dialectical tensions between multitude and unity set up the whole range of values and anti-values. In both cases the point is that the more predominant one of the metaphysical states is, the more plausible is that anti-values will appear. Social and political life seems to be a very good example of the aforementioned metaphysical regularity. It engages both multitude and unity and then it tries to overcome them. This struggle clearly indicates that subjects of social (resp. political) community must face up the metaphysical states which both their community and they themselves are based on. My claim is that to be a value or anti-value for pluralism in terms of social and political life means simply that subjects recognize and define their position in light of multitude and unity. This job requires more or less deep insights into the metaphysical nature of the world. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Społeczeństwo; Pluralizm kulturowy

EN

Society; Cultural pluralism

• Czasopismo: Człowiek i Społeczeństwo / Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Nauk Społecznych
• Rocznik: 2010
• Tom: 30 My i oni : interdyscyplinarne obrazy wielokulturowości
• Strony: 35--61

Twórcy

autor

Sebastian Tomasz Kołodziejczyk

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Bibliografia

• Arendt, H. (1993), Korzenie totalitaryzmu, przeł. M. Szawiel i D. Grinberg, Warszawa: Niezależna Oficyna Wydawnicza "Krytyka".
• Arystoteles (1983), Metafizyka, przeł. K. Leśniak, Warszawa: PWN.
• Arystoteles (1964), Polityka z dodaniem pseudoarystotelesowskiej Ekonomiki, przeł. L. Piotrowicz, Warszawa: PWN.
• Black, M. (1962), The Identity of Indiscernibles, Mind, 61:153-64.
• Descartes, R. (Kartezjusz) (2002), Medytacje o filozofii pierwszej, przeł. J. Hartman, Kraków: Wyd. Aureus.
• Bonjour, L. (1985), The Structure of Empirical Knowledge, Cambridge, Mass.: Harvard University Press.
• Devitt, M. (1981), Designation, New York: Columbia University Press.
• Galston, W.A. (2002), Liberal Pluralism: The Implications of Value Pluralism for Political Theory and Practice, Cambridge: CUP.
• Hobbes, T. (1954), Lewiatan, przei. Cz. Znamierowski, Warszawa: PWN.
• Iwagen, Van P. (2002), Metaphysics, (Second Edition), Westview.
• Klein, P. (1998), Foundationalism and the Infinite Regress of Reasons, Philosophy and Phenomenological Research LVIII: 919-26.
• Kripke, S. (1988), Nazywanie i konieczność, przeł. B. Chwedeńczuk, Warszawa: IW PAX.
• Legutko, R. (1990), Krytyka demokracji w filozofii politycznej Platona, Kraków: Wyd. UJ.
• Loux, M.J. (2002), Metaphysics. A Contemporary Introduction, Second Edition, London - New York: Routledge.
• Lynch, M.P. (2001), Truth in Context: An Essay on Pluralism and Objectivity, Cambridge, Mass.: MIT.
• Łukasiewicz, J. (1987), O zasadzie niesprzeczności u Arystotelesa, tekst przejrzał, opracował i przedmową opatrzył J. Woleński, Warszawa: PWN.
• Madsen, R., Strong, T.B. (2003), The Many and The One: Religious and Secular Perspectives on Ethical Pluralism in the Modem World, Princeton: PUP.
• Plantinga, A. (1993), Warrant, The Current Debate, Oxford: OUP.
• Platon (1958), Państwo, przeł. W. Witwicki, Warszawa: PWN.
• Platon (1960), Prawa, przeł. M. Maykowska, Warszawa: PWN.
• Ramsey, F.P. (1927), Facts and Propositions, Aristotelian Society Supplementary Volume 7, 153-170.
• Rescher, N. (1995), Pluralism: Against the Demand for Consensus (Clarendon Library of Logic and Philosophy), Oxford: OUP.
• Stróżewski, W. (1994), Pytania o arché, [w:] Istnienie i sens, Kraków: SIW Znak.
• Witek, M. (2005), Język, prawda i poznanie z perspektywy deflacjonizmu, Kraków: Wyd. Aureus.
• Woleński, J. (1993), Metamatematyka a epistemologia, Warszawa: WN PWN.
• Woleński, J. (2005), Epistemologia, Warszawa: WN PWN.