Podstawowe formy tunelowania spółek

• Autorzy: Elżbieta Rychłowska-Musiał

Warianty tytułu

Main Forms of Companies Tunneling

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule są poruszane zagadnienia związane z potencjalnym konfliktem interesów akcjonariuszy dominujących i mniejszościowych w spółce. Celem artykułu jest przybliżenie problematyki tunelowania spółki, czyli transferowania z niej zysków i zasobów na korzyść akcjonariuszy kontrolujących. W pierwszej części przedstawiono klasyfikacje i charakterystykę form wywłaszczania drobnych akcjonariuszy, prezentowanych w literaturze, w drugiej przybliżono model matematyczny sformułowany przez Atanasova i in. [2006; 2010], który może być pomocny przy analizie omawianych problemów. Model ten pomaga zbadać, jak rozwiązania prawne obowiązujące w państwie mogą oddziaływać na konkretny sposób tunelowania, a także w jaki sposób różne typy tunelowania wpływają na zdolność spółki do generowania zysku (mierzoną ROA) oraz na jej wartość rynkową (mierzoną wskaźnikiem Tobina). W ostatnim punkcie zostały opisane dwa przykłady tunelowania obserwowane w polskich spółkach. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper concentrates on the problems associated with a possible conflict of interest between controlling and minority shareholders in a company. The main aim of the paper is to describe the main aspects of the so-called tunneling of the company, which means a transfer of assets and profits out of a firm to the benefit of the controlling shareholders. The first part of the paper contains classification and characteristics of different forms of expropriating minority shareholders presented in literature. The second part is devoted to the mathematical model formulated by Atanasov, Black, Ciccotello and Gyoshev [2006, 2010], which can be used to examine how legal rules can affect different types of tunneling and how different types of tunneling can influence a firm's profitability and its market value. The final part of the paper contains case study presenting the tunneling of two Polish companies. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Konflikt interesów; Akcjonariusz; Zysk; Wartość rynkowa

