Wpływ liberalizacji handlu związanej z integracją z Unią Europejską na zróżnicowanie dochodów w Polsce

• Autorzy: Patrycja Graca-Gelert

Warianty tytułu

The Impact of Trade Liberalization Related to EU Integration on Income Inequality in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Rola liberalizacji handlu w kształtowaniu rozpiętości dochodów w Polsce była różna w kolejnych okresach, począwszy od wejścia Polski na ścieżkę transformacji. Z badań i danych na temat zmian w handlu zagranicznym pomiędzy Polską a UE wynika, że w latach dziewięćdziesiątych XX w. Polska miała głównie przewagę komparatywną w niewykwalifikowanej sile roboczej. Dodatkowo rozwijał się raczej handel międzygałęziowy niż wewnątrzgałęziowy i długo utrzymywała się przewaga eksportu dóbr nie zaawansowanych technologicznie. Jednoczesny wzrost premii za kwalifikacje i zróżnicowania wynagrodzeń w tym okresie pozwalają sądzić, że na zmienne te wpływały inne czynniki niż handel zagraniczny. Dopiero od XXI w., a tak naprawdę po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej widoczne są znaczące zmiany w strukturze handlu, z naciskiem na eksport. Istotnie wzrosła rola handlu wewnątrzgałęziowego wysokiej jakości oraz grup towarów przetworzonych bardziej zaawansowanych technologicznie, co przemawia za widoczną zmianą przewag komparatywnych w Polsce. Badania wskazują także na występowanie postępu technologicznego preferującego wykwalifikowaną siłę roboczą w Polsce oraz znaczenie importu w przepływie technologii do Polski, co potwierdza w pewnej mierze hipotezy o znaczeniu handlu zagranicznego i jego liberalizacji dla kształtowania relatywnych wynagrodzeń wykwalifikowanych pracowników. (abstrakt oryginalny)

EN

The impact of trade liberalization on income inequality has been different in subsequent periods since the beginning of transition. Studies and data show that Poland had a comparative advantage in low-skilled labor in the '90. Moreover, during this period inter-industry trade developed with the EU rather than intra-industry trade and low-skilled goods prevailed in Polish exports. A simultaneous increase in skill premium and wage inequality may indicate that there have been other factors than trade liberalization influencing those variables. Only since the current decade, especially after the Polish EU-Entry, more significant changes in trade (exports) have become visible. There has been a considerable increase in high-quality and high-technology intra-trade with the EU, which may indicate a substantial change in comparative advantage in Poland. Studies show that skill-biased technological change has occurred in Poland, especially in recent years. Some research point at the role of imports in technology-flows towards Poland. These factors might explain some part of the impact of trade liberalization on relative wages of high- skilled labor. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Liberalizm handlowy; Handel; Integracja gospodarcza i polityczna Europy; Dochody; Nierówności płacowe; Handel zagraniczny

EN

Trade liberalization; Trade; Economic and political integration of Europe; Income; Wage disparities; Foreign trade

• Czasopismo: Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
• Rocznik: 2011
• Numer: z. nr 19
• Strony: 218--233

