Polityka rynku pracy i źródła jej finansowania

• Autorzy: Katarzyna Nagel , Irmgard Maria Smandek

Warianty tytułu

Labour Market Policy and It's Financing Sources

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Politykę rynku pracy i zatrudnienia należy traktować jako element interwencji państwa w mechanizm rynkowy. Szerokie programy tworzenia miejsc pracy zostały wykorzystane podczas recesji w XIX w. i podczas kryzysu w latach 30. XX w. W okresie międzywojennym również państwo polskie podjęło szeroki zakres działań na rynku pracy w celu ograniczenia znacznych rozmiarów bezrobocia. W okresie powojennym, do wczesnych lat 70., gdy gospodarki funkcjonowały często w warunkach pełnego wykorzystania czynników produkcji, polityka rynku pracy nasilała się w okresach pogorszenia koniunktury jako odpowiedź na cykliczny charakter bezrobocia wynikający ze spadku popytu globalnego. Dopiero znaczne pogorszenie sytuacji na rynku pracy od połowy lat 70. wymusza większą aktywność ze strony odpowiedzialnych instytucji. Rynek pracy w Polsce od początku lat 90. doświadczył bardzo głębokich przeobrażeń pod względem tak podstawowych agregatów, jak liczba osób pracujących, stopa bezrobocia czy poziom aktywności zawodowej. Proces ten był jednak bardzo zróżnicowany w czasie. Działania zmierzające do wsparcia osób pozostających bez pracy w Polsce mogą być finansowane z różnych źródeł: funduszy celowych, środków z budżetów jednostek samorządu terytorialnego, funduszy strukturalnych. Podstawowym instrumentem pozwalającym na sfinansowanie działań aktywizacyjnych osób bezrobotnych i poszukujących pracy zarejestrowanych w PUP jest Fundusz Pracy. W ostatnich latach nastąpiło w Polsce zwiększenie wydatków na aktywne polityki rynku pracy zarówno ogółem (co wynikało ze zmiany poziomu wydatków na inne cele Funduszu Pracy przy wzroście jego dochodów oraz z dostępności środków Europejskiego Funduszu Społecznego), jak i na bezrobotnego (co wynikało również ze zmniejszenia się liczby bezrobotnych). Jednocześnie jednak ogólne wydatki na politykę aktywną nadal istotnie odbiegają in minus od średniej w państwach Europy Zachodniej, zwłaszcza w przeliczeniu na bezrobotnego, są natomiast zbliżone do wydatków państw Europy Środkowo-Wschodniej. Obecnie skala prowadzonych w państwach zachodnioeuropejskich działań aktywizujących osoby bezrobotne i bierne zawodowo dalece przewyższa ich przeciętny poziom sprzed dwudziestu lat. Nie można tego powiedzieć o Polsce. W naszym kraju wydatki na ALMP są bowiem relatywnie dużo niższe, choć kilka ostatnich lat przyniosło w tym względzie istotną zmianę. Nieco upraszczając można więc powiedzieć, że współcześnie Polska znajduje się na początku procesu doskonalenia instrumentarium niezbędnego do zastąpienia pasywnych strategii rozwiązywania problemów społecznych podejściem aktywnym. (abstrakt oryginalny)

EN

Labour market policy and employment policies should be treated as a part of state intervention in market movement. Labour market policy have existed for centuries as evidenced by the poor laws throughout Europe. Extensive public works (job creation) programmes were used during recessions in the 19th century and during the depression in the 1930s. During interwar period also Polish state take a wide range of action on labour market as an aim to reduce restriction of high unemployment. Throughout the postwar period until the early 1970s, when most Western economies were mainly at or close to full employment, job creation programmes were used as a counter-cyclical response to unemployment that was recognised as a consequence of demand deficiency. This section will provide a brief history of ALMP, especially in relation to the period after the demise of full employment from the mid 1970s. In the postwar period the commitment to full employment, included the use of fiscal and monetary policy to stimulate aggregate demand and job growth in response to demand deficiency. The retreat from Keynesianism resulted in acceptance of the view that unemployment was a supply-side phenomenon that reflected deficiencies in the education, skills, or attitudes of the unemployed. Beginning in the 1980s the neo-liberal ascendancy coupled restrictive macroeconomic policies and a preference for market mechanisms in all spheres of life with an ideological campaign that sought to blame the unemployed for their predicament. More recently the failure of neo-liberal policies has resulted in the rise of the Third Way which is promoted as plotting a middle path between the post-war social democratic policies and neo-liberalism. Since early 1990s the Polish labour market has experienced profound transformations in terms of employment, unemployment rate, and activity rate. This process, however, has varied strongly over time as one can distinguish five principal stages of labour market transformations after 1989. Activities intended to assist jobless people in Poland may be financed from different sources: ear-marked funds, local government budgets, structural funds. However, the key instrument that secures financing of active labour market policies for the unemployed as well as job seekers registered with PUPs is the Labour Fund. In the last couple of years in Poland there has been an increase in expenditure on active labour market policies both in aggregate terms (which resulted from changes in expenditure levels by the Labour Fund on other projects as well as from its growing income and greater availability of funds from the European Social Fund) and per unemployed person (which also resulted from falling numbers of unemployed people). At the same time, however, total expenditure on ALMP in Poland is still significantly lower than the Western European average, especially if calculated per unemployed person, but close to expenditure made in other Central and Eastern European countries. It can be said that Poland now finds herself at the beginning of the process of improving the instruments that are necessary to replace passive strategies for solving social problems with a more active approach. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rynek pracy; Polityka państwowa; Polityka zatrudnienia; Bezrobocie; Regulacje prawne; Historia; Źródła finansowania; Fundusz Pracy; Przegląd literatury; Pełne zatrudnienie; Polityka rynku pracy

