Płeć w reformach zabezpieczenia emerytalnego w Polsce po 1989 roku

• Autorzy: Joanna Ratajczak-Tuchołka

Warianty tytułu

Gender and Social Security Reforms in Poland after 1989

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zabezpieczenie emerytalne, będące ważną częścią zabezpieczenia społecznego, rzadko analizowane jest z punktu widzenia płci. Niniejszy artykuł podejmuje tę tematykę, przyjmując stopień wsparcia modelu jedynego żywiciela rodziny jako kryterium analizy zmian bazowego systemu emerytalnego w Polsce po 1989 roku. Ewaluacja zmian prowadzi do wniosku, że w analizowanym okresie następowało wzmocnienie elementów cechujących systemy umiarkowanie wspierające model jedynego żywiciela rodziny. Jednocześnie obserwować można osłabienie rozwiązań związanych z nabywaniem indywidualnych uprawnień emerytalnych, które zapewniają adekwatne zabezpieczenie na starość, a więc redukcję rozwiązań niewspierających modelu tradycyjnego rodziny. (abstrakt oryginalny)

EN

Old-age pension system, as a part of social security system, has been rarely analyzed form the gender point of view in the Polish related literature. This paper represents an attempt to answer two questions: (1) Which normative ideas (general roles for the acquisition of pension entitlements and the determinants of the pension rate) have been held in relation to the male breadwinner model in the obligatory old - age pension system in Poland since 1989 (2) How the normative ideas have been changing since 1989? The conclusion of the evaluation: since 1989, the pension system has been developing in the direction of moderate promotion of the male breadwinner model by the old-age pension system. Simultaneously, it was possible to observe a weaker role of solutions connected with individual pension entitlements which provide security for old age, i.e. reduction of solutions which do not promote the traditional model of a family. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Emerytury; System emerytalny; Kobieta; Rodzina; Zabezpieczenie społeczne

EN

Pensions; Pension schemes; Woman; Family; Social security system

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 185
• Strony: 235--250

Twórcy

autor

Joanna Ratajczak-Tuchołka

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Bibliografia

• Auth, D., 2009, Wohlfahrtsstaaten und Geschlechterverhaltnisse in Mittel- und Osteuropa: Forschungsstand und Forschungsperspektiven, w: Klenner, Ch., Leiber, S. (Hrsg.), Wohlfahrtsstaaten und Geschlechterungleichheit in Mittel- und Osteuropa. Kontinuitdt und postsozialistische Transformation in den EU-Mitgliedsstaaten, VS Verlag fur Sozialwissenschaften, Wiesbaden, s. 35-58.
• Barr, N., Diamond, P., 2010, Pension Reform. A Short Guide, Oxford University Press, Oxford.
• CBOS, 2006, Potrzeby prokreacyjne oraz preferowany i realizowany model rodziny. Komunikat z badań, BS/52/2006 [online], Warszawa, marzec 2006, http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2006/K_052_06.PDF [dostęp: 20 kwietnia 2011].
• CBOS, 2010, Postawy prokreacyjne Polaków. Komunikat z badań [online], BS/4/2010, Warszawa styczeń 2010, http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2010/K_004_10.PDF [dostęp: 20 kwietnia 2011].
• Chłoń-Domińczak, A., 2010, The Pension System in Poland in the Gender Context, w: Marin, B., Zolyomi, E. (eds.), Womens Work and Pensions: what is Good, What is Best? Designing Gender-Sensitive Arrangements, European Centre Vienna, Ashgate.
• Frericks, P, Maier, R., 2008, The Gender Pension Gap: Effects of Norms and Reform Policies, w: Kohli, M., Arza, C. (eds.), The Political Economy of Pensions: Politics, Policy Models and Outcomes in Europe, Chapter 2, Routledge, London-New York, s. 175-195.
• Gal, S., Kligman, G. (eds.), 2000, Reproducing Gender. Politics, Publics, and Everyday Life after Socialism, Princeton University Press, Princeton, New Jersey.
• Gilbert, N. (ed.), 2006, Gender and Social Security Reform. What s Fair for Women?, International Social Security Series, vol. 11, Transaction Publishers, New Brunswick, London.
• Ginn, J., 2003, Gender, Pensions and the Lifecourse, The Policy Press University of Bristol, Bristol.
• Ginn, J., Street, D., Arber, S. (eds.), 2001, Women, Work, and Pensions: International Issues and Prospects, Open University Press, Buckingham, Philadelphia.
• GUS, 2011, Dochody i warunki życia ludności Polski (raport badania EU-SILC 2009) [online], Informacje i opracowania statystyczne, Departament Warunków Życia, Warszawa, http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/PUBL_wz_dochody_i_warunki_zycia-rap_2009.pdf [dostęp: 20.04.2011].
• Kotowska, I.E., 2008, Uwagi o polityce rodzinnej w Polsce w kontekście wzrostu dzietności i zatrudnienia kobiet, Polityka Społeczna, nr 8, s. 13-19.
• Maier, T., Pfau-Effinger, B., 2006, Gender Arrangements and Pension Systems in Britain and Germany: Tracing change over five decades, International Journal of Ageing and Later Life, no. 1(2), s. 67-110.
• Michoń, P., 2004, Płeć w modelach polityki społecznej, Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje, nr 7, s. 75-87.
• Pascall, G., Kwak, A., 2009, Gender Regimes in Transition in Central and Eastern Europe, Policy Press, Oxford.
• Pfau-Effinger, B., 2000, Kultur und Fauenerwerbstatigkeit in Europa. Theorie und Empirie des internationalen Vergleichs, Leske+Budrich, Opladen.
• Puglia, A., 2011, In 2008 Gross Expenditure on Social Protection in EU-27 Accounted for 26,4% of GDP, Statistics in focus 17, Population and social conditions, Eurostat.
• Ratajczak-Tuchołka, J., 2009, Rentenreformen und ihre Auswirkungen auf die Geschlechterverhaltnisse in Polen, w: Klenner, Ch., Leiber, S. (Hrsg.), Wohlfahrtsstaaten und Geschlechterungleichheit in Mittel- und Osteuropa. Kontinuitat und postsozialistische Transformation in den EU-Mitgliedsstaaten, VS Verlag fur Sozialwissenschaften, Wiesbaden, s. 289-307.
• Ratajczak-Tuchołka, J., 2010, Emerytury kobiet w ubezpieczeniowych systemach emerytalnych w Niemczech i w Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań.
• Żukowski, M., 2011, Reformowanie systemu emerytalnego w Polsce: 1989-2010, w: Pająk, K., Przymeński, A. (red.), Polityka społeczna w realiach gospodarczych Polski po 1989 roku, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań 2011.
• Żukowski, M., 1997, Wielostopniowe systemy zabezpieczenia emerytalnego w Unii Europejskiej i w Polsce. Między państwem a rynkiem, Zeszyty Naukowe, seria II, nr 151, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 1997.