Próba identyfikacji czynników determinujących kształtowanie wyniku finansowego w celu unikania małych strat w spółkach publicznych w Polsce

• Autorzy: Piotr Wójtowicz

Warianty tytułu

Factors Determining Earnings Management to Avoid Losses in Polish Public Companies

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem badań była weryfikacja hipotezy mówiącej o tym, że zakres kształtowania wyniku w celu unikania strat jest determinowany przez koniunkturę gospodarczą. Próba liczyła 2229 obserwacji ze skonsolidowanych sprawozdań finansowych spółek publicznych z lat 1997-2010. Analizie poddano rozkłady wyniku finansowego netto oraz przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej, skalowanych przez wartość sumy bilansowej z początku roku obrotowego. Uzyskane rezultaty badań nie dają podstaw do odrzucenia hipotezy mówiącej o tym, że czynnikiem wpływającym na zakres kształtowania wyniku finansowego jest koniunktura gospodarcza. W latach dobrej koniunktury kształtowanie wyniku nie występuje, gdyż nie jest konieczne. W latach trudnych, kiedy rzeczywisty wynik finansowy staje się niesatysfakcjonujący, sięga się po kształtowanie wyniku jako narzędzie jego korygowania. Niniejsze badania sygnalizują także bardzo niepokojące zjawisko - kształtowania przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej w celu unikania wartości ujemnych. Problem ten dotyczy prawdopodobnie okresów złej koniunktury, a więc tych, w których obserwuje się kształtowanie wyniku finansowego. Interpretacja tych wyników wymaga jednak ostrożności ze względu na ich wrażliwość na przyjętą metodykę badania. Należy je traktować jako zachętę do wnikliwej analizy treści sprawozdań finansowych oraz do badań dotyczących kształtowania wyniku finansowego typu realnego.

EN

The aim of the paper is to verify the hypothesis that earnings management to avoid losses is determined by economic situation. The sample consisted of 2229 observations taken from consolidated financial statements of Polish listed companies for the period 1997-2010. The distribution of yearly values of net income and cash flow from operating activity scaled by beginning of the year total assets were analyzed. The results do not give reason to reject the hypothesis that the extent of earnings management is determined by the economic situation. When the situation is good earning management is not necessary. In the case of hard economic conditions earnings management helps to report values of income desired by managers. The research has also shed some new light on the problem of management of cash flow from operations to avoid negative values. It seems that such a phenomenon appears only in the periods of bad situation, together with earnings management. This result should be interpreted carefully because of its sensitivity to the research methodology. It is the starting point for further research in the area of real earnings management. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wynik finansowy; Sprawozdanie finansowe; Zysk; Wartość zaktualizowana netto; Koniunktura gospodarcza; Zarządzanie zyskami

EN

Financial performance; Financial statements; Profit; Net present value (NPV); Business trends; Earnings management

• Czasopismo: Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości
• Rocznik: 2012
• Tom: 65
• Numer: nr 121
• Strony: 111--129

