Satysfakcja z pracy u osób niepełnosprawnych o różnym poziomie identyfikacji z zawodem

• Autorzy: Stanisława Byra , Monika Parchomiuk

Warianty tytułu

Job Satisfacion among Disabled People with Various Levels of Professional

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Za istotny cel rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych uznaje się obecnie ich zatrudnienie najbardziej efektywne w aspekcie dostosowania do osobistych preferencji i możliwości. Realizacja tego celu wymaga solidnych podstaw empirycznych, które dostarczą informacji na temat zawodowego funkcjonowania tej grupy i przede wszystkim jego uwarunkowań. Niniejsza praca wpisuje się w tą problematykę. Zaprezentowano w niej wyniki badań realizowanych z udziałem pracujących zawodowo osób niepełnosprawnych. Celem podjętych analiz było stwierdzenie współzależności między poziomem identyfikacji z wykonywanym zawodem a satysfakcją z pracy. Dla realizacji zamierzenia badawczego wykorzystano narzędzia własnej konstrukcji. Dokonane ustalenia, które należy uznać za przyczynek do dalszych eksploracji problematyki, pozwoliły scharakteryzować osoby ujawniające określony poziom identyfikacji z zawodem, dokonać oceny satysfakcji z pracy w takich jej wymiarach, jak: adekwatność oczekiwań i możliwości do wymogów pracy, szanse rozwoju zawodowego, osobisty wkład w realizowane obowiązki zawodowe, gratyfikacja, formalno-organizacyjne warunki pracy, dostosowanie warunków fizycznych do ograniczeń wynikających z niepełnosprawności, wsparcie (udzielane i otrzymywane) w miejscu pracy oraz relacje społeczne, ponadto określić jej nasilenie w wymienionych aspektach u osób na różnym poziomie utożsamiających się z wykonywam zawodem. (abstrakt oryginalny)

EN

Nowadays one of the principal objectives of vocational rehabilitation of the disabled is the adjustment of employment opportunities to individual preferences and capabilities of the group in question. The fulfillment of this goal requires a solid empirical basis which would provide information about the professional situation of the respondents and its determining factors. These issues are subject to discussion in the present work which demonstrates the results of studies conducted with the participation of professionally active people with disabilities. The analyses undertaken for the purpose aimed at determining the interdependence between the level of professional identification and job satisfaction. In order to realize this aim the researchers applied a set of self-devised analytical tools. The findings obtained from the studies, which should be regarded as a contribution to further exploration of the issues, made possible not only the description of the persons reporting a particular level of professional identification but they also facilitated the assessment of job satisfaction in terms of 1) compatibility of expectations and capabilities with job requirements, 2) career opportunities, 3) personal contribution to professional duties, 4) remuneration, 5) formal and organizational aspects of working conditions, 6) adjustment of physical conditions to the limitations resulting from disability, 7) social support (given and received) at workplace, as well as 8) social relationships. Last but not least, the findings helped to determine the degree of job satisfaction in the above mentioned categories among the persons reporting various levels of professional identification. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Osoby niepełnosprawne; Zatrudnienie niepełnosprawnych; Zadowolenie z pracy; Badanie satysfakcji; Warunki pracy

EN

Disabled people; Disabilities employment activity; Job satisfaction; Satisfaction research; Working condition

• Czasopismo: Polityka Społeczna
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 4
• Strony: 20--26

