Stosunek Narodowej Demokracji do kwestii żydowskiej w Polsce w latach 1918-1939

• Autorzy: Mieczysław Sobczak

Warianty tytułu

The Attitude of the National Democracy Towards the Jewish Issue in Poland from 1918 to 1939

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Praca składa się z dwóch zasadniczych części. Pierwsza z nich obejmuje działalność Narodowej Demokracji od początków "wybicia się na niepodległość" do przewrotu majowego; druga objęła problemy z lat 1926-1939. W obu częściach zwrócono uwagę na rozwój myśli nacjonalistycznej i działalność społeczno-polityczną Narodowej Demokracji. Tło analizy stanowiły najważniejsze w tych latach wydarzenia. Chodziło nie tylko o zdarzenia w szeroko rozumianym obozie narodowym, ale też o takie, które zaważyły na kierunkach rozwoju ogólnej sytuacji w Polsce, w tym nurtu narodowego.
W obu częściach pracy starałem się spojrzeć na stosunek endecji do kwestii żydowskiej, koncentrując się na: koncepcjach ideologiczno-doktrynalnych, programie społeczno-polityczno-gospodarczym, walce o realizację wytkniętych celów i przeobrażeniach wewnątrzpartyjnych. Rozpatrywanie różnorodnej problematyki pod takim kątem zdecydowało o wyborze kryterium problemowo-chronologicznego. (fragment tekstu)

EN

In order to determine the attitude of the National Democracy (endecja) towards the Jewish issue in Poland during the interwar period, it was necessary to outline such an area of analysis which would unable a multiple look at the examined problem. According to the author, this was possible by examining the topic of the monograph in the context of ideological and doctrinal conceptions of the National Democracy, and on the basis of the actual policy shaped in great measure by the Polish national movement. The ideological and political context also made it possible to perceive the situation among the Jewish minority in Poland. Hence, analysing the attitude of the National Democracy towards the Jewish issue from such a point of view constitutes the methodological basis of the present monograph.
The attention of Poles at the earliest period of the revived Polish state focused on the issue of its borders as well as its domestic social and political affairs. Besides, the energies of politicians were directed towards the preparations for the coming peace conference in Paris, and then its resolutions directly concerning Poland, including the questions of national minorities. The indicated problems were widely discussed in the first chapter of the monograph. This chapter comprises the main reasons why at the threshold of the second Polish Republic (II RP) the Polish-Jewish relations were marked by the deep incomprehension of mutual intensions and the reciprocal accusations. All these factors spread out the area of the conflict in which an important role was also played by the National Democracy and the Jewish nationalism (in Poland and abroad). The Jewish nationalists were uncapable of understanding the specific Polish concern about the sovereignty of the revived state, and the Polish sensitivity to any signs indicating the lack of a clear identification with the aspirations of the Polish nation. It seems that the negative evaluation of the Jewish behaviour and attitude, spread by the National Democracy during the period of formation of the state borders and the Polish-Bolshevik war, was the result of the existing conviction that Jews had been hostile to the idea of creating a strong and independent Polish state as early as in the dawn of independence.
Initially, political problems pushed other issues aside, which was unpropitious for discussing ideological or doctrinal questions so significant for the trend attaching a great importance to such notions as: "nation", or "national state". The National Democracy took up these issues as soon as the questions concerning the character of the state, its political system, the place and role of national minorities in the Polish nation, the competition among nations belonging to different civilizations, and the relation nation-state came to the fore. These questions were discussed in the second chapter with the emphasis on the ideological and doctrinal basis of the National Democrats' anti-Semitism.
The third chapter closes the first part of the monograph covering the period of 1918-1926. It focuses on the analysis of the political events which influenced the attitude of the National Democracy (ND) towards the Jewish issue. The incidents before and after the parliamentary elections of 1922, the years of the reign of Chjeno-Piast, the attempts of the government to regulate the problem of national minorities in Poland before the May coup d'etat were examined in detail in this chapter. Such a wide background allowed the author to demonstrate that the National Democracy did not present a homogenous standpoint to solving the Jewish issue in Poland. Consequently, by May 1926 the party did not have any elaborate programme which would state precisely what should be done in order to free Poles from the threat of the "Jewish flood". The most known case, the so called numéros clausus was taken up under the pressure of the radical Polish Youth (Młodzież Wszechpolska) rather than due to the internal evolution within the National Democracy. It seems that the solution of the Jewish question in Poland satisfactory for the National Democrats would be restricting the opportunities for Jews to participate in the life of the country. Yet, the area of the tolerated social, political and economic activity of Jews remained undefined, neither was the method of achieving so vaguely outlined idea.
The necessity to change the attitude of the National Democracy towards the Jewish issue was placed on the agenda after the May coup d'etat. The fundamental reason for such a position was the "sanacja's" policy towards national minorities aiming at incorporating them into the life of the state, according to the programme of "state assimilation". Putting the Jewish representatives on the lists of the Non-party Bloc of Cooperation with the Government (BBWR) in the parliamentary elections of 1928 was to confirm such intentions. The May coup d'etat pushed the National Democracy aside. The electoral defeat aggravated its political situation. It did not intend, however, to stop fighting for the national character of the state which, in its opinion, was in danger due to the "sanacja's" minority policy. The sharpness of declarations in this matter in the national press demonstrated the emotional tension within the National Democracy, which also had its source in the change of ND's social background. Losing a considerable influence with the gentry, the National Democrats expressed the aspirations of nationalist students and the lower middle class. Both groups met with Jewish competitors every day, perceiving them as a social and professional threat. In this situation an intensified anti-Jewish rhetoric in journalism was quite understandable. Its new characteristic was joining in one the "sanacja" regime and Jews as partners allegedly supporting each other. At the beginning of the 1930's it resulted in the thesis that attacking either the "sanacja" or Jews was equally important and served to remove the obstacles to building national Poland, During the after-May period in the National Democrats' journalism (but not in their official programme) there appeared new accents as the augury of the programme to deprive Jews of their political rights. This was discussed in the fourth chapter.
Anti-Semitism of the National Democracy reached its highest level in the 1930's. The ideological and doctrinal background as well as its actual political activity were the evidence of the changes in the attitude of the National Democracy towards Jews. Among the most important factors of the intensified National Democrats' anti-Semitism one should mention: the rowing influence of the "Young" (Młodych) in the party authorities, the increasing conflict between the "sanacja" regime and the National Democracy and the economic crisis. A separate context of the attitude of ND towards Jews was created by the phenomenon of anti-Semitism in some European countries but first of all by the development of fascism and national socialism. The National Democracy considered this phenomenon as the confirmation of its own standpoint about the alleged complete outlandishness of Jews to Poles. Emphasizing the independence of its own interpretation of the Jewish issue, ND rejected many elements of anti-Semitism in Germany eg. the racist theory or the physical violence towards Jews. On the other hand, by pointing out the growing "Jewish threat" it shaped the minds of its adherents who did not hesitate to use violence against Polish Jews. The indicated problems were widely discussed in the fifth chapter of the monograph.
The ending is an essential part of the book. Apart from collecting the most important conclusions from particular chapters, it contains some remarks regarding the most general grounds which influenced the attitude of the National Democracy towards the Jewish issue. Indicating the sources of the National Democrats' anti-Semitism during the period of the annexation (with regard to processes occurring among Jews) should make it easier to understand all the conditions influencing the attitude of the National Democracy towards the Jewish issue in the second Polish Republic (II RP). (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Historia; Historia polityczna; Żydzi; Antysemityzm; Przegląd literatury

EN

History; Political history; Jews; Anti-Semitism; Literature review

• Czasopismo: Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu. Seria : Monografie i Opracowania (nr 100)
• Rocznik: 1998
• Numer: nr 796
• Strony: 481

Twórcy

autor

Mieczysław Sobczak

Bibliografia

• Akta Biura Sejmu RP, sygn. 3.
• Akta Komitetu Narodowego Polskiego, sygn. 1, 4, 5, 6, 8, 332, 2047, 2066, 2205.
• Akta Ministerstwa Spraw Wewnętrznych: Biuro Wywiadowcze MSW, sygn. 1194-1195.
• Materiały do działalności Stronnictwa Narodowego, sygn. 866.
• Materiały dotyczące oceny sytuacji w kraju, sygn. 855, 864, 1085, 1222.
• Materiały Wydziału Narodowościowego, sygn. 935-936, 945, 950, 953, 956-963, 1062-1064, 1067-1071.
• Materiały Wydziału Społeczno - Politycznego MSW (Polityczne Komunikaty Informacyjnej, sygn. 849-854, 864.
• Okólniki MSW do wojewodów, sygn. 1222.
• Akta Komendy Głównej Policji Państwowej: Loże masońskie w Polsce, sygn. 259.
• Mniejszości narodowe w Polsce, sygn. 44.
• Akta Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego: Wyciągi z miesięcznych sprawozdań sytuacyjnych wojewodów dla MSW z lat 1922-1939, sygn. 384-385, 1460.
• Archiwum Polityczne I. Paderewskiego, sygn. 587, 3020.
• Akta E. Piltza, sygn. 13, 76.
• Akta Prezydium Rady Ministrów: Instytut Badań Spraw Narodowościowych, sygn. 64-65.
• Protokoły posiedzeń Komitetu Politycznego Rady Ministrów, sygn. 20188, 24049-24050.
• Protokoły posiedzeń Rady Ministrów Rzeczpospolitej Polskiej, sygn. 20045-20127.
• Rada Obrony Państwa, sygn. Rektyfikat nr 64, teczka 1.
• Rektyfikaty, sygn. 22, 24, 64.
• Akta S. Rymara, sygn. 3, 5-6, 13, 22-23.
• Akta W. Sikorskiego (korespondencja), sygn. 9-18, 74 (Listy S. Kota), 76 (Listy M. Kukiela).
• Akta L. Wasilewskiego, sygn. 13, 30, 70, 73, 77.
• Zbiór Druków Ulotnych, sygn. 40, 73, 154, 160-162, 188.
• Akta Komisariatu Rządu na miasto stołeczne Warszawę: meldunki sytuacyjne (lata: 1921-1922, 1926, 1930-1932, 1936-1939), sygn. Mf. 2741/1-6.
