Reasons for Development of the Dune Fields in the Coude du Dra Region

• Autorzy: Maciej Dłużewski
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The development of the dune fields in the region of Coude du Dra, occurring to south of the Antiatlas, along the Moroccan border with Algeria, is described in this paper. The determination of the reasons for expansion of the dune fields was the aim of the studies presented here. The evaluation of the rate of expansion was made on the basis of the analysis of the topographical maps, satellite images and field investigations. Since 1932, the surface of the dune field has increased ca. 30 times. To estimate the causes of such a dynamic development of the dune fields, the source areas of the dune material were determined on the basis of the analyses of the sediment textural features, mainly the mineral and lithologic composition. It was found that local alluvial sediments in the Oued (Wadi) Dra valley and lacustrine beds (mainly of the Iriqui Lake) are the sources of the majority of the dune sediments in the Coude du Dra region. This is evidenced by great mineralogical conformity of the dune and basement sediments, namely the significant contents of the ferruginous-clayey particles forming in local, periodical water reservoirs. Large content of this component in dune sediments, combined with its very low resistance to mechanical abrasion, indicates that the dune material underwent short aeolian process and passed a limited distance from its source. (short original abstract)

Artykuł skupia się na problemie rozwoju wydm w regionie Coude du Dra, występującego na południe od Antyatlasu, wzdłuż granicy Maroka z Algierią. Celem podjętych badań było ustalenie przyczyn ekspansji wydm. Od 1932 powierzchnia pól wydmowych wzrosła trzydziestokrotnie.

Słowa kluczowe

EN

Geography; Landscape geography

PL

Geografia; Geografia krajobrazu

• Czasopismo: Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego
• Rocznik: 2008
• Numer: z. 118
• Strony: 51--63

