Problemy kształtowania wspólnotowego nadzoru nad bankami

• Autorzy: Jan Szambelańczyk , Piotr Bodył Szymala

Warianty tytułu

Banks Regulatory Problems in EU Context

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Systemy ekonomiczne w gospodarkach rynkowych cechuje zmienność związana z cyklami koniunkturalnymi, które w odniesieniu do systemów finansowych oznaczają nie tylko ryzyko, ale także zakłócenia stabilności. Cele sieci bezpieczeństwa finansowego UE powinny respektować fundamentalne zasady uczciwej konkurencji, co jest niemożliwe bez dostępu do informacji adresowanej do homo contractor. Jest to szczególnie ważne w odniesieniu do dużych grup finansowych. Doktryna TBTF winna być stopniowo wypierana przez zasadę adekwatnego partycypowania w kosztach pokrycia ryzyka systemowego generowanego przez instytucje finansowe. Poza europeizacją podmiotów wyposażonych w kompetencje regulatorów rynku w odniesieniu zwłaszcza do dużych instytucji finansowych, także ograniczanie wad NUK (w Basel III) stanowi pierwszoplanowe zadanie dla sieci bezpieczeństwa sektora finansowego w UE (m.in. wielość metod szacowania minimalnego kapitału regulacyjnego i indywidualizacja, zwłaszcza zaawansowanych, metod pomiaru ryzyka. Nadto założenie, że tanio pozyskiwane kompetencje pracowników regulatora rynku wystarczą do należytej weryfikacji dokonań znacznie lepiej opłacanego i liczniejszego personelu banków, jest zbyt kontrowersyjne (problem ryzyka modelu). Artykuł analizuje model, zaproponowany przez Grupę de Larosiere 'a, zakładający współdziałanie Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego, trzech nadzorów branżowych (w tym Europejskiego Organu Nadzoru Bankowego) z krajowymi regulatorami rynku. Jest próbą hermeneutycznego dochodzenia do adekwatnych - do sytuacji ekonomicznej - środków nadzorczych z oczekiwaniem ich skuteczności, która jest odwrotnie proporcjonalna do czasu wymaganego na podjęcie decyzji w tym trybie. Sprzeczność interesów efektywności zarządczej z poszanowaniem partykularyzmów narodowych jawi się jako fundamentalne wyzwanie nowej architektury bezpieczeństwa w propozycjach Komisji Europejskiej. W tej części artykuł nawiązuje także do zgłoszonych w połowie 2010 r. projektów technicznego ograniczania wielkości wynagrodzeń bonusowych w sektorze finansowym. Publikacja zawiera także analizę modelu wspólnotowego nadzoru bankowego według kryterium kosztów działań nadzorczych, a także ocenę wspólnotowego funduszu sanacyjnego, jako narzędzia zapewniającego finansowanie skutków działań nadzorczych. (abstrakt oryginalny)

EN

The secular trend in the development of civilisation proves that people and organizations have expanded the social space of their activities and that the role of money, as well as instruments and financial markets in trade and commerce has been growing. Market economies are characterized by volatility associated with business cycles that for financial systems carry not only risk but also financial instability along with threats to sustainable growth. The targets of the EU financial safety network should respect the fundamental rules of fair competition, which cannot be achieved without reliable and commonly available information addressed to homo contractor. That is particularly essential in the case of large financial groups whose importance to economy may be used to justify public guarantees. The Too Big To Fail (TBTF) doctrine should be gradually replaced by the rule of adequate participation in the cost of covering systemic risk posed by large financial institutions or substituted by the Too Big To Exist (TBTE), which is the case in the U.S. Apart from the "Europeanization" of entities equipped with powers of market regulators, when it comes to large financial institutions in particular, improvements to the Capital Accord (provided for in the Basel III framework) are a priority on the way to build an effective financial sector safety network in the EU. What should be noted here is the wide range of methods for determining minimum regulatory capital requirements provided for in the Capital Accord and individualization - especially when it comes to advanced risk measurement. Furthermore, the assumption that the competences of market regulator's employees recruited at a low cost will be enough for probing the performance of better paid and more numerous bank personnel is overly idealised. More importance should be attached to human risk in the process of developing a safe financial market framework, or the so-called model risk. The article analyzes the model proposed by a group of European regulators chaired by Jacques de Larosiere assuming collaboration between the European Systemic Risk Council, banking, insurance and securities market supervision authorities (including the European Banking Authority) and member states' market regulators. It is a hermeneutical search for supervision measures adequate to the economic situation while expecting that their effectiveness be inversely proportionate to the time needed to make a decision this way. The conflict between the interests of management effectiveness and respect for national particularism seems to be a fundamental challenge for the new safety network architecture proposed by the European Commission. This part of the article refers to proposals put forward in the middle of 2010 to limit bonuses in the financial sector. What is more, the paper analyses the European banking supervision model based on the criterion of the cost of regulatory actions and the assessment of the Community rehabilitation fund's operations as a tool ensuring resources to finance the consequences of such regulatory measures." (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Nadzór bankowy; Nadzór nad rynkiem finansowym; Ryzyko bankowe; Sieć bezpieczeństwa finansowego

EN

Bank supervision; Financial market supervision; Banking risk; Financial safety net