Twórcy

autor

Piotr Wójtowicz

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Bibliografia

• Ali A., Hwang L.-S. (2000), Country-specific factors related to financial reporting and the value relevance of accounting data, "Journal of Accounting Research", vol. 38, iss. 1, s. 1-21.
• Ball R., Kothari S.P., Robin A. (2000), The effect of international institutional factors on properties of accounting earnings, "Journal of Accounting & Economics", vol. 29, iss. 1, s. 1-51.
• Ball R., Robin A., Shuang Wu J. (2003), Incentives versus standards: properties of accounting income in four East Asian countries, "Journal of Accounting & Economics", vol. 36, iss. 1-3, s. 235-270.
• Boonlert-U-Thai K., Meek G.K, Nabar S. (2006), Earnings attributes and investor-protection: international evidence, "International Journal of Accounting", vol. 41, iss. 4, s. 327-357.
• Burgstahler D.C., Hail L., Leuz Ch. (2006), The importance of reporting incentives: earnings management in European private and public firms, "Accounting Review", vol. 81, iss. 5, s. 983-1016.
• Daske H., Gebhardt G., McLeay S. (2006), The distribution of earnings relative to targets in the European Union, "Accounting and Business Research", vol. 36, iss. 3, s. 137-167.
• DeFond M., Hung M., Trezevant R. (2007), Investor protection and the information content of annual earnings announcements: international evidence, "Journal of Accounting & Economics", vol. 43, iss. l, s.37-67.
• Dyck A., Zingales L. (2004), Private benefits of control: an international comparison, "Journal of Finance", vol. 59, iss. 2, s. 537-600.
• Holland D., Ramsay A. (2003), Do Australian companies manage earnings to meet simple earnings benchmarks?, "Accounting and Finance", vol. 43, s. 41-62.
• Hung M. (2001), Accounting standards and value relevance of financial statements: an international analysis, "Journal of Accounting & Economics", vol. 30, iss. 3, s. 401-420.
• Jeanjean T., Stołowy H. (2008), Do accounting standards matter? An exploratory analysis of earnings management before and after IFRS adoption, "Journal of Accounting and Public Policy", vol. 27, iss. 6, s. 480-494.
• Jones J.J. (1991), Earnings management during import relief investigations, "Journal of Accounting Research", vol. 29, iss. 2, s. 193-228.
• La Porta R., Lopez-de-Silanes F., Shleifer A., Vishny R.W. (1998), Law and finance, "Journal of Political Economy", vol. 106, iss. 6, s. 1113-1155.
• Leuz C., Nanda D., Wysocki P.D. (2003), Earnings management and investor protection: an international comparison, "Journal of Financial Economics", vol. 69, iss. 3, s. 505-527.
• Othman H.B., Zeghal D. (2006), A study of earnings-management motives in the anglo-american and euro-continental accounting models: the Canadian and French cases, "International Journal of Accounting", vol. 41, iss. 4, s. 406-435.
• Piosik A., Rówińska M. (2010), Determinanty dokonywania odpisów z tytułu utraty wartości aktywów trwałych na przykładzie spółek notowanych na GPW w Warszawie, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", nr 55 (111), SKwP, Warszawa, s. 139-166.
• Rozporządzenie (WE) nr 1606/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z 19.07.2002 r. w sprawie stosowania międzynarodowych standardów rachunkowości, Dz.U. WE L 243 z 11.09.2002 r.
• Shen C.-H., Chih H.-L. (2005), Investor protection, prospect theory, and earnings management: an international comparison of the banking industry, "Journal of Banking & Finance", vol. 29, iss. 10, s. 2675-2697.
• Sunder S. (1997), Theory of Accounting and Control, South-Western College Publishing, Cincinnati.
• Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, tekst jednolity Dz. U. 2009, nr 152, poz. 1223.
• Wójtowicz P. (2011), O przyczynach kształtowania wyniku w celu unikania strat, [w:] Rachunkowość - sztuka pomiaru i komunikowania, red. pracownicy Katedry Rachunkowości SGH, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa, s. 565-580.
• Wójtowicz P. (2010), Wiarygodność sprawozdań finansowych wobec aktywnego kształtowania wyniku finansowego, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków.
• Wójtowicz P. (2010), Kształtowanie wyniku finansowego w celu unikania strat a zmiana systemu sprawozdawczości spółek publicznych w Polsce, [w:] Wiarygodność i użyteczność informacji generowanej przez system rachunkowości, badania statutowe pracowników Katedry Rachunkowości Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, nr 32/KR/1/2010/S/545, tekst niepublikowany. http://www.gpw.pl/analizy_i_statystyki (dostęp: 18.09.2011)
• http://www.ifrs.org/Use+around+the+world/Use+around+the+world.htm (dostęp: 22.09.2011).