• Akta Komisariatu Rządu na miasto stołeczne Warszawę: poufne komunikaty informacyjne Wydziału Bezpieczeństwa Publicznego (lata: 1926-1936) sygn. Mf. 34/1-13.
• Morawski K.M.: Wspomnienia 1915-1938, sygn. 8899/11.
• Papiery S. Kozickiego, sygn. akc. 30/62, 32/62.
• Papiery po prof. Stefanie Surzyckim (dotyczące prawicowych stronnictw polskich), sygn. akc. 4/66.
• Papiery Z. Wasilewskiego, sygn. akc. 180/78.
• Sulatycki P.: Dwa różne oblicza powiatowe. Wspomnienia z okresu międzywojennego, sygn. 9858/III.
• Wasilewski Z.: Lwów przodujący. Szkice do dziejów kultury umysłowej w Polsce 1895-1914 (papiery Z. Wasilewskiego), sygn. akc. 180/78.
• Zamorski J.: Pamiętnik, t. I-VII, sygn. 9075/III.
• Chrzanowski B.: Wspomnienia, t. I-II, sygn. III 6480.
• Drobnik J.: Diariusz, t. I-II, sygn. 11953/1-2.
• Fudakowski K., Moje wspomnienia, sygn. akc. 12231/1-2.
• Korespondencja I. Chrzanowskiego z lat 1893-1940 (listy do R. Dmowskiego), sygn. 7608/II.
• Korotyński B.W.: Zapiski o ludziach znajomych, sygn. I 7282.
• Morawski K.M.: Pamiętnik, t. I-II, sygn. akc. 8629/1-2.
• Narodowe Zrzeszenie Adwokatów (lata 1935-1936), sygn. akc. 5979.
• Grzymała-Siedlecki A.: Rozmowy z samym sobą. Dziennik wspomnień 1938-1941, sygn. II 6455.
• Wierzbicki A.: Wspomnienia i dokumenty (1877-1920), t. III-V, sygn. III 9750-9751.
• Woyniłłowicz E.: Wspomnienia z życia, t. I-II, sygn. IV 6486.
• Żółtowski J.: Wspomnienia, sygn. II 10254.
• Kończal R.: Pęknięty dzwon, sygn. 11651/2.
• Dmowski R.: Korespondencja, sygn. 7808-7809.
• Papiery W. Sikory 1919-1920 do dziejów Polski, sygn. 7875, 9180.
• Papiery J. Zdziechowskiego, sygn. 9187.
• Czym jest Obóz Wielkiej Polski. Deklaracja ideowa odczytana na zjeździe w Poznaniu dnia 4.XII.1926 r. i przemówienie, wygłoszone na zebraniu OWP w Warszawie (styczeń 1927), Warszawa 1927.
• Deklaracja programowa Stronnictwa Demokratyczno - Narodowego, Warszawa grudzień 1918.
• Druki propagandowe ZLN i SN, sygn. 7827.
• Liga Narodowa. Akta ogólne. Sprawozdania KС Ligi Narodowej, sygn. 7782-7783.
• Materiały do dziejów Narodowej Demokracji w Galicji 1905-1918, sygn. 7817.
• Materiały do dziejów SD-N w zaborze rosyjskim 1905-1918, sygn. 7816.
• Materiały do dziejów prasy ruchu narodowego, sygn. 7829.
• Materiały dotyczące ONR ABC i "Falangi" oraz innych secesji z SN, sygn. 7840.
• Materiały organizacyjne SN i OWP z całej Polski, sygn. 7824.
• Mowy sejmowe posłów ZLN i SN (1919-1935).
• Nasz program. Przemówienia R. Dmowskiego, R. Rybarskiego i posła S. Kozickiego na konferencji krajowej ZLN 18.X.1925 roku.
• Popularne wskazania do działacza narodowego (Sekcja Młodych SN), 1935.
• Program ZLN uchwalony w dniu 27.X.1919 roku, Warszawa 1919.
• Programy i statuty ND-ZLN-SN, sygn. 7825.
• Sejmowy Związek Ludowo-Narodowy: mowy sejmowe (S. Grabski, 22.11.1919), Warszawa 1919.
• Mowa sejmowa J. Zdziechowskiego (6.II.1923), Warszawa 1923.
• Stronnictwo Narodowe. Organizacja i propaganda (1928-1939), sygn. 7820.
• Zjazd Związku Ludowo-Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej w Warszawie 11 i 12.V.1919 roku. Warszawa 1919.
• Zjazdy i sprawozdania ZLN i SN, sygn. 7826.
• Związek Ludowo-Narodowy (1919-1927). Druki ulotne, odezwy, sygn. 7819.
• Bilan B.: U źródeł wrześniowej katastrofy, sygn. 7842.
• Giertych J.: Stronnictwo Narodowe 1938-1939. Relacja pamiętnikarska, sygn. 7844.
• Kornecki J.: Wspomnienia i szkice. Moje życie i moja wieś rodzinna, sygn. 7828.
• Kozicki S.: Pół wieku życia politycznego. Pamiętnik, t. I-III, sygn. 7849.
• Niklewiczowa M., Wspomnienie o Romanie Dmowskim, sygn. 7810.
• Wasilewski Z.: Życiorys 1865-1949, sygn. 7859.
• Wasilewski Z.: O pojmowaniu psychiki narodowej, sygn. 7860.
• Zdziechowski J.: Rozprawy, memoriały, fragmenty wspomnień z lat 1919-1939, sygn. 9187.
• Materiały S. Kozickiego i I. Chrzanowskiego, sygn. 30.
• Kopie i odpisy papierów różnych, przeważnie dotyczące sytuacji Polski w latach 1914-1929, sygn. 13490/III.
• Korespondencja K. Fudakowskiego (listy do J. Zdanowskiego), sygn. 14026/III.
• Papiery W. Gąsiorowskiego z lat 1869-1939 (dział IV: Materiały do działalności Polonii amerykańskiej, t. 160), sygn. 15220/II.
• Papiery Rozwadowskich: Materiały dotyczące działalności SD-N (1904-1913), sygn. 7998/II.
• Materiały dotyczące wyborów do Sejmu i Rady Państwa w latach 1902-1913, sygn. 7997/II.
• Rozwadowski J.: Dziennik (6.IX.1917-24.IX.1917), sygn. 8010/II.
• Papiery różne, przeważnie dotyczące stosunków polsko - ukraińskich w Małopolsce Wschodniej w czasie I wojny światowej i w latach 1918-1919, sygn. 13504/II.
• Papiery różne związane z działalnością Komitetu Obrony Narodowej we Lwowie z lat 1918-1920, cz. III i IV (kopie), sygn. 13500/III, 13501/II.
• Ulotki organizacji młodzieżowych Uniwersytetu Jana Kazimierza i Politechniki Lwowskiej oraz papiery różne z lat 1931-1939, sygn. 13509/III.
• Zdanowski J.: Korespondencja (list R. Dmowskiego z 15.VIII.1922), sygn. 14026/III.
• Balicki W.: Wspomnienia nauczyciela z lat 1861-1921, sygn. 13254/I.
• Bartoszewicz W.: Mój ojciec i jego czasy. Wspomnienia z lat 1867-1920, t. I-II, sygn. 15611/II.
• Bieńkowski S.: Obrazy z mojego życia. Pamiętnik z lat 1894-1938, sygn. 13546/II.
• Bobrzyńska z Paygertów M.: Życie zmiennym jest. Pamiętnik z lat 1900-1958, t. I-V, sygn. 13533/II.
• Ciemniewski L.: Poprzez skiby mazowieckie, podolskie i śląskie. Wspomnienia z lat 1900-1964, sygn. 14115, cz. I-VI.
• Czekanowski S.: Roczniki długiego żywota mego, sygn. 13258/II.
• Dukowicz R.: Z moich wspomnień 1901-1977, sygn. 16161/II.
• Dzendzel H.: Moje wspomnienia. Rok 1926, t. I-X, sygn. 14448/II.
• Fudakowski K.: Moje wspomnienia (lata 1892-1932), sygn. 13158/II.
• Głąbińsk S.: Wspomnienia polityczne, cz. I-III, sygn. 400954/II, cz. IV (1926-1939), sygn. 13260/II.
• Hrabyk K.: Po drugiej stronie barykady. Spowiedź z klęski, t. I-V, sygn. 15352/II.
• Jabłonowski W.: Z biegiem lat, sygn. 12858/I.
• Kisielnicki K.: Prochy i szkice obyczajowe z początków XX wieku. Wspomnienia z lat 1896-1918, sygn. 14057/II.
• Kornecki J.: Wspomnienia i szkice. Moje życie i moja wieś rodzinna 1884-1944, sygn. 13174/II.
• Kościesza Wolski L.: O tym i o owym. Wspomnienia z Przemyskiego z I połowy XX-go wieku, sygn. 13540/II.
• Kozicki S.: Historia Ligi Narodowej 1887-1927, t. I-II, sygn. 13200/II.
• Kozicki S.: Pół wieku polityki narodowej 1887-1939, sygn. 13201/II.
• Lentz K.: Wspomnienia i uwagi 1918-1938, sygn. 12615/I.
• Longchamps B.: Wspomnienia 1884-1918, sygn. 14103/II.
• Młynarski F.: Za kulisami wielkich wydarzeń. Garść wspomnień osobistych, sygn. 13156/II.
• Naake-Nakęski W.: Pamiętnik Warszawiaka (1864-1894), sygn. 14344/II.
• Naake-Nakęski W.: Rozważania polityczne (1934), sygn. 14345/I.
• Notatki W. Sikorskiego z lat 1928-1939, zesz. III (1935-1937), sygn. 14447/I.
• Pamiętnik J. Madejczyka z lat 1880-1918, sygn. 12479/II.
• Skarbek- Sokołowska A.: Wspomnienia 1882-1914 wraz z załącznikami, t. I-II, sygn. 14137/II.
• Skirmunt K.: Moje wspomnienia, sygn. 14094/II.
• Słonimski A.: Wspomnienia z lat 1900-1970, sygn. 15940/II.
