Ograniczona skuteczność metod optymalizacyjnych w rozwiązywaniu ekonomicznych problemów decyzyjnych

• Autorzy: Helena Gaspars-Wieloch

Warianty tytułu

Limited Efficiency of Optimization Methods in Solving Economic Decision Problems

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W niniejszym artykule zaprezentowano pięć metod optymalizacyjnych. Sposób stosowania poszczególnych procedur zilustrowano, rozwiązując przykłady konkretnych ekonomicznych problemów decyzyjnych. Oczywiście opisane metody znajdują praktyczne zastosowania nie tylko w tych problemach ekonomicznych, które zostały zilustrowane przykładami liczbowymi. Procedury te można bowiem wykorzystać do rozwiązania każdego zadania, w którym decydent poszukuje optymalnego planu działania (optymalnego, czyli takiego, który realizuje określony cel: maksymalizuje użyteczność, maksymalizuje zyski, minimalizuje koszty itd.). W artykule zakwestionowano wyniki uzyskane w podanych przykładach za pomocą przedstawionych metod optymalizacyjnych, a w przypadku dwóch zagadnień zaproponowano wprowadzenie pewnych modyfikacji, dzięki którym rozwiązania powinny być bardziej logiczne. (fragment tekstu)

EN

The author illustrates by means of numerical examples some economic decision problems (the choice of investment projects, the choice of optimum product mix, preparation of rankings for different objects based on incomparable criteria by means of standardized measures, the time-cost project analysis, the asset portfolio construction) for which the results generated by theoretically appropriate optimization methods (i.e. procedures considering the characteristics of a given aim) are illogical or significantly different from the answers expected. In connection with the fact that such cases exist, the author: (a) suggests two modifications for the optimization methods discussed in the article so that they could be more universal; (b) emphasizes the need of a careful interpretation of the results obtained, in full consciousness of the limitations of the computational procedures employed. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Optymalizacja decyzji; Podejmowanie decyzji w warunkach niepewności; Projekty inwestycyjne; Zarządzanie projektem

EN

Decision optimization; Decision making under uncertainty; Investment project; Project management

• Czasopismo: Ekonomista
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 3
• Strony: 303--323

Twórcy

autor

Helena Gaspars-Wieloch

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Bibliografia

• Badania operacyjne, red. E. Ignasiak, W. Borucki, J. Marcinkowski, W. Sikora, PWE, Warszawa 1996.
• Badania operacyjne w przykładach i zadaniach, red. K. Kukuła, Z. Jędrzejczyk, J. Skrzypek, A. Walkosz, WN PWN, Warszawa 1996.
• Bladowski S., Metody sieciowe w planowaniu i organizacji pracy, PWE, Warszawa 1970.
• Brzęczek T., Optymalizacja wielocelowa, w: Podstawy badań operacyjnych i ekonometrii, red. T. Brzęczek, H. Gaspars-Wieloch, B. Godziszewski, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań 2010.
• Collette Y., Siarry P., On the Sensitivity of Aggregative Multiobjective Optimization Methods, "Journal of Computing and Information Technology" 2008, nr 1.
• Cotrutz C, Lahanas M., Kappas C, Baltas D., A Multiobjective Gradient Based Dose Optimization Algorithm for External Beam Conformai Radiotherapy, "Physics in Medicine and Biology" 2001, nr 8.
• Gaspars H., Analiza czasowo-kosztowa (CPM-COST). Algorytm a model optymalizacyjny, Wydawnictwo Politechniki Wrocławskiej, "Badania Operacyjne i Decyzje" 2006a, nr 1.
• Gaspars H., Propozycja nowego algorytmu w analizie czasowo-kosztowej przedsięwzięć, Wydawnictwo Politechniki Wrocławskiej, "Badania Operacyjne i Decyzje" 2006b, nr 3-4.
• Gaspars-Wieloch H., Analiza sieciowa przedsięwzięć, w: Badania operacyjne, red. W. Sikora, PWE, Warszawa 2008.
• Gaspars-Wieloch H., Wyznaczanie wariantów czasowo-kosztowych realizacji projektu, w: Badania operacyjne w planowaniu projektów, red. T. Trzaskalik, Wydanictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach, Katowice 2009.
• Gaspars-Wieloch H., Sieciowe planowanie projektu, w: Podstawy badań operacyjnych i ekonometńi, red. T. Brzęczek, H. Gaspars-Wieloch, B. Godziszewski, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań 2010.
• Godlewski M., Optymalizacja decyzji inwestycyjnych, w: Badania operacyjne, red. W. Sikora, PWE, Warszawa 2008.
• Gruszczyński M., Kuszewski T., Podgórska M., Ekonometria i badania operacyjne. Podręcznik dla studiów licencjackich, WN PWN, Warszawa 2009.
• Guzik B., Wstęp do badań operacyjnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań 2009.
• Hein L., The Quantitative Approach to Managerial Decisions, Prentice-Hall, Inc., Engle-wood Cliffs 1967.
• Idźkiewicz A., PERT. Metody analizy sieciowej, PWN, Warszawa 1967.
• Jurek W, Konstrukcja i analiza portfela papierów wartościowych o zmiennym dochodzie, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 2001.
• Kaufmann A., Desbazeille G., Ventura E., La méthode du chemin critique, Dunod, Paris 1964.
• Kaufmann A., Faure R., Badania operacyjne na co dzień, PWN, Warszawa 1968.
• Kopańska-Bródka D., Wprowadzenie do badań operacyjnych, wydanie II, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach, Katowice 1998.
• Marcinkowski J., Optymalizacja wielokryterialna, w: Badania operacyjne, red. W. Sikora, PWE, Warszawa 2008.
• Messac A., Puemi-Sukam C, Melachrinoudis E., Aggregate Objective Functions and Pareto Frontiers: Required Relationships and Practical Implications, " Optimization and Engineering" 2000, nr 2.
• Messac A., Mattson C. A., Generating Well-Distributed Sets of Pareto Points for Engineering Design Using Physical Programming, "Optimization and Engineering" 2003, nr 4.
• Muller Y., Organisation et recherche opérationnelle, Eyrolles, Paris 1964.
• Pietras P., Szmit M., Zarządzanie projektami: wybrane metody i techniki, Horyzont, Łódź 2003.
• Sharaf A.M., El-Gammal A.A., A Multi-Objective Multi-Stage Particle Swarm Optimization MOPSO Search Scheme for Power Quality and Loss Reduction on Radial Distribution System, International Conference on Renewable Energies and Power Quality (ICREPQ' 2009), Valencia, 15-17.04.2009.
• Sikora W, Analiza sieciowa przedsięwzięcia, w: Badania operacyjne i ekonometria, red. B. Guzik, W. Sikora, Materiały Dydaktyczne 32, część II, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, Poznań 1993.
• Siudak M., Badania operacyjne, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1998.
• Stodulny P., Programowanie w warunkach niepewności, w: Badania operacyjne, red. W. Sikora, PWE, Warszawa 2008.
• Trzaskalik T., Wprowadzenie do badań operacyjnych z komputerem, wydanie II, PWE, Warszawa 2008.