Szacowanie kosztów i efektów kształcenia ekonomicznego na poziomie wyższym

• Autorzy: Wojciech Jarecki

Warianty tytułu

The Assessment of Costs and Effects of Higher Economic Education

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W pierwszym rozdziale, zatytułowanym "Poglądy ekonomiczne dotyczące wpływu kształcenia na efekty pracy w świetle teorii kapitału ludzkiego", zawarto krytyczny przegląd literatury fachowej na temat wyników badań ekonomistów nad kształceniem i jego wpływem na rozwój kwalifikacji. Omówiono poglądy ekonomistów klasycznych oraz przedstawiono powstanie i rozwój koncepcji kapitału ludzkiego w kontekście kształcenia. W drugim rozdziale, mającym tytuł "Badanie kosztów i efektów kształcenia, opisano wyniki badań w zakresie kosztów i efektów kształcenia", wyróżniono koszty i efekty w skali mikro- i makroekonomicznej, a także koszty i efekty ekonomiczne i pozaekonomiczne. Przedstawiono również kwestię dochodów studentów w okresie studiowania, problem ryzyka związanego ze studiowaniem oraz zarysowano problem studiów jako okresu selekcji i sygnalizacji dla pracodawców. Trzeci rozdział poświęcono metodom i wynikom szacowania stopy zwrotu i okresu zwrotu z inwestycji w kształcenie. Przedstawiono w nim dotychczas stosowaną metodologię badań kosztów i efektów kształcenia, a w szczególności rentowności kształcenia. Ukazano również wyniki badań rentowności kształcenia, zwracając szczególną uwagę na metody i źródła do uzyskiwania danych statystycznych. Czwarty rozdział, zatytułowany "Szkolnictwo wyższe w Polsce, metodologia badania kosztów i efektów kształcenia wyższego", poświęcono autorskiej metodologii badań. Przedstawiono w nim możliwości uzyskiwania danych statystycznych, ze szczególnym uwzględnieniem danych dotyczących kosztów studiowania i dochodów z pracy własnej w okresie studiów, następnie metody i możliwości badania efektów studiowania oraz sposoby analizy uzyskanych danych statystycznych. W piątym rozdziale ujęto "Koszty studiowania na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych oraz dochody studentów", zaprezentowano dane statystyczne z własnych badań dotyczących indywidualnych kosztów studiowania oraz dochodów uzyskiwanych w okresie studiów. Zdefiniowano i rozróżniono koszty pośrednie, bezpośrednie oraz koszt alternatywny w celu wydzielenia tych kosztów, które mają charakter inwestycyjny. W rozdziale szóstym, poświęconym "Badaniu efektów studiowania", przeanalizowano różnorodne - ekonomiczne i pozaekonomiczne - efekty studiowania, a głównie zależności między badanymi zmiennymi, oraz oszacowano stopę i okres zwrotu z inwestycji w studia wyższe ekonomiczne i przedstawiono determinujące je czynniki. Pracę zakończono podsumowaniem, w którym dokonano rekapitulacji opisanych wyników badań. Zweryfikowanie hipotez badawczych dla realizacji celów pracy i przeprowadzenie wnioskowania w ramach podjętego tematu badawczego wymagało pogłębionych studiów literaturowych i szczegółowych badań empirycznych. Materiały opracowano różnorodnymi metodami. W procesie badawczym zastosowano nie tylko powszechnie wykorzystywane metody dedukcji i indukcji, ale również wybrane metody ilościowe, jakościowe i mieszane - metody statystyczne i analizy ekonomicznej, porównania w czasie i przestrzeni oraz analizę wskaźnikową. (fragment tekstu)

EN

The present paper makes a contribution to economics, and particularly the human capital theory, in that it presents an innovative approach to the analysis of education costs and effects. Therefore, the author's contribution is mainly the presentation of the original methodology for assessing the rate of return on individual investments in higher education made in Poland. Another novelty is the division into full-time and extramural studies, calculation of the rate of return on investments in higher economic education and time after which it is achieved with the use of internal rate of return. This method has not been used for such a purpose yet. Furthermore, the author took various types of costs into account while analyzing the individual costs of education, namely direct costs, costs of lost remuneration, unemployment risk. Attention was also paid to students' earned income and other factors that have not been considered yet. To be more precise, those affecting the situation of graduates in the labour market, e.g. reasons behind the choice of a given field of study, the moment one has specified his/her professional interests, the diploma grade, and students earned income. The results of the investigation have practical value. First of all, they may be useful to secondary-school graduates when they are to make decision about their future career. The methodology developed by the author to analyze the effects and costs of higher education as well as data derived from GUS (Central Statistical Office) on the amount of remuneration and unemployment rate allowed to assess the rate of return on such an investment and the time after which such a return is received. Potential students as well as people in higher education can also make use of the methodology and results, and notice how they may benefit from certain motives behind entering higher education, being involved in acquiring knowledge during studies etc. Secondly, the results can be used by central authorities and the authorities of higher education institutions as well as lecturers for investigating the graduates' career in order to, e.g. adjust the fields of study to the labour market requirements in a more effective way, or to improve the way of conducting class etc. Thirdly, the results in question may be useful to academic teachers so that they help students manage their professional career and raise their qualifications since higher education is aimed at finding a satisfying job. (short original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kształcenie ekonomistów; Edukacja ekonomiczna; Szkolnictwo wyższe; Wyższe szkoły ekonomiczne; Koszty oświaty; Badanie efektywności

EN

Education of economists; Economic education; Higher education; Higher economic schools; Cost of education; Research efficiency

• Czasopismo: Rozprawy i Studia / Uniwersytet Szczeciński
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 789
• Strony: 319

