Analiza porównawcza przemian użytkowania ziemi na terenie Bochni i Dębicy na przełomie XX i XXI wieku

• Autorzy: Bogusław Luchter

Warianty tytułu

Comparative Analysis of Changes in Land use in Bochnia and Dębica at the Turn of the 20^th and 21^st Centuries

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem niniejszego artykułu jest ocena przemian użytkowania ziemi zachodzących w wybranych 2 miastach powiatowych Małopolski: Bochni i Dębicy, w następstwie przeobrażeń społeczno-gospodarczych, związanych z przejściem od centralnie sterowanej gospodarki socjalistycznej do gospodarki rynkowej. Pomocne w realizacji tej problematyki badawczej okazały się zestawienia zbiorcze w zakresie ewidencji gruntów opracowywane każdego roku przez instytucje geodezyjne, funkcjonujące po zmianach administracyjnych Polski w 1998 r. (wiążących się z redukcją liczby województw z 49 do 16 i przywróceniem powiatów), przy starostwach powiatowych. Dzięki zawartym w nich danym dokonano oceny zarówno struktury rodzajowej użytkowania ziemi, jak i struktury własnościowej w ostatnich ponad 15 latach: dla Bochni w okresie: 1993 - 2010, a dla Dębicy: 1995-2010. Otrzymane wyniki badań porównano z rezultatami zawartymi w publikacjach, źródłach i materiałach statystycznych poświęconych Krakowowi, miastu stanowiącemu przedmiot wieloletnich zainteresowań naukowych autora niniejszego artykułu. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of this article is to make an assessment of the changes in land use in 2 chosen city powiats (counties) from the Lesser Poland region: Bochnia and Dębica. The changes occurred as a consequence of social and economic transformations involved in the transition from the communist centrally-planned economy to a free market economy. Collective statements regarding land accounting carried out eachyear by geological institutions were helpful in completion of this research. These institutions were established in powiatstarosties after the administrative changes in 1998, when the former 49 voivodeships (provinces) were reduced to 16 and po-wiats were brought back. Based on statements from existing data both the assessment of the type of land use structure, and property structure was carried out. The time period refers to the years 1993-2010 for Bochnia and 1995-2010 for Dębica. The results were compared with those included in publications, source references and statistical data dedicated to Krakow - a subject of scientific interest for the author of this article. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Użytkowanie ziemi; Analiza porównawcza; Przemiany społeczne

EN

Land use; Comparative analysis; Social change

• Czasopismo: Folia Oeconomica Bochniensia
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 9
• Strony: 121--157

