Fundusze Unii Europejskiej jako instrumenty spójności społeczno-gospodarczej regionów

• Autorzy: Joanna Kurach , Małgorzata Słodowa-Hełpa

Warianty tytułu

European Union Funds as Instruments Promoting Economic and Social Cohesion of the Regions

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W kontekście zasadniczych dylematów polityki rozwoju regionalnego, różnych stanowisk dotyczących celów i instrumentów finansowych polityki spójności, w opracowaniu zaprezentowana została ocena roli funduszy UE zarówno w procesie konwergencji zewnętrznej, czyli doganiania przez gospodarkę kraju i regionów średniego poziomu UE, jak i wewnętrznej - oznaczającej redukowanie różnic wewnątrz kraju lub regionu i zmniejszanie dystansu dzielącego europejskie regiony. Wprawdzie zbyt wcześnie jeszcze na pełną, wielokierunkową ocenę roli dotychczasowej absorpcji funduszy UE przez polskie regiony, ponieważ większość środków trafiła w bieżącej perspektywie finansowej, niemniej ze względu na rangę problemów oraz nowe okoliczności, w jakich funkcjonują regiony europejskie, na miarę możliwości podjęta została próba odpowiedzi na pytanie dotyczące ich wpływu na wzrost spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej regionów. Na tle wielkości i struktury dotychczasowych transferów finansowych UE przeznaczonych na prowadzenie polityki spójności w Polsce oraz zróżnicowania poziomu i dynamiki PKB per capita w krajach członkowskich zaprezentowane zostały zmiany, jakie zaszły na tym polu w Polsce, zarówno w skali regionalnej, jak i subregionalnej, od czasu wejścia w struktury zintegrowanej Europy. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper presents in the context of main dilemmas regarding the regional development policy, different attitudes concerning goals and financial instruments of cohesion policy, a role of EU funds both in the process of external convergence, namely assisting the regions whose development is lagging behind economy and regions being at the average level of the EU, as well as internal convergence, i.e. reduction of disparities within the same country or region and strengthening economic and social cohesion of European regions. Although it is too early for the final estimation of current absorption of EU funds by Polish regions, as most of them received them in the current financial perspective, still due to significance of problems, as well as new circumstances under which the European regions are functioning, the authors make an attempt to answer the question concerning impact of these funds on strengthening economic and social cohesion of regions. The paper presents changes which have taken place in this field both on a regional and sub-regional scale since Poland's accession to the structures of the European Union. It shows the volume and structure of the current EU funds allocated for cohesion policy in Poland as well as economic disparities and different dynamics of per capita GDP in the Member States. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Fundusz Spójności; Polityka spójności; Konwergencja regionalna

