Regiony słabiej rozwinięte a efekty polityki spójności w Polsce

• Autorzy: Krystian Heffner , Piotr Gibas

Warianty tytułu

Lesser Developed Regions and Cohesion Policy Effects in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł jest próbą udowodnienia, że w Polsce występują procesy pogłębienia się zróżnicowania poziomu rozwoju. Dystans rozwojowy jest skracany w regionach metropolitalnych (województwach z metropoliami). Polityka spójności, która koncentrowała się na strategicznej interwencji w mniej rozwiniętych regionach, sprawiała, że rozwój w nich przebiegał szybciej, stawały się też bardziej konkurencyjne. Niewykorzystany potencjał rozwojowy i zewnętrznie "drenowane" zasoby powodują, że regiony te wymagają pomocy z zewnątrz, tak więc programy rozwoju regionów międzymetropolitalnych (z aglomeracjami miejskimi średniej wielkości) muszą prowadzić do trwałego wzmocnienia ich wewnętrznej struktury gospodarczej i społecznej oraz pobudzić wzrost endogeniczny. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper is an effort to prove that processes deepening the diversity of social and economic development level in Poland occur. The development distance is shortened in metropolitan regions (voivodeships with metropolises). Cohesion policy, which concentrated on strategic intervention in lesser developed regions, makes development quicker and more competitive. An unused development potential and externally "drained" resources of competitiveness cause that these regions require external assistance and inter-metropolitan regions development programs must lead to sustained reinforcement of internal economic and social structure and stimulate the endogenous growth. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Polityka spójności; Region; Potencjał rozwojowy; Wzrost endogeniczny

EN

Cohesion policy; Region; Development potential; Endogenous growth

• Czasopismo: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 227 Polityka spójności w okresie 2014-2020 a rozwój regionów Europy
• Strony: 36--52