• Sudoł J.: Wspomnienia z lat 1882-1945, t. I-V, sygn. 15329/I,II.
• Szwedowski S.: Dzieje ruchu Zetowego w Polsce (Związku Młodzieży Polskiej "Zetu") na tle historycznym 1886-1945, t. I-X, sygn. 15955/II.
• Ściślak R.: Pamiętnik dziennikarza prowincjonalnego (Włocławek) z lat 1889-1944, sygn. 14138/II.
• Talaga J.: Szkice pamiętnikarskie 1900-1954, sygn. 16167/II.
• Uhma S.: Moje wspomnienia z lat 1888-1914, t. I, sygn. 14446/II.
• Wańkowicz M.: Posłannictwo i obcość. Szkice o kwestii żydowskiej, sygn. 14558/II.
• Wraubek J.: Moje wspomnienia, sygn. 14059/II.
• Zdanowski J.: Dzienniki 1915-1935, t. I-VII, sygn. 14022/I.
• Zieliński S.: Liga Narodowa na Rusi 1890-1920. Fragment historii pracy polskiej na kresach południowo-wschodnich, sygn. 13202/II.
• Archiwum Polityczne Ignacego Paderewskiego. T. 1-4. Warszawa 1973.
• Druga Rzeczypospolita. Wybór dokumentów. Red. A. Łuczak, J. R. Szaflik. Warszawa 1988.
• Kułakowski M., Roman Dmowski w świetle listów i wspomnień. T. 1. Red. J. Zieliński. Londyn 1968; T. 2: 1972.
• Sprawy polskie na konferencji pokojowej w Paryżu w 1919. T. 1-3. Dokumenty i materiały. Warszawa 1965-1968.
• Sprawozdania stenograficzne Sejmu Ustawodawczego (1919).
• Żydowskie stronnictwa i obozy społeczno-polityczne w Królestwie Polskim (grudzień 1917). Komunikat Referenta spraw żydowskich przy Departamencie Spraw Politycznych. Warszawa 1917.
• Bronner I.: Cykady nad Wisłą i Jordanem. Kraków 1991.
• Daszyński I.: Pamiętniki. T. 2. Warszawa 1957.
• Dłuski K.: Wspomnienia z Paryża. Od 4.I do 10.VII.1919. Warszawa 1920.
• Giertych J.: Rola dziejowa Dmowskiego. T. 1. Chicago 1968.
• Głąbiński S.: Wspomnienia polityczne (tom uzupełniający). Londyn 1986.
• Goetel F.: Patrząc wstecz. Pamiętnik. Londyn 1966.
• Grabski S.: Pamiętniki. T. 1-2. Warszawa 1989.
• Grabski W.: Dwa lata u podstaw państwowości naszej 1924-1925. Warszawa 1927.
• Grzesiakowa Z.: Między Horyniem a Słuczą. Warszawa 1992.
• Hartglas A.: Na pograniczu dwóch światów. Warszawa 1996.
• Herzl T.: Vision und Politik. Die Tagebücher Theodor Herzls. Auswahl und Nachwort von Gisela Brude-Firnau. Frankfurt/M 1976.
• Herzl T.: Briefe und Autobiographische Notizen 1866-1895. Bearbeitet von J. Wachten. T. 1. Berlin-Frankfurt/M-Wien 1983.
• Hirszfeld L.: Historia jednego życia. Wyd. 2. Warszawa 1989.
• Kawczak S.: Milknące echa. Warszawa 1934.
• Kowalska I., Merżan I.: Rottenburgowie znad Buga. Warszawa 1989.
• Krzywicki L.: Wspomnienia. T. 3. Warszawa 1959.
• Kunysz W.: Wścibski i wrazicki. Pamiętnik chłopa galicyjskiego. Warszawa 1973.
• Małkowska E.: Synagoga na Tłomackiem. Warszawa 1991.
• Miłosz Cz.: Rodzinna Europa. Paryż 1959.
• Pragier R.: Żydzi czy Polacy. Warszawa 1992.
• Rataj M.: Pamiętniki. Warszawa 1965.
• Rembieliński J.: Dmowski - wychowawca. Warszawa 1939.
• Romer E.: Pamiętnik paryski (1918-1919). Wrocław 1989.
• Stempowski S.: Pamiętniki (1870-1914). Warszawa 1953.
• Thugutt S.: Autobiografia. Warszawa 1984.
• Wat A.: Mój wiek. Pamiętnik mówiony. Cz. I. Warszawa 1990.
• Witos W.: Moje wspomnienia. T. 1-2: Paryż 1964; T. 3: 1965.
• Wolikowska I.: Roman Dmowski. Człowiek-Polak-Przyjaciel. Chicago 1961.
• "ABC" 1926, 1930, 1933-1934.
• "ABC Młodych" 1934, 1938.
• "Akademik" 1922-1924.
• "Akademik Polski" 1928-1932.
• "Akcja Narodowa" 1934-1935, 1937.
• "Awangarda" 1927-1930, 1932-1933.
• "Awangarda Państwa Narodowego" 1934-1939.
• "Chwila" 1920.
• "Falanga" 1936-1938.
• "Gazeta Poranna 2 Grosze" 1913, 1917, 1919-1924.
• "Gazeta Warszawska" 1918-1935 (1926-1927 jako "Gazeta Poranna Warszawska"); 1935-1939 (jako "Warszawski Dziennik Narodowy").
• "Gazeta Warszawska" - Numer okolicznościowy z 11.XI. 1988.
• "Gazeta Wyborcza" 14.IV.1997, 6-7.IX.1997.
• "Głos Narodu" (Kraków) 1918-1919.
• "Głos Polski" 1907.
• "Głos Warszawski" 1909.
• "Kalendarz »Zorzy«" na rok 1922 i 1925.
• "Kurier Lwowski" 1918-1919.
• "Kurier Poznański" 1921-1939.
• "Merkuriusz Polski Ordynaryjny" 1934, 1937.
• "Młody Narodowiec" 1929-1934.
• "Myśl Narodowa" 1921-1939.
• "Myśl Polska" (Londyn) 1953.
• "Nasza Poranna" (jednodniówka) 2.VII.1920.
• "Ojczyzna" 1913-1914.
• "Polak. Pismo z obrazkami dla wszystkich" 1903, 1905.
• "Polak" (Paryż) 1918.
• "Polityka Narodowa" 1938-1939.
• "Prosto z Mostu" 1935-1939.
• "Przegląd Narodowy" 1908-1914, 1919-1921.
• "Przegląd Wszechpolski" 1896-1897, 1901-1902, 1904, 1922-1926.
• "Rozwój" 1926.
• "Ruch Młodych" 1937.
• "Słowo Polskie" 1927-1928.
• "Sprawa Polska" (Piotrogród) 1915-1916.
• "Sprawy Narodowościowe" 1927-1939.
• "Szczerbiec" 1927-1932, 1934-1935.
• "Sztafeta" 1934-1937.
• "Teka" 1901, 190.
• "Tygodnik Polityczny Warszawskiego Dziennika Narodowego" 1935-1939.
• "Tygodnik Powszechny" 1975 (nr 25 z 22.VI).
• "Zadruga" 1937-1939.
• "Wiek Nowy" 1913.
• "Wieniec-Pszczółka" 1911.
• "Znak" 1983.
• "Znicz" (Stanisławów) 1919.
• "Zorza" 1922.
• Balicki Z.: Egoizm narodowy wobec etyki. Lwów 1902.
• Bałaban M.: Żydzi w Austrii za panowania cesarza Franciszka Józefa I ze szczególnym uwzględnieniem Galicji 1848-1908. Lwów 1909.
• Bartoszewicz J.: Sprawa polska. Kijów 1918.
• Bartoszewicz J.: Walka o Polskę. Poznań 1920.
• Bartoszewicz J.: Zagadnienia polityki polskiej. Warszawa 1929.
• Baudouin de Courtenay J.: W kwestii żydowskiej (odczyt wygłoszony w Warszawie, 7.II.1913 r.). Warszawa 1913.
• Baudouin de Courtenay J.: W kwestii narodowościowej. Warszawa 1926.
• Bełza S.: Być albo nie być (mój głos w sprawie żydowskiej). Warszawa 1914.
• Bielecki T.: W szkole Dmowskiego. Londyn 1968.
• Birnbaum N.: Den Ostjuden ihr Recht! Wien 1915.
• Budzyński W.: Lufcik na świat. Pod znakiem nacjonalizmu. Warszawa 1937.
• Bujak F.: The Jewish Question in Poland. Paris 1919.
• Bukowiecki S.: Polityka Polski niepodległej. Szkic programu. Warszawa 1922.
• Cybichowski Z.: Na szlakach nacjonalizmu. Warszawa 1939.
• Czwarty Kongres Wszechpolski Związku Ludowo-Narodowego odbyty w Warszawie w dniu 26 października 1924. Warszawa 1924.
• Ćwierćwiecze walki. Księga pamiątkowa 'Roli'. Warszawa 1910.
• Deklaracja programowa Stronnictwa Demokratyczno-Narodowego. Warszawa, grudzień 1918.
• Didier S.: Rola neofitów w dziejach Polski. Warszawa 1934.
• Dmowski R. (K. Wybranowski): Dziedzictwo. Warszawa 1930.
• Dmowski Cz.: Wolne siły gospodarcze do walki z Żydami. O planową mobilizującą wszystkie siły żywotne narodu akcję odżydzeniową. Siedlce 1936.
• Dmowski R.: Myśli nowoczesnego Polaka. Wyd. 3. Lwów 1907.
• Dmowski R.: Kwestia żydowska. Separatyzm Żydów i jego źródła. Warszawa 1909.
• Dmowski R.: Młodzież a ojczyzna. W pięciolecie OWP. Warszawa 1931.
• Dmowski R.: Przewrót. Warszawa 1934.
• Dmowski R.: Przyczynki - przemówienia. (Nakł. "Głosu"). Poznań 1936.
• Dmowski R.: Upadek myśli konserwatywnej w Polsce. [w:] Pisma. T. 4. Częstochowa 1938.
• Dmowski R.: Pisma. T. 2-10. Częstochowa 1938-1939.
