Podział pracy jako klasyczna kategoria w ekonomii i socjologii

• Autorzy: Sławomir Banaszak
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule tym zanalizowano podział pracy jako kategorię, która obecna jest w szeroko pojętej myśli społecznej, w tym w ekonomii i socjologii. Wiele miejsca w tych rozważaniach zajmuje koncepcja podziału pracy Oskara Langego. Porównano ją z koncepcjami takich myślicieli jak Adam Smith, Auguste Comte czy Emile Dürkheim. Próbowano także dokonać syntezy omawianych stanowisk teoretycznych. Istotne dla dalszych rozważań jest określenie podziału pracy i jego roli we współczesnych społeczeństwach Stanisława Kozyra-Kowalskiego. Badacz ten wypracował swoje oryginalne stanowisko samodzielnie w trakcie wielu lat badań nad systemami gospodarczymi i strukturą społeczeństw współczesnych oraz przede wszystkim dzięki gruntownym studiom nad klasykami myśli społecznej, w tym tzw. nowoczesnymi klasykami. Zalicza się do nich i zajmuje wśród nich poczesne miejsce Oskar Lange. W przypadku polskiego ekonomisty z kolei należałoby, jak przekonuje nas Grażyna Musiał, poszukiwać inspiracji i powinowactwa teoretycznego między innymi w austromarksizmie oraz ekonomii neoklasycznej. Oprócz pojęcia podziału pracy, zanalizowano najważniejsze podziały: na pracę bezpośrednio produkcyjną, pośrednio produkcyjną, pozaprodukcyjną oraz na pracę kierowniczą i wykonawczą. Są to wielkie podziały pracy, ze względu na to, że mają duże znaczenie dla różnicowania jednostek. Obejmują ponadto wielkie zbiory ludzi. Omówiono również zawodowy podział pracy oraz poddano krytyce podział na pracę umysłową i fizyczną. Obydwa podziały obejmują mniejsze zbiory ludzi, stąd nazywane są małymi. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Podział pracy; Socjologia pracy; Poglądy ekonomiczne

EN

Division of labour; Sociology of work; Economic views

• Czasopismo: Prace Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Katowicach
• Rocznik: 2004
• Tom: Twórczość naukowa Oskara Langego i jej znaczenie w teorii ekonomii
• Strony: 133--152

Twórcy

autor

Sławomir Banaszak

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Bibliografia

• Banaszak S.: Współpraca a konflikt w organizacji. "Humanizacja Pracy" 2003, nr 3.
• Blaug M.: Teoria ekonomii. Ujęcie retrospektywne. PWN, Warszawa 2000.
• Bukharin N.: Historical Materialism. A System of Sociology. The University of Michigan Press, Detroit 1978.
• Comte A.: Metoda pozytywna w szesnastu wykładach. PWN, Warszawa 1961.
• Comte A.: Rozprawa o duchu filozofii pozytywnej. Rozprawa o całokształcie pozytywizmu. PWN, Warszawa 1973.
• Drucker P.F.: Concept of the Corporation. A Mentor Book, New York 1975.
• Dürkheim E.: O podziale pracy społecznej. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999.
• Januszek H.: Rola społeczno-zawodowa współczesnego menedżera. W: Studia z kulturo-znawstwa i socjologii gospodarczej. Red. F. Krzykała. Akademia Ekonomiczna, Poznań 2000.
• Kotarbiński T.: Traktat o dobrej robocie. Ossolineum, Wrocław 1965.
• Kowalik T.: Socjologiczny obszar w ekonomii Oskara Langego. "Studia Socjologiczne" 1974, nr 3.
• Kozyr-Kowalski S.: Klasy i stany. Max Weber a współczesne teorie stratyfikacji społecznej. PWN, Warszawa 1979.
• Kozyr-Kowalski S.: Struktura gospodarcza i formacja społeczeństwa. Książka i Wiedza. Warszawa 1988.
• Kozyr-Kowalski S.: Socjologia, społeczeństwo obywatelskie i państwo. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza. Poznań 1999.
• Lange O.: Dzieła. Kapitalizm. T. 1. PAN-PWE. Warszawa 1973.
• Lange O.: Ekonomia polityczna. T. 1 i 2. PWN. Warszawa 1978.
• Lange O.: Wybór pism. Ekonomia - przedmiot, zakres i metody. T. 2. PWN. Warszawa 1990.
• Mills C.W.: Białe kołnierzyki. Książka i Wiedza, Warszawa 1965.
• Musiał G: Spór o stadia rozwoju społecznego. Studium teoretyczno-metodołogiczne. Akademia Ekonomiczna, Katowice 1993.
• Schumpeter J. A.: Teoria rozwoju gospodarczego. PWN, Warszawa 1960.
• Simmel G: Socjologia. PWN, Warszawa 1975.
• Simmel G: Filozofia pieniądza. Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 1997.
• Smith A.: Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów. T. 1. PWN, Warszawa 1954.
• Smith A.: The Glasgow Lectures. W: C. Napoleoni: Smith, Ricardo Marx. Halsted Press, New York 1975.
• Szczepański L: Zmiany społeczeństwa polskiego w procesie uprzemysłowienia. Instytut Wydawniczy CRZZ, Warszawa 1973.
• Weber M.: Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
• Wechta P.: Socjologia i kryptosocjologia Josepha Schumpetera. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań 2003.
• Wesołowski W.: Teoretyczne i metodologiczne problemy badań nad strukturą klasowo-warstwową. W: Zróżnicowanie społeczne. Red. W. Wesołowski. Ossolineum, Wrocław 1974.
• Vehlen T.: Teoria klasy próżniaczej. PWN, Warszawa 1971.