The Importance of Historical Research in the Institutional Analysis of the Polish Transformation after 1989 : (Based On Social Capital)

• Autorzy: Jędrzej Chumiński

Warianty tytułu

Znaczenie badań historycznych w analizie instytucjonalnej transformacji polskiej po 1989 roku (na przykładzie kapitału społecznego)

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The disintegration of the USSR and the fall of communism has initiated a process of transition between the system of the so-called real socialism to the democratic system and free market economy in the countries of the former Eastern Bloc. This transition has become an object of careful studies led by specialists of various scientific fields: economists, sociologists, social psychologists These analyses, however interesting, are often abstracted from the historical conditions of the studied phenomena and processes. The studies on the social capital deficit in Polish society are a good example. The article will attempt to disclose the historically conditioned factors impacting the low level of social capital in the country, especially in the time of the People's Republic of Poland, where the apparatus of repression played a significant role. (original abstract)

Rozpad ZSRR i upadek komunizmu rozpoczął w krajach byłego bloku wschodniego proces przejście od systemu tzw. realnego socjalizmu do systemu demokratycznego i gospodarki wolnorynkowej. Przejście to stało się obiektem wnikliwych badań przedstawicieli różnych dyscyplin naukowych: ekonomistów, socjologów, psychologów społecznych. Analizy te choć bardzo interesujące, często jednak abstrahują od uwarunkowań historycznych badanych zjawisk i procesów. Dobrą ilustracją są badania nad deficytem w społeczeństwie polskim kapitału społecznego. W artykule podjęta zostanie próba wskazania uwarunkowanych historycznie czynników wpływających na niski poziom kapitału społecznego w naszym kraju, zwłaszcza zaś w okresie PRL, w którym szczególną rolę pełnił aparat represji. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Social capital; Totalitarianism; Historical research

PL

Kapitał społeczny; Totalitaryzm; Badania historyczne

• Czasopismo: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Ekonomia
• Rocznik: 2011
• Tom: 15
• Numer: nr 208
• Strony: 123--142