Twórcy

autor

Bogusław Luchter

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Bibliografia

• Ambrozowicz J. [1994], Dębica i okolice, Agencja Wydawniczo-Reklamowa "Jota", Urząd Miasta Dębica, Rzeszów.
• Ambrozowicz J. [2006a], Dębica, Agencja Wydawnicza "Jota", Rzeszów.
• Ambrozowicz J. [2006b], Ziemia dębicka, Agencja Wydawnicza "Jota", Rzeszów
• Bielak R [2006], Bochnia i okolice: przewodnik turystyczny, Agencja Wydaw. "Progres", Bochnia.
• Bochnia: dzieje miasta i regionu [1980], pod red. F. Kiryka, Z. Rudy, Urząd Miasta Bochni: Instytut Historii, Kraków.
• Bochnia: szczegółowy plan miasta: skala 1 : 9 403 [2005], Urząd Miejski, Bochnia.
• Bromek K. [1966], Użytkowanie ziemi w Krakowie i przyległych częściach powiatu krakowskiego około 1960 r. [1966], Zeszyty Naukowe UJ, Kraków
• Bromek K., Mydeł R. [1972], Uwagi metodyczne do opracowania szczegółowej mapy użytkowania ziemi przestrzeni miejskiej, Folia Geographica, Series Geographica- Oeconomica, t. 5.
• Dębica: plan miasta [2004], Okręgowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne, Rzeszów.
• Dębica: zarys dziejów miasta i regionu [1995], pod red. J. Buszki i R Kiryka, Secesja, Kraków.
• Fischer S. [ 1927], Losy kazimierzowskiej fundacji: szkic z dziejów Bochni, W. Hillenbrandt, Bochnia.
• Fischer S. [1928], Wygnanie Żydów z Bochni, W. Hillenbrandt, Bochnia.
• Fischer S. [1930], Ziemia bocheńska: krótki przewodnik turystyczny, Bocheński Komitet dla Międzynarodowej Wystawy Turystycznej w Poznaniu, Bochnia.
• Fischer S. [1934a], Kazimierz Wielki, jego stosunek do Bochni i Bocheńszczyzny, Tymczasowy Wydział Powiatowy, Bochnia.
• Fischer S. [1934b], Matka Boska Bocheńska i jej kult na tle życia religijnego w dawnej Bochni, W. Hillenbrandt, Bochnia.
• Fischer S. [1952], Szkic dziejów miasta Bochni, [b. wyd.], Bochnia, maszynopis.
• Fischer S. [1962], Dzieje Bocheńskiej Żupy Solnej, Wyd. Geologiczne, Warszawa.
• 18. Flasza J. [1983], Przywilej lokacyjny miasta Bochni, Towarzystwo Przyjaciół Książki, Bochnia.
• Flasza J. [ 1989], Rynek bocheński i szkice o dziejach i zabytkach, Muzeum im. S. Fischera, Bochnia.
• Flasza J. [2005], Bochnia: przewodnik po mieście, Urząd Miejski, Bochnia.
• Geod-02: Roczne sprawozdanie: wykaz gruntów według stanu na dzień 1. 01. 1996 r. [1996], Urząd Miasta Krakowa: Wydział Geodezji i Mienia Komunalnego, Kraków.
• Geod-02: Roczne sprawozdanie: wykaz gruntów według stanu w dn. 31. 12. 1995 r.: województwo tarnowskie: miasto: Dębica [1996], Oddział Geodezji i Gospodarki Gruntami, Urząd Rejonowy w Dębicy.
• Geograficzny Atlas Polski [1999], red. M. Skiba, M. Wieczorek, Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych im. E. Romera, wyd. 5., Warszawa- Wrocław.
• Górka Z. [2004], Krakowska dzielnica staromiejska w dobie społeczno-ekonomicznych przemian Polski na przełomie XX i XXI wieku: Użytkowanie ziemi i funkcje, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, Kraków.
• Górka Z. [2009], Siedemdziesięciolecie urodzin Profesora Czesława Guzika [w:] Człowiek i rolnictwo: Profesorowi Czesławowi Guzikowi w 70. rocznicę urodzin, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej, Kraków.
• Grocholska J. [1974], Czynniki wpływające na użytkowanie ziemi w Warszawie, Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, Studia, t. 46.
• Guzik C. [1961], Użytkowanie ziemi w gromadach: Brzezie, Książnice, Siedlec i Szarów, Instytut Geografii UJ, praca magisterska, maszynopis.
• Guzik C. [1967], Z zagadnień użytkowania ziemi w powiecie bocheńskim, Zeszyty Naukowe UJ, Kraków, nr 165.
• Jodłowski A. [1981], Początki eksploatacji soli w Wieliczce i Bochni (do końca XIII w.), Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
• Kantor K. [2010], Poziom i jakość życia mieszkańców miasta Dębica, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, Kraków, praca magisterska, maszynopis.
• Kęsek J. [1986], Bochnia w latach konspiracji galicyjskich, Muzeum im. S. Fischera, Bochnia.
• Kiryk F. [1977], Bractwo religijne kowali w Bochni w latach 1462-1559, Uniwersytet Jagielloński, Zeszyty Naukowe UJ, Kraków, nr 469.
• Kiryk F. [1979], Księga przyjęć do prawa miejskiego w Bochni 1531-1656, Materiały Komisji Nauk Historycznych, nr 27.
• Kondracki J. [2000], Geografia regionalna Polski, PWN, Warszawa.
• Korzec M. [2002], Bochnia, PU.W. "Roksana", Krosno.
• Kosma M., Zieliński K. [1988], Igloopol wczoraj, dziś i jutro, Drukarnia Kujawska w Inowrocławiu, Warszawa.