Twórcy

autor

Wojciech Jarecki

• Uniwersytet Szczeciński

Bibliografia

• Aczel A.M., Statystyka w zarządzaniu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
• Adamczyk A., Jarecki W., Szacowanie wewnętrznej stopy zwrotu inwestycji w wyższe wykształcenie, „Gospodarka Narodowa" 2008, nr 11-12.
• Aktywność ekonomiczna ludności Polski II kw. 2009, GUS, Warszawa 2009.
• Ammermuller A., Dohmen D., Individuelle und soziale Ertrage von Bildungsinvestitionen. Studien zum deutschen lnnovationssystem, Nr. 1, FiBS, Koln 2004.
• An C., Haveman R., Wolfe B., Teen Out-of-Wedlock Births and Welfare Recept: The Role of Childhood Events and Economic Circumstances, „Review of Economics and Statistics" 1993, No. 2.
• Angrist J.D., Kruger A.B., Does Compulsory Schooling Affect Schooling and Earnings?, „Quarterly Journal of Economics" 1991, No. 106.
• Angrist J.D., Kruger A.B., Estimating the Pay off to Schooling Using the Vietnam-era Draft Lottery, Working Paper 4067, NBER, New York 1992.
• Arrow K., Higher Education as a Filter, „Journal of Public Economics" 1973, No. 2.
• Babbie E., Badania społeczne w praktyce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
• Barr N., The Welfare State as Piggy Bank - Information, Risk, Uncertainty, and the Role of the State, New York 2001.
• Bartel A.P., Lichtenberg F.R., The Comparative Advantage of Educated Workers in Implementing New Technology, „The Review of Economics and Statistics" 1987, Vol. 69, No. 1.
• Battu H., Belfield C., Sloane P., Overeducation Among Graduates: A Cohort View, „Education Economics" 1999, No. 7 (1).
• Beck A.J., Shipley B.E., Recidivism of Prisoners Released in 1983, Bureau of Justice Statistics, Special Report NCJ-116261, Department of Justice, Washington 1989.
• Becker G.S., Human Capital. A Theoretical Analysis with special Reference to Education, National Bureau of Economic Research, New York 1964, 1975, www: http://www.sonoma.edU/users/c/cuellar/econ421/humancapital.pdf.
• Becker G.S., investment in Human Capital: A Theoretical Analysis, „The Journal of Political Economy" 1962, Vol. 70, No. 5, Part 2.
• Becker G.S., The Economic Approach to Human Behavior, University of Chicago Press, Chicago 1976.
• Becker G.S., Underinvestment in College Education, „American Economic Review" 1960, No. 5.
• Becker G.S., Chiswick B.R., Education and the Distribution of Earnings, „The American Economic Review" 1966, t. LVI, No. 2.
• Bednarek H., Ku powszechnej cywilizacji pracy, PAX, Warszawa 1963.
• Bellmann L., Reinberg A., Tessaring M., Bildungsexpansion. Qualifikationsstruktur und Einkommensverteilung. Eine Analyse mit Daten des Mikrozensus und der Beschäftigtenstatistik, w: Bildung, Bildungsfinanzierung und Einkommensverteilung II, red. R. Ludeke, Schriften des Vereins fur Socialpolitik, NF, Band 221/11/1994.
• Bellmann L., Sadowski D., Bildungsökonomische Analysen mit Mikrodaten, IAB, Karlsruhe 2005.
• Berger M., Leigh J., Schooling, Self-Selection, and Health, „Journal of Human Resources" 1989, No. 3.
• Białecki I., Potencjał implementacyjny, „Forum Akademickie" 2010, nr 4.
• Białecki I., Sikorska J., Wykształcenie i rynek, Tepis, Warszawa 1998.
• Białecki P., Bony edukacyjne. Granice urynkowienia edukacji, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2005.
• Bildung auf einem Blick - OECD Indikatoren 2009, OECD 2009.
• Blaug M., The Empirical Status of Human Capital Theory: A Slightly Jaundiced Survey, „Journal of Economic Literature" 1976, No. 14.
• Blaug M., The Productivity of Universities, w: Economics of Education 2, red. M. Blaug, Pinguin Books, Middesex 1970.
• Blaug M., The Rate of Return on Investment in Education, w: Economics of Education 1, red. M. Blaug, Pinguin Books, Middesex 1968.
• Bodenhofer H.J., Finanzierungsprobleme und -alternativen der Bildungspolitik, „Zeitschrift für Wirtschafts- und Sozialwissenschaften" 1978, H. 2.
• Bonjour D., Czerkas L., Haskel J., Hawkes D., Spector T, Returns to Education: Evidence from UK Twins, CEE, London 2002.
• Bonjour D., Haskel J., Hawkes D., Estimating, Returns to Education Rusing a New Sample of Twins, Mimeo, Queen Mary and Westfield College, London-Westfield 2000.
• Bowles S., Towards an Educational Production Function, w: Education Income and Human Capital, „Studies in Income and Wealth" 1970, No. 3.
• Butcher K., Case A., The Effect of Sibling Sex Composition on Women's Education and Earnings, „Quarterly Journal of Economics" 1994, No. 109.
• Can education be equalized?, red. R. Erikson, J. Jonsson, Boulder, Westview, Oxford 1996.
• Gard D., Earnings, Schooling, and Ability Revisited, „Research in Labor Economics" 1995, No. 14.
• Card D., The Causal Effect of Education on Earnings, w: Handbook of Labor Economics, red. O. Ashenfelter, R. Layard, t. 3A, Amsterdam 1999.