Twórcy

autor

Jędrzej Chumiński

• Wrocław University of Economics, Poland

Bibliografia

• Bartkowski J., Społeczne determinanty geograficznego rozmieszczenia organizacji pozarządowych w Polsce, [in:] P. Gliński, B. Lewenstein, A. Siciński (eds.), Organizacja społeczeństwa polskiego: trzeci sektor, IFiS PAN, Warszawa 2002.
• Bendyk E., Polski folwark i jego konsekwencje, [in:] . J. Szomburg (ed.), Modernizacja Polski. Kody kulturowe i mity, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk 2008.
• Boski P., Kulturowe ramy zachowań społecznych. Podręcznik psychologii międzykulturowej, PWN, Warszawa 2009.
• Bratkowski J., Kapitał społeczny i jego oddziaływania na rozwój w ujęciu socjologicznym, [in:] M. Herbst (ed.), Kapitał ludzki i kapitał społeczny a rozwój regionalny, Scholar, Warszawa 2007.
• Chumiński J., Ruch zawodowy w Polsce w warunkach kształtującego się systemu totalitarnego 1944-1956, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław 1999.
• Chumiński J., Mentalne bariery rozwoju gospodarczego PRL (na przykładzie pracowników przemysłu), [in:] J. Chumiński (ed.), Modernizacja czy pozorna modernizacja. Społeczno-ekonomiczny bilans PRL 1944-1989, Gajt, Warszawa 2010.
• Czapiński J., Polska - państwo bez społeczeństwa, Nauka 2006, No. 1.
• Czapiński J., Molekularny rozwój Polski, [in:] J. Szomburg (ed.), Modernizacja Polski. Kody kulturowe i mity, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk 2008.
• Czapiński J., Panek T. (eds.), Diagnoza społeczna. Warunki i jakość życia Polaków 2005 r., VIZJA PRESS&IT, Warszawa 2006.
• Czapiński J., Panek T. (eds.), Diagnoza społeczna. Warunki i jakość życia Polaków 2009 r., Rada Monitoringu Społecznego, Warszawa 2009.
• Cześnik M., Partycypacja wyborcza w Polsce. Perspektywa porównawcza, SCHOLAR, Warszawa 2007.
• Cześnik M., Partycypacja wyborcza Polaków, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2009.
• Dlaczego Polacy nie chcą wybierać, Newsweek, 14.10.2007, www.newsweek.plartykuly/dlaczego-polacy-nie-chca-wybierac,91701.
• Dominiczak H., Organy bezpieczeństwa PRL 1944-1990, Bellona, Warszawa 1997.
• Encyklopedia historii Drugiej Rzeczypospolitej, Wiedza Powszechna, Warszawa 1999.
• Fazlagić J., Wpływ korzeni słowiańskich na mentalność Polaków, [in:] J. Szomburg (ed.), Modernizacja Polski. Kody kulturowe i mity, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk 2008.
• Fjałkowski K., Długotrwałe skutki ustroju socjalizmu państwowego z punktu widzenia ekonomicznej teorii kapitału społecznego, [in:] E. Kościk, T. Głowiński (eds.), Gospodarka i społeczeństwo w czasach PRL-u (1944-1989), Gajt, Wrocław 2007.
• Frączak P., Szkice do historii ekonomii społecznej w Polsce, FRSO, Warszawa 2006.
• Fukuyama F., Promień zaufania. Kapitał społeczny i społeczeństwo obywatelskie, 1999, www.cpsolia-log.pl/Promien%20zaufania_kapitał%20społeczny_Ffukuyama.doc.
• Hryniewicz J.T., Polityczny i kulturowy kontekst rozwoju gospodarczego, Scholar, Warszawa 2004.
• Hryniewicz J.T., Stosunki pracy w polskich organizacjach, Scholar, Warszawa 2007.
• Jakubowska-Branicka I., Mentalność demokratyczna a dogmatyzm, Uniwersytet Warszawski. Pismo Uczelni 2010, nr 5 (49).
• Jarosz D., Stalinizm w Polsce, [in:] K. Persak, P. Machcewicz (eds.), PRL od lipca 44 do grudnia 70, Bellona, Warszawa 2010.
• Koralewicz J., Ziółkowski M., Mentalność Polaków. Sposoby myślenia o polityce, gospodarce i życiu społecznym 1988-2000, Scholar/Collegium Civitas Press, Warszawa 2003.
• Leś E., Nałęcz S., Potencjał ekonomiczny i społeczny sektora non-profit w Polsce. Wybrane wyniki badań międzynarodowych sektora non-profit, [in:] P. Gliński, B. Lewenstein, A. Siciński (eds.), Organizacja społeczeństwa polskiego: Trzeci sektor, IFiS PAN, Warszawa 2002.
• Loury D., A dynamic theory of rational income differences, [in:] P.A. Wallace, A.M. LaMond (eds.), Women, Minorities and Employment Discrimination, Lexington Books, Lexington 1977.
• Lutyński J., Psychologiczne konsekwencje realnego socjalizmu i ich znaczenie dla systemu. Próba analizy, [in:] Nauka i polskie problemy. Komentarz socjologa, PIW, Warszawa 1990.
• Mały Rocznik Statystyczny 1939 r., GUS, Warszawa 1939.
• Machcewicz P., Zmiana czy kontynuacja ? Polska przed i po październiku '56, [in:] D. Stola, M. Zaremba (eds.), PRL: Trwanie i zmiana, Warszawa 2003.
• Marody M., Przemiany postaw ideologicznych i przystosowanie w systemie komunistycznym, [in:] Komunizm. Ideologia, system, ludzie, Instytut Historii PAN, Neriton, Warszawa 2001.
• Migalski M., Fetysz demokracji, Wprost 2007, nr 41 (12940), www.wprost.pl/ar/115261/Fetysz-demokracji/?I=1294.
• Miszewska A., Reakcje społeczne na przemiany ustrojowe, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1996.
• Nowak A., Dziedzictwo wieku XIX, [in:] J. Szomburg (ed.), Modernizacja Polski. Kody kulturowe i mity, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk 2008.
• Nowak S., System wartości społeczeństwa polskiego, Studia Socjologiczne 1979, nr 4 (75).
• Paczkowski A., Od sfałszowanego zwycięstwa do prawdziwej klęski, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1999.
• Paczkowski A., System represji w PRL, 1999 www.videofact.com/mark/represje/represje/_prl.
• Putnam R.D., Demokracja w działaniu. Tradycje obywatelskie we współczesnych Włoszech, Znak, Kraków 1995.
• Putnam R.D., Samotna gra w kręgle. Upadek i odrodzenie wspólnot lokalnych w Stanach Zjednoczonych, Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.
• Reykowski J., Zmiany systemowe a mentalność polskiego społeczeństwa, [in:] J. Reykowski (ed.), Wartości i postawy Polaków a zmiany systemowe, Instytut Psychologii PAN, Warszawa 1993.
• Rocznik statystyczny przemysłu 1945-1965, GUS, Warszawa 1967.
• Sosnowska A., Kulturowe ślady folwarku, [in:] J. Szomburg (ed.), Modernizacja Polski. Kody kulturowe i mity, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk 2008.
• Szostkiewicz A., Mus nie dla nas. Czy obowiązek uczestniczenia w wyborach to lekarstwo na niższą frekwencję?, Polityka, 09.10.2007, www.polityka.pl/społeczeństwo/artkuly/231606,1,frekwencja.
• Sztompka P., Teorie zmian społecznych a doświadczenie polskiej transformacji, Studia Socjologiczne 1994, nr 1 (132).
• Sztompka P., Prolegomena do teorii zaufania, [in:] E. Nowicka, M. Chałubiński (eds.), Idee a urządzenie świata społecznego, PWN, Warszawa 1999.
• Sztompka P., Dekalog obywatela, [presentation during the debate from 30.10.2003,organized by the President of the Republic of Poland A. Kwaśniewski: "Diagnoza stanu państwa i społeczeństwa polskiego po 14 latach transformacji"], www.ae.krakow.pl/ekse/htm/sztompka.pdf.
• Sztompka P., Zaufanie: fundament społeczeństwa, Znak, Kraków 2007.
• Świda-Ziemba H., Człowiek wewnętrznie zniewolony, Kwadruk, Warszawa 1997.
• Taguchi M., Mechanizmy upadku socjalistycznego systemu gospodarczego, Okayama Economic Review 2010, Vol. 42, No. 2, www.ousar.lib.okayama-u.ac.jp/file/40217/.../ 042_2_021_045.pdf.
• Topolski J., Świat bez historii, Poznańskie, Poznań 1998.
• Z niewolą Polakowi do twarzy, [interview prof. H. Świdą-Ziembą from 05.05.2011], www.wyborcza.pl/2029020,76842,9553927.html?sms_code.
• Zaremba M., Komunizm jako system mobilizacyjny: Casus Polski, [in:] Komunizm. Ideologia, system, ludzie, Instytut Historii PAN, Neriton, Warszawa 2001.
• Zarzycki T., Kapitał społeczny a trzy polskie drogi do nowoczesności, Kultura i Społeczeństwo 2004, R. XLVIII, nr 2.