Ochrona konsumenta usług finansowych w Unii Europejskiej

• Autorzy: Bogna Janik

Warianty tytułu

The Protection of Financial Services Consumer in EU

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zasady ochrony zaprezentowane w opracowaniu odnoszą się przede wszystkim do rynku finansowego, niebędącego w fazie kryzysu, a mechanizmy te mają przeciwdziałać zachowaniom panicznym, które w konsekwencji mogą jedynie pogłębiać destabilizację rynku finansowego. Została także poczyniona próba zaprezentowania mechanizmów ochrony w przypadku destabilizacji na podstawie zarówno źródeł literaturowych, jak i doświadczeń kryzysu finansowego, który nasilił się w 2008 r. Ochrona konsumenta usług finansowych polega na tym, aby z jednej strony wyrównać jego szanse w otoczeniu biznesowym, z drugiej zaś przyczynić się do zwiększania zaufania do instytucji pośrednictwa finansowego, a w konsekwencji do całego rynku finansowego. Tak przedstawiony problem generuje pytania dotyczące poziomu i zakresu ochrony konsumenta usług finansowych zarówno w celu jego ochrony, jak i zabezpieczenia rynku finansowego przed wstrząsami wynikającymi z zachowań behawioralnych konsumentów, lecz równocześnie rodzi dylematy dotyczące granicy takiej ochrony, aby przeciwdziałać chociażby hazardowi moralnemu. W pracy opisane zostały mechanizmy ochrony konsumenta zarówno ex ante, jak i ex post w odniesieniu do różnych instytucji pośrednictwa finansowego - tych aktywnych kreujących pieniądz i instrumenty finansowe, jak i tych pasywnych pełniących funkcje transferu ryzyka. (abstrakt oryginalny)

EN

The protection of financial services consumer is based on the following: equal opportunities in business environment and increasing trust in intermediary financial institutions resulting in trust in the whole of financial market. Problem defined in that way generates questions concerning the level and scope of consumer protection both in order to protect him as well as to secure financial market against shocks resulting from consumer uncontrolled behavior. Moreover, it triggers dilemmas concerning the limit of such a protection in order to prevent moral hazard. In this paper I have described the mechanisms of consumer protection both ex ante as well as ex post in relation to various intermediary financial institutions - those active which create money and financial instruments and those passive ones functioning as risk transfer. The rules of protection presented in the paper are related to financial market which is not in the phase of crisis and the mechanisms are supposed to prevent panic which might result in further destabilization of financial market. I have also tried to present mechanisms of protection in case of destabilization based on literature and financial crisis experience which grew stronger in 2008. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ochrona konsumenta; Rynek usług finansowych; Usługi finansowe

EN

Consumer protection; Financial services market; Financial services

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 33
• Strony: 81--94

Twórcy

autor

Bogna Janik

• Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu

Bibliografia

• Bossone В., Do banks have a future? A study on banking and finance as we move into the third millennium, "Journal of Banking and Finance" 2001, Vol. 25.
• COM(2000)81 final Documents EN 10 02 11 09, Office for Official Publications of the European Communities, L-2985 Luxembourg.
• Corrigan E.G., Are Banks Special? A Revisiation, The Region (special Issue) (Minneapolis: Federal Reserve Bank of Minneapolis), 2000.
• Dietl J., Marketing, PWE, Warszawa 1989.
• Jurkowska-Zedler A., Wspólne zasady zarządzania transgranicznymi kryzysami finansowymi w Unii Europejskiej, w: Rynki finansowe w warunkach kryzysu, pod red. M. Kalinowskiego, CeDeWu Sp. z o.o., Warszawa 2009, ISBN 978-83-7556-200-2.
• Kotler Ph., Marketing. Analiza, planowanie, wdrażanie i kontrola, Feiberg SJA, Warszawa 1977.
• Lebykon sfery spożycia. Terminologia i metodyka badań, Poznań 1988.
• Llewellyn D., The economic rationale for financial regulation, FSA Occasional Paper Series 1, Financial Services Authority, London 1999.
• Monkiewicz M., Ubezpieczeniowe fundusze gwarancyjne na rynkach światowych, Dom Wydawniczy ELIPSA, Warszawa 2007, ISBN 978-83-7151-785-3.
• Oxera Report, Description and assessment of the national investor compensation schemes established in accordance with Directive 97/9/EC, Report prepared for European Commission (International Market DG).
• Oxera Report, Insurance guarantee schemes in the EU, Comparative analysis of existing schemes, analysis of problems and evaluation of options, Final report prepared for European Commission DG Internal Market and Services, November 2007.
• Stanton W., Fundamentals of Marketing, New York 1981, s. 11, w: S. Smyczek, Zachowania konsumentów na rynku usług bankowych, Wydawnictwo Uczelniane Akademii Ekonomicznej im. Karola Adamieckiego w Katowicach, Katowice 2001.
• Smyczek S., Sowa I., Konsument na rynku, zachowania, modele, aplikacje, Difin, Warszawa 2005, ISBN 83-7251-428-7.
• Szczepańska O., Podstawowe przesłanki, założenia i struktura sieci bezpieczeństwa finansowego w świetle teorii i doświadczeń międzynarodowych, "Bezpieczny Bank" 2005, nr 1.
• Taylor В., Wpływ drugiej dyrektywy w sprawie usług inwestycyjnych na strukturę rynków europejskich; w: Innowacje na światowych rynkach finansowych, materiały z konferencji, KDPW, Warszawa 2003.
• Akty prawne
• Dyrektywa 94/19 z dnia 30 maja 1994 r. w sprawie gwarancji środków na rachunkach bankowych (Dz. U. WE L 135 z 31 05.1994) oraz dyrektywa 2009/14/WE z dnia 11 marca 2009 r. w sprawie systemów gwarancji depozytów w odniesieniu do poziomu gwarancji oraz terminu wypłaty.
• Dyrektywa 97/9 z dnia 3 marca 1997 r. w sprawie systemów rekompensat dla inwestorów (Dz. U. WE L 84 z 26.03.1997).
• Dyrektywa 2000/12 z dnia 20 marca 2000 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe, zmieniająca dotychczasowe dyrektywy, pierwszą dyrektywę Rady 77/780/EWG i drugą dyrektywę Rady 89/646/EWG.
• Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183 poz. 1538).