Twórcy

autor

Stanisława Byra

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

autor

Monika Parchomiuk

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Bibliografia

• Boyce M., Seecker J., Johnson R., Floyd M., Grove В., Schneider J., Slade J. (2008), Mental health service users'experiences of returning to paid employment, "Disability and Society" Vol. 23 (1), s. 77-88.
• Brzezińska A., Appelt K. (2000), Tożsamość zawodowa psychologa, w: Etyczne dylematy psychologii, Red. J. Brzeziński, M. Toeplitz-Winiewska, Poznań: Wyd. Fundacji Humaniora, s. 13-43.
• Brzezińska A., Kaczan R., Piotrowski K., Rycielski P. (2008), Aktywność osób z ograniczeniem sprawności na rynku pracy, Warszawa: Wyd. SWPS.
• Brzezińska A., Piotrowski K. (2008a), Aktywność zawodowa osób z ograniczeniem sprawności: wyznaczniki społeczno-demograficzne i osobowościowe, Warszawa: Wyd. SWPS.
• Brzezińska A., Piotrowski K. (2008b), Wyznaczniki satysfakcji z wykonywanej pracy osób z ograniczoną sprawnością: kompetencje i relacje, Warszawa: Wyd. SWPS.
• Chodkowska M., Byra S., Kazanowski Z., Parchomiuk M., Szabała B. (2010), Młodzież wobec moralności w zawodach kreujących sferę publiczną, Lublin: Wyd. UMCS.
• Czarnecki K., Karaś S. (1996), Profesjonologia w zarysie (rozwój zawodowy człowieka), Radom: OKiDK ITE.
• Feldman D. (2004), The role of physical disabilities in early career: vocational choice, the school-to-work transition, and becoming established, "Human Resource Management Review" Vol. 14, s. 247-274.
• Giermanowska E. (2007), Preferencje zawodowe młodzieży niepełnosprawnej a zatrudnienie, w: Psychospołeczne problemy zatrudnienia osób niepełnosprawnych, Red. J. Śliwak, Lublin: NORBERTINUM, s. 9-26.
• Houser R., Chace A. (1993), Job satisfaction of people with disabilities placed through a project with industry, "Journal of Rehabilitation" Vol. 59 (1), s. 45-48.
• Czarnecki K. (1985), Rozwój zawodowy człowieka, Warszawa: Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych.
• Kalbarczyk E. (2009), Praca doradcy zawodowego na rzecz osoby poszukującej pracy z ograniczoną sprawnością. Aspekty psychologiczne i rynkowe, w: Poradnictwo zawodowe dla osób niepełnosprawnych, "Zeszyt Informacyjno-Metodyczny Doradcy Zawodowego" nr 44, Warszawa, s. 39-114.
• Kaye H. (2009), Stuck at the bottom rung: occupational characteristics of workers with disabilities, "Journal of Occupational Rehabilitation" Vol. 19, s. 115-128.
• Jeziorowski E. (1991), Identyfikacja z zawodem nauczyciela przysposobienia obronnego, Bydgoszcz: WSP.
• Kowalik S. (2007), Psychologia rehabilitacji. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Madaus J., Ruban L., Foley T., McGurie J. (2003), Attributes contributing to the employment satisfaction of university graduates with learning disabilities, "Learning Disability Quarterly" Vol. 26, s. 159-169.
• Otrębski W., Rożnowski B. (2008), Sytuacja psychologiczna osób z niepełnosprawnością na rynku pracy, Lublin: Instytut Rynku Pracy.
• Pack T., Roessler R., Turner R., Robertson J. (2007), Prediction of turnover intentions among employed adults with multiple sclerosis, "Journal of Rehabilitation" Vol. 73 (3), s. 26-35.
• Pagan R. (2007), Is part-time work a good or bad opportunity for people with disabilities? A European analysis, "Disability and Rehabilitation" Vol. 29 (24), s. 1910-1919.
• Rumrill P., Roessler R., Vierstra C., Staples L. (2004), Workplace barriers and job satisfaction among employed people with multiple sclerosis: an empirical rationale for early intervention, "Journal of Vocational Rehabilitation" Vol.20, s. 177-183.
• Trupin L., Yelin E. (1999), The employment experience of persons with limitation in physical functioning: an analysis of the 1996 California Work and Health Survey. Disability Statistics Center, Uniwersity of California, [dostęp 20.09.2010], dostępny w Internecie: ERIC.
• Tsang H., Ng В., Leung О. (2000), Predictors of employment outcome for people with psychiatric disabilities: a review of the literature since the mid "80s, "Journal of Rehabilitation" Vol. 66 (2), s. 19-31.
• Witte R., Philips L., Kakela M. (1998), Job satisfaction of college graduates with learning disabilities, "Journal of Learning Disabilities" Vol. 31 (3), s. 259-265.