Socioeconomic Well-Being - Soft Model

• Autorzy: Dorota Mierzyńska

Warianty tytułu

Dobrobyt społeczno-ekonomiczny - model miękki

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

In the article, soft modelling has been used for the measurement of socioeconomic well-being. The method allows the relational analysis of latent variables that are not the explicit equivalents of measurable variables. On the basis of a theoretical description, a model is built that describes the dependency of the studied latent variable with its indicators as well as with the other latent variables. The study of socioeconomic well-being has to take into account the benefits of healthcare and education in addition to material factors. The model assumes that socioeconomic well-being is dependent on the level of economic development and natural environment condition. The soft model has been constructed for the analysis of socioeconomic well-being in the European Union countries. (original abstract)

Dobrobyt społeczno-ekonomiczny to pojęcie złożone, które nie ma w literaturze precyzyjnego i jednoznacznego określenia, stąd trudności jego pomiaru. Wielu polityków, ekonomistów, międzynarodowe instytucje i media próbują wykorzystywać produkt krajowy brutto, czy też dochód narodowy, jako miernik dobrobytu. Jest to podejście niewłaściwe, gdyż jeden i ten sam miernik nie może poprawnie charakteryzować dwóch różnych merytorycznie agregatów - produkcji i dobrobytu. W badaniach społeczno-ekonomicznych podejmowane są próby wprowadzenia alternatywnych, czy też komplementarnych w stosunku do PKB mierników dobrobytu. Trwają poszukiwania formuły, stąd pomiar dobrobytu społeczno-ekonomicznego jest otwartym problemem badawczym. Głównym celem referatu jest zaprezentowanie próby pomiaru dobrobytu społeczno-ekonomicznego z wykorzystaniem modelowania miękkiego. W pierwszej części referatu zaprezentowane będą rozważania na podstawie literatury o sposobach definiowania i pomiaru dobrobytu społeczno-ekonomicznego. Jednym ze nich jest opracowany w ramach Programu Narodów Zjednoczonych d.s. Rozwoju (United Nations Development Programme) wskaźnik rozwoju społecznego HDI (ang. Human Development Index). Wskaźnik HDI jest oparty na trzech podstawowych czynnikach: poziomie zdrowotności, poziomie wykształcenia oraz dostępności dóbr materialnych, które decydują o powiększaniu zdolności i możliwości człowieka. Inne podejście jest stosowane w ramach koncepcji trwałego i zrównoważonego rozwoju, która zakłada poprawę jakości życia współczesnych i przyszłych pokoleń oraz wskazuje potrzebę przewartościowania celów rozwojowych z materialnych na niematerialne. Koncepcja zrównoważonego rozwoju podkreśla trzy aspekty rozwoju: społeczeństwo, gospodarkę i środowisko naturalne, przy czym to ten ostatni element jest bardzo mocno podkreślany. Założenia trwałego i zrównoważonego rozwoju uwzględnione są przy konstrukcji wskaźnika trwałego dobrobytu ekonomicznego ISEW (ang. Index of Sustainable Economie Welfare). bądź jego modyfikacji wskaźnika autentycznego rozwoju GPI (ang. Genuine Progress Indicator). Druga część referatu będzie poświęcona zastosowaniu do badania dobrobytu społeczno-ekonomicznego modelowania miękkiego. Metoda ta pozwala na badanie powiązań między zmiennymi ukrytymi (niemierzalnymi), czyli zmiennymi nie mającymi jednoznacznych odpowiedników wśród zmiennych obserwowalnych (mierzalnych). W oparciu o opis teoretyczny budowany jest model, który wyjaśnia kształtowanie się wartości badanej zmiennej ukrytej poprzez zależności z jej indykatorami (zmiennymi mierzalnymi), a także poprzez związki z innymi zmiennymi ukrytymi. W badaniu dobrobytu społeczno-ekonomicznego, oprócz aspektu materialnego, muszą być uwzględnione korzyści wynikające z ochrony zdrowia oraz edukacji. W modelu przyjęto, że dobrobyt społeczno-ekonomiczny jest zależny od poziomu rozwoju gospodarki i jakości środowiska naturalnego. Zbudowany model miękki ma posłużyć do analizy dobrobytu społeczno-ekonomicznego w krajach Unii Europejskiej. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Social welfare; Welfare economics; Economic models; Soft modelling; Well-being

