Wybrane problemy regionalizacji fizycznogeograficznej Centralnych Karpat Zachodnich

• Autorzy: Jarosław Balon

Warianty tytułu

Selected Problems of Physicogeographical Regionalization of the Central Western Carpathians

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule autor ukazuje cztery problemy regionalizacji fizycznogeograficznej w słowackiej części Karpat. Należą do nich: granica pomiędzy Małą Fatrą a Magurą Orawską, przynależność fizycznogeograficzna Szypskiej Fatry, przynależność fizycznogeograficzna Szczyrbskiego Działu oraz ranga taksonomiczna Gór Lewockich. Omówiono dotychczasowe rozwiązania tych problemów przez autorów polskich i słowackich, dokonano krytycznej ich oceny i zaproponowano nowe rozwiązania. (abstrakt oryginalny)

EN

The author presents an attempt to solve several problems of physicogeographical divisions in the Slovak part of the Carpathians. Different regionalizations (Hromadka 1956; Kondracki 1978; Mazur, Lukniś 1978, 1982; Czeppe, German 1979; Balon et al. 1995; Balon, Jodłowski 2005) are discussed and then critically evaluated. New solutions proposed are based on the analysis of selected features of natural environment and guided by the principles described in the author's other paper (Balon 2000). The new course of the border between the Mala Fatra and the Oravska Magura should be delineated along the line: Istebne-Istebnianka stream valley -the. pass (865 m. a.s.l.) between Mralkovo and Opdlene- Plesivsky stream valley. The physicogeographical status of the Sipska Fatra massif'and the Chocske'Vrchy was also the subject of the study. As a result of the analysis of the border between two basins, the Liptovska Kotlina and Spiśska Kotlina, a separate physicogeographical region Strbsky Divide was distinguished. The physicogeographical status of the Levofske Vrchy was also taken into consideration. In the author's opinion those mountains form a macroregion together with the BachureńMts. and parts of the Medzihorie Spiśsko--Śariśske'. Selected issues presented in the paper indicate a need for a more detailed (to the level of microregion) physicogeographical regionalization of the Central Western Carpathians. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Geografia regionalna; Region geograficzny

EN

Regional geography; Geographical region

• Czasopismo: Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego
• Rocznik: 2012
• Numer: z. 128
• Strony: 29--43

Twórcy

autor

Jarosław Balon

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Bibliografia

• Balon J., German K., Kozak J., Malara H., Widacki W., Ziaja W., 1995, Regiony fizycznogeograficzne [w:] J. Warszyńska (red.), Karpaty Polskie, UJ, Kraków, 117-130.
• Balon J., 2000, Z metodyki prowadzenia granic regionów fizycznogeograficznych w górach, Problemy Ekologii Krajobrazu, VII, 33-48.
• Balon J., Jodłowski M., 2005, Regionalizacja fizycznogeograficzna pogranicza polsko-słowackiego, Problemy Ekologii Krajobrazu, XII, 69-76.
• Jodłowski M., Balon J., 2005, Pogranicze polsko-słowackie w dotychczasowych podziałach regionalnych, Problemy Ekologii Krajobrazu, XII, 59-68.
• Czeppe Z, German K., 1979, Regiony fizycznogeograficzne [w:] Atlas Województwa Miejskiego Krakowskiego, PAN, Kraków.
• Gross P., Kohler E., Haśko J., Halouzka R., Mello J., Nagy A. i in., 1993, Geologiajużneja vychodnej Oravy, Geologicky Ustav Dioniza Śtura, Bratislava.
• Haśko J., Polak M., 1978, Geologicka mapa Kysuckych Vrchov a Krivanskej Malej Fatry, 1:50 000, Geologicky Ustav Dioniza Śtura, Bratislava.
• HromadkaJ., 1956, Orograficke trideni Ceskoslovenske Republiky, SbornikCeskoslovenske spoleć-nosti zamepisne, 11, 3-4.
• Klimaszewski M. (red.), 1972, Geomorfologia Polski, tom 1, Polska Południowa, Góry i Wyżyny, PWN, Warszawa.
• Kondracki J., 1976, Podstawy regionalizacji fizycznogeograficznej, PWN, Warszawa.
• Kondracki J., 1978, Karpaty, Wyd. Szkolne i Pedag., Warszawa.
• Mazur E., Krippel E., 1982, Typy sućasnejkrainy, mapa 1:500000 [w:] Atlas Slovenskej Socialistickej Republiky, Slovenska Akademia Vied, Slovensky Urad Geodezie a Kartografie, Bratislava, 102-103.
• Mazur E., Luknis M., 1978, Regionalne geomorfologicke tlenenie Slovenska, Geograficky ćasopis, 2, 30, 101-125.
• Mazur E., Lukniś" M., 1982, Geomorfologicke jednotky, mapa 1:500 000 [w:] Atlas Slovenskej So-cialistickej Republiky, Slovenska Akademia Vied, Slovensky Urad Geodezie a Kartografie, Bratislava, 54-55.
• Plesnik R, 1995, Fytogeograficke (vegetacne) clenenie Slovenska, Geograficky ćasopis, 3, 47, 149-182.
• Polak M., Bujnovsky A., Kohut M. (red.), 1997, Geologicka mapa VelkejFatry, 1:50000, Geologicka Sluźba Slovenskej Republiky, Bratislava.
• Widacki W., 1981, Klasyfikacja granicgeokompleksów, Zeszyty Naukowe UJ, Prace Geograficzne, 53, 19-26.