EN

Cohesion Fund; Cohesion policy; Regional convergence

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 185
• Strony: 180--206

Twórcy

autor

Joanna Kurach

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

autor

Małgorzata Słodowa-Hełpa

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Bibliografia

• Bilans otwarcia programów operacyjnych realizowanych w latach 2007-2013. Perspektywa regionalna, 2007, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa.
• Bogdański, M., 2010, Urbanizacyjne uwarunkowania rozwoju gospodarczego województw, Samorząd Terytorialny, nr 7-8.
• Fryberg, E., 2010, Efektywność europejskiej i polskiej polityki regionalnej, Myśl Ekonomiczna i Polityczna, nr 1 (28), WSHiP im. Łazarskiego w Warszawie.
• Geodecki, T., 2006, Procesy konwergencji i polaryzacji w regionach Unii Europejskiej, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, nr 714, Kraków.
• Goetz, M., 2010, Zróżnicowanie dochodów w ujęciu regionalnym w Polsce i w Niemczech, Ekonomista, nr 4.
• Gorzelak, G., 2007, Rozwój polskich regionów a polityka spójności Unii Europejskiej, w: Polityka regionalna i lokalna w świetle badań EUROREGU-u, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa.
• Gorzelak, G., 2008, Fakty i mity rozwoju regionalnego, Zarządzanie Publiczne, nr 4(6).
• Heller, J., 2010, Fundusze Europejskie w kształtowaniu rozwoju gospodarczego województw w Polsce, Samorząd Terytorialny, nr 7-8.
• Identyfikacja i ocena barier w wykorzystaniu środków strukturalnych, 2007, PSDB Sp. z o.o., Warszawa.
• Inwestowanie w przyszłość Europy, Piąty raport na temat spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej, 2010, Komisja Europejska.
• Jakubowska, P., Kukliński, A., Żuber, P. (red.), 2008, Problematyka przyszłości regionów. W poszukiwaniu nowego paradygmatu, Forum Rozwoju Regionalnego i Polityki Regionalnej (Regio Forum), t. 1, MRR, Warszawa.
• Kościelski, T., Malaga, K., 2008, Nierówności regionalne w Polsce w świetle neoklasycznych modeli wzrostu, Studia Regionalne i Lokalne, nr 4(34).
• List unijnych "biedaków" w obronie polityki spójności [online], http://www.euractiv.pl/gospodarka/artykul/list-unijnych-biedakow-w-obronie-polityki-spojnoci-002638 [dostęp: 05.06.2011].
• Łaźniewska, E., Górecki, T., Chmielewski R., 2011, Konwergencja regionalna, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań.
• Markowska-Przybyła, U., 2010, Konwergencja regionalna w Polsce w latach 1999-2007, Gospodarka Narodowa, nr 11-12.
• Mokrasińska, D., 2011, Polityka kohezji Unii Europejskiej, w: Bukowski, S.I. (red.), Polityka kohezji i konwergencja gospodarcza regionów Polski oraz krajów Unii Europejskiej. Wybrane zagadnienia, Difin, Warszawa.
• Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013, wspierające wzrost gospodarczy i zatrudnienie. Polska. Narodowa Strategia Spójności, 2007, Dokument zaakceptowany decyzją Komisji Europejskiej zatwierdzającą pewne elementy Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa.
• Oręziak, L., 2010, Budżet Unii Europejskiej po 2013 roku - kierunki zmian w świetle analizy stanowisk rządów krajów członkowskich, Myśl Ekonomiczna i Polityczna, nr 1(28), WSHiP im. Łazarskiego w Warszawie, Warszawa.
• Palmen, L., 2007, Wspieranie innowacyjności w regionach wewnętrznie zróżnicowanych. Wnioski z doświadczeń województwa śląskiego, w: Jak realizować Strategię Lizbońską w regionach?, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Warszawa.
• Piątkowski, M., 2010, Wpływ polityki spójności na wzrost zatrudnienia i rozwój gospodarczy. Implikacje dla Polski, Organizacja i Kierowanie, nr 4 (142).
• Piłka jest w grze, rozmowa z prof. Z. Strzeleckim, 2011, Fundusze Strukturalne, nr 4 (50).
