Organizacyjne i osobowe korelaty kontraktu psychologicznego

• Autorzy: Krystyna Adamska , Małgorzata Grabus

Warianty tytułu

Organisational and Personal Correlates of Psychological Contract

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł porusza problem kontraktu psychologicznego w organizacji, czyli obszaru obejmującego wzajemne zobowiązania i oczekiwania pracowników i pracodawcy. Część teoretyczna opiera się na koncepcji twórczyni tego konstruktu - Dennis Rousseau, oraz przybliża rodzaje kontraktów mogących wystąpić w organizacji (relacyjny, transakcyjny, zbalansowany) i pokazuje proces jego formowania. Artykuł prezentuje wyniki badań przeprowadzonych w polskich przedsiębiorstwach przy pomocy narzędzi diagnostycznych zaadaptowanych do warunków polskich. Celem artykułu jest pokazanie związku pomiędzy rodzajem funkcjonującego w organizacji kontraktu psychologicznego a cechami tej organizacji - forma własności, praktyki personalne, przekonania podzielane przez pracowników. Zaprezentowane wyniki stanowią próbę przeniesienia tego konstruktu teoretycznego na grunt polski i pokazują możliwości diagnostyczne narzędzia powstałego na bazie koncepcji Rousseau. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper tackles the problem of psychological contract in organization which is defined as mutual obligations and expectations of employees and employer. The theoretical part is based on Dennis Rousseau's concept and presents three types of psychological contract (relational, transactional and balanced) as well as process of its developing. The paper contains the results of the search conducted in Polish companies. There were used psychological scales, adapted to Polish conditions. The paper's aim is to indicate the connection between the type of psychological contract and such organizations' characteristics as a form of ownership, personnel practices and beliefs shared by employees. Presented research is the first step toward application of these three types of psychological contract to the reality of Polish enterprises. Obtained results show diagnostic potential of the Rousseau concept as well as the tool based on it. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zarządzanie zasobami ludzkimi; Relacje pracodawca-pracownik; Kontrakt psychologiczny

EN

Human Resources Management (HRM); Employer-employee relationships; Psychological contract

• Czasopismo: Zarządzanie Zasobami Ludzkimi
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 3-4
• Strony: 101--112

Twórcy

autor

Krystyna Adamska

• Uniwersytet Gdański

autor

Małgorzata Grabus

• Wyższa Szkoła Finansów i Administracji w Gdyni

Bibliografia

• Adamska K. (2008), Polska adaptacja narzędzia do badania kontraktu psychologicznego, BW BW/7400-5-0055-8, niepublikowane materiały badawcze, Gdańsk.
• Adamska K., Mączka M., Ludynia A. (2009), Potencjał twórczy w organizacji - narzędzie diagnostyczne (Kwestionariusz PTwO), [w:] S. Popek, R.E. Bernacka, C.W. Domański, B. Gawda, D. Turska, A.M. Zawadzka (red.), Psychologia twórczości. Nowe horyzonty, Wydawnictwo UMC-S, Lublin.
• Adamska K. (2009), Adaptacja skali orientacji społecznych Clark, niepublikowane materiały badawcze, Gdańsk.
• Adamska K., Retowski S. (2011), Verbalization of the psychological contract, [w:] Z. Nieckarz, M. Lipowski (red.), Psychologia zarządzania. Współczesne trendy badań, Wyd. WSAiB, Gdynia.
• Chojnacki W., Banasiewicz A. (2005), Człowiek w nowoczesnej organizacji. Wybrane zagadnienia doradztwa zawodowego i personalnego, Adam Marszałek, Toruń.
• Clark M.S., Mills J. (1979), Interpersonal attraction in exchange and communal relationships, "Journal of Personality and Social Psychology", nr 37, s. 12-24.
• Clark M.S., Mills J.R., Powell M.C., Millberg S. (1987), Recipient's mood, relationship type and helping, "Journal of Personality and Social Psychology", nr 53, s. 94-103.
• Clark M.S., Mills J. (1993), Difference between communal and exchange relationships: What it is and is not, "Personality and Social Psychology Bulletin", nr 15, s. 533-542.
• Guest D. (2004), The psychology of the employment relations: An analysis based on psychological contract, "Applied Psychology: An International Review", nr 53 (4), s. 541-555.
• Markiewicz K., Wawer M. (2005), Problemy społeczne we współczesnych organizacjach, Difin, Warszawa.
• Rousseau D.M. (1995), Psychological contracts in organizations: understanding written and unwritten agreements, Sage Publications Ltd, London.
• Rousseau D.M. (2001), Schema, promise, and mutuality: The building blocks of the psychological contract, "Journal of Occupational and Organizational Psychology", nr 74, s. 511-541.
• Rousseau D.M. (2004), Psychological contracts in the workplace: understanding the ties that motivate, "Academy of Management Executive", nr 18 (1), s. 120-127.
• Sikorski C. (2004), Ekwiwalentność wymiany między pracownikiem a organizacją, [w:] T. Listwan (red.), Sukces w zarządzaniu kadrami. Perspektywa globalna i lokalna, Akademia Ekonomiczna, Wrocław.
• Zapolska H. (2007), An assessment of employee relationships in a public sector organization, Niepublikowana praca dyplomowa MBA, GFKM, Gdańsk.