Swoistość rewolucji rosyjskiej w ujęciu Martina Malii

• Autorzy: Paweł Kłoczowski

Warianty tytułu

Martin Malia on the Specificity of the Russian Revolution

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Prawdopodobnie każda historia jest jakimś wymierzaniem sprawiedliwości, każda historia musi bowiem poruszyć kwestię przyczyn i skutków, rozdzielić winy i zasługi. Każda historia ZSRR podejmuje w jakiś sposób kwestię gleby i ziarna - to znaczy odpowiada na pytanie, co głównie wpłynęło na powstanie, charakter i rozwój nowego ustroju, czy głównym czynnikiem sprawczym były tradycje rosyjskiego samodzierżawia, czy raczej importowana ideologia. Malia opowiada się za drugą opcją, mimo nacisku, jaki kładzie na rodzajową odmienność rewolucji rosyjskiej na tle innych rewolucji, to jednak historia tej rewolucji jest dla niego częścią procesu paneuropejskiego. Historia Rosji, mimo wszystko, jest dla niego częścią historii Europy. (fragment tekstu)

EN

The article is a review of Martin Malta's “History's Locomotives. Revolutions and the Making of the Modern World” recently published in Polish translation. The author starts by deploring the wrong title selected for the publication by the American editor, Yale University Press, and also used by the Polish editor, PWN. The Marxist metaphor for the revolution - "history's locomotives" - suggests that there is a historically determined one-track, one-way road to modernity that all countries must follow. This is precisely the opposite of Martin Malia's view, according to which there are many different roads to modernity and not just one. The Leninist seizure of power in Russia in 1917 was not a road to modernity but a road with dead end. Malia makes a careful comparative study of various revolutions, mainly the three "Atlantic" Revolutions (English, American and French) and the Russian October Revolution and comes to the conclusion that whereas the English, American and French are species of the same kind because they resulted with an establishment of a civil society with a free market, the Russion Revolution of 1917 belongs to a different kind of revolutions altogether. According to Martin Malia the specificity of the October Revolution is more linked with the Marxist-Leninist ideology than with peculiarities of the Russian history of autocracy. The October seizure of power was the seizure of power of a new, Leninist type of party and not of the working class as the Marxists wanted us to believe. According to Malia the Leninist interpretation of Marxism was a legitimate, realistic and completely orthodox interpretation of Marxism and not its aberration or betrayal of Marxists. On that point Malia's views are the same as those of such Polish Sovietologists as Leszek Kolakowski and Andrzej Walicki. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Historia Europy; Historia społeczeństw; Rewolucja

EN

History of Europe; Societies history; Revolution

• Czasopismo: Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej
• Rocznik: 2010
• Numer: R. 8, z. 2
• Strony: 13--22

Twórcy

autor

Paweł Kłoczowski

• Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Bibliografia

• De Tosqueville A., O demokracji w Ameryce, , t. 1,Kraków-Warszawa 1996.
• Freud Z., Przyszłość pewnego złudzenia, w: Freud Z., Kultura jako źródło cierpienia, Warszawa 1992.
• Furet F., Przeszłość pewnego złudzenia. Esej o idei komunistycznej w XX wieku, Warszawa 1996.
• Heller M., Niekricz A., Utopia u władzy: historia Związku Sowieckiego, t. 1-2, Wrocław 1989.
• Kołakowski L., Główne nurty marksizmu: powstanie -rozwój-rozkład, Londyn 1988.
• Malia M., Lokomotywy historii. Zwroty w dziejach i kształtowanie nowoczesnego świata, Warszawa 2008.
• Malia M., Rosja w oczach Zachodu. Od "Miedzianego Jeźdźca" do mauzoleum Lenina, Cambridge, Mass 1999.
• Malia M., Sowiecka tragedia. Historia komunistycznego imperium rosyjskiego 1917-1991, Warszawa 1998.
• Walicki A., Marksizm i skok do królestwa wolności. Dzieje komunistycznej utopii, Warszawa 1996.