Zmiany powierzchni górnoreglowych polan gorczańskich w latach 1954-2003

• Autorzy: Natalia Tokarczyk

Warianty tytułu

Changes in the Area of Glades in the Upper Forest Vertical Zone in the Gorce Mts from 1954 to 2003

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Polany stanowią bardzo ważny element środowiska przyrodniczego Gorców. Zaprzestanie na nich wypasu i wykaszania zapoczątkowało proces samorzutnych zmian krajobrazu w wyniku zarastania polan. W artykule opisano zmiany powierzchni górnoreglowych polan w latach 1954-2003, czyli w ciągu niemal 50 lat, kiedy te nieużytkowane już obszary stopniowo ulegały renaturalizacji. (abstrakt oryginalny)

EN

The renaturalization process, being a result of the end of grazing and mowing, leads to a gradual disappearance of glades. The total area of analyzed glades in the Gorce Mts. was in 2003 by 125.69 ha less than in 1954 i.e. - 1/3 the original. Two small glades had become completely overgrown, other had become fragmented. The rate of forest expansion had not been the same an all the investigated glades. In the Gorce Mts most of the glades are private. For this reason any protective activities conducted by the Gorce National Park encounter hindrances. A decline in biodiversity and a decrease in the tourist attractiveness of the mountain landscape are the most important negative results of the glades overgrowing. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Geografia; Geografia krajobrazu; Środowisko przyrodnicze

EN

Geography; Landscape geography; Natural environment

• Czasopismo: Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego
• Rocznik: 2012
• Numer: z. 128
• Strony: 7--16

Twórcy

autor

Natalia Tokarczyk

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Bibliografia

• Flizak S., 1936, Zżycia owczarzy gorczańskich, Wierchy, 14, 69-80.
• Flizak S., 1966, Polany w Gorcach i Beskidzie Wyspowym, Wierchy, 35, 159-168.
• Głowacki J., Gronkiewicz T., Kermen W., Procko R, Rudowska A., Wojtatowicz Z. (red.), 1964, Mała Encyklopedia Rolnicza, PWRiL, Warszawa.
• Hess M., 1965, Piętra klimatyczne w polskich Karpatach Zachodnich, Zeszyty Naukowe UJ, Prace Geograficzne, 11.
• Janczak N, 2010, Renaturalizacja górnoreglowych polan gorczańskich oraz jej skutki w krajobrazie, praca magisterska. Archiwum ZGF IGiGP UJ (maszynopis), Kraków.
• Jarosz S., 1935, Badania geograficzno-leśne w Gorcach, Prace Rolniczo-Leśne PAU, 16, Kraków.
• Kolowca J., 1961, Wielki redyk [w:] W. Antoniewicz (red.), Pasterstwo Tatr Polskich i Podhala. T.3. Hodowla owiec i bydła w Tatrach Polskich i na Podhalu. Teraźniejszość i przyszłość., Zakł. Narodowy Ossolińskich, Wrocław.
• Kostuch R., 1997, Polany śródleśne i ich znaczenie dla ekosystemów leśnych, Ekoinżynieria, 5(20), 15-18.
• Kubijowicz W, 1927, Życie pasterskie w Beskidach Magórskich, Prace Komisji Etnograficznej PAU, 2, Kraków.
• Łabno G., 2006, Ekologia, Słownik Encyklopedyczny, Wyd. Europa, Wrocław.
• Michalik S., 1990, Sukcesja roślinności na polanie reglowej w Gorczańskim Parku Narodowym w okresie 20 lat w wyniku zaprzestania wypasu, Prądnik, 2, 137-148.
• Michalik S., 1998, Charakterystyka, waloryzacja i ogólne zasady ochrony szaty roślinnej [w:] Plan ochrony Gorczańskiego Parku Narodowego, Operat ochrony polan reglowych, Szata roślinna i walory krajobrazowe, Tom lal, Archiwum GPN (maszynopis), Poręba Wielka.
• Nyka J., 1974, Gorce, Wyd. Sport i Turystyka, Warszawa.
• Pyrkosz R., Wężyk R, 1999, Użytkowanie polan w Gorcach na przestrzeni lat 1954-1997 na podstawie fotogrametrycznego opracowania zdjęć lotniczych, Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji, 9, 223-232.
• Ruciński M., Tomasiewicz J., 2006, Gorczański Park Narodowy w liczbach [w:] W. Różański (red.), Gorczański Park Narodowy - 25 lat ochrony dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego Gorców, GPN, Poręba Wielka, 20-25.
• Tomasiewicz J., 2006, 25 lat Gorczańskiego Parku Narodowego, Parki Narodowe, 2, 22-29.
• Zarzycki J., Kaźmierczakowa R., 2006, Przemiany łąk świeżych i pastwisk w Pienińskim Parku Narodowym w ciągu ostatnich 35 lat XX wieku, Studia Naturae, 54, cz. I, 275-304.