Zasadność zwolnienia usług pośrednictwa finansowego z podatku od wartości dodanej

• Autorzy: Arkadiusz Bernal

Warianty tytułu

Exemption of Financial Intermediation Services from Value Added Tax

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest przedstawienie przyczyn i konsekwencji zwolnienia usług pośrednictwa finansowego z podatku od wartości dodanej. Pośrednicy finansowi pozostają zwolnieni pomimo tego, że ich działalność stanowi bardzo znaczącą część gospodarki narodowej. Można wskazać szereg argumentów uzasadniających wspomniane zwolnienie. Istnieją wątpliwości, czy usługi pośrednictwa finansowego tworzą wartość dodaną, a jeśli przyjąć, że tworzą, to pozostaje problem ustalenia (pomiaru) wartości dodanej. Na wysokość stopy procentowej, która jest główną kategorią w usługach pośrednictwa finansowego, wpływa wiele czynników, spośród których nie wszystkie tworzą wartość dodaną. Obok trudności związanych z ustaleniem podstawy opodatkowania, istnieje jeszcze problem zdefiniowania podmiotu czynnego. W artykule wskazane zostały również konsekwencje obowiązującego zwolnienia z podatku i to zarówno dla podmiotów świadczących te usługi jak i podmiotów korzystających z tych usług. Zwolnienie usług pośrednictwa finansowego może wpływać na decyzje podmiotów świadczących te usługi w zakresie: proporcji wykorzystania czynników produkcji, sposobu wykonywania czynności pomocniczych w przedsiębiorstwie lub poza nim, współpracy podmiotów działających w branży, wyboru charakteru podmiotu świadczącego usługi pośrednictwa finansowego (specjalizacja vs. uniwersalizacja), wyboru miejsca, z którego dostarczane są towary, wyboru miejsca siedziby i struktury organizacyjnej usługodawcy. Zwolnienie usług pośrednictwa finansowego wpływa również na klientów pośredników na przykład w zakresie: wyboru struktury kapitału, wyboru narzędzi zarządzania ryzykiem, możliwości konkurowania za granicą przez przedsiębiorców korzystających z usług pośrednictwa finansowego, międzyokresowego wyboru skali konsumpcji, subsydiowania przez przedsiębiorców kredytów zaciąganych przez gospodarstwa domowe. (abstrakt oryginalny)

EN

The article looks at why financial intermediation services are exempt from value added tax (VAT) and discusses the implications of this situation. Financial intermediation services are exempt from value added tax although they are a significant part of the economy, the author says. There are several reasons why this exemption is justified, according to Bernal. Experts differ on whether or not financial intermediation services generate value added. If they do, the question is how this value should be calculated, the author observes. A number of factors influence the interest rate, which is the main category in financial intermediation services, but not all these factors contribute to value added. Alongside difficulties in determining taxable income, there is a problem with defining what exactly should be subject to taxation. The article highlights the implications of the exemption for both intermediaries and their customers. The exemption for intermediaries may influence the proportion of factors of production used, and whether intermediation services are provided on an in-house basis or are outsourced. The exemption may also have an impact on cooperation between companies active in the sector, and on the choice of customer groups (corporations vs. individuals). Moreover, the exemption may influence the choice of the venue from which goods are delivered, and the location of the head office and organizational structure of the service provider. The exemption of financial intermediation services from VAT also influences intermediaries' customers, for example with regard to the choice of the structure of capital, the choice of risk management tools, and the choice of the consumption model, as well as the international competitiveness of businesspeople taking advantage of financial intermediation services. The article discusses examples of how financial intermediation services are approached in different countries worldwide. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Pośrednictwo finansowe; Podatek od wartości dodanej (VAT); Podatki pośrednie; Kredyt bankowy; Dyrektywa w sprawie rynków instrumentów finansowych; Opodatkowanie konsumpcji

EN

Financial intermediation; Value Added Tax (VAT); Indirect taxation; Bank credit; Markets in Financial Instruments Directive (MiFID); Consumption taxation

• Czasopismo: Gospodarka Narodowa
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 1-2
• Strony: 117--133

Twórcy

autor

Arkadiusz Bernal

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Bibliografia

• Bernal A., [2011], Struktura czynników produkcji w działalności podmiotów zwolnionych z podatku od wartości dodanej, [w:] Finanse - nowe wyzwania teorii i praktyki. Finanse przedsiębiorstw, Wrzosek S. (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław, s.537-545.
• Bird R.M., Gendron P.P., [2007], The VAT in Developing and Transitional Countries, Cambridge University Press.
• Bodie Z., Merton R.C., [2003], Finanse, PWE, Warszawa.
• Chia N.C., Whalley J., [1999], The Tax Treatment of Financial Intermediation, "Journal of Money, Credit, and Banking", Vol. 31. No. 4, s. 704-719.
• Ebrill L., Keen M., Bodin J.P., Summers V., [2001], The modern VAT, IMF, Washington D.C.
• European Commission, [2010], Taxation papers. Financial sector taxation, Working Paper No. 25.
• Grubert H., Mackie J., [2000], Must Financial Services be Taxed Under a Consumption Tax?,"National Tax Journal", Vol. LIII, No. 1, s. 23-40.
• Henkow O., [2008], Financial Activities in European VAT, A Theoretical and Legal Research of the European VAT System and the Actual and Preferred Treatment of Financial Activities, Wolters Kluwer.
• Huizinga H., [2002], A European VAT on Financial Services?, Economic Policy: A European Forum, Vol. 35, s. 497-526.
• IMF, [1991], Value-Added Tax: Administrative and Policy Issues, A.A. Tait (ed.), Washington DC.
• Jack W., [2000], The Treatment of Financial Services under a Broad-Based Consumption Tax,"National Tax Journal", Vol. LIII, No. 4, Part 1, s. 841-851.
• Keynes J.M., [2003], Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza, PWN, Warszawa.
• Kuzińska H., [2002], Rola podatków pośrednich w Polsce, Wydawnictwo WSPiZ im. L. Koźmińskiego, Warszawa.
• Merrill P.R., Edwards C.R. [1996], Cash-flow Taxation of Financial Services, "National Tax Journal", Vol.XLIX, No 3, s.487-500.
• NBP, [2010], Rozwój systemu finansowego w Polsce w 2009 r., Warszawa (http://www.nbp.pl/home. aspx?f=/systemfinansowy/rozwoj.html).
• Poddar S., English M., [1997], Taxation of Financial Services Under a Value-Added Tax: Applying the Cash-Flow Approach, "National Tax Journal", Vol. L, No. 1, s. 89-111.
• PriceWaterhouseCoopers, [2006], Study to Increase the Understanding of the Economic Effects of the VAT Exemption for Financial and Insurance Services. Final Report to the European Commission.
• Rousslang D.J., [2002], Should Financial Services be Taxed Under a Consumption Tax? Probably, "National Tax Journal", Vol. LV, No. 2, s. 281-291.
• Schatan R., [2003], VAT on Banking Services: Mexico's Experience, International VAT Monitor, Vol. 14, No. 4, s. 287-94.
• Schenk A., Oldman O., [2007] Value Added Tax. A Comparative Approach, Cambridge University Press, New York.
• Taylor E., [1991], Historia rozwoju ekonomiki, Wydawnictwo Delfin, Lublin.
• Zee H.H., [2005], A New Approach to Taxing Financial Intermediation Services Under a Value Added Tax, "National Tax Journal", Vol. LVIII, No. 1.