Wątpliwości terminologiczne dotyczące promieniowania słonecznego

• Autorzy: Dorota Matuszko

Warianty tytułu

Terminological Uncertainties Regarding Solar Radiation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W opracowaniu rozważano poprawność terminologii z zakresu promieniowania słonecznego stosowaną w pracach klimatologicznych. Zwrócono uwagę na zastrzeżenia, jakie budzą definicje dwóch podstawowych wielkości charakteryzujących promieniowanie mierzonych na naziemnych stacjach meteorologicznych, mianowicie usłonecznienia i całkowitego promieniowania słonecznego. Wskazano niektóre przyczyny nieścisłości językowych i przedstawiono propozycje nowych terminów. (abstrakt oryginalny)

EN

The study aimed to identify some inconsistencies and to order certain terms and criteria related to solar radiation applied in climatologic papers. Specific attention was paid to objections related to the definitions of two basic values which characterize radiation and which are measured at on-ground meteorological stations, i.e. sunshine duration (in Polish: usłonecznienie) and total solar radiation (in Polish: całkowite promieniowanie słoneczne). Some reasons for linguistic ambiguity were identified, alongside possible mistakes at the time of interpreting heliographic data. Due to the progress in the development of new measurement and research techniques (e.g. satellite technology), it was stated that it was necessary to adjust the nomenclature to the existing terminology or modify the existing notions, which have become obsolete due to changes in the equipment used in research. A new definition of "actual sunshine duration" was suggested, defining it as the time, expressed in hours or minutes, during the which a heliograph (or an electronic sensor) records the influx of solar radiation to the surface of the Earth. (short original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Meteorologia; Klimatologia; Energia słoneczna

EN

Meteorology; Climatology; Solar energy

• Czasopismo: Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego
• Rocznik: 2009
• Numer: z. 122
• Strony: 55--61

Twórcy

autor

Dorota Matuszko

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Bibliografia

• Angstrom A., 1924, Solar and terrestrial radiation, Quart. J. R. Met. Soc., 50, 121-126.
• Berljand T.G., 1961, Raspriedielenie solniecznoj radiacji na kontinientach, Gidrometeoizdat, Leningrad.
• Black J.N., 1956, The distribution of solar radiation over the Earth's surface, Theor. Appl. Climat., 7, 2, 165-189.
• Chomicz K., Kuczmarska L., 1971, Zachmurzenie i usłonecznienie w Polsce, Przegl. Geofiz., 1/2, 69-89.
• Chwieduk D., 2004, Energia słoneczna. Terminologia 1, Polska Energetyka Słoneczna, 1, 29.
• Coakley J.A., 2002, Reflectance and albedo, surface, [w:] J.R., Holton, J.A. Curry (red.), Encyclopedia of the Atmosphere, Academic Press, 1914-1923.
• Dubicka M., 1999, Zmienność zachmurzenia w Karkonoszach w ostatnim stuleciu, [w:] Materiały konferencji: Zmiany i zmienność klimatu Polski, Łódź, 57-63.
• Fortuniak K., 1994, Wpływ aglomeracji łódzkiej na usłonecznienie, Przegl. Geofiz., 2, 169-178.
• Gluza A.E, 2000, Charakterystyka usłonecznienia w Lublinie w latach 1952-1991, Acta Agrophys., 34, 43-57.
• Hess M., Olecki Z., 1990, Wpływ zanieczyszczenia powietrza na stosunki radiacyjne w Krakowie, Zesz. Nauk. UJ, Pr. Geogr., 77, 29-43.
• Kędziora A., 1995, Podstawy agrometeorologii, Państ. Wyd. Roln. i Leśne, Poznań.
• Kossowska-Cezak U., Martyn D., Olszewski K., Kopacz-Lembowicz M., 2000, Meteorologia i klimatologia. Pomiary, obserwacje, opracowania, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa-Łódź.
• Kożuchowski K. (red.), 2005, Meteorologia i klimatologia, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
• Kuczmarski M., 1990, Usłonecznienie Polski i jego przydatność dla helioterapii, Dok. Geogr., 4.
• Madany A., 1996, Fizyka atmosfery, wybrane zagadnienia, Ofic. Wyd. Politechn. Warszawskiej, Warszawa.
• Miara K., Paszyński J., Grzybowski J., 1987, Zróżnicowanie przestrzenne bilansu promieniowania na obszarze Polski, Przegl. Geogr., 4, 487-509.
• Morawska M., 1963, Zachmurzenie i usłonecznienie Krakowa w latach 1859-1958, Prace PIHM, 81.
• Podogrocki J., Żółtowska K., 2008, Promieniowanie słoneczne (www. ekologika.pl).
• Podstawczyńska A., 2007, Cechy solarne klimatu Łodzi, Acta Geogr. Lodziensia, Folia Geogr. Phys., 7.
• Różdżyński K., 1996, Miernictwo meteorologiczne, 2, IMGW, Warszawa.
• Sivkov S.I., 1964, 0 vycis/enii vozmoznoj i otnositel'nojprodolSitel'nosti solnećnogo sijanija, Trudy GGO, 160, 32-38.
• Słomka J., 1957, Ustonecznienie we Wrocławiu, Pr. Wrocł. Tow. Nauk., ser. B, 79. Słownik języka polskiego, 1988, PWN, Warszawa.
• Słownik meteorologiczny, 2003, T. Niedźwiedź (red.), PT Geofiz., IMGW, Warszawa.
• Stenz E., 1952, Zachmurzenie Polski, Przegl. Meteorol. i Hydrol., 1-2, 69-81.
• Ugniewski S., 1964, Związek między insolacją a czasem uslonecznienia w Phu-Lien, Przegl. Geofiz., 3/4, 209-215.
• Woś A., 1996, Meteorologia dla geografów, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa-Łódź.
• Zinkiewicz W., 1962, Ustonecznienie względne Polski, Annales UMCS, sec. B., XVII, 10, 241-275.