• Chairman V., Salon J., Investment in Education: Private and Public Returns, JEC, US Congress 2000.
• Callan T., Harmon C., The Economic Return to Schooling in Ireland, „Labour Economics" 1999, No. 6(4).
• Campbell D.E., What is Educations Impact on Civic and Social Engagement, w: Measuring the Effects of Education on Health and Civic Engagement, red. R. Desjardins, T. Schuller (materiały z sympozjum kopenhaskiego), OECD 2006, http://www.oecd.org/dataoecd/23/61/37437718.pdf.
• Chapman B., Conceptual Issues and the Australian Experience with Income Contingent Charge for Higher Education, „The Economic Journal" 1997, Vol. 107, No. 442.
• Chapman B., Income Contingent Loans for Higher Education: International Reform, Centre for Economic Policy Research, Discussion Paper 2005, No. 491.
• Chapman P.G., The Economics of Training, New York 1993.
• Clark H.R, Life Earning in Selected Occupation, Harper and Bros., New York 1937. Competitiveness of Labour Market, red. D. Kopycińska, Print Grup, Szczecin 2007.
• Dach Z., Migracja zarobkowa w procesie transformacji systemowej w Polsce, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne" 1997, nr 5.
• Dach Z., Praca w dobie społeczeństwa informacyjnego, w: Rynek pracy w Polsce. Aspekty ekonomiczno-społeczne, red. Z. Dach, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków 2008.
• Daugherty C.R., Labor Problems in American Industry, The Annals of the American Academy of Political and Social Science, Boston 1934.
• Dąbrowa-Szefler M., Nauka w gospodarce opartej na wiedzy a sytuacja w Polsce, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe" 2003, nr 2.
• Dearden L., The Effects of Families and Ability on Men's Education and Earnings in Britain, „Labour Economics" 1999, No. 6 (4).
• Denison E.R, The Sources of Economic Growth in the United States and the Alternatives Before, Committee for Economic Development, New York 1962.
• Denison E.F, Measuring the Contribution of Education to Economic Growth, w: E.E. Robinson, J.E. Vaizey, The Economics of Education, New York 1966.
• Die Wirtschaftliche und soziale Lage der Studierenden in der Bundesrepublik Deutschland 2003, Bundesministerium für Bildung und Forschung, Bonn-Berlin 2004.
• Die Wirtschaftliche und soziale Lage der Studierenden in der Bundesrepublik Deutschland 2006, Bundesministerium für Bildung und Forschung, Bonn-Berlin 2007.
• Dietl J., Akademicka edukacja menedżerska, w: Edukacja menedżerska w Polsce, fakty i oceny, Biuro Koordynacji i Kształcenia Kadr, Fundusz Współpracy, Warszawa 1994.
• Dietl J., Education for Business Management, w: Education for Transition to Market Economy in Countries of Central and Eastern Europe, Polish Fulbright Alumni Assotiation, Polish-US Fulbright Commission, Warsaw 1996.
• Dietl J., Kapitał ludzki dla zarządzania biznesem i gospodarką. Stan i perspektywy, w: Kapitał ludzki. Stan i perspektywy, Rada Strategii Społeczno-Gospodarczych przy Radzie Ministrów, Raport nr 27, Warszawa 1998.
• Dietl J., Wyzwania XXI wieku dla edukacji menedżerskiej, konferencja: SGH a Szkoła Wakarowska w polskiej ekonomii, Warszawa 1996.
• Domański S.R., Kapitał ludzki i wzrost gospodarczy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1993.
• Domański H., PokropekA., Regionalne zróżnicowanie zależności między poziomem wykształcenia a wielkością dochodów, „Ekonomista" 2009, nr 5.
• Dziworska K., Decyzje inwestycyjne przedsiębiorstw, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2000.
• Eckaus R.S., D/e Bedeutung der Bildung für das Wirtschaftswachstum, w: Bildungsinvestitionen und Wirtschaftswachstum, red. K. Hiifner, Stuttgart 1970.
• Edding F., Ökonomie des Bildungswesens. Lehren und lernen a/s Haushalt und a/s Investition, Rombach, Freiburg 1963.
• Ederer P, Kopf C., Schuller P, Ziegele F., Umverteilung von unten nach oben durch gebuhrenfreie Hochschulausbildung, Materialsammlung, Centrum fur Hochschulentwicklung, Gutersloh 2000.
• Ederer P, Schuller P, Geschäftsbericht Deutschland AG, Schaffer Poeschel, Stuttgart 1999.
• Education at a Glance, OECD Indicators, Geneva 2009.
• Education at a Glance, OECD Indicators, Geneva 2008, http://213.253.134.43/oecd/ pdfs/browseit/01071 OPE5.PDF
• Ekonomiczno-społeczne problemy transformacji systemowej w Polsce. Przeobrażenia na rynku pracy, red. Z. Dach, Wydawnictwo AE w Krakowie, Kraków 2007.
• Ekonomiczno-społeczne problemy transformacji systemowej w Polsce. Państwo a rynek, red. Z. Dach, Wydawnictwo AE w Krakowie, Kraków 2008.
• Feinstein L., Sabates R., Anderson T.M., Sorhaindo A., Hammond C., What are the Effects of Education on Health, http://www.oecd.org/dataoecd/23/61/37437718. pdf.
• Franz W., Arbeitsmarktökonomik, Springer, Heidelberg 1999.
• Friedman M., Friedman S., Wolny wybór, Wydawnictwo Panda, Sosnowiec 1994.
• Gałkowski J.W., Praca i człowiek, PAK, Warszawa 1980.
