Wzrost gospodarczy w krajach Europy Środkowo-Wschodniej na tle wybranych krajów wschodzących,

• Autorzy: Ryszard Rapacki , Mariusz Próchniak

Warianty tytułu

Economic Growth Paths in Central and Eastern European Countries and in Selected Emerging Economies

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł przedstawia empiryczną analizę ścieżek wzrostu gospodarczego dwóch grup krajów. Pierwsza obejmuje 10 państw Europy Środkowo-Wschodniej (EŚW-10). Druga grupa stanowi punkt odniesienia i uwzględnia 29 gospodarek wschodzących z innych regionów świata. Analiza dotyczy okresu 1993-2007. W artykule porównano ścieżki wzrostu gospodarczego krajów EŚW-10 i pozostałych krajów wschodzących. Do weryfikacji hipotez badawczych wykorzystano analizę konwergencji dochodowej i rachunek wzrostu gospodarczego. Występowanie zjawiska zbieżności weryfikowano za pomocą równań regresji liniowej, które estymowano metodą najmniejszych kwadratów (zmienną objaśnianą jest tempo wzrostu realnego PKB per capita w przypadku zbieżności beta lub odchylenie standardowe PKB per capita między krajami w przypadku zbieżności sigma). Natomiast łączną produktywność czynników wytwórczych (TFP) policzono metodą rezydualną, odejmując od tempa wzrostu realnego PKB ogółem średnie ważone tempo wzrostu mierzalnych czynników wytwórczych: pracy i kapitału rzeczowego. Główne wnioski z przeprowadzonej analizy są następujące: (1) Poszczególne kraje Europy Środkowo-Wschodniej oraz grupa EŚW-10 jako całość zanotowały względnie szybki wzrost gospodarczy w porównaniu z pozostałymi 29 krajami odniesienia. (2) Badanie nie potwierdziło, aby szybki wzrost gospodarczy krajów EŚW-10 (w porównaniu z krajami referencyjnymi) wynikał z mechanizmu konwergencji absolutnej, chociaż okazuje się, że analizowane kraje rozwijały się zgodnie z hipotezą konwergencji warunkowej typu beta. (3) Szybki wzrost gospodarczy krajów EŚW-10 był w dużym (znacznie większym niż w pozostałych badanych krajach) stopniu determinowany przez wzrost łącznej produktywności czynników wytwórczych. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper offers an empirical analysis of economic growth paths in two groups of countries. The first group consists of 10 Central and Eastern European (CEE10) countries. The second group constitutes a benchmark and encompasses 29 emerging economies in other regions of the world. The authors compare the growth paths of the CEE10 countries and the reference emerging economies. They use two econometric methods to test their research hypotheses: income-level convergence analysis and growth accounting exercise. The existence of convergence is checked using linear regression equations estimated with the least squares method (the explanatory variable is the rate of real GDP per capita growth in the case of beta convergence and standard GDP per capita deviation between countries in the case of sigma convergence. Total factor productivity (TFP), on the other hand, is calculated using the residual method, by subtracting from the overall rate of real GDP growth the average weighted growth rate of measurable factors of production: labor and physical capital. The main findings from the analysis are as follows: (1) individual CEE countries and the CEE10 group, as a whole, displayed relatively fast economic growth, compared with the remaining 29 emerging economies; (2) the analysis did not confirm that the fast economic growth of the CEE10 countries (in comparison with the other emerging economies) resulted from the mechanism of absolute convergence. There were signs, however, that the former group was subject to conditional beta convergence; (3) rapid economic growth in the CEE10 countries was to a large extent (more considerably than in other analyzed countries) driven by the increase in total factor productivity. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wzrost gospodarczy; Konwergencja gospodarcza; Produktywność czynników wytwórczych

EN

Economic growth; Economic convergence; Total Factor Productivity (TFP)

• Czasopismo: Gospodarka Narodowa
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 1-2
• Strony: 65--96