EN

Labour market; State policy; Employment policy; Unemployment; Legal regulations; History; Source of financing; Labour Fund; Literature review; Full employment; Labour market policy

• Czasopismo: Prace Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Rocznik: 2010
• Strony: 186

Twórcy

autor

Katarzyna Nagel

autor

Irmgard Maria Smandek

Bibliografia

• Active Labour Market Policies: Assessing Macroeconomic and Microeconomic Effects. Employment Outlook, OECD, Paris 1993.
• Adamczyk A. Makroekonomiczne uwarunkowania bezrobocia transformacyjnego w Polsce, Czechach, Słowacji i na Węgrzech. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Kraków 2005.
• Analiza funkcjonowania urzędów pracy po ich włączeniu do administracji samorządowej. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa 2008.
• Auer P., Efendioglu U., Leschke J.: Active Labour Market Policies around the World. International Labour Office, Genewa 2005.
• Auleytner J.: Polityka społeczna - teoria a praktyka. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej TWP, Warszawa 1997.
• Baldwin R., Wypłosz C: The Economics of European Integration. McGraw-Hill Education, London 2004.
• Baron-Wiaterek M.: Instytucjonalno-prawne aspekty rynku pracy i promocji zatrudnienia. IPiSS, Warszawa 2008.
• Baron-Wiaterek M.: Prawne aspekty polityki zatrudnienia w ramach przeobrażeń systemowych. "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" 1997, R. LIX, z. 4.
• Baron-Wiaterek M.: Transformacja systemu zatrudnienia w działalności państwa. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2002.
• Bernais J.: Klasyfikacja metod i środków przeciwdziałania bezrobociu. "Rynek Pracy" 1996, nr 4.
• Betcherman G., Olivas K., Dar A.: Impacts of Active Labour Market Programs: New Evidence from Evaluations with Particular Attencion to Developing and Transition Coutries. Social Protection Discussion Paper, Series No. 0402 - The World Bank, Washington 2004.
• Biała Księga 2005. Narodowa Strategia Lizbońska dla wzrostu i zatrudnienia. Red. M.J. Radło. Rekomendacje PFSL do Krajowego Programu Reform 2005-2008 w zakresie reformy finansów publicznych, reform mikroekonomicznych (regulacji, sektorów i rynków) oraz zatrudnienia, polityki społecznej i edukacji. Instytut Badań nad Gospodarka Rynkową, Warszawa-Gdańsk 2005.
• Boni M.: Polska 2030. Wydawnictwo Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Warszawa 2009.
• Borkowska S., Bohdziewicz P.: Lokalna polityka rynku pracy na przykładzie województwa łódzkiego. Wydawnictwo Naukowe Ibidem, Łódź 1995.
• Bukowski M., Kowal P., Lewandowski P., Zawistowski J.: Struktura i poziom wydatków i dochodów sektora finansów publicznych a sytuacja na rynku pracy. Narodowy Bank Polski, Warszawa 2006.
• Calmfors L.: Active Labour Market Policy and Unemployment - a Framework for the Analysis of Crucial Design Features. "OECD Economic Studies" Spring 1994, No. 22.
• Ciechocińska M.: Położenie klasy robotniczej w Polsce 1929-1939. Książka i Wiedza, Warszawa 1956.
• Ciechocińska M.: Próby walki z bezrobociem w Polsce międzywojennej. PWE, Warszawa 1965.
• Czas wrzucić wyższy bieg: nowe partnerstwo na rzecz wzrostu i zatrudnienia. Komunikat Komisji Europejskiej na wiosenny szczyt Rady Europejskiej, Urząd Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, Luksemburg 2006.
• Czech S.: Model Rehna-Meidnera a polityka gospodarcza Szwecji. W: Zagadnienia teorii ekonomii i polityki gospodarczej w ujęciu mikro- i makroekonomicznym. Red. U. Zagóra-Jonszta. "Studia Ekonomiczne", nr 48, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Katowice 2008.
• Czerniewska H., Stachurska-Marcińczak B.: Praca i polityka społeczna w perspektywie XXI wieku. Krajowy Urząd Pracy, Warszawa 1999.
• Dokument Implementacyjny Krajowego Programu Reform na lata 2005-2008 na rzecz realizacji Strategii Lizbońskiej (przyjęty przez Radę Ministrów 17 października 2006 r.).
• Dolny E., Meller J., Wiśniewski Z.: Zarys polityki zatrudnienia. PWE, Warszawa 1990.
• Drozdowski M.: Najnowsze dzieje Polski. Materiały i studia z okresu 1914-1939. T. IV. PWN, Warszawa 1961.
• Duda S.: Model pełnego zatrudnienia w koncepcji Michała Kaleckiego. W: Twórczość naukowa Michała Kaleckiego i jej znaczenie w teorii ekonomii. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Katowice 2006.
• Dziubińska-Michalewicz M., Kłos B.: Organizacja publicznych służb zatrudnienia w świetle Konwencji MOP w wybranych krajach europejskich. Biuro Studiów i Ekspertyz, Kancelaria Sejmu, Warszawa 1998.
• Employment Exchanges An International Study of Placing Activities. International Labour Office (League of Nations), P.S. King & Son, Geneva 1933, http://www.ilo.org/public/libdoc/ilo/ILO-SR/ILO-SR_C18_engl.pdf.
• Employment in Europe 2001. Office for Official Publications of the European Communities, European Commission, Luxembourg 2002.