• Glewwe P., Why does Mother's Schooling Raise Child Health in Developing Countries? Evidence from Morocco, „Journal of Human Resources" 1999, No. 1.
• Górski J., Klimczak M., Wpływ kwalifikacji i kształcenia na wzrost gospodarczy w historii myśli ekonomicznej, „Ekonomista" 1970, nr 3.
• Griliches Z., Estimating the Returns to Schooling: Some Econometric Problems, „Econometrica" 1977, Vol. 45.
• Grudzewski M.W., Hejduk I.K., W jakim celu należy zarządzać wiedzą?, „Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa" 2004, nr 7.
• Gryglaszewska A., Węgrzecka M., Rzetelność w kształceniu akademickim, w: Dobre obyczaje w kształceniu akademickim, red. D.K. Kole, E. Chmielewska, FPiAKE, Warszawa 2004.
• Gundlach E., Pablo J.N., Waisert N., Education is Good for the Poor, WIDER Discussion Paper 2001, No. 137.
• Handy Ch., Wiek paradoksu, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa 1996.
• Hansen W.L., Weisbrod B.A., Benefits, Costs and Finance of Public Higher Education, Markom Publishing Company, Chicago 1969.
• Hanusek E.A., Kim D., Schooling, Labour- Forces Quality, and Economics Growth, NBER Working Paper 1995, No. 5399.
• Hanusek E.A., Kimko D.D., Schooling, Labour Forces Quality, and Growth of Nations, „American Economic Review" 2000, No. 90 (5).
• Harbison F., Myers CA, Education, Manpower and Economic Growth, McGraw-Hill, New York-Toronto-London 1964.
• Harmon C., Oosterbeek H., The Returns to Education: A Review of Evidence, Issues and Definicies in the Literature, CEE Working Paper, No. 5/2000, London School of Economic, London 2000.
• Hitzan S., Paroush J., Investment in Human Capital and Social Self Protection under Uncertainty, „International Economic Review" 1980, No. 3.
• Hilgard E.R., Teoria uczenia się, PWN, Warszawa 1974.
• Howe J.W., The Effect of Higher Education on Unemployment Rates, w: Higher Education and Economic Growth, red. W.E. Becker, D.E. Lewis, Kluwer Academic Publisher, Boston 1993.
• Human Capital Investment - An International Comparison, OECD, Paris 1998.
• Investment in Human Capital Through Post-Compulsory Education and Training: Selected Efficiency and Equity Aspects, Economics Department Working Paper No. 333, OECD, Paris 2002.
• Isacsson G., Estimates of the Return to Schooling in Sweden from a Large Sample of Twins, „Labour Economics" 1999, t. 6, No. 4.
• Jakość kształcenia ekonomicznego, red. M. Rocki, PTE, Warszawa 2009.
• Jarecki W., Aktywność edukacyjna Polaków na tle krajów OECD i UE, „Przegląd Organizacji" 2007, nr 3.
• Jarecki W., Badanie indywidualnej rentowności kształcenia - aspekty metodologiczne, w: Zarządzanie wiedzą we współczesnej gospodarce, red. D. Kopycińska, Print Group, Szczecin 2008.
• Jarecki W., Investment in Higher Education, Research and Development. Poland in Comparison with the European Union and OECD, „International Journal of Economic Policy in Emerging Economies" 2008, nr 1.
• Jarecki W., Koszty kształcenia na studiach wyższych, „Polityka Społeczna" 2005, nr 4.
• Jarecki W., Motywy wyboru studiów i kierunku studiów wyższych, w: Wybory decyzyjnych podmiotów gospodarczych, red. D. Kopycińska, Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzana, nr 3, Szczecin 2008.
• Jarecki W., Okres zwrotu indywidualnych inwestycji w wyższe wykształcenie, „Gospodarka Narodowa" 2006, nr 5-6.
• Jarecki W., Poziom wykształcenia a kształcenie ustawiczne w Polsce i w Unii Europejskiej, „Polityka Społeczna" 2006, nr 8.
• Jarecki W., Praca i dochody studentów, „Polityka Społeczna" 2010, nr 1.
• Jarecki W., Professional and Educational Activity Displayed by Polish Students in the Age of Globalization and World Economic Crisis, „Transformations in Business & Economics" 2010, Vol. 9, No. 2 (20), Suplement B.
• Jarecki W., Public and Individual Investment in Polish Higher Education, „Transformations in Business & Economics" 2009, Vol. 8, No. 3, Suplement B.
• Jarecki W., Rozwój kwalifikacji zawodowych studentów studiów ekonomicznych. Studium przypadków, w: Jakość kształcenia ekonomicznego, red. M. Rocki, PTE, Warszawa 2009.
• Jarecki W., Społeczne koszty i efekty wyższego wykształcenia, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe" 2009, nr 1.
• Jarecki W., Steń szkolnictwa wyższego. Polska na tle innych krajów, w: Unia Europejska w kontekście strategii lizbońskiej oraz gospodarki i społeczeństwa wiedzy w Polsce, red. E. Okoń-Horodyńska, K. Piech, Instytut Wiedzy i Innowacji, Warszawa 2006.
• Jarecki W., Szacowanie indywidualnych kosztów kształcenia na studiach wyższych, „Przegląd Organizacji" 2008, nr 11.
• Jarecki W., Szacowanie kosztów i efektów inwestowania w kształcenie wyższe, „Polityka Społeczna" 2008, nr 9.
• Jarecki W., The Effectiveness of Education - Methodological Problems on the Bas/s of E.F. Denison's Research, w: Competitiveness of Labour Market, red. D. Kopycińska, Szczecin 2007.