Twórcy

autor

Krystian Heffner

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

autor

Piotr Gibas

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Bibliografia

• Bański J., Koncepcje rozwoju struktury przestrzennej w Polsce - polaryzacja czy równoważenie?, "Przegląd Geograficzny" 2007, t. 79, nr 1, s. 45-79.
• Barrios S., Strobl E., The dynamics of regional inequalities, Economic Papers Number 229, 16-Apr-2010, European Commission.
• Braunerhjelm P., Faini R., Norman V., Ruane F., Seabright P., Integration and the Regions of Europe: How the Right Policies Can Prevent Polarization, Centre for Economic Policy Research, London Monitoring European Integration 10, 2000 http://www.cepr.org/ pubs/ books/P118.asp.
• Brugger E.A., Stuckey B., Regional economic structure and innovative behaviour in Switzerland, "Regional Studies" 1987, vol. 21, no. 3, s. 241-254.
• Chojnicki Z., Czyż T., Gospodarka oparta na wiedzy w regionach metropolitalnych i aglomeracjach miejskich w Polsce, [w:] T. Marszał (red.), Rola polskich aglomeracji wobec wyzwań strategii lizbońskiej, Studia KPZK PAN, t. 121, Warszawa 2008, s. 74-95.
• Ciccone A., Agglomeration effects in Europe, "European Economic Review" 2002, vol. 46, s. 213-227.
• Copus A.K., Peripherality and peripherality indicators, "North. The Journal of Nordregio" 1999, vol. 10, no. 1, s. 11-15.
• Dall-Schmidt T., The cost of regional equity in Denmark: Goal attainment or incentive distortions, "Papers in Regional Science" 2008, vol. 87, no. 4, s. 567-587.
• Dańska-Borsiak B., Konwergencja czy dywergencja polskich województw? Zastosowanie dynamicznych modeli panelowych, [w:] J. Suchecka (red.), Ekonometria przestrzenna i regionalne analizy ekonomiczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2011, s. 41-54.
• Dawson J., Peripheral cities in the European Community: Challenges, strategies and prospects, "Public Policy and Administration" 1992, vol. 7, s. 9-20.
• Dignan T., Regional disparities and regional policy in the European Union, "Oxford Review of Economic Policy" 1995, vol. 11, s. 64-95.
• Domański B., Rozwój polskich metropolii a regiony peryferyjne. Bezpowrotna separacja czy współzależność rozwoju?, [w:] T. Marszał (red.), Rola polskich aglomeracji wobec wyzwań strategii lizbońskiej, Studia KPZK PAN, t. 121, Warszawa 2008, s. 135-143.
• Gawlikowska-Hueckel K., Procesy rozwoju regionalnego w Unii Europejskiej. Konwergencja czy polaryzacja?, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2003.
• Geppert K., Happich M., Stephan A., Regional Disparities in the European Union: Convergence and Agglomeration, Discussion Paper No. 525, DIW, Berlin 2005.
• Gorzelak G., Rozwój polskich regionów a polityka spójności Unii Europejskiej, [w:] G. Gorzelak (red.), Polska regionalna i lokalna w świetle badań EUROREG-u, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2009, s. 12-34.
• Gorzelak G., Smętkowski M., Metropolia i jej region w gospodarce informacyjnej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2005.
• Hahne U., Glatthaar M., Mittelgroße Städte als Motoren im europäischen Städtesystem, [w:] J. Aring, I. Reuther (red.), Regiopolen. Die kleinen Großstädte in Zeiten der Globalisierung, Jovis, Berlin 2008, s. 51-67.
• Hausner J., Zarządzanie publiczne, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2008.
• Heffner K., Regiony małe, peryferyjne, rolnicze i emigracyjne, [w:] K. Heffner (red.), Rola małych regionów w rozwoju społeczno-gospodarczym i integracji europejskiej, Biuletyn KPZK PAN, z. 212, Warszawa 2004, s. 9-20.
• Heffner K., Ośrodki miejskie z funkcjami metropolitalnymi a rozwój małych regionów. Programowanie rozwoju na przykładzie Opola i Śląska Opolskiego, [w:] K. Heffner (red.), Programowanie rozwoju regionu. Ład ekonomiczny i środowiskowo-przestrzenny, Wydział Zarządzania i Inżynierii Produkcji Politechniki Opolskiej, Samorząd Województwa Opolskiego, Komitet Nauk Demograficznych PAN, KPZK PAN, Opole 2007, s. 42-55.
• Heffner K., Aglomeracje średniej wielkości jako bieguny wzrostu i obszary strategicznej interwencji w regionach międzymetropolitalnych, [w:] Z. Makieła (red.), Potencjalne metropolie ze szczególnym uwzględnieniem Polski Wschodniej, Studia KPZK PAN, t. 125, Warszawa 2009, s. 10-17.
• Heffner K., Regiony międzymetropolitalne a efekty polityki spójności w Polsce, [w:] M. Klamut, E. Szostak (red.), Jaka polityka spójności po roku 2013?, UE, Wrocław 2010, s. 163-184.
• Herbst M., Prognoza wzrostu gospodarczego polskich regionów do 2015 roku, "Studia Regionalne i Lokalne" 2008, nr 2(32), Warszawa.
• Identyfikacja i delimitacja obszarów problemowych i strategicznej interwencji w Polsce. Wnioski z analiz, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Instytut Badań Strukturalnych, Warszawa 2009.
• Karpio K., Łukasiewicz P., Orłowski A., Gralak A., Klasyfikacja województw według ich konkurencyjności przy pomocy metod taksonomicznych oraz sieci neuronowych, Katedra Ekonometrii i Informatyki, SGGW, Warszawa 2006.
• Keeble D., Offord J., Walker S., Peripheral Regions in a Community of Twelve Member States, Commission of the European Community, Luxembourg 1988.
• Kipnis B.A., Swyngedouw E.A., Manufacturing research and development in a peripheral region: The case of Limburg, Belgium, "The Professional Geographer" 1988, vol. 40, no. 2, s. 149-158.
• Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030, Projekt, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2010.
• Korenik S., Kształtowanie się metropolii w warunkach polskich - ogólne uwagi, [w:] S. Korenik, Z. Przybyła (red.), Gospodarka przestrzenna XI, UE, Wrocław 2008, s. 155-161.