• Employment in Europe 2006. Office for Official Publications of the European Communities, European Commission, Luxembourg 2006.
• Employment in Europe 2008. Office for Official Publications of the European Communities, European Commission, Luxembourg 2008.
• Employment Outlook. OECD, Paris 2005.
• Employment Outlook. Profiles of Labour Market Budgets 1985-1987, OECD, Paris 1988.
• Erixon L.: The Rehn-Meidner Model in Sweden: Its Rise, Challenges and Survival. Research Papers in Economics, Department of Economics, Stockholm University, Stockholm 2008.
• Esping-Andersen G.: The Three Worlds of Welfare Capitalism Development. W: Welfare state. Historia, kryzys i przyszłość nowoczesnego państwa opiekuńczego. Tłum. z wyboru tekstów na prawach rękopisu. Instytut Socjologii, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 1997.
• Frąckiewicz L.: Polityka społeczna. Instytut Naukowy "Śląsk", Katowice 1998.
• Friedman M.: Rola polityki pieniężnej. W: Teoria i polityka stabilizacji koniunktury. Wybór tekstów. Red. A. Szeworski. PWE, Warszawa 1975.
• Fundusz Pracy w latach 1933 i 1934. Drukarnia Współczesna, Warszawa 1934.
• Funkcjonowanie systemu urzędów pracy w latach 1993-1999. Krajowy Urząd Pracy, Warszawa 1999.
• Galińska-Rączy I.: Uwarunkowania polskiego prawodawstwa wspomagającego rozwój rynku pracy. W: Rynek pracy. Red. Karpowicz E.: Studia Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu, Wydawnictwo Sejmowe Kancelarii Sejmu, Warszawa 2007.
• Glikman P., Kabaj M., Muszkiet T.: Ciągłość i transformacja gospodarki. Wydawnictwo Key Tex, Warszawa 1997.
• Golinowska S.: Ochrona socjalna bezrobotnych w Polsce. "Studia i Analizy CASE", nr 201, Warszawa 2001.
• Golinowska S.: Od państwa opiekuńczego (welfare stale) do państwa wspierającego pracę (workfare state). W: Praca i polityka społeczna wobec wyzwań integracji. Red. B. Balcerzak-Paradowska. IPiSS, Warszawa 2003.
• Góral Z.: Rola prawa w przeciwdziałaniu bezrobociu. W: Społeczne aspekty bezrobocia. Skutki i przeciwdziałanie. Red. M. Seweryński, J. Wojtyła. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Katowice 2002.
• Groot H., de Nahuis R., Tang Paul J.G.: Is the American Model Miss World? Choosing between the Anglo-Saxon Model and a European-Style Alternative. CPB Netherlands Bureau for Economic Policy Analysis, Discussion Paper, No. 40, The Hague 2004.
• Grubb D., Puymoyen A.: Long Time-Series for Public Expenditure on Labour Market Programmes OECD Social. "Employment and Migration Papers", No. 73 OECD, Paris 2008.
• Grzybek D.: Kalecki a Beveridge - dwa programy pełnego zatrudnienia z czasów II wojny światowej. W: Twórczość naukowa Michała Kaleckiego i jej znaczenie w teorii ekonomii. Red. G. Musiał. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Katowice 2006.
• Hudson J., Khmer S.: Towards Productive Welfare? A Comparative Analysis of 23 OECD Countries. Department of Social Policy & Social Work, University of York, United Kingdom.
• Ilżycka H., Strojna E.: Nowa polityka szkoleń dla rynku pracy. "Służba pracownicza" 2009, nr 5.
• Informacja o aktywnych formach przeciwdziałania bezrobociu i wykorzystaniu środków finansowych. Minister Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa 2006.
• Informacja Rządu na temat sytuacji i prognozowanych tendencji na rynku pracy w 2006 roku. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa 2006.
• Integrated Guidelines for Growth and Jobs. European Council Commission of the European Communities (2005-2008), COM (2005) 141.
• Jarmołowicz W., Knapińska M.: Polityka państwa na rynku pracy w warunkach transformacji i integracji gospodarczej. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Poznań 2005.
• Jarmołowicz W., Woźniak B.: Państwo jako podmiot polityki gospodarczej na rynku pracy. Elementy oceny. W: Rynek pracy w warunkach zmian ustrojowych. Red. W. Jarmołowicz. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Poznań 2003.
• Jończyk J.: Promocja zatrudnienia przeciw bezrobociu. "Praca i Zabezpieczenie Społeczne" 2004, nr 9.
• Kabaj M.: Aktywna polityka zatrudnienia i środki walki z bezrobociem. "Studia i Materiały", z. 11 (334), IPiSS, Warszawa 1990.
• Kabaj M.: Efektywność programów przeciwdziałania bezrobociu i skuteczność polityki rynku pracy. Kryzys polityki rynku pracy? W: Rynek pracy w wybranych krajach. Metody przeciwdziałania bezrobociu. Red. E. Kryńska. IPiSS, Warszawa 1999.
• Kabaj M.: Metody badania i poprawy efektywności programów przeciwdziałania bezrobociu. "Polityka Społeczna" 1996, nr 2.
• Kabaj M.: Modele przeciwdziałania bezrobociu. Przeszłość i przyszłość. W: Praca i polityka społeczna w perspektywie XXI wieku. Red. H. Czerniewska, B. Stachurska-Marcińczak. Krajowy Urząd Pracy, Warszawa 1999.
• Kabaj M.: Strategie i programy przeciwdziałania bezrobociu w Unii Europejskiej i w Polsce. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2004.
