Struktura władzy w firmach rodzinnych

• Autorzy: Jacek Miroński , Jacek Lipiec
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Z punktu widzenia teorii władzy w organizacji, takie pojęcia jak władza, polityka i wpływ, w opracowaniach na temat przedsiębiorstw rodzinnych są traktowane w sposób uproszczony i jednowymiarowy. Szczególnie w badaniach empirycznych wskaźniki władzy są ograniczane prawie wyłącznie do udziałów rodziny w strukturze własnościowej przedsiębiorstwa (większościowy, mniejszościowy) oraz do udziału członków rodziny w gremiach zarządczych. Tak uproszczone spojrzenie na władzę w firmach rodzinnych nie sprzyja głębszej analizie sposobu ich funkcjonowania tym bardziej, że zdaniem J. Pfeffera zrozumienie relacji władzy w firmie jest kluczowe do skutecznego i efektywnego zarządzania. Wiedza z tego obszaru jest szczególnie ważna w przypadku firm rodzinnych, w których rodzina i jej przedstawiciele skupiają często w swoich rękach bardzo dużo władzy (np. właściciel i prezes firmy w jednej osobie) i mają decydujący wpływ na losy przedsiębiorstwa. Wnioski płynące z teorii przedsiębiorstwa opartej na władzy mogą prowadzić do stwierdzenia, że władza i wpływ rodziny na funkcjonowanie firmy są mniejsze, niż to wynika z pobieżnych obserwacji i założeń przyjętych w wielu opracowaniach.

EN

Concepts such as power, politics, and influence are described in the literature about family firms in a simplistic and one-dimensional way. Especially in the empirical studies, power is measured mainly through family ownership (majority shares versus minority shares) and family participation in the management bodies (top management, board of directors). From the point of view of the theory of power in organizations such approach limits our understanding of how such firms function. When analysing family businesses the knowledge about power of the family is critical because the family and its members have substantial influence over the firm's development. On the other hand, a closer look into the power structure in family firms leads to the conclusion that the real influence of the family may be smaller than assumed so far. In addition, the process of transforming power into the real influence is quite complicated. The family impact depends on many factors such as sources of power, solidarity inside the family or ability to use different influential tactics. Besides the above, there are a few other, important conclusions emerging for the article. First, one should not always treat family as a separate and homogenous power actor. In some issues family members speak in one voice, in other issues they have different opinions. Second, one cannot limit the analysis of power to the rationally defined interests. Things like loyalty, emotional attachment but also personal conflicts play an important role in exercising power by families in their businesses. Finally, when studying the power position of the family it is necessary to take a dynamic approach, because due to the development of the firm and the family itself, this position changes dramatically. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Interesariusze; Teoria agencji; Przedsiębiorstwo rodzinne; Podział władz

EN

Stakeholders; Agency theory; Family-owned business; Distribution of power

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Szkoła Główna Handlowa. Kolegium Gospodarki Światowej
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 30
• Strony: 161--179

Twórcy

autor

Jacek Miroński

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

autor

Jacek Lipiec

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Barry B., Influence in Organizations from a Social Expectancy Perspective, w: A.Y. Lee-Chai, J.A. Bargh (ed.),The Use and Abuse of Power, Psychology Press, Philadephia 2001.
• Chrisman J.J., Chua J.H., Litz R.A., Comparing the Agency Costa of Family and Non-Family Firms: Conceptual Issues and Exploratory Evidence, "Entrepreneurship Theory and Practice", Summer 2004.
• Duch-Krzystoszek D., Kto rządzi w rodzinie, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2007.
• Gersick K.E., McCollom Hampton M., Lansberg I., (1997), Generation to Generation Life Cycle of the Family Business, Harvard Business School Press, Boston 1997.
• Gnan L., Montemerlo D., Sharma P., Ownership and Governance Structures: Towards a Typology of Italian Family Firms, w: G. Corbetta (ed.), Capable to grow, EGEA, 2005.
• Kożusznik B., Wpływ społeczny w organizacji, PWE, Warszawa 2005.
• Miroński J., Zarys teorii przedsiębiorstwa opartej na władzy, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2004.
• Pfeffer J., Power in Organizations, Pitman Pub, Marshfield, Mass. 1981.
• Pfeffer J., Power Play, "Harvard Business Review", Boston, Jul/Aug 2010, vol. 88, no 7-8.
• Safin K., Przedsiębiorstwa rodzinne - istota i zachowania strategiczne, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław 2007.
• Schulze W.S., Lubatkin M.J., Dino R.N., Buchholtz A.K., Agency Relationship in Family Firms: Theory and Evidence, "Organizational Science", vol. 12, No 2, 2001.
• Sułkowski Ł., Marjański A., Firmy rodzinne, Poltext, Warszawa 2009.
• Sułkowski Ł., Organizacja a rodzina. Więzi rodzinne w życiu gospodarczym, Dom Organizatora, Toruń 2004.
• Whetten D.A., Cameron K.S., Developing Management Skills, Pearson 2010.