Pomnażanie wartości właścicielskiej jako funkcja celu wielkoobszarowych przedsiębiorstw rolnych

• Autorzy: Adam Kagan

Warianty tytułu

The Value of Ownership and Its Increase as a Function of Agricultural Enterprises

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł zawiera wyniki badania przeprowadzonego wśród właścicieli wielkoobszarowych przedsiębiorstw rolnych. Celem było identyfikowanie głównych czynników decydujących o powołaniu własnego przedsiębiorstwa rolnego i kierunku jego zarządzania. Pośrednio starano się wskazać hierarchię celów właścicieli takich jednostek w przypadku pełnienia przez nich funkcji zarządców. Na podstawie danych empirycznych zgromadzonych drogą wywiadu stwierdzono, że "niezależność" wynikająca z łączenia obu wspomnianych funkcji, tj. właścicielskiej oraz zarządczej wskazywana jest jako najważniejsza przesłanka i korzyść dla przedsiębiorców. Wysoką pozycję w hierarchii zajęły również cele o charakterze biznesowo-ekonomicznym. Zakładana hipoteza, że uświadomioną funkcję celu w analizowanej populacji jest pomnażanie wartości właścicielskiej, nie została więc sfalsyfikowana. W badaniach efektywności ekonomicznej ocena realizacji celu, jakim jest pomnażanie wartości właścicielskiej, powinna być jednak rozpatrywana jako spełnienie pewnego warunku brzegowego, a więc w kategorii suboptymalnej, a nie z punktu widzenia maksymalizacji. (abstrakt oryginalny)

EN

This article discusses the results of a survey conducted among agricultural enterprises owners. Its aim was to identify the major factors determining the creation of one's own agricultural enterprises and the direction towards which it is managed. Indirectly, it attempted to indicate a hierarchy of goals pursued by the owners of such entities when they hold the position of its managers. Based on empirical data gathered by means of a survey it has been concluded that "independence" resulting from the combination of the two functions, i.e. that of the owner and the manager, was considered the most important facet and advantage for entrepreneurs. Other highly-positioned goals in the hierarchy were those of a business (economic goal). The proposed hypothesis, stipulating that the realised objective function in the examined population was increasing the value of ownership, was not proven false. However, when investigating economic efficiency, the assessment of goal attainment, i.e. of increasing the value of ownership, should be viewed as satisfying a certain threshold condition; hence in the suboptimal category instead of the maximisation-oriented point of view. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przedsiębiorstwo rolne; Wyniki badań; Gospodarstwa rolne

EN

Agricultural enterprises; Research results; Arable farm

• Czasopismo: Zagadnienia Ekonomiki Rolnej
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 2
• Strony: 49--66