• Kabaj M., Uściska G., Wratny J.: Metody i mechanizmy ograniczania bezrobocia oraz realizacja zadań władz publicznych w zakresie prawa do pracy i zabezpieczenia społecznego bezrobotnych. Ekspertyza dla Rzecznika Praw Obywatelskich, Warszawa 2007.
• Karpiński J.: Koniunktura gospodarcza a kształtowanie się zatrudnienia i bezrobocia. W: Rynek pracy w warunkach zmian ustrojowych. Red. W. Jarmołowicz. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Poznań 2003.
• Keynes J.M.: Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza. PWN, Warszawa 1985.
• Kluve J.: The Effectiveness of European Active Labor Market Policy. RWI Essen and IZA, February 23, Bonn 2006.
• Komentarz do ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Departament Rynku Pracy, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa 2005.
• Konwencje i zalecenia Międzynarodowej Organizacji Pracy 1919-1994. T. 1. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996.
• Koptas G.: Efektywność szkolenia bezrobotnych. "Polityka Społeczna" 1996, nr 2.
• Kotlorz D., Zagóra-Jonszta U.: Rynek pracy w teorii i praktyce. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Katowice 1998.
• Krajewski S. Kucharski L.: Wzrost gospodarczy, restrukturyzacja i rynek pracy w Polsce. Ujęcie teoretyczne i empiryczne. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2004.
• Krajowy Program Reform na lata 2005-2008 na rzecz realizacji strategii lizbońskiej. Ministerstwo Gospodarki, Warszawa 28 grudnia 2005.
• Kryńska E., Suchecka J., Suchecki B.: Prognoza podaży i popytu na pracę w Polsce do 2010 roku. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998.
• Kryńska E.: Dylematy polskiego rynku pracy. IPiSS, Warszawa 2001.
• Kryńska E.: Rynek pracy w wybranych krajach. Metody przeciwdziałania bezrobociu. IPiSS, Warszawa 1999.
• Księżopolski M.: Bezpieczeństwo społeczne i jego zagrożenia. W: Polityka społeczna w okresie przemian. Red. A. Piekara, J. Słupiński. PWE, Warszawa 1985.
• Księżopolski M.: Polityka społeczna. Wybrane problemy porównań międzynarodowych. Wydawnictwo Naukowe "Śląsk", Katowice 1998.
• Kubiak P.: Efekty uczestnictwa bezrobotnych w aktywnych programach rynku pracy w Polsce. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2006.
• Kwiatkowski E., Kucharski L., Tokarski T.: Bezrobocie i zatrudnienie a PKB w Polsce w lalach 1993-2001. "Ekonomista" 2002, nr 3.
• Kwiatkowski E.: Bezrobocie. Podstawy teoretyczne. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
• Kwiatkowski E.: Neoklasyczne teorie zatrudnienia. Tradycja i współczesność. PWN, Warszawa 1988.
• Labour Market Policy. Office for Official Publications of the European Communities, Luxembourg 2007.
• Landau Z., Tomaszewski J.: Robotnicy przemysłowi w Polsce w latach 1918-1939. Książka i Wiedza, Warszawa 1971.
• Landau Z., Wiatr J.J.: Pamiętniki bezrobotnych z perspektywy współczesności. W: Pamiętniki bezrobotnych. T. II. PWE, Warszawa 1967.
• Landreth H., Colander D.: Historia myśli ekonomicznej. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
• Lang D.: Can the Danish Model of "Flexicurity" Be a Matrix for the Reform of European Labour Markets? Cahiers du GRES n° 2006-18, Université des Sciences Sociales Toulouse 1, Toulouse 2006, http://cahiersdugres.u-bordeaux4.fr/2006/ 2006-18.pdf.
• Lewandowski P., Koloch G., Regulski A.: Elastyczność rynków dóbr i pracy w Polsce na tle wybranych krajów europejskich. W: Raport na temat pełnego uczestnictwa Rzeczypospolitej Polskiej w trzecim etapie Unii Gospodarczej i Walutowej. Projekt realizowany na zlecenie NBP, Warszawa 2008.
• Madsen P.K.: The Danish Model of "Flexicurity": A Paradise with Some Snakes. W: Labour Market and Social Protection Reforms in International Perspective: Parallel or Converging Tracks? Eds. H. Sarfati, G. Banoli. Ashgate Publishing Ltd., Aldershot 2002.
• Mały Rocznik Statystyczny z 1933 roku. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 1934.
• Maty Rocznik Statystyczny 1936-1938. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 1937, 1938.
• Martin J.P.: What Works among Active Labour Market Policies: Evidence from OECD Countries Experiences. "OECD Economic Studies" 2000/1, No. 30.
• Mazurek F.J.: Prawo człowieka do pracy (pracowania) oraz obowiązek państw jego ochrony. W: Red. J. Mazur OSSPE. Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2005.
• Misiąg W., Tomalak M.: Finansowanie zadań publicznych służb zatrudnienia. W: Analiza funkcjonowania urzędów pracy po ich włączeniu do administracji samorządowej. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa 2008.
• Mlonek K.: Bezrobocie w Polsce w XX wieku w świetle badań. Krajowy Urząd Pracy, Warszawa 1999.
• Mobilność zasobów pracy. Analiza i metody stymulacji. Red. E. Kryńska. IPiSS, Warszawa 2000.
• Monnet J., Greve B.: Labour Market Issues in the European Community. Research Papers from the Department of Social Sciences Institute for Samfundsvidenskab og Erhvervsokonomi, No. 7/01, Roskilde University 2001.