• Dmowski R.: Polityka polska i odbudowanie państwa. T. 1-2. Warszawa 1988.
• Dmowski R.: Niemcy, Rosja i kwestia polska. Warszawa 1991.
• Doboszyński A.: Gospodarka narodowa. Warszawa 1936.
• Drobnik J.: Przesilenie współczesnej polityki. Szkice i uwagi. Poznań 1929.
• Drobnik J.: W ogniu przemian. Poznań 1934.
• Drobnik J.: Przed startem. Poznań 1937.
• Drobnik J.: Myśli przydrożne. Londyn 1977.
• Dubanowicz E.: Stanowisko ludności żydowskiej w Galicji wobec wyborów do parlamentu wiedeńskiego w 1907 roku. Lwów 1907.
• Dziedzic J.: Żyd we wsi. Z zagadnień przyszłości narodowej. (Nakł. autora). Lwów 1913.
• Dzikowski S.: Rok wojny w Warszawie. Notatki. Kraków 1916.
• Feldman W.: Asymilatorzy, syjoniści i Polacy. Z powodu przełomu w stosunkach żydowskich w Galicji. Kraków 1893.
• Feldman W.: Rzecz o Narodowej Demokracji. Kraków 1902.
• Giertych J.: O program polityki kresowej. Warszawa 1932.
• Giertych J.: Za północnym kordonem (Prusy Wschodnie). Warszawa 1934.
• Giertych J.: Kajakiem po Niemczech. Listy z podróży. Pelplin 1936.
• Giertych J.: Po wyborach w Łodzi. Obserwacje i wnioski. Warszawa 1936.
• Giertych J.: Tragizm losów Polski. Pelplin 1936.
• Giertych J.: Hiszpania bohaterska. Warszawa 1937.
• Giertych J.: Sprawa litewska. Wilno 1938.
• Giertych J.: O wyjście z kryzysu. Z przedmową K. Kowalskiego. Warszawa 1938.
• Giertych J.: Pół wieku polskiej polityki. Uwagi o polityce Dmowskiego i polityce polskiej lat 1919-1939 i 1939-1947. Zachodnie Niemcy 1947.
• Gluziński T.: O polskiej polityce gospodarczej (według uchwał Rady Naczelnej ZLN). Warszawa 1922.
• Gluziński T.: Odrodzenie idealizmu politycznego. Warszawa 1935.
• Gluziński T.: Sprawa ukraińska. Warszawa 1936.
• Gluziński T. (H. Rolicki): Zmierzch Izraela. Wyd. 3. Warszawa 1933.
• Głąbiński S.: Teoria ekonomiki narodowej. Lwów 1927.
• Głąbiński S.: Narodowa polityka ekonomiczna. Lwów 1928.
• Goetel F.: Pod znakiem faszyzmu. Warszawa 1939.
• Grabski S.: Rewolucja. Studium społeczno - psychologiczne. Warszawa 1921.
• Grabski S.: Wszyscy głosują na Nr 8. Czego Polsce potrzeba. (Nakł. 'Zorzy'). Warszawa 1922.
• Grabski S.: Naród a państwo. Lwów 1922.
• Grabski S.: Uwagi o bieżącej historycznej chwili Polski. Warszawa 1922.
• Grabski S.: Z codziennych walk i rozważań. Poznań 1923.
• Grabski S.: Z zagadnień polityki narodowo-państwowej. Warszawa 1925.
• Grabski S.: Państwo narodowe. Lwów 1929.
• Grabski W.: Dwa lata u podstaw państwowości naszej (1924-1925). Warszawa 1927.
• Górski K.: Nacjonalizm a katolicyzm. Kraków 1934.
• Grünbaum I.: Polityka żydowska w Polsce w ostatnich dziesięcioleciach. Warszawa 1930.
• Halicki J.: Dmowszczyzna. Toruń 1936.
• Hartglas A.: Terytorium a naród. Wyd. 2. Lwów-Warszawa 1912.
• Hartglas A.: Zasady naszego programu politycznego w Polsce (referat odczytany na trzeciej konferencji syjonistycznej w Warszawie w listopadzie roku 1917). Warszawa 1918.
• Hirschberg A.: Kwestia żydowska w Polsce. Wilno 1931.
• Hirszhorn S.: Samorząd miejski a Gmina Żydowska w Warszawie. Warszawa 1916.
• Historia Żydowskiego Stowarzyszenia Humanitarnego 'Solidarność' B'ne B'rith w Krakowie z okazji 40-lecia jubileuszu istnienia (od 7.XII. 1892 r. do 7.XII.1932 r.). Kraków 1932.
• Howorka M.: Walka o Wielką Polskę. Poznań 1934.
• Hrabyk K.: Ideologia 'Przeglądu Wszechpolskiego' (1895-1905). Poznań 1937.
• Kierski K.: Kwestia żydowska w Polsce. (Nakł. Związku Popierania Polskiego Stanu Posiadania). Poznań 1939.
• Kobyliński S.: Sprawa polska i kwestia żydowska. Zagadnienie węzłowe polityki polskiej, europejskiej i światowej. Poznań 1924.
• Koneczny F.: Polskie logos a ethos. Roztrząsanie o znaczeniu i celu Polski, T. 1-2. Poznań 1921.
• Koneczny F.: Cywilizacja żydowska. Londyn 1974 (wznowienie 1981).
• Konopczyński W.: Umarli mówią. Poznań 1929.
• Kozicki S.: Sprawa granic Polski na konferencji pokojowej w Paryżu w 1919 roku. Warszawa 1921.
• Kozicki S.: Historia Ligi Narodowej. Londyn 1964.
• Kozłowski M.: Między Sanem a Zbruczem. Walki o Lwów i Galicję Wschodnią 1918-1919. Kraków 1990.
• Kutrzeba S.: Sprawa żydowska w Polsce. Szkic historyczny. Lwów 1918.
• Kutrzeba S.: Kongres, Traktat i Polska. Warszawa 1919.
• Kwasieborski W.: Podstawy narodowego poglądu na świat. Warszawa 1937.
• Lauterbach L.: Zadania młodzieży syjońskiej (z referatu: 'O ideowych podstawach H.A.Z', wygłoszonego na I zwyczajnym wiecu H.A.Z w Przemyślu 31.X.1913 r.). Przemyśl 1914.
• Le Bon G.: Psychologia rozwoju narodów. Warszawa 1897.
• Le Bon G.: Psychologia tłumu. Warszawa 1994 (pierwsze wydanie polskie w 1899).
• Lepecki M.B.: Madagaskar. Kraj. Ludzie. Kolonizacja. Warszawa 1938.
• Lutosławski K.: Socjaliści jako wrogowie Polski [b.m] [b.r.] [1918?].
• Lutosławski K.: Hasła rewolucji w świetle nauki katolickiej. Głos kapłana do braci o tym, jak w samym zaczątku uniknąć drogi, po której ojczyzna w przepaść bolszewizmu stoczyć by się musiała. Warszawa 1919.
• Malatyński A.: Niemcy pod znakiem Hitlera (Od Weimaru do Potsdamu). Warszawa 1933.
• Marylski A.: Dzieje sprawy żydowskiej w Polsce. Warszawa 1912.
• Marylski A., Załuska J.: Lud i naród. Warszawa 1918.
• Meisl J.: Die Juden im Zartum Polen. Ein geschichtlicher Überblick. Bonn 1916.
• Miłosz Cz., Venclova T.: Dialog o Wilnie. Paryż 1979.
• Młynarski F. (Brzoza F.): Żydzi amerykańscy a sprawa polska (stenogram odczytu), [b.m.] 1917.
• Mocarstwo anonimowe. Ankieta w sprawie żydowskiej. Zebrał A. Nowaczyński. Warszawa 1921.
• Moraczewski J. (E.K.): Przewrót w Polsce. Rządy ludowe. Szkic wypadków z czasów wyzwolenia Polski do 16 stycznia 1919 roku. Kraków-Warszawa 1919.
• Moraczewski J.: Granica między Polską a Ukrainą. Studium statystyczne. Lublin 1919.
• Mosdorf J.: Wczoraj i jutro. T. 2. Warszawa 1938.
• Nasz program. Przemówienia R. Dmowskiego, R. Rybarskiego i posła S. Kozickiego na Konferenq'i Krajowej Związku Ludowo-Narodowego w Warszawie 18.X.1925 r. Warszawa 1925.
• Niebudek S.: Przytyk. Wielki proces Polaków. Warszawa 1936.
• Niebudek S.: Wyszyna. Warszawa 1936.
• Nossig A.: Polen und Juden. Die polnisch-jüdische Verständigung. Zur Regelung der Judenfrage in Polen. (Mit einem Vorwort von Davis Erdtracht). Wyd. 2. Wien-New York 1921.
• Oblicze polityczne 'Zespołu Stu'. Przemówienie Prezesa Klubu Dr. Aleksandra Domaszewicza na inauguracyjnym zebraniu Klubu 'Zespołu Stu' w dniu 16.X.1928 r. we Lwowie. Lwów 1928.
• Pawlikowski M. (P. Ponisz): Sprawa żydowska w Polsce ze stanowiska narodowego i katolickiego. Częstochowa 1938.
• Piestrzyński R.: Naród w państwie. Poznań 1934.
• Piestrzyński R.: O co chodzi? Poznań 1934.
• Piszczkowski M.: Przyczyny upadku Polski a chwila bieżąca. Lwów-Warszawa 1934.
• Piszczkowski T.: Odbudowanie Polski 1914-1921. Historia i polityka. Londyn 1966.
• Popławski J.L.: Pisma polityczne. T. 1-2. Z przedmową Z. Wasilewskiego. Kraków 1910.
• Popularne wskazania dla działacza narodowego (Polska dla Polaków. Władza dla Narodu). Nakł. Kujawsko-Pomorskiego Okręgu Sekcji Młodych SN. [b.m.] 1935.
• PPS wrogiem ludu pracującego i sługą żydowskiego kapitału. Łódź 1938.
• Prawo podstawą silnego państwa (przemówienie prezesa Klubu Narodowego prof. R. Rybarskiego wygłoszone w Sejmie dnia 5 grudnia 1929). Warszawa 1929.
