Etyka gospodarcza w społecznej nauce Kościoła katolickiego

• Autorzy: Małgorzata Ramocka

Warianty tytułu

Business Ethics in Social Teaching of Catholic Church

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł stanowi podsumowujące ujęcie stanowisk Kościoła katolickiego w stosunku do zagadnień etyki gospodarczej. Przedstawia zmieniające się od pierwszych stuleci naszej ery priorytety w pojmowaniu sytuacji człowieka gospodarującego, przechodząc od klasycznych średniowiecznych rozważań nad moralnym wydźwiękiem lichwy, bogactwa czy handlu poprzez wypływające z ustrojowo-gospodarczych przemian XIX i XX wieku refleksje nad własnością prywatną i wartością ludzkiej pracy, kończąc na problemach współczesnych. Część pierwsza omawia korzenie społecznej nauki Kościoła, które sięgają średniowiecznych pism św. Ambrożego i Św. Augustyna. Istotny wkład w myślenie o gospodarce w kontekście nauczania Kościoła wnieśli również scholastycy - począwszy od Tomasza z Akwinu, skończywszy na hiszpańskiej szkole późnych scholastyków. Część druga artykułu odnosi się do klasycznego okresu Społecznej Nauki Kościoła i obejmuje nauczanie papieskie począwszy od encykliki Rerum Novarum Leona XIII, skończywszy na Laborem Exercens Jana Pawła II. Wreszcie ostatnia część odnosi się do rzeczywistości społeczno-gospodarczej powstałej po upadku muru berlińskiego i tu za przykład Społecznego Nauczania Kościoła służą wybrane encykliki Jana Pawła II publikowane po 1989 roku oraz ostatnia edycja Katechizmu Kościoła Katolickiego. (abstrakt oryginalny)

EN

The article is a Abstract of opinions of the Catholic Church with regard to the question of business ethics. It is presenting a changing overview of priorities since the early Middle Ages, when the main concern was a problem of usury, richness or trade, through the turbulent times of XIX and XX century, where the main reflection was related to private ownership and value of human work, ending with the contemporary times. The first part discusses the roots of Catholic social teaching, which are dating back to the Middle Ages and writings of Saint Ambrosius and Augustine. The important contribution into social teaching were also the ideas of scholastics - Thomas Aquinas and the late Spanish scholastics. The second part of the paper refers to the classic period in Catholic social teaching, that means since the encyclical Rerum Novarum of the pope Leo XIII, till Laborem Exercens of John Paul II. Then, a short resume of contemporary teaching follows, which includes chosen encyclicals by John Paul II, published after 1989 and also dogmatic point of view of Catholic Church contained in the last edition of Catechism of Catholic Church. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kościół katolicki; Etyka życia gospodarczego; Socjalizm; Liberalizm; Encyklika Rerum Novarum; Encyklika Laborem Exercens; Encyklika Centesimus Annus

EN

Roman Catholic Church; Ethics of economic life; Socialism; Liberalism; The encyclical Rerum Novarum; The encyclical Laborem exercens; The encyclical Centesimus Annus

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie
• Rocznik: 2009
• Numer: nr 2(13), t. 1 Determinanty rozwoju gospodarczego : aspekty mikro- i makroekonomiczne. T. 1, Gospodarka - Finanse - Pedagogika
• Strony: 339--359

Twórcy

autor

Małgorzata Ramocka

• Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Tarnowie

Bibliografia

• Agnosiewicz M. 2005. Katolicka nauka społeczna, socjalizm i kapitalizm, [on-line, dostęp: 2009-07-17]. Dostępny w Internecie: www.racjonalista.pl.
• Benedykt XVI. 2007. Caritas in Vertíate, [dokument PDF; dostęp: 2009-07-17]. Dostępny w Internecie: http://info.wiara.pl/files_upload/09/07/07/961131_Caritasinveritate.pdf.
• Chafuen A.A. 2007. Wiara i wolność. Warszawa: Arwil. ISBN 978-83-60533-08-6.
• Chojnicka K. 1993. Nauczanie Społeczne Kościoła od Leona XIII do Piusa XII. Kraków: Wydawnictwo PAN. ISBN 83-85579-66-4.
• Dokumentacja Soboru Watykańskiego II. 1983. Gaudium et Spes. W: Dokumenty. Nauczanie społeczne Kościoła. Warszawa: Ośrodek Dokumentacji i Studiów Społecznych. ISBN 83-00-00415-7.
• Friedman M.1993. Kapitalizm i wolność. Warszawa: "Rzeczpospolita".
• Jan Paweł II. 1991. Encyklika Centesimus Annus, [on-line; dostęp: 2009-07-17]. Dostępna w Internecie: http://www.opoka.org.p1/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/encykliki/centesimus_2.htmlm4.
• Jan Paweł II. 1983. Encyklika Laborem Exercens. W: Dokumenty. Nauczanie społeczne Kościoła. Warszawa: Ośrodek Dokumentacji i Studiów Społecznych. ISBN 83-00-00415-7.
• Jan XXIII. 1983. Encykliki Mater et Magistra, Pacem in Terris. W: Dokumenty. Nauczanie społeczne Kościoła. Warszawa: Ośrodek Dokumentacji i Studiów Społecznych. ISBN 83-00-00415-7.
• Katechizm dla dorosłych. 1999. Kraków: Wydawnictwo WAM. ISBN 83-7097-564-X.
• Kołakowski L. 1955. Szkice o filozofii katolickiej. Warszawa: PWN.
• Leon XIII. 1983. Encyklika Rerum Novarum. W: Dokumenty. Nauczanie społeczne Kościoła. Warszawa: Ośrodek Dokumentacji i Studiów Społecznych. ISBN 83-00-00415-7.
• Novak M. 1993. Liberalizm - sprzymierzeniec czy wróg Kościoła. Poznań: "W Drodze". ISBN 83-7033-146-7.
• Paweł VI. 1983. Encyklika Populorum Progressio. W: Dokumenty. Nauczanie społeczne Kościoła. Warszawa: Ośrodek Dokumentacji i Studiów Społecznych. ISBN 83-00-00415-7.
• Pius XI. 1983. Encyklika Quadragesimo Anno. W: Dokumenty. Nauczanie społeczne Kościoła. Warszawa: Ośrodek Dokumentacji i Studiów Społecznych. ISBN 83-00-00415-7.
• Pius XII. 1983. Przemówienie La Solennita delia Pentacoste, II Santo Natale e la Umanita Dolo-rente. W: Dokumenty. Nauczanie społeczne Kościoła. Warszawa: Ośrodek Dokumentacji i Studiów Społecznych. ISBN 83-00-00415-7.
• Stein P. 1989. O niektórych związkach religii z gospodarką. W: Religia i ekonomia. Warszawa: "Pax". ISBN 83-211-0934-9.
• Wojciechowski M. 2008. Moralna wyższość wolnej gospodarki. Warszawa: Wydawnictwo Prohibita Paweł Tobała-Pertkiewicz. ISBN 978-83-61344-00-1.