• Krajowa strategia rozwoju regionalnego 2010-2020: Regiony, miasta, obszary wiejskie. Projekt, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2009.
• Krugman P., Venables A.J., Integration and the competitiveness of peripheral industry, [w:] C.J. Bliss, J.B. de Macedo (red.), Unity with Diversity in the European Economy: The Community's Southern Frontier, Cambridge University Press, Cambridge 1990.
• Kusideł E., Covergence in local labour markets, [w:] B. Suchecki (red.), Spatial Econometrics and Regional Economic Analysis, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2011, s. 61-68.
• López-Bazo E., Vayá E., Artis M., Regional externalities and growth: Evidence from European regions, "Journal of Regional Science" 2004, vol. 44, s. 43-73.
• Maillat D., Interactions between urban systems and localised productive systems: An approach to endogenous regional development in terms of innovative milieu, "European Planning Studies" 1996, vol. 6, no. 2, s. 112-131.
• Maretzke S., Regionale Disparitäten - eine bleibende Herausforderung, "Informationen zur Raumentwicklung" 2006, H. 9, s. 473-484.
• Markowska-Przybyła U., Przestrzenne zróżnicowanie kapitału społecznego w Polsce a procesy wzrostu i konkurencyjności województw, [w:] K. Heffner, K. Malik (red.), Szanse rozwoju regionów - uwarunkowania społeczne, ekonomiczne i środowiskowe, Komitet Nauk o Pracy i Polityce Społecznej PAN, Regional Studies Association, Wydział Zarządzania i Inżynierii Produkcji, Politechnika Opolska, Opole 2007, s. 225-233.
• Markowska-Przybyła U., Przybyła Z., Poziom konkurencyjności a zdolność konkurencyjna regionów Polski. Analiza porównawcza, [w:] A. Klasik (red.), Przedsiębiorczy i konkurencyjny region w teorii i polityce rozwoju regionalnego, Biuletyn KPZK PAN, z. 218, Warszawa 2005, s. 142-156.
• Martin P., Public policies, regional inequities and growth, "Journal of Public Economics" 1999, vol. 73, no. 1, s. 85-105.
• Martin P., Ottaviano G.I.P., Growing locations: industry location in a model of endogenous growth, "European Economic Review" 1999, vol. 43, s. 281-302.
• Matlovič R., Klamár R., Matlovičová K., Vývoj regionálnych disparít začiatkom 21. storočia na Slovensku vo svetle vybraných indikátorov, "Regionalni studia" 2008, vol. 2, s. 2-12.
• Modranka E., Rozwój gospodarczy województw w świetle teorii trzech sektorów - analiza prognoz ex-post modelu ewaluacyjnego EUIPACTMOD II, [w:] M. Jewczak, A. Żółtaszek (red.), Ekonometria przestrzenna i regionalne analizy ekonomiczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2011, s. 59-73.
• Narodowa strategia spójności 2007-2013, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2009.
• Narodowe strategiczne ramy odniesienia 2007-2013, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2006.
• Naustdalslid J., Centre-periphery models and theories: Some introductory notes, [w:] J.C. Hansen, J. Naustdalslid, J. Sewel, Centre-Periphery Theory: Theory and Practice, Sogn og Fjordane distriktshøgskole, Sogndal 1983.
• Nowa koncepcja polityki regionalnej, tezy i założenia do Krajowej strategii rozwoju regionalnego, wstępny projekt, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2008 [niepubl.].
• Ott I., Soretz S., Governmental activity, integration, and agglomeration, HWWI Research Papers by the HWWI Research Programmes: "Economic Trends" and "Hamburg and Regional Development", Hamburg, July 2007.
• Parysek J.J., Aglomeracje miejskie w Polsce oraz problemy ich funkcjonowania i rozwoju, [w:] J.J. Parysek, A. Tolle (red.), Wybrane problemy rozwoju i rewitalizacji miast: aspekty poznawcze i praktyczne, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2008, s. 29-48.
• Puga D., European regional policies in light of recent location theories, "Journal of Economic Geography" 2002, vol. 2 (4), Oxford University Press, s. 373-406.
• Seers D., Regions in between: The periphery of Europe, [w:] D. Seers, B. Schaffer, M. Kiljunen (red.), Underdeveloped Europe: Studies in Core-Periphery Relations, Harvester Press, Hassocks.
• Strategia rozwoju kraju 2007-2015, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2006.
• Spiekermann K., Wegener M., Trans-European networks and unequal accessibility in Europe, "European Journal of Regional Development (EUREG)" 1996, no. 4, s. 35-42.
• Tondl G., Vuksic G., What makes regions in Eastern Europe catching up? The role of foreign investment, human resources and geography, IEF Working Paper 2003, no. 54.
• Tvrdon M., Skokan K., Regional disparities and the ways of their measurement: The case of the Visegrad four countries/Regioniniai skirtumai ir ju matavimo budai: keturiu vysegrado saliu atvejis, The Free Library, 1 September, 2011, http://www.thefreelibrary.com/Regional disparities and the ways of their measurement: the case of...-a0268962586 (accessed: 10.12.2011).
• Vickerman R., Spiekermann K., Wegener M., 1999, Accessibility and economic development in Europe. Regional Studies, vol. 33, no. 1, s. 1-15.
• Weith T., Szenarien zur Entwicklung ländlich-peripherer Regionen Nord-Ostdeutschlands, [w:] H.J. Kujath, S. Schmidt (red.), Umbau von Städten und Regionen in Nordostdeutschland, ARL-Arbeitsmaterialien 330, Hannover 2007, s. 218-241.
• Weith T., Zillmer S., Regions "in between" - no perspectives for peripheral areas?, International Conference Regional Studies Association, Shaping EU Regional Policy: Economic, Social and Politi¬cal Pressures (Leuven, 8th/9th June Theme 7: Competitiveness and Cohesion (7.5) [niepubl.].
• Węcławowicz G., Bański J., Degórski M., Komornicki T., Korcelli P., Śleszyński P., Przestrzenne zagospodarowanie Polski na początku XXI wieku, Monografie, 6, IGiPZ PAN, Warszawa 2006.