• Moral E., Vacas C.: European Labour Market Reforms in the Period 2000-2006. "Economic Bulletin" January 2009.
• Morawski M.: Socjologia ekonomiczna. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001.
• Muszalski W.: Ubezpieczenie społeczne. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
• Najnowsze dzieje Polski: materiały i studia z okresu 1914-1939. T. 4. Red. L. Grosfeld et al. Instytut Historii, PAN, PWN, Warszawa 1961.
• Najważniejsze działania Urzędu Pracy w latach 1997-2001. Krajowy Urząd Pracy, Warszawa 2001.
• Noniewicz Cz.: Historia gospodarcza Polski odrodzonej. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2004.
• Dlędzki M.: Polityka zatrudnienia. PWE, Warszawa 1978, s. 228.
• Pietrucha L: Socjalna gospodarka rynkowa i jej wpływ na politykę zatrudnienia i politykę pieniężną. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 1996.
• Piotrowski B., Sztandar-Sztanderska K., Zieleńska M.: Powiatowy urząd pracy jako animator i partner w zakresie polityki rynku pracy na szczeblu lokalnym i regionalnym. W: Analiza funkcjonowania urzędów pracy po ich włączeniu do administracji samorządowej. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa 2008.
• Pocztowski A.: Teorie zatrudnienia a bezrobocie. "Polityka Społeczna" 1990, nr 12.
• Polityka społeczna w okresie przemian. Red. A. Piekara, J. Słupiński. PWE, Warszawa 1985.
• Polityka społeczna. Red. A. Rajkiewicz. PWN, Warszawa 1979.
• Polityka społeczna. Red. G. Firlit-Fesnak, M. Szyłko-Skoczny. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
• Polska 2003. Raport o rynku pracy oraz zabezpieczeniu społecznym. Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa 2003.
• Polska 2006. Raport o rynku pracy i zabezpieczeniu społecznym. Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa 2006.
• Pośrednictwo pracy w Polsce. Ministerstwo Pracy i Opieki Społecznej, Warszawa 1921.
• Poświstak S.: Roboty publiczne w II Rzeczypospolitej. "Polityka Społeczna" maj-czerwiec 1998, nr 5-6.
• Praca i polityka społeczna wobec wyzwań integracji. Red. B. Balcerzak-Parandowska. IPiSS, Warszawa 2003.
• Prawo do pracy a polityka społeczna. Red. J. Mazur OSSPE. Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2005.
• Ptaszyńska B.: Transformacja systemowa a transformacyjne bezrobocie strukturalne w Polsce. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej, Poznań 2006.
• Puzio-Wacławik B.: Wybrane aspekty bezrobocia w krajach EWG. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Kraków 1999.
• Raport 2006 z wdrażania Krajowego Programu Reform na rzecz realizacji Strategii Lizbońskiej (po pierwszym roku realizacji przyjęty przez Radę Ministrów 13 października 2006 r.). Ministerstwo Gospodarki, Warszawa 2007.
• Raport 2007 z realizacji Krajowego Programu Reform na lata 2005-2008 na rzecz realizacji odnowionej Strategii Lizbońskiej w Polsce (przyjęty przez Radę Ministrów 11 października 2007 r.) Ministerstwo Gospodarki, Warszawa 2008.
• Raport 2008 z realizacji Krajowego Programu Reform na lata 2005-2008 na rzecz realizacji odnowionej Strategii Lizbońskiej w Polsce (przyjęty przez Radę Ministrów 11 października 2007 r.). Ministerstwo Gospodarki, Warszawa 2009.
• Raport Międzynarodowej Organizacji Pracy na temat roli i funkcji publicznych służb zatrudnienia w różnych krajach. "Rynek Pracy" październik 2004.
• Raport na temat pełnego uczestnictwa Rzeczypospolitej Polskiej w trzecim etapie Unii Gospodarczej i Walutowej. Projekt realizowany na zlecenie NBP, Warszawa 2008.
• Raporty o rynku pracy i zabezpieczeniu społecznym. Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa 2003-2006.
• Ratuszniak M., Olejarz T.: Dochody i wydatki Funduszu Pracy w latach 1990-2002. "Rynek Pracy" 2003, nr 11-12.
• Ratyński S.: Problemy i dylematy polityki społecznej. Wydawnictwo Difin, Warszawa 2003.
• Report on Unemployment Prepared by the Organizing Committee for the International Labour Conference. Washington 1919, s. 128-132, http://www.ilo.org/public/libdoc/ilo/1919/19B09_2_engl.pdf.
• Robinson J.: Walka z bezrobociem. Wstęp do teorii zatrudnienia. Wydawnictwo Delfin, Lublin 1991.
• Roboty publiczne w Polsce i Fundusz Pracy. Red. Sz. Wodziński. Wydawnictwo Komisji Pracy Społecznej Związku Legionistów i Związku Peowiaków Warszawskiego Okręgu Wojewódzkiego, Warszawa 1933.
• Roczniki Statystyczne Pracy 1995, 1997, 1999, 2003. GUS, Warszawa 1996-2004.
• Roczniki Statystyczne za lata 1990-2004. GUS, Warszawa 1990-2004.
• Rozbicki A.: Staż i przygotowanie zawodowe w miejscu pracy. "Służba Pracownicza" 2008, nr 10.
• Rynek pracy w warunkach zmian ustrojowych. Red. W. Jarmołowicz. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Poznań 2003.
• Rynek pracy. Red. E. Karpowicz. Studia Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu. Wydawnictwo Sejmowe Kancelarii Sejmu, Warszawa 2007.