EN

Interests conflict; Shareholders; Profit; Market value

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 203
• Strony: 199--213

Twórcy

autor

Elżbieta Rychłowska-Musiał

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Bibliografia

• Aluchna, M., Dzierżanowski, M., Przybyłowski, M., Zamojska-Adamczak, A., 2005, Analiza empiryczna relacji między strukturami nadzoru korporacyjnego (corporate governance) a wskaźnikami ekonomicznymi i wyceną spółek notowanych na GPW, working paper - Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową [online] http://ez1.ibngr.pl/index.php/pl/publikacje, [dostęp 15.03.2008].
• Atanasov, V., Black, B., Ciccotello, C.S., Gyoshev, S.B., 2006, The Anatomy of Financial Tunneling in an Emerging Market, Conference on Financial Modernisation and Economic Growth in Europe, Berlin, 28-29 September 2006 [online] http://www.bundesbank.de/download/vfz/konferenzen/20060928_29_berlin/paper_atanasov.pdf [dostęp: 17.03.2010].
• Atanasov, V., Black, B., Ciccotello, C.S., Gyoshev, S.B., 2010, How Does Law Affect Finance? An Examination of Equity Tunneling in Bulgaria, Journal of Financial Economics, vol. 96, s. 155-173.
• Bai Chong-En, Liu, Q., Song, F.M., 2004, Bad News is Good News: Propping and Tunneling Evidence from China, working paper [online] http://www.hiebs.hku.hk/working_paper_updates/pdf/wp1094.pdf [dostęp: 12.05.2010].
• Dow, S., McGuire, J., 2009, Propping and Tunneling: Empirical Evidence from Japanese Keiretsu, Journal of Banking and Finance, vol. 33, s. 1817-1828.
• Durnev, A., Kim, E.H., 2005, To Steal or Not to Steal: Firm Attributes, Legal Environment, and Valuation, The Journal of Finance, vol. LX, no. 3, June.
• Falstart debiutu Opoczna, 2005, 27 maja [online] http://biznes.interia.pl/wiadomosci-dnia/news/falstart-debiutu-opoczna,628035 [dostęp: 5.05.2011].
• Friedman, E., Johnson, S., Mitton, T., 2003, Propping and Tunneling, Journal of Comparative Economics, vol. 31, s. 732-750.
• Gilson, R., Gordon, J., 2003, Controlling Controlling Shareholders, University of Pennsylvania Law Review, vol. 152, s. 785-850.
• Henryk Stokłosa skupuje akcje Zakładów Mięsnych w Łukowie, 2010, Rzeczpospolita, 6 kwietnia.
• Ile na giełdzie kosztuje złamane słowo?, 2005, Gazeta Wyborcza, 16 listopada.
• Johnson S., LaPorta, R., Lopez-de-Silanes, F., Shleifer, A., 2000, Tunneling, American Economic Review, vol. 90, s. 22-27.
• Johnson, S., Boone, P., Breach, A., Friedman, E., 2000, Corporate Governance in the Asian Financial Crisis, Journal of Financial Economics, vol. 58, s. 141-186.
• Masal, T., 2009, Branża mięsna - podsumowanie, Hurt&Detal, nr 1 (35)
• Mroczek, R., 2010, Ranking Agro Trendy 2010. Wyniki i omówienie [online] http://www.portalmiesny.com/s85ranking_agrotrendy_2010.html [dostęp: 5.05.2011].
• La Porta, R., Lope-de-Silanes, F., Shleifer, A., Vishny, R., 1998, Law and Finance, Journal of Political Economy, vol. 106, no. 6.
• Lipińska, O., 2002, Ochrona spółki akcyjnej przed nadużywaniem praw wynikających z akcji, Przegląd Prawa Handlowego, nr 7, s. 46-47.
• Nie będzie dużych zysków na debiucie Opoczna - analitycy, 2005, Bankier.pl, 23 czerwca [online] http://www.bankier.pl/wiadornosc/Nie-bedzie-duzych-zyskow-na-debiucie-Opoczna-analitycy-1312976.html [dostęp: 5.05.2011].
• Okolski, J., Wajda, D., 2005, Rządy większości a ochrona akcjonariuszy mniejszościowych, Przegląd Prawa Handlowego, nr 6, s. 4-9.
• Opoczno w drodze na giełdę, 2005, Gazeta Wyborcza, 2 czerwca.
• Radwan, A., 2003, Szantaż korporacyjny i sposoby jego ograniczania de lege lata i de lege ferenda, Przegląd Prawa Handlowego, nr 11, s. 21-27.
• Shleifer, A., Wolfenzon, D., 2002, Investor Protection and Equity Markets, Journal of Financial Economics, vol. 66, s. 3-27.
• Stokłosa: kupię akcje po złotówce, 2006, Gazeta Wyborcza, 28 stycznia.
• Subramanian, G., 2004, Fixing freezeouts, Harvard Law and Economics Discussion Paper No. 501 [online] http://papers.ssrn.com/sol3/papers.crm?abstract_id=634268 [dostęp: 12.05.2010].
• Szamański, A., 2006, Pokrzywdzenie akcjonariusza oraz sprzeczność z dobrymi obyczajami jako przesłanki uchylenia uchwały walnego zgromadzenia spółki akcyjnej o przymusowym wykupie akcji, Przegląd Prawa Handlowego, nr 3, s. 4-11.
• The Professional Poker School [online] http://pl.pokerstrategy.com/glossary/Freezeout/ [dostęp: 20.08.2010].
• Tittenbrun, J., 2007, Z deszczu pod rynnę: meandry polskiej prywatyzacji, t. 1-4, Zysk i S-ka, Poznań.
• Ustawa z dnia 15 września 2000 r., Kodeks spółek handlowych, DzU Nr 94, poz. 1037 z późniejszymi zmianami.
• Wajda, D., 2007, Ochrona akcjonariuszy mniejszościowych w kodeksie spółek handlowych, Wolters Kluwer.
• Wierzbicki, P., 2005, Sposoby sądowej ochrony mniejszościowych akcjonariuszy w procedurze przymusowego wykupu akcji, Przegląd Prawa Handlowego, nr 9, s. 11-16.