Twórcy

autor

Adam Kagan

• Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - PIB, Warszawa

Bibliografia

• Bergevoet H.M., Ondersteijn C.J.M., Saatkamp H.W., van Woerkum C.M.J., Huirne R.B.M.: Entrepreneurial behaviour of dutch dairy farmers under a milk quota system: goals, objectives and attitudes. Agricultural Systems, vol. 80, issue 1, 2004.
• Brodt S., Klonsky K., Tourte L.: Farmer goals and management styles: implications for advancing biologically based agriculture. Agricultural Systems, vol. 89, issue 1, 2006.
• Burton R.J.F., Wilson G.A.: Injecting social psychology theory into conceptualisations of agricultural agency: towards a post-productivist farmer self-identity? Journal of Rural Studies, vol. 22, issue 1, 2006.
• Farmar-Bowers Q.: Understanding the strategic decisions women make in farming families. Journal of Rural Studies, vol. 26, issue 2, 2010.
• Franc-Dąbrowska L: Pułapka płynności Keynesa a dylematy oceny płynności. Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 92, 2011.
• Gagné C, Wrosch S., Brun de Pontet S.: Retiring from the family business: the role of goal adjustment capacities. Family Business Review, vol. 24, issue 4, 2011.
• Gasson R.: Goals and values of farmers. Journal of Agricultural Economics, vol. 24, issue 3, 1973.
• Gloy B.A., LaDue EL., Gunderson M.A.: Credit risk migration and downgrades experienced by agricultural lenders. Agricultural Finance Review, vol. 65, issue 1, 2005.
• Harper W.M., Eastman C: An evaluation of goal hierarchies for small farm operators. American Journal of Agricultural Economics, vol. 62, no. 4, 1980.
• Jeżyńska B.: Producent rolny jako przedsiębiorca. UMCS, Lublin 2008.
• Józwiak W., Juźwiak J., Zieliński M.: Warunki gospodarowania i struktura dochodów a rentowność kapitału własnego gospodarstwa rolnego. Postępy Nauk Rolniczych, nr 6,2007.
• Kagan A.: Efektywność produkcyjno-ekonomiczna przedsiębiorstw rolnych, ze szczególnym uwzględnieniem spółek, w których prawa z udziałów wykonuje agencja na tle procesów restrukturyzacji. IERiGŻ-PIB, Warszawa 2011.
• Kliebenstein J.B., Barrett DA., Hefferman W.D., Kirtley C.L.: An analysis of farmers' perceptions of benefits received from farming. North Central Journal of Agricultural Economics, vol. 2, no. 2, 1980.
• Komorowski J.: Cele i wartości współczesnego przedsiębiorstwa. Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2011.
• Kulawik J.: Efektywność finansowa w rolnictwie. Istota, pomiar i perspektywy. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, nr 2, 2008.
• Majewski E., Ziętara W.: System celów w rolniczych gospodarstwach rodzinnych. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, nr 6, 1997.
• Makinen H., Rantamaki-Lahtinen L., Ylatalo M., Vehkamaki S.: Measuring the success of Finnish family farms. Food Economics - Acta Agriculturae Scandinavica, Section C, vol. 6, issue 3-4, 2009.
• Noga A.: Teorie przedsiębiorstw. Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne, Warszawa 2008.
• Pope R.D., LaFrance J.T., Just R.E.: Agricultural arbitrage and risk preferences. Journal of Econometrics, vol. 162, issue 1, 2011.
• Raport z wyników. Powszechny Spis Rolny 2010. GUS, Warszawa 2011.
• Rappaport A.: Wartość dla akcjonariuszy. Poradnik menedżera i inwestora. WIB Press, Warszawa 1999.
• Robinson B., Freebairn D., Bell K., Huda S.: Farmers' goals and values are knowable, but not simple (and why farmers and researchers are like the odd couple). Artykuł prezentowany podczas: Solutions for a better environment. Proceedings of the 1 llh Australian Agronomy Conference, Geelong, Victoria 2003. Australian Society of Agronomy, http://www.regional. org.au/au/aoa (dostęp 6 czerwca 2011).
• Sorenson R.L.: Family business and social capital. Edward Elgar Publishing, Northampton, USA 2011.
• Stark C., Moss L., Hahn D.: Farm business goals and competitive advantage. American Agricultural Economics Association annual meeting, 28-31 July 2002, Long Beach, USA, http://ideas.repec.0rg/p/ags/aaea02/19618.html (dostęp 5 stycznia 2012).
• Tomczak F.: Gospodarka rodzinna w rolnictwie. Uwarunkowania i mechanizmy rozwoju. IRWiR PAN, Warszawa 2005.
• Walter G.: Images of success: how Illinois farmers define the successful farmer. Rural Sociology, vol. 62, issue 1, 1997.
• Willock J., Deary I.J., Edwards-Jones G., Gibson G.J., McGregor M.J., Sutherland A., Dent J.B., Morgan O., Grieve R.: The role of attitudes and objectives in farmer decision making: business and environmentally-oriented behaviour in Scotland. Journal of Agricultural Economics, vol. 50, issue 2, 1999.
• Ziętara W.: Od gospodarstwa do przedsiębiorstwa. Roczniki Naukowe SERIA, t. X, z. 3. Lublin 2008.