• Socha M., Sztanderska U.: Strukturalne podstawy bezrobocia. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
• Społeczne aspekty bezrobocia. Skutki i przeciwdziałanie. Red. M. Seweryński, J. Wojtyła. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Katowice 2002, s. 35.
• Sprawozdanie Referatu Zawodowego Wydziału Bezpieczeństwa Ministra Spraw Wewnętrznych o stanie bezrobocia w Polsce. W: Najnowsze dzieje Polski: materiały i studia z okresu 1914-1939. T. 4. Red. L. Grosfeld et al. Instytut Historii, PAN, PWN, Warszawa 1961.
• Sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za lata 1999-2008. Ministerstwo Finansów, Warszawa 1999-2009.
• Stanowisko Komitetu Problemów Pracy i Polityki Społecznej PAN w sprawie praw socjalnych w projekcie Konstytucji. "Polityka Społeczna" styczeń 1996, nr 1.
• Statystyka pracy. Informacje Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, www.psz.praca.gov.pl.
• Strategia Lizbońska - droga do sukcesu zjednoczonej Europy. Urząd Komitetu Integracji Europejskiej, Warszawa 2002.
• Szarfenberg R.: Czy i kiedy kryzys gospodarczy i wzrost nierówności dochodów są dobre dla ubogich? http://www.ips.uw.edu.pl/rszarf/pdf/kryzys.pdf [12 sierpnia 2009].
• Szkice ze współczesnej teorii ekonomii. Red. W. Pacho. Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2005.
• Szkolenia, staże i inne formy wspierania podnoszenia kwalifikacji bezrobotnych. Departament Rynku Pracy, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa 2009.
• Szkutnicka-Pieniążek M.: 5 lat w strukturach Unii Europejskiej. W: Na pierwsze 5 lal w Unii Europejskiej. Ministerstwo Gospodarki, Warszawa 2009.
• Szyłko-Skoczny M.: Polityka społeczna wobec bezrobocia w Trzeciej Rzeczypospolitej. Wydawca Oficyna Wydawnicza ASPAR-JR, Warszawa 2004.
• Szyłko-Skoczny M.: Zwrot w polityce rynku pracy. "Polityka Społeczna" 2006, nr 1.
• Świątkowski A.M.: Karta Praw Społecznych Rady Europy. C.H. Beck, Warszawa 2006.
• Święcicki M.: Instytucje polskiego prawa pracy w latach 1918-1939. PWN, Warszawa 1960.
• Taylor J.B., Hall R.E.: Makroekonomia: Teoria i funkcjonowanie. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997.
• Teoria i polityka stabilizacji koniunktury. Wybór tekstów. Red. A. Szeworski. PWE, Warszawa 1975.
• Teorie rynku pracy. Red. I.M. Smandek. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Katowice 1993.
• Transformacja społeczno-gospodarcza w Polsce. Rządowe Centrum Studiów Strategicznych, Warszawa 2002.
• Twórczość naukowa Michała Kaleckiego i jej znaczenie w teorii ekonomii. Red. G. Musiał. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Katowice 2006.
• Urbaniak B.: Rola i zakres działania pozarządowych agencji pośrednictwa pracy w Polsce. "Praca i Zabezpieczenie Społeczne" 1994, nr 5.
• Usytuowanie urzędów pracy oraz podział zadań i kompetencji po 1 stycznia 2000 roku. Materiały MPiPS, "Rynek Pracy" 1999, nr 12; 2000, nr 1.
• Uściska G.: Świadczenia z zabezpieczenia społecznego w regulacjach międzynarodowych i polskich. Studium porównawcze. IPiSS, Warszawa 2005.
• Vis B.: States of Welfare or States of Workfare? A Fuzzy-Set Ideal Type Analysis of Major Welfare State Restructuring in Sixteen Advanced Capitalist Democracies, 1985-2002. Department of Political Science, Vrije Universiteit Amsterdam, Amsterdam 2005.
• Welfare state. Historia, kryzys i przyszłość nowoczesnego państwa opiekuńczego, tłumaczenie z wyboru tekstów na prawach rękopisu. Instytut Socjologii UW 1997.
• Willems T., van Asselt E.J.: The Scandinavian Model: Not as Desirable as It Seems. Research Institute for the CDA, The Netherlands 2007.
• Winiarski B.: Polityka gospodarcza. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001.
• Wiśniewski Z.: Polityka zatrudnienia i rynku pracy w Republice Federalnej Niemiec. Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 1994.
• Wiśniewski Z.: Kierunki i skutki regulacji rynku pracy w krajach Unii Europejskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 1999.
• Wiśniewski Z.: Możliwości i finansowanie polityki rynku pracy. "Rynek Pracy" 2001, nr 11/12.
• Wiśniewski Z., Dolny E.: Polityka rynku pracy w perspektywie integracji europejskiej. W: Wzrost gospodarczy, restrukturyzacja i rynek pracy w Polsce. Ujęcie teoretyczne i empiryczne. Red. S. Krajewski, L. Kucharski. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2004.
• Włodarczyk M.: Pośrednictwo pracy - studium prawno-społeczne. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2002.
• Wojciechowska R.: Niepełna informacja na rynku pracy. W: Szkice ze współczesnej teorii ekonomii. Red. W. Pacho. Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2005.
• Wojtyła J. Instrumenty polityki racjonalnego zatrudnienia. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Katowice 1986.
• Wojtyna A.: Czy Polsce grozi efekt histerezy. "Gospodarka Narodowa" 1994, nr 9.