• Jarecki W., W kwestii szacowania efektywności kształcenia metodą T.W. Schultza, w: Problemy gospodarowania w dobie globalizacji, red. M. Kunasz, Print Group, Szczecin 2006.
• Jarecki W., Wykształcenie wyższe a wynagrodzenie. Analiza według sekcji i grup zawodów, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe" 2006, nr 1.
• Jarecki W., Wyniki badań w kwestii efektów kształcenia, w: Gospodarowanie zasobami pracy na początku XXI wieku, red. C. Horodeński, C. Sadowska-Snarska, IPISS, Warszawa 2009.
• Jarmołowicz W., Kościński M., Menedżerowie - ich rola i znaczenie we współczesnej gospodarce, z. 4/21, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2004.
• Jarmołowicz W., Kościński M., Menedżerowie a kapitał społeczny organizacji, z. 7/13, Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2005.
• Jarmołowicz W., Knapińska M., Polityka państwa na rynku pracy w warunkach transformacji i integracji gospodarczej, Wydawnictwo AE w Poznaniu, Poznań 2005.
• Jarmołowicz W., Piątek D., W sprawie przemian w szkolnictwie wyższym i kształcenia ekonomistów, w: Zarządzanie wiedzą we współczesnej gospodarce, red. D. Kopycińska, Print Group, Szczecin 2008.
• Jarmołowicz W., Piątek D., Szarzeć K., W sprawie rozwoju nauk ekonomicznych i kształcenia ekonomistów uwag kilka, w: Jakość kształcenia ekonomicznego, red. M. Rocki, PTE, Warszawa 2009.
• Jasiński Z., Zarządzanie pracą, Placet, Warszawa 1999.
• Jeruszka U., Kwalifikacje zawodowe. Poglądy teoretyczne a rzeczywistość, IPISS, Warszawa 2006.
• Jirjahn U., Kuzeawu A., Determinanten der Studien- und Lebenszufriedenheit- eine empirische Untersuchung fur wirtschaftswissenschaftliche Studiengange an der Universitaten Hannover, Paderborn und Regensburg, w: Bildungsökonomische Analysen mit Mikrodaten, red. L. Bellman, D. Sadowski, IAB, Nurnberg 2005.
• Johnstone D.B., The Economics and Politics of Cost Sharing in Higher Education: Comparative Perspectives, „Economics of Education Review" 2004, Vol. 23.
• Johnstone D.B., Higher Educational Accessibility and Financial viability: The Role of Student Loans, 2005, http://www.gse.buffalo.edU/org/lntHigherEdFinance// Publications/publications_HED_Accessibility_Viability_Student_Loans.pdf.
• Kabaj M., Ekonomia tworzenia i likwidacji miejsc pracy, IPISS, Warszawa 2005.
• Kabaj M., Nowe metody jakości i przydatności kształcenia w szkołach wyższych, „Polityka Społeczna" 2006, nr 5-6.
• Kabaj M., Zasoby ludzkie a rozwój gospodarki polskiej, „Ekonomista" 1974, nr 3.
• Kabaj M., Jeruszka U., Raport z badań jakości kształcenia, losów i karier zawodowych absolwentów WSSE w Warszawie, IPISS, Warszawa 2006.
• Kamińska T., Warunki efektywnego mechanizmu finansowania gospodarki opartej na wiedzy, w: Kapitał ludzki jako czynnik rozwoju społeczno-gospodarczego, red. D. Kopycińska, Print Group, Szczecin 2006.
• Kamińska T., Dzwonnik G., Wykształcenie kadry zarządzającej przedsiębiorstw jako determinanta ich zdolności innowacyjnej, w: Zarządzanie wiedzą we współczesnej gospodarce, red. D. Kopycińska, Print Group, Szczecin 2008.
• Kamińska T., Fryca J., Majecka B., Efektywność gospodarki opartej na wiedzy, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2007.
• Kapitał ludzki jako czynnik rozwoju społeczno-gospodarczego, red. D. Kopycińska, Print Group, Szczecin 2006.
• Kaser M.G., Education and Economic Progress: Experience in Industrialized Market Economies, w: The Economics of Education, red. E. Robinson, J. Vaizey, Macmillan, New York 1966.
• Kawa R, Wydymus S., Metodologia oceny efektywności projektów inwestycyjnych według standardów Unii Europejskiej, Text, Kraków 1998.
• Keeley B., Human Capital: How what you know Shapes your Life, OECD, Geneva 2007.
• Kendrick J.W., Productivity Trends in the United States, NBER, New York 1961.
• Kirchner M., Geschenkter Wohlstand- Bildungsrenditen eines gebuhrenfreien Hochschulstudium, Universität Potsdam, Potsdam 2007.
• Klimczak B., Rola edukacji w przygotowaniu mobilnych i aktywnych uczestników rynku pracy, w: Jak tworzyć w Polsce nowe miejsca pracy, red. A. Noga, PTE, Warszawa 2003.
• Kołaczyk B., Podstawowe uwarunkowania społeczne dostępu młodzieży do kształcenia, „Polityka Społeczna" 2005, nr 1.
• Kopycińska D., Human Capital Management in the Polish Economy, „Transformation in Business & Economics" 2009, Vol. 8, No. 3, Suplement B.
• Koszty pracy w gospodarce narodowej w 2008 r., GUS, Warszawa 2009.
• Krajewski S., Cele funkcjonowania przedsiębiorstwa, „Gospodarka Narodowa" 1998, nr 6.
• Krencik W., Płaca jako bodziec wzrostu wydajności pracy, PWN, Warszawa 1958.
• Kukuła K., Elementy statystyki w zadaniach, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
• Kulig J., Aktywizacja zasobów ludzkich dla zwiększania produkcji rolnej w krajach gospodarczo mniej rozwiniętych, „Ekonomista" 1969, nr 3.