• Pokrzycka-Walczak, M., 2011, Ewaluacja to przyszłość innowacyjnych regionów, Gazeta Samorządu i Administracji, nr 10 (336).
• Polityka regionalna - refleksje do dyskusji, 2008, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa.
• Praca na rzecz regionów. Polityka regionalna Unii Europejskiej na lata 2007-2013, [online], 2008, http://ec.europa.eu/regional_policy/sources/docgener/presenta/working2008/work_pl.pdf [dostęp: czerwiec 2011].
• Rapacki, R., Próchniak, M., 2010, Wpływ rozszerzenia Unii Europejskiej na wzrost gospodarczy i realną konwergencję krajów Europy Środkowo-Wschodniej, Ekonomista, nr 4.
• Raport o rozwoju i polityce regionalnej, 2007, Departament Koordynacji Programów Regionalnych, MRR, Warszawa.
• Rokicki, B., 2011, System monitorowania i ewaluacji polityki spójności w Polsce, Gospodarka Narodowa, nr 3.
• Rozmowa z Danutą Huebner, 2011, Fundusze Europejskie, nr 2 (45).
• Rząd zaktualizował stanowisko RP ws. przyszłości polityki spójności po 2013 r. [online], http://www.mrr.gov.pl/aktualnosci/rozwoj_regionalny/Strony/Zaktualizowano_stanowisko_RP_ws_przyszlosci_Polityki_Spojnosci_po_2013_3007010.aspx [dostęp: marzec 2011].
• Słomińska, B., 2007, Rozwój gmin a wsparcie unijnych funduszy pomocowych, Wspólnoty Europejskie, nr 2(183).
• Stanowisko Rządu Rzeczypospolitej Polskiej ws. przyszłości Polityki Spójności po 2013 r. "Polityka Spójności jako skuteczna, efektywna i terytorialnie zróżnicowana odpowiedź na wyzwania rozwojowe Unii Europejskiej", przyjęte przez Radę Ministrów w dn. 18 sierpnia 2010 r. [online] http://www.mrr.gov.pl/rozwoj_regionalny/Polityka_spojnosci/Polityka_spojnosci_po_2013/Debata/Documents/drugie_stanowisko_ps_po_2013.pdf [dostęp: 14.05.2011].
• Szczechoki, D., 2008, Najbogatsze i najbiedniejsze regiony Unii Europejskiej, Fundusze Strukturalne w Polsce, Biuletyn Informacyjny, nr 9.
• Szlachta, J., Zalewski, J., 2009, Wpływ spójności terytorialnej na zmiany polityki strukturalnej Unii Europejskiej, Gospodarka Narodowa, nr 4.
• Walterska, K., 2011, W kolejnych latach nie będzie ani ewolucji, ani rewolucji w unijnym budżecie [online], http://www.eec2011.eu/wiadomosci/w-kolejnych-latach-nie-b-dzie-ani-ewolucji-ani-rewolucji-w-unijnym-bud-ecie,140716.html wnp.pl [dostęp: 21.05.2011].
• Ważniewski, P., 2010, Konwergencja realna gospodarki Polski z krajami Unii Europejskiej, Wspólnoty Europejskie, nr 3 (202).
• Wpływ funduszy europejskich na gospodarkę polskich regionów i konwergencję z krajami UE, Raport 2010, MRR Warszawa.
• Wpływ polityki spójności na rozwój społeczno-gospodarczy Polski w latach 2004-2015 w świetle wyników badań makroekonomicznych, 2011, Wydział Analiz Społeczno-Gospodarczych Departamentu Koordynacji Polityki Strukturalnej MRR, Warszawa.
• Wpływ polityki spójności na stan zróżnicowań i rozwój polskich regionów. Raport końcowy. Badanie ewaluacyjne, 2008, Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych, Warszawa.
• Wójcik, P., 2008, Dywergencja czy konwergencja: dynamika rozwoju polskich regionów, Studia Regionalne i Lokalne, nr 2(32).
• Zientara, P., 2008, Europejska polityka spójności: kontrowersje i wątpliwości, Wspólnoty Europejskie, nr 4(191).
• Zientara, P., Regiony Unii Europejskiej w obliczu rewolucji informatyczno-telekomunikacyjnej i procesów globalizacyjnych, 2007, Wspólnoty Europejskie, nr 3(184).
• Żuber, P., 2008a, Program badań a polityka regionalna w Polsce, prezentacja na konferencji pt: Problematyka przyszłości regionów. W poszukiwaniu nowego paradygmatu, Warszawa, 24 kwietnia, [online] www.mrr.gov.pl/ [dostęp: 05.03.2010].
• Żuber, P., 2008b, W kierunku nowego modelu polityki regionalnej. Wyzwania XXI wieku, w: Jakubowska, P., Kukliński, A., Żuber, P. (red.), Problematyka przyszłości regionów, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa, s. 15-25.