• Working Together for Growth and Jobs. A New Start for the Lisbon Strategy. Communication to the Spring European Council Commission of the European Communities, COM (2005) 24.
• Woźniak B.: Bezrobocie równowagi i nierównowagi a polityka państwa wobec rynku pracy. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Poznań 2008.
• Wratny J.: Obecność prawa do pracy w prawie międzynarodowym i europejskim. W: Prawo do pracy a polityka społeczna. Red. J. Mazur OSSPE. Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2005.
• Wratny J.: Prawo do pracy w Europejskiej Karcie Społecznej na tle prawa międzynarodowego. "Polityka Społeczna" listopad-grudzień 1995, nr 11-12.
• Wzrost gospodarczy, restrukturyzacja i rynek pracy w Polsce. Ujęcie teoretyczne i empiryczne. Red. S. Krajewski, L. Kucharski. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2004.
• Zagóra-Jonszta U. Zagadnienia teorii ekonomii i polityki gospodarczej w ujęciu mikro-i makroekonomicznym. "Studia Ekonomiczne", Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Katowice 2008.
• Załącznik do Krajowego Programu Reform na łata 2005-2008 (przyjętego przez Radę Ministrów 27 grudnia 2005 r.). Warszawa 17 października 2006.
• Zatrudnienie w Polsce 2005. Departament Analiz i Prognoz Ekonomicznych, Ministerstwo Gospodarki i Pracy, Warszawa 2005.
• Zatrudnienie w Polsce 2007. Departament Analiz i Prognoz Ekonomicznych, Ministerstwo Gospodarki i Pracy, Warszawa 2008.
• Zieliński M.: Wpływ państwa na rynek pracy i decyzje zatrudnieniowe przedsiębiorstw. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2008.
• Zięba-Załucka H.: Prawo do pracy jako przedmiot regulacji konstytucyjnych. "Praca i Zabezpieczenie Społeczne", luty 2006, nr 2.
• Zwalczanie bezrobocia długookresowego w Europie. Doświadczenia z 20 lokalnych projektów. Fundacja F. Eberta. Przedstawicielstwo w Polsce, Warszawa 1992.
• Dekret z dnia 27 stycznia 1919 r. o organizacji państwowych urzędów pośrednictwa pracy i opieki nad wychodźcami (Dz.Pr. RP, nr 11, poz. 127).
• Dekret z dnia 2 sierpnia 1945 r. o urzędach zatrudnienia (Dz.U. nr 30, poz. 182). Europejska Karta Społeczna z 1961 r.
• Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z dnia 23 lipca 1952 r. (Dz.U. nr 33, poz. 232).
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z dnia 16 lipca 1997 r.).
• Konwencja nr 2 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotycząca bezrobocia przyjęta w Waszyngtonie w dniu 20 listopada 1919 r. (Dz.U. 1925, nr 54, poz. 364). Konwencja ratyfikowana przez Polskę 21 czerwca 1924 r. (Dz.U. nr 7, poz. 50).
• Konwencja nr 29 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotycząca pracy przymusowej lub obowiązkowej (Dz.U. 1959, nr 20, poz. 122).
• Konwencja nr 88 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącą organizacji służby zatrudnienia, przyjęta dnia 9 lipca 1948 r. (konwencja nie ratyfikowana przez Polskę).
• Konwencja nr 96 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotycząca płatnych biur pośrednictwa pracy (zrewidowana w 1949 r.) ratyfikowana przez Polskę w 1955 r. (Dz.U. nr 38, poz. 236).
• Konwencja nr 100 Międzynarodowej Organizacji Pracy Konwencja nr 100 dotycząca jednakowego wynagrodzenia dla pracujących mężczyzn i kobiet za pracę jednakowej wartości (Dz.U. 1955, nr 38, poz. 238).
• Konwencja nr 111 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotycząca dyskryminacji w zakresie zatrudnienia i wykonywania zawodu (Dz.U. 1961, nr 42, poz. 218).
• Konwencja nr 122 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotycząca polityki zatrudnienia (Dz.U. 1967, nr 8, poz. 31).
• Konwencja nr 158 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącą roli, zadań i organizacji administracji pracy, przyjęta dnia 26 czerwca 1978 r. (konwencja nie ratyfikowana przez Polskę).
• Konwencja nr 181 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącą prywatnych biur pośrednictwa pracy, przyjęta dnia 19 czerwca 1997 r. (konwencja nie ratyfikowana przez Polskę).
• Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych (Dz.U. 1977, nr 38, poz. 169).
• Nowelizacja ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy 19 grudnia 2008 r. (Dz.U. 2009, nr 6, poz. 33).
• Rozporządzenie Rady nr 1408/71 z dnia 14 czerwca 1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników, osób pracujących na własny rachunek i członków ich rodzin przemieszczających się w obrębie Wspólnoty (Dz.Urz. WE L 149 z 5 lipca 1971 r., ze zm.).
• Rozporządzenie Rady (WE) nr 629/2006 z dnia 5 kwietnia 2006 r. dotyczące stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników, osób pracujących na własny rachunek i członków ich rodzin przemieszczających się w obrębie Wspólnoty (Dz.Urz. WE L 114 27/04/2006).
• Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek i do członków ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie nr 592/2008 z dnia 17 czerwca 2008 r. (Dz.Urz. WE LI77 04/07/2008).