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 33
• Strony: 51--79

Twórcy

autor

Jan Szambelańczyk

• Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu

autor

Piotr Bodył Szymala

• Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu

Bibliografia

• Basel Committee on Banking Supervision, Strengthening the resilience of the banking sector, 17 grudnia 2009 r.
• Bereza S., Zarządzanie ryzykiem bankowym, Warszawa 1995.
• Freitag-Mika E., Kołodziejak Z., Putkiewicz, Bezpieczeństwo ekonomiczne we współczesnym świecie, Radom 1996.
• Gadamer H., Koło jako struktura rozumienia, w: Wokół rozumienia. Studia i szkice z hermeneutyki, Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej, Kraków 1993.
• Gardener E.P.M., Molyneux P., Powrót do doktryny TBTF: postępowanie wobec banków strategicznych zagrożonych upadłością, "Bezpieczny Bank" 1998, nr 1.
• Generalny Inspektorat Nadzoru Bankowego, Konsultacje i wdrożenie postanowień Nowej Umowy Kapitałowej w sektorze bankowym w Polsce, dokument konsultacyjny, styczeń 2005 r.
• Goodhart C.A.E., Schoenmaker D., Burden sharing in a banking crisis in Europe, LSE Financial Markets Group, Special Paper Series, Londyn 2006.
• Hoggarth G., Reis R., Saporta V., Cost of banking system instability: some empirical evidence, Bank of England Working Papers, nr 144.
• Honohan P., Kliengebiet D., The fiscal cost implication of banking crises, "Journal of Banking & Finance, Elsevier", vol.27(8), sierpień 2003 r.
• Jurkowska A., Światowe dobro publiczne, "Gazeta Bankowa" z 14.02.2005 г., s.32.
• Jurkowska-Zeidler A., Bezpieczeństwo rynku finansowego w świetle prawa UE, Warszawa 2008.
• Komitet Bazylejski ds. Nadzoru Bankowego, International Convergence of Capital Measurement and Capital Standards: A Revised Framework, Bank for International Settlements, BIS, czerwiec 2004 r.
• Kwaśniak W., Obecne i przyszłe zmiany roli polskiego banku centralnego w zakresie nadzoru bankowego, w: Konkurencyjność sektora bankowego po wejściu Polski do UE, Zeszyty BRE Bank - CASE nr 76 z 2005 r.
• McKinsey Global Institute, Mapping global capital markets, Fifth Annual Report, październik 2008 r.
• Pawłowicz L., Proces Lamfalussy'ego w praktyce, W: Polskie Forum Strategii Lizbońskiej, Niebieska Księga z 2003 r., cz. V, Liberalizacja i integracja rynku usług finansowych w Unii Europejskiej, Gdańsk 2003.
• Ramaswamy K., Kroeck G., Renforth W., Measuring the Degree of Internationalization of a Firm: A Comment, "Journal of International Business Studies", marzec 1996 г., vol. 27, nr 2.
• Report of The High-Level Group on Financial Supervision in The UE, Bruksela 25 lutego 2009 r.
• Roth M, "Too-Big-To-Fail" and the Stability of the Banking System: Some Insights From Foreign Countries, "Business Economics" 1994, nr 4.
• Sorman G., Oswajanie globalnego rynku, "Dziennik" z 22-23 sierpnia 2008 r., s.15.
• Strejber E., Czy jesteśmy gotowi poradzić sobie z kryzysem bankowości transgranicznej w Europie? Niestety odpowiedź brzmi nie!, w: Problemy integracji rynku finansowego w UE, pod red. L. Pawłowicza, Transformacja Gospodarki nr 112, IBnGR, Gdańsk 2006.
• Sullivan D., Measuring the Degree of Internationalization of a Firm, "Journal of International Business Studies", czerwiec 1994 г., vol. 25, nr 2.
• Szambelańczyk J., Kapitał społeczny a globalny kryzys finansowy początku XXI wieku, w: Globalizacja. Szanse, zagrożenia, perspektywy, pod red. P. Deszczyńskiego, Zeszyty Naukowe WSB w Poznaniu, 23/2009 r.
• Szczepańska O., Funkcja stabilności finansowej w Eurosystemie, "Bank i Kredyt" nr 6 z 2004 r.
• Yue E., Marrying the micro- and macro-prudential dimensions of financial stability - the Hong Kong experience, BIS Papers, Nr 1 z marca 2001 г.
• Netografia
• www.finanse.egospodarka.pl, Czy polskie banki spełniają wymogi Basel III.
• www.financial-services-action-plan.com
• www.bis.org/publ/bcbsl28.pdf, Basel II
• www.podatki.onet.pl; H.Kozieł, Czy krótka sprzedaż w Europie wygra z regulacjami, Parkiet 30.06.2010 r.
• www.waluty.onet.pl, Ł. Wróbel, Wielka reforma finansowa w USA - co się zmieni.
• www.forbes.pl, E. Szulc, 10 milionów Amerykanów ofiarami reformy bankowej.
• Akty normatywne
• Dziennik Ustaw Unii Europejskiej (Dz.U.UE.L). z 2006r., Nr 177, poz. 1.
• Dyrektywa 94/ 19/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 1994 r. w sprawie systemów gwarancji depozytów, Dz.U.UE L z dnia 31 maja 1994 r.