Identyfikacja kosztów transakcyjnych przez rachunkowość

• Autorzy: Monika Raulinajtys , Gertruda Krystyna Świderska

Warianty tytułu

Identification of Transaction Costs in Accounting

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest przedstawienie, w jaki sposób koncepcja kosztów transakcyjnych jest identyfikowana i ujmowana w rachunkowości. W literaturze ekonomie wskazuje się, że koszty transakcyjne są pojęciem trudnym do jednoznacznego zdefiniowania, a co za tym idzie, także zmierzenia. Problematyka kosztów transakcyjnych zyskuje jednak zainteresowanie ekonomistów. Rosnąca rola kosztów transakcyjnych wskazuje na istotę tego problemu również w obszarze rachunkowości. W artykule wskazano, w jaki sposób problem kosztów transakcyjnych jest ujmowany w rachunkowości finansowej, a jak koszty te są identyfikowane przez narzędzia rachunkowości zarządczej. W rachunkowości finansowej te koszty transakcyjne, których rejestracja jest dokonywana w przedsiębiorstwie, mogą zwiększać cenę nabycia składników majątkowych lub zwiększać koszty okresu sprawozdawczego. Pozyskanie szerszego zakresu informacji o kosztach transakcyjnych umożliwiają nowoczesne narzędzia rachunkowości zarządczej, takie jak rachunek kosztów działań, czy zrównoważona karta wyników. Artykuł stanowi przyczynek do dyskusji nad problemem identyfikacji kosztów transakcyjnych w systemie rachunkowości. (abstrakt oryginalny)

EN

The purpose of this article is to explain how transaction costs are defined and Treated in accounting. Economic literature shows that transaction costs are hard to define and, consequently, to measure. However, transaction costs are increasingly attracting the attention of economists. The importance of transaction costs is growing and therefore it is necessary to address this question in the accounting context. The article shows how transaction costs are treated in financial accounting and what is the approach adopted in management accounting. In financial accounting those transaction costs which are recorded by a company's accounting system can increase the acquisition price of assets or increase period costs. Modern tools of management accounting such as Activity-Based Costing or Balanced Scorecard make it possible to expand the scope of information on transaction costs. This article contributes to the discussion about identification of transaction costs in the accounting system. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rachunkowość; Koszty transakcyjne; Rachunkowość zarządcza

EN

Accounting; Transaction cost; Management accounting

• Czasopismo: Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości
• Rocznik: 2011
• Tom: 62
• Numer: nr 118
• Strony: 227--237

Twórcy

autor

Monika Raulinajtys

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, doktorant

autor

Gertruda Krystyna Świderska

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Arrow K.J. (1969), The Organization of Economic Activity: Issues Pertinent to the Choice of Market versus Nonmarket Allocation, "The Analysis and Evaluation of Public Expenditure: The PPB System", Vol. I, US Joint Economic Committee, 91st Congress, 1st Session, Washington DC, US Government Printing Office.
• Coase R. (1937), The Nature of the Firm, "Economica".
• Dietrich M. (1992), Transaction Cost Economics and Beyond. Towards a NewEconomics of the Firm, Routledge, London.
• Gruszecki T. (2002), Współczesne teorie przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• KRUIS Anne-Marie (2007), A Transaction Cost Theory of Management Control: an empirical study, Working paper Workshop on Organizational Design.
• MSR/MSSF, Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 495/2009 z dnia 3 czerwca 2009, I cennik Urzędowy Unii Europejskiej, Dz.U. L149.
• Rutkowski K. (red.) (2008), Najlepsze praktyki w zarządzaniu łańcuchem dostaw, praca zbiorowa, SGH - Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
• Schweitzer M. (2008), The Scientific Poverty of Transaction Cost Theory, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", nr 44/2008.
• Singh N. (2008), Transaction costs, information, technology and development, "Indian Growth and Development Review" Vol. I, No. 2.
• Sobiecki G. (2010), Technologie Informacyjne i telekomunikacyjne (ICT) a zmiany kosztów transakcyjnych, referat na konferencję "Koszty transakcyjne, ich zmiany oraz skutki dla rozwoju i różnicowania przedsiębiorstw", SGH, grudzień.
• Świderska G.K. (red.) (2010), Controlling kosztów i rachunkowość zarządcza Difin/MAC Consulting, Warszawa.
• Świderska G.K. (red.) (2002), Rachunkowość zarządcza i rachunek kosztów t. I Difin/MAC Consulting, Warszawa.
• Turyna J. (1997), System informacyjny rachunkowości w podejmowaniu decyzji zarządczych, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania UW, Warszawa.
• Ustawa (2009) z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jednolity Dz.U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 z późn. zm.).
• Williamson O.E. (1998), Ekonomiczne instytucje kapitalizmu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.