• Lauer C., Steiner V., Private Ertrage von Bildungsinvestitionen in Deutschland, ZEW, Diskussion Paper 00-18/2000, Mannheim 2000.
• Lauer C., Steiner V., Returns to Education in West Germany - An Empirical Assessment, ZEW, Discussion Paper No. 00-04/2001, Mannheim 2001.
• Leja K., Kilka refleksji o obyczajach w kształceniu akademickim, w: Dobre obyczaje w kształceniu akademickim, red. K. Kloc, E. Chmielewska, FPiAKE, Warszawa 2004.
• List F., Das nationale System der politischen Ökonomie, Jena 1910.
• Listkiewicz J., W związku z książką „Człowiek w przedsiębiorstwie przemysłowym", „Ekonomista" 1960, nr 4.
• Litwiński J., Sztanderska U., Wykształcenie a płace, w: Edukacja dla pracy. Raport o rozwoju społecznym Polska 2007, UNDP, Warszawa 2007.
• Lorenz W., Wagner J., A Note on Returns to Human Capital in the Eighties: Evidence from twelve Countries, Jahrbuch fur Nationaloekonomie und Statistik, Band 211/1-2/1993.
• McMahon W.W., The Relation of Education and Rand D to Productivity Growth, „Economics of Educations Review" 1984, No. 4.
• Marshall A., Zasady ekonomiki, t. II, Wydawnictwo M. Arcta, Warszawa 1928.
• Metody badań socjologicznych, red. S. Nowak, PWN, Warszawa 1965.
• Mili J.S., Zasady ekonomii politycznej, PWN, Warszawa 1965.
• Mincer J., Investment in Human Capital and Persona/ Income Distribution, „Journal of Political Economy" 1958, Vol. 66, No. 4.
• Mincer J., On-the-job Training: Costs, Returns and Some Implications, „Journal of Political Economy" 1962, No. 5.
• Mincer J., Schooling, Experience and Earnings, Columbia University Press, New York-London 1974.
• Mingat A., Tan J.R, The Full Social Returns to Education: Estimates Based on Countries' Economic Growth Performance, World Bank, Washington 1996.
• Mun T., Englands Treasure by Forreign Trade, 1964, wydanie polskie: Bogactwo Anglii w handlu zagranicznym, w: Merkantylizm i początki szkoły klasycznej. Wybór pism ekonomicznych XVI i XVI l w., PWN, Warszawa 1958.
• Musgrave R.A., Musgrave P.B., Public Finance in Theory and Practice, McGraw Hill, New York 1989.
• Nelson R.R., Phelps S., Investment in Human. Technological Diffusion and Economics Growth, „American Economic Review" 1966, t. 56.
• Newell A.I., Reilly B., Rates of Return to Educational Qualifications in the Transitional Economies, „Education Economics" 1999, No. 7.
• Newell A., Socha M.W., Distribution of Wages in Poland: 1992-2002, IZA Discussion Paper No. 1485/2005, http://ftp.iza.org/dp1485.pdf.
• Oaxaca R., Ransom M., On Discrimination and the Decomposition of Wage Differentials, „Journal of Econometrics" 1994, No. 1.
• Orley A., Rouse C., Schooling, Intelligence, and Income in America: Craks in the Bell Curve, Princeton University, Working Paper 1998, No. 407.
• Orłowski T., Nowy leksykon ekonomiczny, Oficyna Wydawnicza Graf-Punkt, Warszawa 1998.
• Ostrowska E., Ryzyko inwestycyjne. Identyfikacja i metody oceny, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1999.
• Owens J., A Review of the Social and Non-Market Returns to Education, ELWa 2004.
• Parmentier K., Scheda H.J., Schreyer F., Studium und Arbeitsmarkt im Überblick, Materialien No. 1.7/1998, IAB, Bonn 1998.
• Pecha r H., Keber Ch., Abschied vom Nulltarif - Argumente für sozialvertragliche Studiengebuhren, Universität Wien, Wien 1996.
• Petty W., Traktat o podatkach i daninach oraz Anatomia polityczna Irlandii, w: Merkantylizm i początki szkoły klasycznej. Wybór pism ekonomicznych XVI i XVI l w., PWN, Warszawa 1958.
• Pilch T., Zasady badań pedagogicznych. Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 1998.
• Polańska A., Pełne zatrudnienie absolwentów - kryterium oceny jakości pracy zarządów szkół wyższych, w: Zarządzanie jakością w szkolnictwie wyższym, red. J. Dietl, Z. Sapijaszka, FEP, Łódź 2002.
• Polańska A., Sztuka dobrego studiowania, MWSE, Tarnów 2002.
• Polańska A., Uczenie studentów krytycznego (koncepcyjnego) myślenia priorytetowym zadaniem dydaktyki szkoły wyższej, WSAiB, artykuł na stronach: http://www.wsaib.pl/files/dziekanat/Uczenie%20_krytycznego_myslenia.doc.
• Priewe J., Żur Kritik konkurrierender Arbeitsmarkt- und Beschäftigungstheorien und ihrer politischen Implikationen, Frankfurt-New York 1984. Pritchett L., Where Has AlI the Education Gone?, „The World Bank Economic Review" 2001, Vol. 15, No. 3.
• Psacharopoulos G., Returns to Education: A Further International Update and Implications, „Journal of Human Recources" 1981, No 4.
• Psacharopulos G., Returns to Education. A Further International Update and Implications, „Journal of Human Resources" 1985, No. 20.
• Psacharopoulos G., The Profitability of Investment in Education, University Oldenburg, Paper Reviews, Oldenburg 1995.
• Psacharopoulos, G., Patrinos H., Returns to Investment in Education: A Further Update, World Bank Policy Research Working Paper 2002, No. 2881.