• Program gospodarczy Związku Ludowo-Narodowego (przemówienie Prezesa dr. Stanisława Głąbińskiego na Radzie Naczelnej Związku Ludowo-Narodowego dnia 13 lipca 1924). Warszawa 1924.
• Program Stronnictwa Narodowego uchwalony dnia 7 października 1928 roku. Warszawa 1928.
• Rabski J.: Zagadnienie żydowskie. Lublin 1932.
• Roja B.: Legendy i fakty. Warszawa 1932.
• Rosenfeld M.: Polen und Juden. Zeitgemässe Betrachtungen. Berlin-Wien 1917.
• Rudnicki A.: Wielki spisek. Warszawa 1922. Biblioteka podręczna 'Zorzy'.
• Rybarski R.: Bojkoty ekonomiczne w krajach obcych. Kraków 1916.
• Rybarski R.: Idea gospodarstwa narodowego. Kraków 1919.
• Rybarski R.: Naród, jednostka i klasa. Warszawa 1926.
• Rybarski R.: Cele i zadania Komitetu Katolicko - Narodowego. [b.m.] [1928].
• Rybarski R.: Prawo podstawą silnego państwa (mowa w Sejmie 5.ХII.1929 r.). Warszawa 1929.
• Rybarski R.: Przyszłość gospodarcza świata. Warszawa 1932.
• Rybarski R.: Przyszłość gospodarcza Polski. Warszawa 1933.
• Rybarski R.: Podstawy narodowego programu gospodarczego. Warszawa 1934.
• Rybarski R.: Siła i prawo. Warszawa 1936.
• Rybarski R.: Program gospodarczy. Warszawa 1937.
• Rzymowski W.: Roman Dmowski, czciciel diabła. Warszawa 1932.
• Seyda M.: Polska na przełomie dziejów. T. 1: Poznań 1927; t. 2: 1931.
• Seyda M.: Z zagadnień polityki demokratyczno-narodowej. Londyn 1946.
• Słownik polityczny. Red. W. Wasiutyński. New York 1980.
• Snopek K.: Zmienianie nazwisk. Warszawa 1935.
• Sokolnicki M.: Czternaście lat. Warszawa 1936.
• Sprawa żydowska (Wyd. ZLN). Warszawa [b.r.].
• Stachniuk J.: Kolektywizm a naród. Poznań 1933.
• Stachniuk J.: Heroiczna wspólnota narodu. Kapitalizm epoki imperializmu a Polska. Poznań 1935.
• Stachniuk J.: Dzieje bez dziejów. Teoria rozwoju wewnętrznego Polski. Wrocław 1990 (reprint wydania z 1939).
• Stahl Z.: System Dmowskiego wczoraj i dziś. Londyn 1953.
• Stojanowski K.: Rasowe podstawy eugeniki. Poznań 1927.
• Stojanowski K.: Rasizm przeciw Słowiańszczyźnie. Poznań 1934.
• Stojanowski K.: Chłop a państwo narodowe. Poznań 1937.
• Szawlewski M.: Wychodźstwo polskie w Stanach Zjednoczonych Ameryki. Lwów 1924.
• Świrski W.: Wrogowie narodu polskiego - Niemcy i Żydzi. Warszawa 1918.
• Tennenbaum J.: Żydowskie problemy gospodarcze w Galicji. Wiedeń 1918.
• Tommasini F.: Odrodzenie Polski. Warszawa 1928.
• Tommasini F.: Marsz na Warszawę. Warszawa 1929.
• T.O.N. O potrzebie i zadaniach Organizacji Narodowej. Warszawa 1912.
• Uchwały Rady Naczelnej (ZLN) z dnia 26 lutego 1926. Warszawa 1926.
• Urbański Z.: Mniejszości narodowe w Polsce. Warszawa 1932.
• Wasilewski L.: Sprawy narodowościowe w teorii i w życiu. Warszawa 1929.
• Wasilewski Z.: Listy dziennikarza w sprawach kultury narodowej. Lwów 1908.
• Wasilewski Z.: Myśl przebudowy. Rozmowy z młodym przyjacielem. Warszawa 1912.
• Wasilewski Z.: Demokracja Narodowa. W dwudziestolecie programu stronnictwa (1887-1917). Piotrogród 1917.
• Wasilewski Z.: Na wschodnim posterunku. Księga pielgrzymstwa 1915-1918. Warszawa 1919.
• Wasilewski Z.: O życiu i katastrofach cywilizacji narodowej. Wstęp do rozważań nad programowymi zagadnieniami doby obecnej. Warszawa 1921.
• Wasilewski Z.: Proces Lednickiego. Fragment z dziejów odbudowy Polski 1915-1924. Warszawa 1924.
• Wasilewski Z.: Dyskusje. Poznań 1925.
• Wasiutyński B.: Ludność żydowska w Królestwie Polskim. Warszawa 1911.
• Wasiutyński B.: Z listów do przyjaciela. Warszawa 1913.
• Wasiutyński B.: Siły ekonomiczne Polski. Piotrogród 1917.
• Wasiutyński B.: Jak będzie w wolnej Polsce? Warszawa 1918.
• Wasiutyński В.: O socjalistach i ich odmianie bolszewickiej. Warszawa 1918.
• Wasiutyński B.: Nasza Ojczyzna. Ziemia-Naród-Państwo Polskie. Warszawa 1924.
• Wasiutyński B.: Praworządność. Warszawa 1927. OWP. Wskazania programowe, zesz. IV.
• Wasiutyński В.: Ludność żydowska w Polsce w wiekach XIX i XX. Studium statystyczne. Warszawa 1939.
• Wasiutyński W.: Z duchem czasu. Warszawa 1936.
• Wasiutyński W.: Między III Rzeszą a III Rusią. Warszawa 1939.
• Wasiutyński W.: Tysiąc lat polityki polskiej. Monachium 1946.
• Wasiutyński W.: Ruiny i fundamenty. Londyn 1947.
• Wasiutyński W.: Listy o ludziach. Londyn 1955.
• Wasiutyński W.: Libido i lojalność w polityce. Londyn 1961.
• Wasiutyński W.: Nowy świat. Ameryka 1958-1966. Londyn 1967.
• Wasiutyński W.: Źródła niepodległości. Londyn 1977.
• Wasiutyński W.: Czwarte pokolenie. Szkice z dziejów nacjonalizmu polskiego. Londyn 1982.
• Wasiutyński W.: O program większości. Londyn 1986.
• Wasiutyński W.: Skończył się wiek XX. Gdańsk 1991.
• Wierczak K.: Między Zbruczem a Karpatami. Lwów 1935.
• Wierczak K.: Sprawa najważniejsza. Warszawa [b.r.].
• Wierczak K.: Narodowe zasady gospodarcze. Warszawa [b.r.].
• Wierczak K.: Grabarze Polski. Cieszyn 1937.
• Wierczak K.: Dwa światy. Żywiec 1937.
• Wojciechowski Z.: O nowoczesny obóz państwowo-narodowy. Poznań 1934.
• Wojciechowski Z.: Program państwowy, kierunek narodowy i wychowanie młodzieży. Poznań 1935.
• Wojciechowski Z.: Myśli o polityce i ustroju narodowym. Seria pierwsza: Poznań 1935; seria druga: Poznań 1937.
• Wojciechowski Z.: Pełnia racji ideowej podstawą zjednoczenia. Poznań 1939.
• Wytyczne w sprawach żydowskiej, mniejszości słowiańskiej, niemieckiej, zasad polityki gospodarczej. Warszawa 1932.
• Zdziechowski J.: Polityka finansowa. Warszawa 1927.
• Żydzi jako mniejszość narodowa (Materiały w sprawie żydowskiej w Polsce). Red. I. Grünbaum. Zesz. III, cz. II: Żydowski samorząd gminny. Warszawa 1920.
• Żydzi podczas wojny, [b.m.] [b.r.].
• Batowski H.: Problem mniejszości narodowych w Europie w przededniu II wojny światowej. "Kwartalnik Historyczny" 1970 nr 3.
• Bauman Z.: Socjologia. Wyd. 1. Poznań 1996 (Wyd. Zysk i S-ka).
• Biernat T.: Mit polityczny. Warszawa 1989.
• Borkowski A.: Drogi do niepodległości w myśli politycznej i działalności Romana Dmowskiego (przed I wojną światową). "Przegląd Zachodni" 1988 nr 5/6.
• Bujak F.: Galicja. T. 1. Lwów 1908.
• Cała A.: Asymilacja Żydów w Królestwie Polskim (1864-1897). Postawy, konflikty, stereotypy. Warszawa 1989.
• Cała A.: Wizerunek Żyda w polskiej kulturze ludowej. [w:] Polska myśl polityczna XIX i XX wieku. T. 8: Polska - Polacy - mniejszości narodowe. Red. W. Wrzesiński. Wrocław 1992.
• Chlebowczyk J.: Procesy narodotwórcze we wschodniej Europie Środkowej w dobie kapitalizmu (od schyłku XVIII do początków XX w.). Warszawa-Kraków 1975.
• Chlebowczyk J.: O prawie do bytu małych i młodych narodów. Kwestia narodowa i procesy narodotwórcze we wschodniej Europie Środkowej w dobie kapitalizmu (od schyłku XVIII do początków XX w.). Warszawa-Kraków 1983.
• Chlebowczyk J.: Narodowowyzwoleńcze zagadnienia rewolucji 1905-1907. "Kwartalnik Historyczny" 1984 nr 2.
• Chojnowski A.: Koncepcje polityki narodowościowej rządów polskich w latach 1921-1939. Wrocław 1979.
• Chojnowski A.: Piłsudczycy u władzy. Dzieje Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem. Wrocław 1986.
• Ciesielski S., Fras Z., Kulak T.: Naród i narodowość polska lat 1795-1945 w badaniach historycznych. [w:] Polska myśl polityczna XIX i XX wieku. T. 8: Polska - Polacy - mniejszości narodowe. Red. W. Wrzesiński. Wrocław 1992.
• Czajka-Landau A.: Wszechobecni wrogowie. Niektóre elementy światopoglądu skrajnej prawicy nacjonalistycznej 1926-1939. "Przegląd Historyczny" 1988 z. 1.
