Mord katyński - problematyczna kwalifikacja : (w związku z artykułem Karola Karskiego)

• Autorzy: Patrycja Grzebyk
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Bez żadnych trudności prawnych można wykazać, iż mord katyński to przykład zbrodni wojennej czy ewentualnie - w przypadku zamordowanych cywilów - zbrodni przeciwko ludzkości. Pozostaje jednak problem czystych emocji. Niektórzy traktują negowanie, iż Katyń był ludobójstwem w świetle prawa jako próbę zaprzeczenia, że doszło do jakiejkolwiek zbrodni. A przecież według prawa międzynarodowego fakt kwalifikacji danego czynu nie jako ludobójstwa, lecz jako zbrodni wojennej nie umniejsza jego zbrodniczości, nie uprawnia do rozgrzeszenia sprawców. W takim samym stopniu jak ludobójstwo, zbrodnie wojenne wymagają potępienia i osądzenia. Zbrodnia katyńska nie jest więc "tylko" zbrodnią wojenną, lecz "aż" zbrodnią wojenną, której rozliczenia Polska ma prawo się domagać, a rodziny ofiar pełnej rehabilitacji zamordowanych bliskich. Dopominanie się o uznanie, iż była to zbrodnia ludobójstwa jedynie utrudnia osiągnięcie celów, jakie stawiają sobie Polacy. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Prawo międzynarodowe; Zbrodnie wojenne; Historia Europy; Wojna Światowa II; Ludobójstwo

EN

International law; War crimes; History of Europe; World War II; Genocide

• Czasopismo: Sprawy Międzynarodowe
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 2
• Strony: 83--102