• Puhani P.A., On the Identification of Relative Wage Rigidity Dynamics. A Proposal for a Methodology on Cross-Section Data and Empirical Evidence for Poland in Transition, IZA Discussions Paper 2000, No. 226.
• Pułaska-Turyna B., Statystyka dla ekonomistów, Difin, Warszawa 2005.
• Raport o stanie miasta, Szczecin 2008, R. 16, p. 14, http://www.szczecin.pl/raport2008/ html/03,16,14.htm.
• Ratajczak M., Państwo jako podmiot polityki rozwoju szkolnictwa wyższego w Polsce, „Przegląd Organizacji" 2010, nr 7-8.
• Recum H., Bildungsökonomie im Wandel. Umrisse einer Ortbestimmung und Plädoyer für mehr bildungspolitische Realität, Westerman, Volkingen 1978.
• Regards sur 1'education 2009, OECD, Geneva 2009.
• Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, GUS, Warszawa, za odpowiednie lata.
• Rocznik statystyczny pracy za lata 1994-1996, Warszawa 1997.
• Rocznik statystyczny województwa zachodniopomorskiego, WUS, Szczecin 2008.
• Rogers M.L., Directly Unproductive Schooling: How Country Characteristics Affect the Impact of Schooling on Growth, „European Economic Review" 2008, No. 52.
• Rogowski W., Rachunek efektywności przedsięwzięć inwestycyjnych, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2004.
• Romer P., Endogenous Technological Change, „Journal of Political Economy" 1990, No. 5.
• Roszkowska S., Rogut A., Rozkład płac i kapitału ludzkiego w Polsce, „Gospodarka Narodowa" 2007 nr 11-12.
• Rumberger R., Thomas S., The Economic Returns to College Major, duality and Performance: A Multilevel Analysis of Recent Graduates, „Economics of Education Review" 1993, No. 12.
• Rutkowski J., High Skills Pay off: the Changing Wage Structure during Economic Transition in Poland, „Economics of Transition" 1996, Vol. 4, No. 1.
• Rutkowski J., Low Wages Employment in Transitional Economies of Central and Eastern Europe, „MOCT-MOST" 1997, No. 1.
• Sapsford D., Tzannatos Z., The Economics of the Labour Market, Macmillan, Basingstoke-London 1993.
• Saxton J., Investment in Education: Private and Public Returns, Joint Economic Committee United States, Congress 2000.
• Say J.B., Traktat o ekonomii politycznej, PWN, Warszawa 1960.
• Schmidtchen D., Roland K., Mehr Markt im Hochschulbereich: Zur Effizienz und Gerechtigkeit von Studiengebuhren, Center for the Studies of Law and Economics, Diskussionspaper 2005, No. 05.
• Schultz T.W., Bildung und Wirtschaftswachstum, w: Bildungsinvestitionen und Wirtschaftswachstum, red. K. Hufner, Ernst Klett Verlag, Berlin 1970.
• Schultz T.W., Education and Economic Growth, w: Social Forces Influencing American Education, red. H.B. Nelson, University of Chicago Press, Chicago 1961.
• Schultz T.W., In Menschen investieren, J.C.B. Mohr, Tubingen 1986.
• Schultz T.W., Investing in People, University California Press, Berkeley-Los Angeles 1981.
• Schultz T.W., Investment in Human Capital, The Free Press, New York 1976.
• Schultz T.W., Investment in Human Capital, „The American Economic Review" 1961, No. 51 (1).
• Schultz T. W., Investment in Human Capital. The Role of Education and of Research, The Free Press, New York-London 1971.
• Schultz T.W., Optimal Investment in College Instruction: Equity and Efficiency, w: T.W. Schultz, Investment in Education, Los Angeles 1970.
• Schultz T.W., Reflection on Investment in Man, „Journal of Political Economy" 1962, No. 5.
• Schultz T.W., The Economic Value of Education, Columbia University Press, New York 1963.
• Schultz T.W., The Rate of Return in Allocating Investment Resources to Education, „Journal of Human Resources" 1967, No. 2.
• Schumann Ch., Zum Aufbau von Humankapital: Investitionen in höhere Bildung in Estland, Potsdam 2001.
• Schumpeter J., Theorie der wirtschaftlichen Entwicklung, Duncker/Humboldt, Berlin 2006.
• Schweri J., Wolter S.C., Was bringen gute Noten im Studium?, „Neue Zürcher Zeitung" 2004, No. 226.
• Secomski K., Doskonalenie jakościowych cech czynnika ludzkiego we współczesnym rozwoju, „Ekonomista" 1987, nr 1.
• Skarbek R, Ogólne zasady nauki gospodarstwa narodowego, PWN, Warszawa 1955.
• Słownik języka polskiego, t. III, PWN, Warszawa 1981.
• Smith A., Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, PWN, Warszawa 1954.
• Solow R.M., A Contribution to the Theory of Economic Growth, „Quarterly Journal of Economics" 1956, No. 70 (1).
• Spence M., Job Market Signaling, „Quarterly Journal of Economics" 1973, No. 87.
• Stiglitz J.E., Information and Economic Analysis, w: Education and the Distribution of income, „American Economic Review" 1975, No. 65.
• Stoker E., Streckeisen U., Wolter S.C., Indikatoren zum Humankapital, Bundesamt für Statistik, Neuchatel 1998.
• Strawiński R, Efekt zewnętrzny kształcenia, „Gospodarka Narodowa" 2009, nr 5-6.
• Strawiński R, Opłacalność studiów w Polsce. Model i jego wyniki, „Ekonomista" 2008, nr 4.