PL

Dobrobyt społeczny; Ekonomia dobrobytu; Modele ekonomiczne; Modelowanie miękkie; Dobrostan

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica
• Rocznik: 2011
• Tom: 255 Methodological Aspects of Multivariate Statistical Analysis : Statistical Models and Applications
• Strony: 285--296

Twórcy

autor

Dorota Mierzyńska

• University of Bialystok, Poland

Bibliografia

• Council Directive 92/43/EEC of 21 May 1992 r. on the protection of habitats and wildlife. http://eur-lex.europa.eu. November 2009.
• Daly H.E., Cobb J.B. Jr. (1989). For the Common Good. Redirecting the Economy Toward Community, the Environment and Sustainable Future. Beacon Press. Boston.
• Environment Policy Review (2009). European Communities. Luxembourg, http://ec.europa.eu/environment/pdf/policy/EPR%202008.pdf. November 2009.
• Fleurbaey M., Beyond GDP: Is There Progress in the Measurement of Individual Well-Being and Social Welfare?, www.stiglitz-sen-fitoussi.fr, November 2009.
• Galbraith J.K. (1999). Godne społeczeństwo. Program troski o ludzkość. Dom Wydawniczy Bellona. Warszawa.
• Human Development Report 2007/2008. UNDP. http://hdr.undp.org/en/reports/global/hdr2007-2008/chapters/. November 2009.
• Human Development Report 2009. UNDP. http://hdr.undp.org/en/reports/global/ hdr2009/ chapters/, November.
• Joreskog K. G., Wold H. (ed.) (1982). Systems Under Indirect Observation. Causality-Structure-Prediction. North Holland. Amsterdam-New York-Oxford.
• Kielczewski D. (2004). Konsumpcja a perspektywy trwałego i zrównoważonego rozwoju. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku. Białystok.
• Kuznets S. (1955). Economic growth and income inequality. American Economic Review, no XXXXV. p. 1-28.
• Prochowicz R., Śleszyński J. (2008), Wskaźnik trwałego dobrobytu ekonomicznego dla Polski w okresie 1990-2004. [in:] Plich M. (ed.) Rachunki narodowe. Wybrane problemy i przykłady zastosowań. GUS. Warszawa.
• Report by the Commission on the Measurement of Economic Performance and Social Progress. www.stiglitz-sen-fitoussi.fr. November 2009.
• Rogowski J. (1990), Modele miękkie. Teoria i zastosowanie w badaniach ekonomicznych. Dział Wydawnictw Filii UW w Białymstoku. Białystok.
• Statistical data of Eurostat: http://epp.eurostat.ec.europa.eu.
• Szukiełojć-Bieńkuńska A. (2005). Miary ubóstwa i wykluczenia społecznego w praktyce i propozycjach Eurostatu. [in:] Golinowska St., Tarkowska E., Topińska I. (ed.), Ubóstwo i wykluczenie społeczne. Instytut Pracy i Spraw Socjalnych. Warszawa.
• Talberth J., Cobb C, Slattery N. (2007), The Genuine Progress Indicator 2006: A Tool for Sustainable Development, Redefining Progress. www.rprogress.org/publications/2007/GP/%2 02006.pdf, November 2009.
• Zienkowski L. (2001 ), Co to jest PKB?, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa.
• Zienkowski L. (2008). Rachunki narodowe wczoraj, dziś, jutro, [in:] Plich M. (ed.) Rachunki narodowe. Wybrane problemy i przykłady zastosowań. GUS. Warszawa.

Identyfikatory

DOI

11089/710