Twórcy

autor

Patrycja Grzebyk

Bibliografia

• Abtahi H., Webb P., The Genocide Convention. The Travaux Préparatoires, t. I-II, Leiden-Boston 2008.
• Bantekas I., Nash S., International Criminal Law, wyd. 3, London 2007, s. 142-143.
• Basak A., Katyń. Problem odpowiedzialności karnej sprawców w świetle Noiymbergii, [w:] K. Jońca (red.), Studia nad faszyzmem i zbrodniami hitlerowskimi, t. XXI, Wrocław 1998, s. 357-358.
• Bassiouni M.Ch., Introduction to the Genocide Convention, [w:] M.Ch. Bassiouni (red.), International Criminal Law. Crimes, New York 1986., s. 281.
• Beres L.R., Genocide and Genocide-Like Crimes [w:] M. Ch. Bassiouni (red.), International Criminal Law. Crimes, New York 1986, s. 271.
• Bieńczyk-Missala A., Masowe i strukturalne formy naruszania praw człowieka, [w:] J. Symonides, Świat wobec współczesnych wyzwań i zagrożeń. Warszawa 2010, s. 239.
• Courtois S., Raphael Lemkin and the Question of Genocide under Communist Regimes, [w:] A. Bieńczyk-Missala, S. Dębski, Rafal Lemkin: A Hero of Humankind, Warszawa 2010,s. 146.
• Courtois S., . Czarna księga komunizmu. Zbrodnie, terror, prześladowania, Warszawa 1999, s. 119-120.
• Courtois S., Zbrodnie komunizmu, [w:] S. Courtois et al., Czarna księga komunizmu. Zbrodnie, terror, prześladowania, Warszawa 1999, s. 30 i 36.
• Drożdż D., Zbrodnia ludobójstwa w międzynarodowym prawie karnym, Warszawa 2010, s. 165 i nast.
• Flemming M., Wojciechowska J., Zbrodnie wojenne. Przestępstwa przeciwko pokojowi, państwu i obronności. Rozdział XVI, XVII, XVIII Kodeksu karnego. Komentarz, Warszawa 1999, s. 47.
• Grzebyk R., Kambodżańska droga ku sprawiedliwości, [w:] J. Nakonieczna, J. Zajączkowski (red.), Azja Wschodnia i Azja Południowa w stosunkach międzynarodowych. Bezpieczeństwo - Gospodarka - Cywilizacja, Warszawa 2011, s. 205.
• Grzebyk R., Odpowiedzialność karna za zbrodnię agresji, Warszawa 2010, s. 126 i nast. oraz 318-319.
• Katyń, wewnętrzny problem Rosji. Z Aleksandrem Gurjanowem, działaczem Stowarzyszenia "Memoriał", rozmawia Tomasz Kułakowski, "Nowa Europa Wschodnia" 2010, nr l,s. 81.
• Kemper Donovan D., Joint U.N. - Cambodia Efforts to Establish a Khmer Rouge Tribunal, "Harvard International Law Journal" 2003, nr 2, s. 560.
• Korey W., Lemkin's Passion": Origin and Fulfillment, [w:] A. Bieńczyk-Missala, S. Dębski, Rafal Lemkin: A Hero of Humankind, Warszawa 2010, s. 91.
• Kornat M., Barbarzyństwo - wandalizm - terroryzm - ludobójstwo. O Rafale Lemkinie i idei zdefiniowania "zbrodni w obliczu prawa narodów", "Polski Przegląd Dyplomatyczny" 2008, nr 3, s. 95.
• Kwiecień R., Przezwyciężanie przeszłości przez prawo międzynarodowe, [w:] W. Czapliński, B. Łukańko, Problemy prawne w stosunkach polsko-niemieckich u progu XXI wieku. Warszawa, 2009, s. 35.
• Lebiediewa N.S., Proces odkrywania prawdy i upamiętnienie ofiar, [w:] A.D. Rotfeld, A.W. Torkunow, Białe plamy - czarne plamy. Sprawy trudne w relacjach polsko-rosyjskich 1918-2008, Warszawa 2010,s. 336.
• Lemkin R., Axis Rule in Occupied Europe: Laws of Occupation. Analysis of Government: Proposals for Redress, Washington 1944, s. 80.
• Lemkin R., Genocide - A Modern Crime, "Free World" 1945, nr 4, s. 39-43.
• Luftglass S., Crossroads in Cambodia: The United Nation's Responsibility to Withdraw Involvement from the Establishment of a Cambodian Tribunal to Prosecute the Khmer Rouge, "Virginia Law Review" 2004, nr 890, s. 925.
• Margolin J.L., Kambodża - w kraju niepojętej zbrodni, [w:] S. Courtois et al., Czarna księga komunizmu. Zbrodnie, terror, prześladowania, Warszawa 1999, s. 553 i nast.
• Marrus M.R., A Jewish Lobby at Nuremberg: Jacob Robinson and the Institute of Jewish Affairs, 1945-1946, "Cardozo Law Review" 2006, t. 27, s. 1652.
• Michałowska G., Problemy ochrony praw człowieka w Afryce, Warszawa 2008, s. 257.
• Nersessian D.L., Genocide and Political Groups, Oxford 2010, s. 52 i nast.
• Notatka z 5 marca 1940 r. Ławrientija P. Berii do Józefa Stalina z wnioskiem o wymordowanie polskich jeńców wojennych, [w:] W. Materski (red.), Katyń. Dokumenty zbrodni. Tom I: Jeńcy nie wypowiedzianej wojny. Sierpień 1939-marzec 1940, Warszawa 1995, s. 469-475.
• Panne J.L., Rafał Lemkin, czyli potęga bezsilności, "Polski Przegląd Dyplomatyczny" 2008, nr 3, s. 58.
• Płachta M., Międzynarodowy Trybunał Karny, t. 1, Zakamycze 2004, s. 376.
• Przewoźnik A., Proces odkrywania prawdy i upamiętnienie ofiar, [w:] A.D. Rotfeld, A. W. Torkunow, Białe plamy - czarne plamy. Sprawy trudne w relacjach polsko-rosyjskich 1918-2008, Warszawa 2010, s. 300.
• Quigley J.B., The Genocide Convention. An International Law Analysis, Aldershot 2006, s. 181 i nast.
• Rotfeld A.D., The Lemkin Concept of Genocide: A New Definition for an Old Crime, [w:] A. Bieńczyk-Missala, S. Dębski, Rafal Lemkin: A Hero of Humankind, Warszawa 2010, s. 22-23.
• Schabas W., Genocide in International Law. The Crime of Crimes, wyd. 2, Cambridge 2009, s. 154 i nast.
• Schabas W., Problems of International Codification - Were the Atrocities in Cambodia and Kosovo Genocide?, "New England Law Review" 2001, nr 35, s. 288 i nast.
• Schabas W., Retroactive Application of the Genocide Convention, "University of St. Thomas Journal of Law and Public Policy" 2009-2010, nr 4, s. 36 i nast.
• Schwarzenberger G., International Law, 1.1, wyd. 3, London 1957, s. 143.
• Śliwiński M., Le génocide Khmer Rouge, une analyse démographique, Paris 1995, s. 52.
• Trahan J., Defining "Aggression": Why the Preparatory Commission for the International Criminal Court Has Faced Such a Conundrum, "Loyola of Los Angeles International and Comparative Law Review" 2002, t. 24, s. 442,
• Weiss-Wendt A., The Soviet Union and the Genocide Convention: An Exercise in Cold War Politics, [w:] A. Bieńczyk-Missala, S. Dębski, Rafal Lemkin: A Hero of Humankind, Warszawa 2010., s. 191.
• Weiss-Wendt A., Zakładnik polityki. Rafał Lemkin o "sowieckim ludobójstwie", "Polski Przegląd Dyplomatyczny" 2008, nr 3, s. 68.
• Werth N., Państwo przeciw społeczeństwu. Przemoc, represje i terror w Związku Sowieckim, [w:] S. Courtois et al., Czarna księga komunizmu. Zbrodnie, terror, prześladowania, Warszawa 1999., s. 57.
• Wierczyńska K., Pojęcie ludobójstwa w kontekście orzecznictwa międzynarodowych trybunałów karnych ad hoc, Warszawa 2010, s. 44.