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 stycznia 1990 r. w sprawie obowiązkowej składki zakładów pracy na Fundusz Pracy (Dz.U. nr 5, poz. 29).
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 grudnia 1999 r. w sprawie algorytmu przekazywania środków Funduszu Pracy samorządom wojewódzkim i powiatowym (Dz.U. nr 109, poz. 1237).
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie algorytmu przekazywania środków Funduszu Pracy samorządom województw i powiatów (Dz.U. nr 46, poz. 425).
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 marca 2003 r. w sprawie algorytmu ustalania kwot środków Funduszu Pracy na finansowanie zadań w województwie (Dz.U. nr 49, poz. 409 oraz z 2004 r., nr 14, poz. 118).
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 września 2004 r. w sprawie algorytmu ustalania kwot środków Funduszu Pracy na finansowanie zadań w województwie (Dz.U. nr 224, poz. 2273).
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 2005 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie algorytmu ustalania kwot środków Funduszu Pracy na finansowanie zadań w województwie (Dz.U. nr 265, poz. 2213).
• Rozporządzenie z dnia 21 kwietnia 2009 r. w sprawie dokonywania refundacji kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego oraz przyznawania bezrobotnemu środków na podjęcie działalności gospodarczej (Dz.U. nr 62, poz. 512).
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 17 lipca 2009 r. w sprawie algorytmu ustalania kwot środków Funduszu Pracy na finansowanie zadań w województwie (Dz. U. nr 123, poz. 1019).
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 stycznia 2008 r. w sprawie algorytmu ustalania kwot środków Funduszu Pracy na finansowanie zadań w województwie (Dz.U. z 1 lutego 2008, nr 18, poz. 114).
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 grudnia 2007 r. w sprawie zakładów aktywności zawodowej (Dz.U. z 27 grudnia 2007 r.). Traktat Amsterdamski z 1997 r.
• Traktat Rzymski - wersja skonsolidowana (Dz.Urz. C 325 z 24 grudnia 2002).
• Ustawa z dnia 4 listopada 1919 r. o doraźnej pomocy dla bezrobotnych (Dz.U. RP, nr 891, poz. 483).
• Ustawa z dnia 21 października 1921 r. o zarobkowym pośrednictwie pracy (Dz.U. RP, nr 88, poz. 647).
• Ustawa z dnia 16 lipca 1923 r. o opiece społecznej (Dz.U. RP, nr 92, poz. 726).
• Ustawa z dnia 10 czerwca 1924 r. o społecznym pośrednictwie pracy (Dz.U. RP, nr 58, poz. 585).
• Ustawa z dnia 18 lipca 1924 r. o zabezpieczeniu na wypadek bezrobocia (Dz.U. RP, nr 67, poz. 650).
• Ustawa z dnia 16 marca 1933 r. o Funduszu Pracy (Dz.U. RP, nr 22, poz. 163).
• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (Dz.U. nr 24, poz. 141).
• Ustawa z dnia 29 grudnia 1989 r. o zatrudnieniu (Dz.U. nr75, poz. 446).
• Ustawa z dnia 5 stycznia 1991 r. Prawo budżetowe (Dz.U. 1993, nr 72 wraz z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 9 maja 1991 r. o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych (Dz.U nr 46, poz. 201).
• Ustawa z dnia 16 października 1991 r. o zatrudnieniu i bezrobociu (Dz.U. nr 106, poz. 457).
• Ustawa z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (Dz.U. nr 25, poz. 128).
• Ustawa z dnia 22 grudnia 1995 r. o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. 1996, nr 5, poz. 34).
• Ustawa z dnia 2 lutego 1996 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. nr 24, poz. 110).
• Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o zmianie ustawy o zasiłkach rodzinnych i pielęgnacyjnych oraz o zmianie innych ustaw (Dz.U. nr 93, poz. 596).
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. nr 123, poz. 776).
• Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. nr 137, poz. 887).
• Ustawa z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. 2003, nr 15, poz. 148).
• Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. nr 162, poz. 1118).
• Ustawa z dnia 26 lipca 2000 r. o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (Dz.U. nr 70, poz. 820).
• Ustawa z dnia 18 września 2001 r. o ułatwieniu zatrudniania absolwentów szkół (Dz.U. nr 122, poz. 1325).
• Ustawa z dnia 1 marca 2002 r. o zmianach w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej i jednostek podporządkowanych oraz o zmianie niektórych ustawa (Dz.U. nr 25, poz. 253).
• Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o organizacjach pożytku publicznego i wolontariacie (Dz.U. nr 96, poz. 873).
• Ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym (Dz.U. nr 122, poz. 1143).
• Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. nr 99, poz. 1001).
• Ustawa z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz.U. nr 64, poz. 539).
• Ustawa z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz.U. nr 249, poz. 2104 wraz z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 237, poz. 1654).
• Ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. 2009, nr 6, poz. 33).
• Wspólna Karta Praw Socjalnych Pracownika