Twórcy

autor

Maciej Dłużewski

• University of Warsaw, Poland

Bibliografia

• Bagnold R.A., 1941, The physics of blown sand and desert dunes, Methuen Co., London.
• Barczuk A., 1992, Petrology of the Precambrian Clastics and the Evolution of the Midcontinent Rift System (USA), Arch. Miner., 48, 1-2, 123-204.
• Barczuk A., Dłużewski M., 2001, Źródło osadów eolicznych w obniżeniu Khargi (południowy Egipt) na podstawie ich cech teksturalnych, [in:] J. Pełka-Gościniak, T. Szczypek (eds.), Dynamiczne aspekty geomorfologii eolicznej, Wydz. Nauk o Ziemi UŚ, SGP, Sosnowiec, 51-61.
• Barczuk A., Dłużewski M., 2003, Skład mineralno-litologiczny jako podstawa do określenia źródła i wskaźnik stopnia eolizacji osadów wydmowych, [in:] M. Dłużewski (éd.), Współczesna ewolucja środowiska przyrodniczego regionu Coude du Dra (Maroko) i jej wpływ na warunki życia ludności, Wyd. Akad. Dialog, Warszawa, 121-134.
• Barczuk A., Dłużewski M., 2005, Importance of the petrological approach in studies of the desertification in northern Sahara, [in:] A. Kozłowski, S. Unicki (eds.), The 12'h Meeting of the Petrology Group of the Mineralogical Society of Poland, PTMin, Kraków, 135-139.
• Benmohammadi A., 2001, Ensablement et desertification au sud-est Marocain: Trajectoires eoliennes et origine du sable des velle'es de Drâa, Ziz et Rhéris, Thèse de Doctorat d'Etat, Université Ibn Tofial, Faculté des Sciences, Kenitra.
• Blackwelder E., 1934, Yardangs, Bui. of the Geol. Soc. of America, 45, 159-166.
• Borsy Z., 1972, Studies on wind erosion in the wind-blown sand areas of Hungary, Acta Geogr. Debrecina, 125-134.
• Borkowska M., Smulikowski K., 1973, Minerały skałotwórcze, Wyd. Geol., Warszawa.
• Chepil W.S., 1945, Dynamics of Wind erosion, I-III. Soil Sci., 60, 305-480.
• Coque R., 1962, La Tunisie preśahariettne. Etude ge'omorphologique, Armand Colin, Paris.
• Dłużewski M., 2000, Evolution of selected dune fields in Southern Tunisia as an example of desertification of the Sahara northen borders, [in:] R. Dulias, J. Pelka-Gościniak (eds.), Aeolian processes in diferent landscape zones, Wydział Nauk o Ziemi UŚ, SGP, Sosnowiec, 179-189.
• Dłużewski M., 2002, Rozprzestrzenianie się pól wydmowych jako efekt pustynnienia północnego obrzeżenia Sahary (na przykładzie okolic Szottu El Dżerid - południowa Tunezja), Acta Univ. Nic. Cop., Geografia, 32, Toruń, 57-68.
• Dłużewski M., 2003, Rozprzestrzenianie się pól wydmowych jato skutek pustynnienia, [in:] M. Dłużewski (ed. ), Współczesna ewolucja środowiska przyrodniczego regionu Coude du Dra (Maroko) i jej wpływ na warunki życia ludności, Wyd. Akad. Dialog, Warszawa, 77-101.
• Dłużewski M., Krzemień K., 2003, Charakterystyka fizycznogeograficzna regionu Coude du Dra, [in:] M. Dłużewski (éd.), Współczesna ewolucja środowiska przyrodniczego regionu Coude du Dra (Maroko) i jej wpływ na warunki życia ludności, Wyd. Akad. Dialog, Warszawa, 11-44.
• Dobrzański B., Uziak S., 1970, Rozpoznawanie i analiza gleb, PWN, Warszawa.
• Dubis L., Dłużewski M., 2002, Erozyjne formy ostańcowe - jardangi jako wskaźnik tempa deflacji, [in:] Mat. Warsztatów Geomorfologicznych, Egipt 5-22.04.2002, Wydz. Geogr. i Studiów Reg. UW, SGP, Warszawa.
• Dymowska T., Dymowski W., Mityk J., Mycielska-Dowgiałło E., 1984, Cechy teksturalne osadów wydmowych pustyń Azji południowo-zachodniej, Ann. Soc. Geol. Pol., Kraków.
• El-Baz E, Slezak M.H., Maxwell T.A., 1982, Preliminary Analysis of Color Variations of Sand Deposits in the Western Desert of Egypt, [in:] DesertLandforms of Southwest Egypt: A Basis for Comparison with Mars, Nat. Aero, and Space Adm., Washington, DC.
• Folk R.L., Ward W., 1957, Brazos River bar: A study in the significance of grain size parameters, Journal Sedim. Petrol., 27.
• Lóki J., 2001, Mathematical Correlations of the Erodability of the Genetic Soils, [in:] J. Pełka-Gościniak, T. Szczypek (eds.), Dynamiczne aspekty geomorfologii eolicznej, Wydz. Nauk o Ziemi UŚ, SGP, Warszawa, 51-61.
• Mycielska-Dowgiałło E., 1993, Estimates of Late Glacial and Holocene aeolian activity in Belgium, Poland and Sweden, Boreas, 22, 165-170.
• Piegot L., 1929, Carte de reconnaissance de l'Iquidi et des regions à l'Ouest de Tabelbala et du Sud de l'Oued Dra (Sahara occidental), Rev. Géogr. Phys. et Géol. Dyn., 2, 4, Paris, 253-263.
• Pietrow M.P., 1976, Pustynie kuli ziemskiej, PWN, Warszawa.
• Sobczak K., 2006, Wpływ pustynnienia na migracje ludności w południowym Maroku (na przykładzie oazy Mhamid), MSc Thesis, Wydz. Geogr. i Studiów Reg. UW, Warszawa.
• Tsoar H., Illenberger W, 1998, Reevaluation of sand dunes mobility indices, Journal of Arid Land Studies, 7S, 265-268.
• Zingg A.S., 1951, Evaluation of the erodibility of field surface with a portable wind tunnel. Soil Sci. Soc. Amer. Proc, 15, 11-17.