• Czajka-Landau A.: Wychowanie dla wojny. Ideologia wychowawcza polskiej prawicy nacjonalistycznej. "Kwartalnik Historyczny" 1990 nr 3-4.
• Czajka-Landau A.: Naród i państwo w publicystyce polskiej skrajnej prawicy nacjonalistycznej lat 1926-1939. "Dzieje Najnowsze" 1991 nr 2.
• Czajka-Landau A.: Konserwatyści wobec kwestii żydowskiej w Polsce międzywojennej. "Przegląd Historyczny" 1991 z. 3-4.
• Czajka-Landau A.: Rozwiązanie kwestii żydowskiej w Polsce w świetle prasy katolickiej lat międzywojennych. "Dzieje Najnowsze" 1993 nr 1.
• Czajkowski J.: Myśl państwowa Romana Rybarskiego. [w:] Krakowscy twórcy myśli ekonomicznej. Roman Rybarski (Materiały z sesji naukowej - Kraków 17.X.1987 r.). Kraków 1987.
• Czubiński A.: Centrolew. Kształtowanie się i rozwój demokratycznej opozycji antysanacyjnej w Polsce w latach 1926-1930. Poznań 1963.
• Davis N.: Boże igrzysko. Historia Polski. T. 2. Kraków 1991.
• Drozdowski M.M.: Ignacy Jan Paderewski. Zarys biografii politycznej. Warszawa 1979.
• Drymmer W.T.: Zagadnienie żydowskie w Polsce w latach 1935-1939 (wspomnienie z pracy w Ministerstwie Spraw Zagranicznych). "Zeszyty Historyczne" (Paryż) 1968 z. 13.
• Eisenbach A.: Emancypacja Żydów na ziemiach polskich w XIX wieku na europejskim tle porównawczym. "Przegląd Historyczny" 1983 z. 4.
• Faryś J., Wątor A.: Edward Dubanowicz 1881-1943. Biografia polityczna. Szczecin 1994.
• Faszyzmy europejskie (1922-1945) w oczach współczesnych i historyków. Wybrał i wstępem opatrzył J.W. Borejsza. Warszawa 1979.
• Felczak W.: Historia Węgier. Wrocław 1983.
• Feldman W.: Dzieje polskiej myśli politycznej 1864-1914. Wyd. 2. Warszawa 1933.
• Friszke A.: Naród, państwo, system władzy w myśli politycznej Związku Ludowo-Narodowego w latach 1919-1926. "Przegląd Historyczny" 1981 z. 1.
• Fuks M., Hoffman Z., Horn M., Tomaszewski J.: Żydzi polscy. Dzieje i kultura. Warszawa 1982.
• Garlicki A.: U źródeł obozu belwederskiego. Warszawa 1979.
• Garlicki A.: Od maja do Brześcia. Warszawa 1985.
• Garlicki A.: Od Brześcia do maja. Warszawa 1986.
• Garlicki A.: Józef Piłsudski 1867-1935. Warszawa 1989.
• Gellner E.: Narody i nacjonalizm. Warszawa 1991.
• Geschichte der Juden. Von der biblischen Zeit bis zur Gegenwart. München 1983.
• Golczewski F.: Polnisch-jüdische Beziehungen 1881-1922. Eine Studie zur Geschichte des Antisemitismus in Osteuropa. Wiesbaden 1981.
• Grabski A. F.: O Romanie Dmowskim - stare i nowe. "Dzieje Najnowsze" 1973 nr 2.
• Graetz H.: Historia Żydów. T. 9. Warszawa 1936.
• Grott B.: Rola katolicyzmu w ideologii obozu narodowego w świetle pism jego ideologów i krytyki katolickiej (zarys problematyki badawczej). "Dzieje Najnowsze" 1980 nr 1.
• Grott B., Majchrowski J.M.: Publicystyka 'Zadrugi' jako jeden z przejawów krytyki kultury katolickiej w Polsce. Kraków 1981. "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego". Studia Religiologica z. 6.
• Grott B.: Myśl społeczna neopogańskiej 'Zadrugi' i jej religijne aspekty. Kraków 1989. "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego". Studia Religiologica z. 21.
• Grott B.: Nacjonalizm chrześcijański. Myśl społeczno - państwowa formacji narodowo-katolickiej w Drugiej Rzeczypospolitej. Kraków 1991.
• Grott B.: Religia, Kościół, etyka w ideach i koncepcjach prawicy polskiej. Narodowa Demokracja. Wybór tekstów z komentarzem autora. Kraków 1993.
• Grott B.: Adam Doboszyński o ustroju Polski. Warszawa 1996.
• Grünberg K.: Polskie koncepcje federalistyczne 1864-1918, Warszawa 1971.
• Hagen W.W.: Germans, Poles and Jews. The nationality conflict in the Prussian East 1772-1914. Chicago-London 1980.
• Halpern L.: Polityka żydowska w Sejmie i Senacie Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1933. "Sprawy Narodowościowe" 1933 nr 1.
• Handelsman M.: Problem narodowości nowoczesnej (IV Zjazd Historyków Polskich w Poznaniu, 1925) [b.m.].
• Handelsman M.: Rozwój narodowości współczesnej. Warszawa 1973.
• Heller C.S.: On the Edge of Destruction. Jews in Poland between the Two World Wars. New York 1977.
• Hemmerling Z.: Stronnictwa ludowe wobec Żydów i kwestii żydowskiej. "Kwartalnik Historyczny" 1989 nr 1-2.
• Hertz A.: Obraz Żyda w świadomości Polaków. [w:] Żydzi w Polsce i w świecie. Katolicyzm-judaizm. 'Znak' 1983 nr 339-340.
• Hirszhorn S.: Historia Żydów w Polsce. Od Sejmu Czteroletniego do Wojny Europejskiej (1788-1914). Warszawa 1921.
• Horak S.: Poland and her National Minorities 1919-1939. New York 1961.
• Horoszkiewicz M.: Recenzja (omówienie) artykułu z pisma: 'Polin'. A Journal of Polish-Jewish Studies. "Dzieje Najnowsze" 1990 nr 1-2.
• Jakubowska U.: Oblicze ideowo-polityczne 'Gazety Warszawskiej' i 'Warszawskiego Dziennika Narodowego'. Warszawa 1984.
• Jakubowska U.: Prasa Narodowej Demokracji w dobie zaborów. Warszawa-Łódź 1988.
• Johnson P.: Historia Żydów. Wyd. 3. Kraków 1996.
• Jonca K.: 'Noc kryształowa' i casus Herschela Grynszpana. Wrocław 1992.
• Kaczmarek Z.: Obóz Wielkiej Polski w Poznańskiem w latach 1926-1932. "Dzieje Najnowsze" 1974 nr 3.
• Kaczmarek Z., Pawlak K.: Endecja w Wielkopolsce Wschodniej tv okresie międzywojennym. "Roczniki Wielkopolski Wschodniej" 1976 t. 4.
• Kaczmarek Z.: Secesje Młodych w obozie narodowym w Wielkopolsce w latach 1933-1934. "Kwartalnik Historyczny" 1977 nr 3.
• Kaczmarek Z.: Obóz Wielkiej Polski. Geneza i działalność społeczno-polityczna w latach 1926-1933. Poznań 1980.
• Kaczmarek Z.: Obóz Wielkiej Polski w latach 1931-1933. "Kwartalnik Historyczny" 1984 nr 4.
• Kaczmarek Z.: Trzej prezydenci II Rzeczypospolitej. Warszawa 1988.
• Kaczmarek Z.: Wojciech Trąmpczyński. Poznań 1993.
• Kaczyńska E.: O drobnomieszczaństwie ziem polskich w XIX i na początku XX wieku. "Dzieje Najnowsze" 1976 nr 1.
• Kapiszewski A.: Asymilacja i konflikt. Z problematyki stosunków etnicznych w Stanach Zjednoczonych Ameryki. Warszawa-Kraków 1984.
• Karolczak K.: Ludność żydowska w Krakowie na przełomie XIX i XX wieku. [w:] Żydzi w Małopolsce. Studium z dziejów osadnictwa i życia społecznego. Red. F. Kiryk. Przemyśl 1991.
• Kawalec K.: Narodowa Demokracja wobec nacjonalizmu niemieckiego 1918-1939. "Dzieje Najnowsze" 1986 nr 3-4.
• Kawalec K.: Narodowa Demokracja wobec faszyzmu 1922-1939. Warszawa 1989.
• Kawalec K.: Recenzja książki: The Reconstruction of Poland 1914-1923. Ed. by P. Latowski. London 1992. "Dzieje Najnowsze" 1993 nr 4.
• Kawalec K.: Wizje ustroju państwa w polskiej myśli politycznej lat 1918-1939. Ze studiów nad dziejami polskiej myśli politycznej. Wrocław 1995.
• Kawalec K.: Roman Dmowski. Warszawa 1996.
• Kawalec K.: Roman Dmowski o ustroju politycznym państwa. Warszawa 1996.
• Kersten K.: Polacy, Żydzi, komunizm. Anatomia półprawd 1939-1968. Warszawa 1992.
• Kieniewicz S.: Polacy i Żydzi w XIX wieku. "Polityka" 1984 nr 50 (z 15.XII).
• Kiepurska H.: Warszawa w rewolucji 1905-1907. Warszawa 1974.
• Knysz-Rudzka D.: Teorie zagłady cywilizacji zachodniej (1913-1939). "Kultura i Społeczeństwo" 1964 t. 8 nr 4.
• Kollenscher M.: Jüdisches. Aus der deutsch-polnischen Übergangszeit, Posen 1918-1920. Berlin 1925.
• Kornaś J.: Naród i państwo w myśli politycznej Związku Ludowo-Narodowego. Kraków 1995. "Zeszyty Naukowe AE w Krakowie". Seria specjalna: Monografie nr 126.
• Kostrowicka I., Landau Z., Tomaszewski J.: Historia gospodarcza Polski XIX i XX wieku. Warszawa 1966.