Twórcy

autor

Patrycja Graca-Gelert

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Acemoglu D., 2003, Patterns of skill premia, "Review of Economic Studies", nr 70, s. 199-230.
• Anderson E., 2005, Openness and inequality in developing countries: A review of theory and recent evidence, "World Development", t. 33, nr 7, s. 1045-1063.
• Barro R., 2000, Inequality and growth in a panel of countries, "Journal of Economic Growth", nr 5, s. 5-32.
• Bensidoun I., Jean S., Sztulinan A., 2005, International trade and income distribution: Reconsidering the evidence, CEPII, Working Paper, nr 2005-17.
• Borbely D., 2006, Trade specialization in the enlarged European Union, Physica Verlag, Springer, Heidelberg.
• Caselli G.P., Battini M., 2000, The changing distribution of earnings in Poland from 1989 to 1996, "Applied Economics Letters", nr 7, s. 699-702.
• Chiquiar D., 2008, Globalization, regional wage differentials and the Stolper-Samuelson theorem: Evidence from Mexico, "Journal of International Economics", nr 74, s. 70-93.
• Cieślik A., 2003, Handel wewnątrzgałęziowy Polski z Unia Europejską. Stan obecny i perspektywy rozwoju [w:] Od liberalizacji do integracji Polski z Unia Europejską. Mechanizmy i skutki gospodarcze, red. J.J. Michałek, W. Siwiński, M. Socha, PWN, Warszawa.
• COMTRADE (baza danych).
• Cragg M., Epelbaum M., 1996, Why has wage dispersion grown in Mexico? Is it the incidence of reforms or the growing demand for skills?, "Journal of Development Economics", nr 51, s. 99-116.
• Crinò R., 2005, Wages, skills, and integration in Poland, Hungary and the Czech Republic: an industry-level analysis, "Transition Studies Review", t. 12, nr 3, s. 432-459.
• Czarny E., Śledziewska К., 2009, Polska w handlu światowym, PWE, Warszawa.
• Davis D.R., 1996, Trade liberalization and income distribution, NBER, Working paper, nr 5693.
• Dollar D., Kraay A., 2004, Trade, Growth, and poverty, "The Economic Journal", t. 114, nr 493, s. F22-F49.
• Domański С., Jędrzejczak A., 2002, Income inequality analysis in the period of economic transformation in Poland, "International Advances in Economic Research", t. 8, nr 3, s. 215-220.
• Edwards S., 1997, Trade policy, growth, and income distribution, "American Economic Review", t. 87, nr 2, s. 205-210.
• Esposito P., Stehrer R., 2007, The sector bias of skill-biased technical change and the rising skill premium in transition economies, WIIW Working Papers, nr 43.
• EUROSTAT (baza danych).
• Feenstra R.C., Hanson G.H., 1996, Globalization, outsourcing, and wage inequality, NBER Working Paper Series, nr 5424.
• Fischer R., 1992, Income distribution in the dynamic two-factor trade model, "Economica", t. 59, nr 234, s. 221-233.
• Fischer R.D., 2001, The evolution of inequality after trade liberalization, "Journal of Development Economics", t. 66, s. 555-579.
• Franco C., Gerussi E., 2010, Trade, FDI and income inequality: empirical evidence from transition countries, NEP: New Economics Papers Transition Economies, WP Series, nr 15/10.
• Goldberg P.K., Pavcnik N., 2007, Distributional effects of globalization in developing countries, "Journal of Economic Literature", t. 45, s. 39-82.
• Gourdon J., Maystre N., de Melo J., 2006, Openess, inequality, and poverty: Endowments matter, World Bank Policy Research Working Paper, nr 3981.
• Górecki В., 1994, Evidence of a new shape of income distribution in Poland, "Eastern European Economics", t. 32, nr 3, s. 32-51.
• Hanson G.H., Harrison A., 1999, Trade liberalization and wage inequality in Mexico, "Industrial and Labor Relations Review" t. 52, nr 2, s. 271-288.
• Keane M.P., Prasad E.S., 2002a, Changes in the structure of earnings during the Polish transition, IZA, IZA Discussion Papers nr 496.
• Keane M.P., Prasad E.S., 2002b, Inequality, transfers, and growth: New evidence from the economic transition in Poland, "The Review of Economics and Statistics", t. 84, nr 2, s. 324-341.
• Kot M., Malawski A., Węgrzecki A. (red.), 2004, Dobrobyt społeczny, nierówności i sprawiedliwość dystrybutywna, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków.
• Kowalik Т., 2002, Dystrybucyjna sprawiedliwość w transformacji polskiej [w:] Nierówni i równiejsi. Sprawiedliwość dystrybucyjna czasu transformacji w Polsce, red. T. Kowalik, Fundacja Innowacja, Warszawa.
• Laaser C.-F., Schräder К., Heid В., 2008, Trade integration in an enlarged European Union - Poland's road to success?, World Economy Research Institute, nr 286, Warszawa.
• Lindert P.H., Williamson J.G., 2001, Does globalization make the world more unequal?, NBER, Working Paper, nr 8228.
• Liwiński J., Socha M. W., Sztanderska U.A., 2003, Wpływ handlu zagranicznego na zatrudnienie i place w przemyśle przetwórczym [w:] Od liberalizacji do integracji Polski z Unia Europejską. Mechanizmy i skutki gospodarcze, red. J.J. Michałek, W. Siwiński, M. Socha, PWN, Warszawa.
• Meschi E., Vivarelli M., 2009, Trade and income inequality in developing countries, "World Development", t. 37, nr 2, s. 287-302.
• Michałek J.J., Sledziewska K., 2003, Analiza handlu międzygałęziowego pomiędzy Polską a Unia Europejską [w:] Od liberalizacji do integracji Polski z Unia Europejską. Mechanizmy i skutki gospodarcze, red. J.J. Michałek, W. Siwiński, M. Socha, PWN, Warszawa.
• Milanovic В., 1998, Explaining the increase in inequality during the transition, World Bank, World Bank Research Working paper, nr 1935.
• Milanovic В., 2005, Can we discern the effect of globalization on income distribution? Evidence from household surveys, "World Bank Economic Review", nr 19, s. 21-44.
• Newell A., Socha M.W., 2007, The Polish wage inequality explosion, IZA, IZA Discussion Paper nr 2644.
• OECD STAN (baza danych).
• Paci P., Sasin M.J., Verbeek J., 2004, Economic growth, income distribution and poverty in Poland during transition, World Bank, World Bank Policy Research Paper nr 3467.
• Pugacewicz A., 2003, Badanie zawartości czynników produkcji w handlu Polski z Unia Europejską [w:] Od liberalizacji do integracji Polski z Unia Europejską. Mechanizmy i skutki gospodarcze, red. J.J. Michałek, W. Siwiński, M. Socha, PWN, Warszawa.
• Roczniki Statystyczne (1995-2009), GUS.
• Szulc A., 2003, Inequality during the economic transition in Poland: 1993-1999 evidence, www.wider.unu.edu/conference/conference-2003-2/conference%202003-2- papers/papers-pdf/Szulc%20070403.pdf (stan na dzień 15.09.2010).
• Thoenig M., Verdier Т., 2003, A theory of defensive skill-biased innovation and globalization, "American Economic Review", t. 93, nr 3, s. 709-728.
• TransMONEE 2008 database, UNICEF Innocenti Research Centre, Florence, (baza danych).
• University of Texas Inequality Project (UTIP-UNIDO) (baza danych).
• Wood A., 2000, Globalization and wage inequalities: A synthesis of three theories, http://papers.ssrn.com/paper.taf?abstract_id=240458 (stan na dzień 15.09.2010).
• Xu В., 2003, Trade liberalization, wage inequality, and endogenously determined non- traded goods, "Journal of International Economics", nr 60, s. 417-431.
• Zhu S.C., Trefler D., 2005, Trade and inequality in developing countries: a general equilibrium analysis, "Journal of International Economics", nr 65, s. 21-48.