Twórcy

autor

Ryszard Rapacki

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

autor

Mariusz Próchniak

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Barro R., Sala-i-Martin X., [2003], Economic Growth, The MIT Press, Cambridge - London.
• Caselli F., Tenreyro S., [2005], Is Poland the Next Spain?, "NBER Working Papers", nr 11045.
• Ciołek D., [2003], Badanie konwergencji krajów Europy Środkowo-Wschodniej z wykorzystaniem danych panelowych, referat przedstawiony na VIII Ogólnopolskim Seminarium Naukowym, Toruń, 9-11.09.2003, http://www.dem.umk.pl/DME/2003/320_ciolek.pdf
• Ciołek D., Umiński S., [2007], Transfer technologii przez zagranicznych inwestorów, "Ekonomista",2, s. 221-234.
• De Broeck M., Koen V., [2000], The Great Contractions in Russia, the Baltics and the Other Countries of the Former Soviet Union: A View from the Supply Side, "IMF Working Papers", nr 32.
• Doebeli B., Kolasa M., [2005], Rola zmian cen dóbr handlowych we wzroście dochodu krajowego Polski, Czech i Węgier, "Gospodarka Narodowa", 9, 25-45.
• Florczak W., Welfe W., [2000], Wyznaczanie potencjalnego PKB i łącznej produktywności czynników produkcji, "Gospodarka Narodowa", 11-12, s. 40-55.
• Heritage Foundation, [2009], Index of Economic Freedom Database.
• Heston A., Summers R., Aten B., [2006], Penn World Table Version 6.2, Center for International Comparisons of Production, Income and Prices at the University of Pennsylvania.
• ILO, [2009], KILM 5th Edition Database.
• IMF, [2008], World Economic Outlook Database, October.
• IMF, [2009], International Financial Statistics, September, IMF, Washington.
• King R.G., Levine R., [1994], Capital Fundamentalism, Economic Development, and Economic Growth, "Carnegie-Rochester Conference Series on Public Policy", 40, s.259-292.
• Liberda B., Rogut A., Tokarski T., [2002], Wzrost gospodarczy, oszczędności i inwestycje w krajach OECD i w krajach Europy Środkowej i schodniej, "Ekonomista", 3, s.397-412.
• Madden G., Savage S.J., [1998], CEE Telecommunications Investment and Economic Growth, "Information Economics and Policy", 10, s.173-195.
• Mankiw N.G., Romer D., Weil D.N., [1992], A Contribution to the Empirics of Economic Growth, "Quarterly Journal of Economics", 107, s.407-437.
• Mencinger J., [2003], Does Foreign Direct Investment Always Enhance Economic Growth?, "Kyklos", 56, s.491-508.
• Piątkowski M., [2004], Wpływ technologii informacyjnych na wzrost gospodarczy i wydajność pracy w Polsce w latach 1995-2000, "Gospodarka Narodowa", 1-2, s.37-52.
• Ptaszyńska B., [2006], Wzrost gospodarczy w Polsce w latach transformacji systemowej, "Wiadomości Statystyczne", 2, s. 44-53.
• Rapacki R., [2002], Możliwości przyspieszenia wzrostu gospodarczego w Polsce, "Ekonomista", 4, s. 469-493.
• Rapacki R., [2007], Structural Reforms, w: New Europe. Report on Transformation (red. D. Rosati), XVII Economic Forum, Krynica-Zdrój, Poland, 5-8 September 2007, Instytut Wschodni, Warszawa, s.86-100.
• Rapacki R. (red.), [2009], Wzrost gospodarczy w krajach transformacji: konwergencja czy dywergencja?, PWE, Warszawa.
• Rapacki R., Próchniak M., [2006], Charakterystyka wzrostu gospodarczego w krajach postsocjalistycznych w latach 1990-2003, "Ekonomista", 6, s.715-744.
• Rapacki R., Próchniak M., [2009], The EU Enlargement and Economic Growth in the CEE New Member Countries, "European Economy. Economic Papers", nr 367.
• Rapacki R., Próchniak M., [2010], Economic Growth Paths in the CEE Countries and in Selected Emerging Economies, 1993-2007, "Research in Economics and Business: Central and Eastern Europe", 2, s. 5-33.
• Rogut A., Roszkowska S., [2006], Konwergencja warunkowa w krajach transformacji, "Gospodarka Narodowa", 9, s.35-55.
• Roszkowska S., [2005], Kapitał ludzki a wzrost gospodarczy w ujęciu wojewódzkim, "Wiadomości Statystyczne", 4, s. 46-67.
• Rzońca A., [2002], Rachunek wzrostu na przykładzie gospodarki Irlandii w latach dziewięćdziesiątych, "Materiały i Studia NBP", zeszyt nr 149.
• Schadler S., Mody A., Abiad A., Leigh D., [2006], Growth in the Central and Eastern European Countries of the European Union, IMF, Washington.
• Solow R.M., [1956], A Contribution to the Theory of Economic Growth, "Quarterly Journal of Economics", 70, s. 65-94.
• Solow R.M., [1957], Technical Change and the Aggregate Production Function, "Review of Economics and Statistics", 39, s. 312-320.
• Sztaudynger J.J., [2006], Wzrost gospodarczy a kapitał społeczny, prywatyzacja i inflacja, PWN, Warszawa.
• Tokarski T., [2006], PKB a rynek pracy w niektórych krajach Europy i Azji, "Wiadomości Statystyczne", 4, s. 55-77.
• Tokarski T., Roszkowska S., Gajewski P., [2005], Regionalne zróżnicowanie łącznej produktywności czynników produkcji w Polsce, "Ekonomista", 2, s. 215-244.
• Wang Y., Yao Y., [2003], Sources of China's Economic Growth 1952-1999: Incorporating Human Capital Accumulation, "China Economic Review", 14, s.32-52.
• Welfe W., [2001], Czynniki wzrostu potencjału gospodarczego Polski, "Ekonomista", 2, s.177-200.
• Welfe W., [2003], Łączna produktywność czynników produkcji a postęp techniczny, "Studia Ekonomiczne", 1-2, s.99-115.
• Welfe A., Karp P., Kębłowski P., [2005], Analiza kointegracyjna w modelowaniu gospodarki polskiej, "Ekonomista", 5, s. 645-658.
• World Bank, [2009-2010], World Development Indicators Database.
• Young A., [1994], Lessons from the East Asian NICs: A Contrarian View, "European Economic Review", 38, s.964-973.
• Zielińska-Głębocka A., [2004], Analiza produkcyjności polskiego przemysłu. Aspekty metodyczne i empiryczne, "Ekonomista", 3, s.335-358.
• Zienkowski L., [2001], Wydajność pracy i kapitału w Polsce, "Wiadomości Statystyczne", 2, s.36-49.