• Kowalska-Glikman S.: Małżeństwa mieszane w Królestwie Polskim. Problemy asymilacji i integracji społecznej. "Kwartalnik Historyczny" 1977 nr 2.
• Kowalska-Glikman S.: Jeszcze raz o małżeństwach mieszanych w Królestwie Polskim. "Kwartalnik Historyczny"-1982 nr 4.
• Kowalska-Glikman S.: Stereotypy grup drobnomieszczańskich w publicystyce Królestwa Polskiego XIX wieku. "Przegląd Historyczny" 1990 z. 3-4.
• Krakowscy twórcy myśli ekonomicznej. Roman Rybarski (Materiały z sesji naukowej). Kraków 1987.
• Krasuski J.: Historia Rzeszy Niemieckiej 1871-1945. Poznań 1971.
• Krasuski J.: Między wojnami. Warszawa 1985.
• Kula M.: Porozmawiajmy jeszcze raz, na spokojnie, o syjonizmie. "Dzieje Najnowsze" 1987 nr 2.
• Kulak T.: Jan Ludwik Popławski 1854-1908. Biografia polityczna. T. 1-2. Wrocław 1989.
• Kulak T.: Kawalec K.: Endecja wobec kwestii żydowskiej (lata 1893-1939). [w:] Polska myśl polityczna XIX i XX wieku. T. 8: Polska - Polacy - mniejszości narodowe. Red. W. Wrzesiński. Wrocław 1992.
• Kulak T.: Mit narodowej siły polskiego ludu (Fragment z dziejów polskiej myśli politycznej XIX i XX wieku). [w:] Polska myśl polityczna XIX i XX wieku. T. 9: Polskie mity polityczne XIX i XX wieku. Red. W. Wrzesiński. Wrocław 1994.
• Kulak T.: 'Nie dokończona' wojna z Niemcami. Zagadnienie polskiej ekspansji nad Odrę i Bałtyk w międzywojennej publicystyce Stanisława Grabskiego. "Komunikaty Mazursko - Warmińskie" 1994 nr 2-3.
• Kulesza W.T.: Koncepcje ideowo-polityczne Kazimierza Bartla i jego ekipy w latach 1926-1930. "Przegląd Historyczny" 1981 z. 1.
• Kulesza W.T.: Koncepcje ideowo-polityczne obozu rządzącego w Polsce w latach 1926-1935. Warszawa 1985.
• Leczyk M.: Oblicze społeczno-polityczne Drugiej Rzeczypospolitej. Warszawa 1988.
• Lewin I.: The Jewish Community in Poland. Historical Essays. New York 1985.
• Lipski J.J.: Antysemityzm ONR "Falangi". [b.m.] 1985.
• Łepkowski T.: Polska - narodziny nowoczesnego narodu 1764-1870. Warszawa 1967.
• Łossowski P.: Kwestia narodowa w rewolucji i wojnie domowej w Rosji (1917-1920). "Kwartalnik Historyczny" 1967 nr 3.
• Łossowski P.: Po tej i tamtej stronie Niemna. Stosunki polsko - litewskie 1883-1939. Warszawa 1985.
• Łuczak Cz.: Polityka Trzeciej Rzeszy wobec Żydów. "Dzieje Najnowsze" 1996 nr 1.
• Łupina Z.: Organizacje satelickie Związku Ludowo-Narodowego. "Kwartalnik Historyczny" 1982 nr 4.
• Maciejewski M.: Nazistowskie założenia polityki wobec Żydów do 1933 roku na tle antysemickiej ideologii NSDAP. [w:] Z historii ludności żydowskiej w Polsce i na Śląsku. Red. K. Matwijowski. Wrocław 1994.
• Madajczyk Cz.: Dokumenty w sprawie polityki narodowościowej władz polskich po przewrocie majowym. "Dzieje Najnowsze" 1972 nr 3.
• Majchrowski J.M.: Obóz Narodowo-Radykalny - okres działalności legalnej. "Dzieje Najnowsze" 1976 nr 3.
• Majchrowski J.M.: Problem żydowski w programach głównych polskich obozów politycznych (1918-1939). "Znak" 1983 nr 2-3 (339-340).
• Majchrowski J.: Silni - Zwarci - Gotowi. Myśl polityczna Obozu Zjednoczenia Narodowego. Warszawa 1985.
• Marczewski J.: Narodowa Demokracja w Poznańskiem 1900-1914. Warszawa 1967.
• Marczewski J.: W sprawie oceny historii Narodowej Demokracji w zaborze pruskim (odpowiedź na recenzję M. Orzechowskiego dot. pracy autora: Narodowa Demokracja w Poznańskiem 1900-1914). Warszawa 1967.
• Mendelsohn E., Shmeruk Ch.: Studies on Polish Jewry. Jerusalem 1987.
• Mendelsohn E.: Żydzi Europy Środkowo-Wschodniej w okresie międzywojennym. Warszawa 1992.
• Micewski A.: Z geografii politycznej II Rzeczypospolitej. Szkice. Warszawa 1966.
• Micewski A.: W cieniu Marszałka Piłsudskiego. Szkice z dziejów myśli politycznej II Rzeczypospolitej. Warszawa 1968.
• Micewski A.: Roman Dmowski. Warszawa 1971.
• Mich W.: Obcy w polskim domu. Nacjonalistyczne koncepcje rozwiązania problemu mniejszości narodowych 1918-1939. Lublin 1994.
• Molenda J.: Piłsudczycy a Narodowi Demokraci 1908-1918. Warszawa 1980.
• Mroczko M.: Problemy kształtowania myśli zachodniej w Drugiej Rzeczypospolitej. Gdańsk 1981. "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Gdańskiego". Rozprawy i Monografie nr 29.
• Musialik Z.: Wojna polsko - bolszewicka 1919-1920 a Żydzi. Częstochowa 1995.
• Musielak M.: Nazizm w interpretacjach polskiej myśli politycznej okresu międzywojennego. Poznań 1997.
• Mycielska D.: Postawy polityczne profesorów wyższych uczelni w dwudziestoleciu międzywojennym. [w:] Inteligencja polska XIX i XX wieku. T. 4. Red. R. Czepulis - Rastenis. Warszawa 1985.
• Najnowsze dzieje Żydów w Polsce w zarysie (do 1950 roku). Red. J. Tomaszewski. Warszawa 1993.
• Orlicki J.: Szkice z dziejów stosunków polsko - żydowskich 1918-1949. Warszawa 1983.
• Ortega y Gasset J.: Bunt mas i inne pisma socjologiczne. Warszawa 1982.
• Orzechowski M.: Narodowa Demokracja na Górnym Śląsku (do 1918 r.). Wrocław 1965.
• Orzechowski M.: Wojciech Korfanty. Biografia polityczna. Wrocław 1975.
• Pakentreger A.: Żydzi w Kaliszu w latach 1918-1939. Problemy polityczne i społeczne. Warszawa 1988.
• Paruzel E.: Wzór osobowy Polaka w ujęciu Narodowej Demokracji na początku XX wieku. "Dzieje Najnowsze" 1993 nr 1.
• Paruzel E.: Ideał wychowawczy Narodowej Demokracji i próby jego realizacji na przełomie XIX i XX wieku. Toruń 1993.
• Pasierb B.: Polskie prace przygotowawcze do Traktatu Pokojowego z Niemcami 1916-1948. Instytucje - Ludzie - Problemy. Wrocław 1996.
• Pawlak K.: Rywalizacja zwolenników liberalizmu i totalizmu w wielkopolskiej organizacji Stronnictwa Narodowego w latach 1934-1939. "Dzieje Najnowsze" 1978 nr 2.
• Pepliński W.: Oblicze społeczno-polityczne 'Słowa Pomorskiego' w latach 1920-1939. Gdańsk 1978.
• Pilch A.: Studencki ruch polityczny w Polsce w latach 1932-1939. Kraków 1972.
• Pobóg-Malinowski W.: Narodowa Demokracja 1887-1918. Fakty i dokumenty. Warszawa 1933.
• Pobóg-Malinowski W.: Najnowsza historia polityczna Polski. T. 1 (1864-1914). Gdańsk 1991; T. 2 (1914-1939), 1990.
• Potrzebowski S.: 'Zadruga' - eine völkische Bewegung in Polen. Bonn 1982.
• Próchnik A.: Pierwsze piętnastolecie Polski niepodległej (1918-1933). Warszawa 1983.
• Rabinowicz H.M.: The Legacy of Polish Jewry. A History of Polish Jews in the interwar Years 1919-1939. New York-London 1965.
• Radziejowski J.: Kształtowanie się oblicza ideowego radykalnego nacjonalizmu ukraińskiego (1917-1929). [w:] Polska myśl polityczna XIX i XX wieku. T. 8: Polska - Polacy - mniejszości narodowe. Red. W. Wrzesiński. Wrocław 1992.
• Robertson R.: Żydzi w kulturze europejskiej: swoi czy obcy? "Przegląd Historyczny" 1990 z. 1-2.
• Rudnicki Sz.: Rozbicie ruchu młodzieżowego 'Obozu Narodowego'. "Dzieje Najnowsze" 1977 nr 1.
• Rudnicki Sz.: Obóz Narodowo-Radykalny. Geneza i działalność. Warszawa 1985.
• Schall J.: Historia Żydów w Polsce, na Litwie i Rusi. Lwów 1934.
• Serejski M.H.: Naród a państwo w polskiej myśli historycznej. Warszawa 1977.
• Sitek W.: Mit społeczny jako problem teoretyczno - metodologiczny. [w:] Polska myśl polityczna XIX i XX wieku. T. 10: Polskie mity polityczne XIX i XX wieku. Kontynuacja. Red. W. Wrzesiński. Wrocław 1996.
• Skodlarski J.: Zarys historii gospodarczej Polski (do 1939 roku). Warszawa-Łódź 1995.
• Sobczak M.: Problem zatrudniania mniejszości narodowych na stanowiska państwowe w Galicji Wschodniej u progu II Rzeczypospolitej. Wrocław 1989. "Prace Naukowe AE we Wrocławiu", nr 485.
• Soroka J.M.: Polska Partia Socjalistyczna wobec problemów kulturalno-oświatowych 1918-1939. Wrocław 1995.