• Krupiński A.B. [2011], Zabytki Ziemi Bocheńskiej w akwarelach i opisach Andrzeja B. Krupińskiego, Biuro Promocji i Komunikacji Społecznej, Starostwo Powiatowe, Bochnia.
• Lijewski T. [1977], Geografia transportu Polski, PWE, Warszawa.
• Luchter B. [2010], Przemiany w użytkowaniu ziemi w rozwoju miasta Krakowa, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Zeszyty Naukowe UE, Seria Specjalna: Monografie, nr 196.
• Luchter B. [2011 ], Analiza przemian użytkowania ziemi w Krakowie w latach 1848-2010, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Zeszyty Naukowe UE, Seria: Ekonomia, nr 869.
• Machnicki H. [1887], Z przeszłości miasta Bochni, W. Pisz, Bochnia.
• Maziarka F. [2009], Zasięg i rodzaje oddziaływania dużych i średnich firm działających na terenie miasta i gminy Dębica, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, Kraków, praca magisterska, maszynopis.
• Misztal S. [1970], Przemysł chemiczny w latach (1864)^1918-1939 [w:] Uprzemysłowienie ziem polskich w XIX i XX wieku: Studia i Materiały, pod red. I. Pietrzak-Pawłowskiej, Komitet Nauk Historycznych PAN, Wrocław-Warszawa-Kraków.
• Nowakowska M. [1991], Zmiany użytkowania ziemi w dzielnicy Śródmieście w Krakowie w obrębie Plant w okresie 1970-1990, Instytut Geografii UJ, Kraków, praca magisterska, maszynopis.
• Pieńkowski R. [1983], Użytkowanie przestrzeni miejskiej centrum Dębicy, Instytut Geografii UJ, Kraków, praca magisterska, maszynopis.
• Podstawy gospodarki przestrzennej: wybrane aspekty [2005], pod red. S. Korenika i J. Słodczyka, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. O. Lanego we Wrocławiu, Wrocław. Al .Podstawy prawa cywilnego z umowami w administracji [2010], red. P. Stec, M. Załucki, Difin S.A., Warszawa.
• Roczne sprawozdanie: wykaz gruntów według stanu w dniu 1 stycznia 1994 r.: województwo tarnowskie: miasto: Bochnia [1994], Oddział Rolnictwa, Geodezji i Gospodarki Gruntami: Urząd Rejonowy w Bochni, Bochnia.
• Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dn. 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków [2001], Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, nr 38, poz. 454.
• Seweryn A. [2003], Użytkowanie ziemi i funkcje staromiejskiej dzielnicy Bochni, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, Kraków, praca magisterska, maszynopis.
• Sulimski J. [1976], Kraków w procesie przemian: współczesne przeobrażenia zbiorowości wielkomiejskiej, Wyd. Literackie, Seria: Cracoviana, Kraków.
• (Trzydzieści) 30 lat Zakładów Przemyślu Gumowego "Dębica" [1969], Zakłady Przemysłu Gumowego "Dębica" w Dębicy, Dębica.
• Ustawa z 16 października 1991 r. o ochronie przyrody [1991], Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, nr 114, poz. 492.
• Wanatowicz J. [1989], Dębickie Zakłady Opon Samochodowych "Stomil": 1939-1989, Wyd. Rzeszowskich Zakładów Graficznych, Dębica.
• Warcholik S. [1952], Kopalnia soli w Bochni: monografia turystyczna, Wyd. PTTK "Kraj", Warszawa.
• Wcisło M. [2006], Analiza zmian w użytkowaniu gruntów, które nastąpiły w latach 1973-2005 na przykładzie gminy: Bochnia, Akademia Rolnicza w Krakowie: Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji, Kraków, praca magisterska, maszynopis.
• Wojciechowski T. [1979], Przewodnik po Bochni [1979], Drukarnia Narodowa Kraków: Zakład nr 16 - Tarnów, Bochnia.
• Wyrobek J. [1908-1917], Ważniejsze dokumenty do historyi miasta Dębicy, Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Gimnazyum w Dębicy, Tarnów, t. 1-9.
• Zarządzenie Ministrów Rolnictwa i Gospodarki Komunalnej z dn. 20 lutego 1969 r. w sprawie ewidencji gruntów [1969], Monitor Polski, Dziennik Urzędowy PRL, nr 11, poz. 98.
• Zestawienie zbiorcze według stanu na dzień 1 stycznia 2011 r.: województwo małopolskie: powiat bocheński: gmina: Bochnia - miasto [2011], Wydział Geodezji, Kartografii, Katastru i Gospodarki Nieruchomościami, Starostwo Powiatowe w Bochni, Bochnia.
• Zestawienie zbiorcze według stanu na dzień 1 stycznia 2011 r.: województwo: małopolskie: powiat: Kraków: miasto: Kraków [2011], Urząd Miasta Krakowa: Wydział Geodezji, Kraków.
• Zestawienie zbiorcze według stanu na dzień 01. 01. 2011 r.: województwo: podkarpackie: powiat: dębicki: gmina: Dębica (gmina miejska) [2011], Wydział Geodezji, Kartografii i Katastru, Starostwo Powiatowe w Dębicy, Dębica.
• Ziemia Dębicka: przewodnik turystyczny po powiecie dębickim [2003], Agencja Wydawnicza "Agard", wyd. 2 zm. i uzup., Dębica.
• Żychowska M. [1990], Harcerstwo bocheńskie 1912-1939, Wydział Kultury i Sztuki Urzędu Wojewódzkiego, Tarnów.