• Strawiński R, Zwrot z inwestowania w wyższe wykształcenie, „Ekonomista" 2006, nr 6.
• Struktura wynagrodzeń wg grup zawodów w październiku 2008, GUS, Warszawa 2009.
• Surowiecki W., Wybór pism, PWN, Warszawa 1957.
• Szczepankowski R, Finanse przedsiębiorstwa. Teoria i praktyka. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania, Warszawa 1999.
• Szkoły wyższe i ich finanse w 1998 r, GUS, Warszawa 1999.
• Szkoły wyższe i ich finanse w 2003 r., GUS, Warszawa 2004.
• Szkoły wyższe i ich finanse w 2006 r., GUS, Warszawa 2007.
• Szkoły wyższe i ich finanse w 2008 r., GUS, Warszawa 2009.
• Szkoły wyższe i ich finanse w 2009 r., GUS, Warszawa 2010.
• Ścieżki edukacyjne Polaków, GUS, Warszawa 2005.
• Thuenen J.H., Derisolierte Staat, Hamperand Parey, Berlin 1875.
• Thurow L.C., Investment in Human Capital, Worsworth, Belmont 1970.
• Thurow L.C., Przyszłość kapitalizmu, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1999.
• Twardo D., Obliczanie wynagrodzeń. Składniki wynagrodzeń, „Serwis Prawno-Pracowniczy" 2006, nr 28.
• Umverteilung von unten nach oben durch gebuhrenfreie Hochschulausbildung, w: CHE Materialsammlung, red. P. Schuller, Gutersloh 2000.
• Unia Europejska w kontekście strategii lizbońskiej oraz gospodarki i społeczeństwa wiedzy w Polsce, red. E. Okoń-Horodyńska, K. Piech, Instytut Wiedzy i Innowacji, Warszawa 2006.
• Vaizey J., Criteria for Public Expenditure on Education, w: The Economics of Education, red. E. Robinson, J. Vaizey, Macmillan, New York 1966.
• Venniker R., Social Returns to Education: A Survey of Recent Literature on Human Capital Externalities, CPB Report 2001, No. 1.
• Vieira J., Returns to Education in Portugal, „Labour Economics" 1999, No. 6 (4).
• Vila L., The Non-monetary Benefits of Education, „European Journal of Education" 2000, No. 35-1.
• Walsh J.R., Capital Concept Applied to Man, „The Quarterly Journal of Economics" 1935, No. 2.
• Walser R., Es gilt das gesprochene Wort Wissenschaft und Wirtschaft. Referat w ramach wykładów otwartych Nauka i społeczeństwo, Universitat Basel, Basel 2003.
• Weisbrodt B.A., Education and Investment in Human Capital, „The Journal of Political Economy" 1962, No. 5.
• Weisberg J., Socha M.W., Labor Market Transition in Poland: Changes in the Public and Private Sectors, „International Journal of Manpower" 2002, Vol. 23, No. 6.
• Wilkin J., Czy ekonomia może być piękna, „Ekonomista" 2009, nr 3.
• Windham D.M., Education, Equality and Income Redistribution, Heath Lexington Books1970.
• Willis B., Wage Determinants: A Survey and Reinterpretation of Human Capital Earnings Functions, w: Handbook of Labor Economics, red. O. Ashenfelter, R. Layard, t. l, North-Holland 1986.
• Wilson R.A., Briscoe G., The Impact of Human Capital on Economic Growth: a Review, Office for Official Publications of the European Communities, Luksemburg 2004.
• Woessmann L., New Evidence on the Missing Resource-Performance Link in Education, Kiel, Working Papers 2001, No. 1051.
• Wolfe B., Haveman R., Accounting for the Social and Non-Market Benefits of Education, w: The Contribution of Human and Social Capital to Sustained Economic Growth and Well-Being, red. J.F. Helliwell. Raport z sympozjum organizowanego pod patronatem OECD: The Contribution of Human and Social Capital to Sustained Economic Growth and Well-being, Quebec City, Canada 2000.
• Wolter S.C., Bildungsfinanzierung zwischen Markt und Staat, 1. Auflage, Zurich 2001.
• Wolter S.C., Weber B., Bildungsrendite - ein Zentraler Ökonomischer Indikator des Bildungswesens, „Das Magazin für Wirtschaftspolitik" 2005, No. 10.
• Wybory decyzyjnych podmiotów gospodarczych, red. D. Kopycińska, Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania US, nr 3, Szczecin 2008.
• Zarządzanie wiedzą we współczesnej gospodarce, red. D. Kopycińska, Print Group, Szczecin 2008.
• Zienkowski L., Gospodarka „oparta na wiedzy"- mit czy rzeczywistość?, „Studia Ekonomiczne" 2003, nr 1/2.
• Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 8 grudnia 2004 roku w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy oraz zakresu jej stosowania, DzU nr 265, poz. 2644 - załącznik.
• Ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym: DzU 1990, nr 65, poz. 385 z późniejszymi zmianami; 1997, nr 96, poz. 590 z późn. zm.; 2005, nr 164, poz. 1365 z późn. zm.
• http://fakty.interia.pl/nauka/news/czy-wykształceni-zyja-dluzej,854427,14.
• http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page?_pageid=0,1136184,0_45572595&_ dad=portal&_schema=PORTAL
• http://pgss. iss.uw.edu. pl/index.php?show=wprowadzenie/issp.html.
• http://www.oecd.org/dataoecd/41/26/43636350.pdf.
• http://www.gse. buffalo.edu/org/lntHignerEdFinance//Publications/publications_HED_ Accessibility_Viability_Student_Loans.pdf.
• http://www.irs.princeton.edu/pubs/pdfs/407.pdf.
• http://ftp.iza.org/dp1485.pdf.