• Srebrakowski A.: Sejm Wileński 1922 roku. Idea i jej realizacja. Wrocław 1993. "Acta Universitatis Wratislaviensis" nr 1363.
• Stecka M.: Żydzi w Polsce. Warszawa 1921.
• Szacka B.: Stanisław Staszic. Portret mieszczanina. Warszawa 1962.
• Szczepański J.: Elementarne pojęcia socjologii. Wyd. 2. Warszawa 1970.
• Suleja W.: Materiały do dziejów polskiej myśli politycznej lat 1864-1939 w zbiorach rękopiśmiennych Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu - przegląd zawartości. [w:] Polska myśl polityczna XIX i XX wieku. T. 1. Red. H. Zieliński. Wrocław 1975.
• Śliwa M.: Polska myśl socjalistyczna 1918-1948. Wrocław 1988.
• Śliwa M.: Kwestia żydowska w polskiej myśli socjalistycznej. [w:] Żydzi w Małopolsce. Studia z dziejów osadnictwa i życia społecznego. Red. F. Kiryk. Przemyśl 1991.
• Tazbir J.: Od antyjudaizmu do antysemityzmu. "Polityka" 1990 nr 41 (z 13.XII).
• Tazbir J.: Protokoły Mędrców Syjonu. Autentyk czy falsyfikat. Warszawa 1992.
• Terej J.J.: Idee, mity, realia. Szkice do dziejów Narodowej Demokracji. Warszawa 1971.
• Terej J.J.: Rzeczywistość i polityka. Ze studiów nad dziejami najnowszymi Narodowej Demokracji. Wyd. 2. Warszawa 1979.
• The Jews in Poland. Ed. by Ch. Abramsky, M. Jachimczyk and A. Polonsky. New York 1986.
• Tomasik P.: Wyprawa myślenicka 23 czerwca 1936 roku. "Kwartalnik Historyczny" 1989 nr 3-4.
• Tomaszewski J.: Recensa książki: A. Chojnowski, Koncepcje polityki narodowościowej rządów polskich w latach 1921-1939. "Przegląd Historyczny" 1980 z. 3.
• Tomaszewski J.: Lwów, 22 listopada 1918. "Przegląd Historyczny" 1984 z. 2.
• Tomaszewski J.: Kilka uwag o pracach poświęconych najnowszym dziejom Żydów polskich. "Przegląd Historyczny" 1984 z. 1.
• Tomaszewski J.: Rzeczpospolita wielu narodów. Warszawa 1985.
• Tomaszewski J.: Co to jest 'skrajna prawica nacjonalistyczna'? "Przegląd Historyczny" 1989 z. 2.
• Tomaszewski J.: Zarys dziejów Żydów w Polsce w latach 1918-1939. Warszawa 1990.
• Tomaszewski J.: Społeczność żydowska a Polacy w II Rzeczypospolitej. [w:] Polska myśl polityczna XIX i XX wieku. T. 8: Polska - Polacy - mniejszości narodowe. Red. W. Wrzesiński. Warszawa 1992.
• Wapiński R.: Ruch robotniczy na Pomorzu w latach 1920-1939. Gdynia 1963.
• Wapiński R.: Endecja na Pomorzu 1920-1939. Gdańsk 1966.
• Wapiński R.: Niektóre problemy ewolucji ideowo-politycznej endecji w latach 1919-1939. "Kwartalnik Historyczny" 1966 nr 4.
• Wapiński R.: Miejsce Narodowej Demokracji w życiu politycznym П Rzeczypospolitej. "Dzieje Najnowsze" 1969 nr 1.
• Wapiński R.: Z dziejów tendencji nacjonalistycznych. O stanowisku Narodowej Demokracji wobec kwestii narodowej w latach 1893-1939. "Kwartalnik Historyczny" 1973 nr 4.
• Wapiński R.: Próba konsolidacji polskich klas posiadających pod hegemonią Narodowej Demokracji w latach 1918-1926. [w:] Dzieje burżuazji w Polsce. Studia i Materiały. T. 1. Red. R. Kołodziejczyk. Wrocław 1974.
• Wapiński R.: Idea narodu w polskiej myśli społecznej i politycznej endecji przed rokiem 1918. [w:] Idee i koncepcje narodu w polskiej myśli politycznej czasów porozbiorowych. Red. J. Goćkowski, A. Walicki. Warszawa 1977.
• Wapiński R.: Listopad 1918 - Niepodległość: wypowiedź dla 'Kwartalnika Historycznego' z okazji 60 rocznicy powstania II RP. "Kwartalnik Historyczny" 1978 nr 4.
• Wapiński R.: Władysław Sikorski. Warszawa 1978.
• Wapiński R.: Roman Dmowski (Współczesne życiorysy Polaków). Warszawa 1979.
• Wapiński R.: Narodowa Demokracja 1893-1939. Ze studiów nad dziejami myśli nacjonalistycznej. Wrocław 1980.
• Wapiński R.: Życie polityczne Pomorza w latach 1920-1939. Warszawa 1983.
• Wapiński R.: Pokolenia Drugiej Rzeczypospolitej. "Kwartalnik Historyczny" 1983 nr 3.
• Wapiński R.: Kształtowanie się w Polsce w latach 1922-1939 poglądów na ruchy faszystowskie w Europie. [w:] Studia nad faszyzmem i zbrodniami hitlerowskimi. T. 9. Wrocław 1985. "Acta Universitatis Wratislaviensis" nr 687.
• Wapiński R.: Środowiska społecznego establishmentu wobec chłopów i ruchu ludowego w II Rzeczypospolitej. "Kwartalnik Historyczny" 1986 nr 3.
• Wapiński R.: Między ojczyznami prywatnymi a ideologicznymi. Gdańsk 1986. "Zeszyty Naukowe Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Gdańskiego" nr 10-11. Prace Historyczno - Literackie.
• Wapiński R.: Postawy i oczekiwania. Kilka uwag o zachowaniach społeczeństwa polskiego w pierwszych miesiącach niepodległości (listopad 1918-styczeń 1919). "Kwartalnik Historyczny" 1988 nr 3.
• Wapiński R.: Kresy: Alternatywa czy zależność? [w:] Polska myśl polityczna XIX i XX wieku. T. 6: Między Polską etniczną a historyczną. Red. W. Wrzesiński. Wrocław 1988.
• Wapiński R.: Świadomość polityczna w Drugiej Rzeczypospolitej. Łódź 1989.
• Wapiński R.: Roman Dmowski. Lublin 1989.
• Wapiński R.: Pokolenia Drugiej Rzeczypospolitej. Wrocław 1991.
• Wapiński R.: Polska i małe ojczyzny Polaków. Z dziejów kształtowania się świadomości narodowej w XIX i XX wieku po wybuch II wojny światowej. Wrocław 1994.
• Waskan J.: Koncepcje społeczno-polityczne Romana Rybarskiego. Toruń 1991.
• Wątor A.: Działalność Związku Ludowo-Narodowego w latach 1919-1922. Szczecin 1992.
• Wątor A.: Działalność Stronnictwa Demokratyczno - Narodowego w zaborze austriackim do roku 1914. Szczecin 1993.
• Werschler I.: Z dziejów obozu belwederskiego. Tadeusz Hołówko - życie i działalność. Warszawa 1984.
• Wędrowski J.: Stany Zjednoczone a odrodzenie Polski. Polityka Stanów Zjednoczonych wobec sprawy polskiej i Polski w latach 1916-1919. Wrocław 1980.
• Wieczorek W.: Szkice z prowincji. Warszawa 1968.
• Wierzbicki A.: Naród-państwo w polskiej myśli historycznej dwudziestolecia międzywojennego. Wrocław 1978.
• Wojdyło W.: Koncepcje społeczno-polityczne Stanisława Grabskiego. Toruń 1993.
• Wojdyło W.: Wiga miejsca Polski w Europie 1918-1945 w myśli politycznej Stanisława Grabskiego. "Dzieje Najnowsze" 1994 nr 1.
• Wolsza T.: Narodowa Demokracja wobec chłopów w latach 1887-1914. Warszawa 1992.
• Wróbel P.: Na równi pochyłej. Żydzi Białegostoku w latach 1918-1939: demografia, ekonomia, dezintegracja, konflikty z Polakami. "Przegląd Historyczny" 1989 z. 3.
• Wróbel P.: Zarys dziejów Żydów na ziemiach polskich 1880-1918. Warszawa 1991.
• Wróbel P.: Żydzi polscy w czasie I wojny światowej. "Przegląd Historyczny" 1992 z. 4.
• Wysocki S.: Żydzi w dziejach Polski. Warszawa 1995.
• Vincenz S.: Tematy żydowskie. Londyn 1977.
• Zalewska G.: Sprawa emigracji żydowskiej z Polski w drugiej połowie lat trzydziestych w świetle materiałów polskiego MSZ. "Dzieje Najnowsze" 1988 nr 1.
• Zieliński H.: Mniejszości narodowe w Europie Środkowej a problem bezpieczeństwa europejskiego (1918-1939). "Dzieje Najnowsze" 1974 nr 4.
• Zimand R.: Uwagi o teorii narodu na marginesie nacjonalistycznej teorii narodu. "Studia Filozoficzne" 1967 nr 4.
• Zineman J.: Historia syjonizmu. Kopenhaga 1979.
• Znaniecki F.: Upadek cywilizacji zachodniej. Szkic z pogranicza filozofii kultury i socjologii. Warszawa 1986 (reprint wydania z 1921 roku).
• Żarnowski J.: Społeczeństwo Drugiej Rzeczypospolitej. Warszawa 1973.
• Żydowskie gminy wyznaniowe. Studia z dziejów kultury żydowskiej w Polsce. T. 1. Red. J. Woronczak. Wrocław 1995.
• Żydzi w Wielkopolsce na przestrzeni dziejów. Red. J. Topolski i K. Modelski. Poznań 1995.
• Żydzi w obronie Rzeczypospolitej (materiały konferencji w Warszawie 17 i 18 października 1993). Red. J. Tomaszewski. Warszawa 1996.
• Żyndul J.: Zajścia antyżydowskie w Polsce w latach 1935-1937. Warszawa 1994.