PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
2012 | z. 129 | 83--101
Tytuł artykułu

Metodologiczne problemy badania miast średnich w Polsce

Autorzy
Warianty tytułu
Methodological Problems Associated with Research on Midsize Towns in Poland
Języki publikacji
PL
Abstrakty
Nieostrość kryteriów identyfikacji miast średnich jest jedną z przyczyn braku do-statecznego zainteresowania nimi badaczy, skoncentrowanych na miastach dużych i małych. Tymczasem istotne wydaje się pytanie, jaką rolę miasta średnie powinny spełniać, zarówno w systemie osadniczym, tj. względem miast z innych grup wielkościowych, jak i w danym regionie, poprzez swe powiązania z zapleczem. Ustalenie związku między wielkością zaludnienia miasta a jego strukturą funkcjonalną pozwoliłoby (przynajmniej w części) odpowiedzieć na te pytania. Należy też rozważyć wpływ struktury miejskiej sieci osadniczej oraz strukturalno-funkcjonalnego kontekstu regionalnego na kształtowanie się miast średniej wielkości. Autorka próbuje ocenić przydatność niektórych koncepcji przemian społeczno-ekonomicznych miast i regionów do badania miast średnich. (abstrakt oryginalny)
EN
Polish geographers have traditionally focused on research on large cities. However, in the 1990's, their interests became influenced by Poland's economic and political transformation. This process led to a break-down of past research methods and a renaissance of local studies, shifting from the macro-scale to that of small towns, while disregarding the meso-scale i.e. midsize towns. Such a lack of interest in midsize towns might result, on the one hand, from vague identification criteria used for this group of towns, and on the other hand, from the need to apply a wider methodological spectrum and a broader theoretical base for the research. The crucial problem is described by the following question: What role do midsize towns play in society and the economy? In other words, what is the relationship between towns in various size groups with their respective supply areas? Establishing the relationship between a town's population and its functional structure enabled to determine the functional characteristics of midsize towns. The effect of a town's surrounding area and its structural and functional background should also be considered. The paper analyzes these issues in light of municipal network models, dynamics of municipal systems, municipal development stages, and the theory of the economic base. Certain theories of regional development are also discussed. (original abstract)
Twórcy
autor
  • Uniwersytet Śląski w Katowicach
Bibliografia
  • Berg van den L., Burns L.S., Klaasen L.H., 1987, Spatial cycles, Gower, Aldershot.
  • Berry B.J., Garrison W.L., 1963, Alternatywne wyjaśnienia stosunków między wielkością a ranga miast, Przegląd Zagranicznej Literatury Geograficznej, 1.
  • Chojnicki Z., Czyż T., 1978, Analiza systemowa w geografii, Czasopismo Geograficzne, z. 3, 265-286.
  • Christaller W., 1933, Die Zentralen Orte In Süddentschland. Eine ökonomisch-geographische Untersu¬chung über die Gesetzmässigkeit der Vorbreitung und Entwicklung der Siedlungen mit städtischen Funktionen, Gustav Fischer Verlag, Jena.
  • Churski R, 2004, Rozwój regionalny w warunkach transformacji gospodarczej i integracji europejskiej [w:] S. Ciok, D. Unicki (red.), Regionalny wymiar integracji europejskiej, Przekształcenia regionalnych struktur funkcjonalno-przestrzennych VIII/1, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław, 31-44.
  • Domański R., 1989, Podstawy planowania przestrzennego, PWN, Poznań-Warszawa.
  • Domański R., 2006, Gospodarka przestrzenna. Podstawy teoretyczne, PWN, Warszawa.
  • Dziewoński K., Jerczyński M., 1971, Baza ekonomiczna i struktura funkcjonalna miast. Metody pośrednie identyfikacji i pomiaru, Prace Geograficzne IG PAN, 87.
  • Dziewoński K., 1983, Geografia osadnictwa i ludności w Polsce w latach 1945-1982. Mechanizmy rozwoju, Przegląd Geograficzny, LV, 3-4, 547-569.
  • Dziewoński K., Iwanicka-Lyrowa E. (red.), 1971, Studia z geografii średnich miast w Polsce. Problematyka Tarnowa, Prace Geograficzne IG PAN, 82.
  • Eberhardt P., 1986, Krajowy system osadniczy, Czasopismo Geograficzne, 1, 21-46.
  • Geyer H.S., Kontuly T., 1993, A theoretical foundation for the concept of differential urbanization, Int. Reg. Sei. Rev. 15, 157-177.
  • Gorzelak G., 1989, Teorie rozwoju regionalnego a gospodarka socjalistyczna, Przegląd Geograficzny LXI, 3, 265-280.
  • Gorzelak G., 2000, Trwałość i zmiana: Historia, transformacja i przyszłość polskich regionów, Ekonomista, 6, 737-761.
  • Gorzelak G., 2003, Bieda i zamożność regionów, Studia Regionalne i Lokalne, 1(11), Europejski Instytut Rozwoju Regionalnego i Lokalnego, Uniwersytet Warszawski, Warszawa, 37-58.
  • Heffner K., 2003, Małe miasta a rozwój obszarów wiejskich [w]: A. Stasiak (red.), Problemy zagospodarowania terenów wiejskich w Polsce, Biuletyn KPZK PAN, 207, Warszawa.
  • Unicki D., 2003, Miasta polskie jako potencjalne metropolie o znaczeniu kontynentalnym (próba identyfikacji) [w:] I. Jażdżewska (red.), Funkcje metropolitalne i ich rola w organizacji przestrzeni, XVI Konwersatorium Wiedzy o Mieście, Łódź, 61-72.
  • Kiełczewska-Zaleska M., 1972, Geografia osadnictwa. Zarys problematyki, PWN.
  • Korcelli R, 2000, Europejski system miast, Przegląd Geograficzny, 4, LXXII, 355-372.
  • Kot J., 2001, Rozwój lokalny - jego istota, cele i czynniki [w:] T. Markowski, D. Stawasz (red.), Ekonomiczne i środowiskowe aspekty zarządzania rozwojem miast i regionów, Uniwersytet Łódzki, Łódź, 137-162.
  • Kozak A., 1991, Baza ekonomiczna i klasyfikacja funkcjonalna miast województwa kieleckiego, Studia Kieleckie, 2/70, KTN Kielce.
  • Krugman R, 1991, Geography and trade, MIT Press, Cambridge Mass.
  • Kwiatek-Sołtys A., Runge A., 2011, Małe średnie miasta Polski na osi kontinuum osadniczego [w:] M. Soja, A. Zborowski (red.), Człowiek w przestrzeni zurbanizowanej, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, Kraków, 151-162.
  • Lösch A., 1961, Gospodarka przestrzenna. Teoria lokalizacji, PWN Warszawa.
  • Malisz B., 1971, Metoda analizy progowej w zastosowaniu do planowania rozwoju miast i regionów [w:] B. Malisz, J. Żurkowski (red.), Metoda analizy progowej, Studia KPZK PAN, 34, 27-47.
  • Marshall A., 1925, Zasady ekonomiki, Wydawnictwo M. Arct, Warszawa.
  • Matczak A., 1992, Zmiany w strukturze funkcjonalnej miast Polski w latach 1973-1983, Acta Universitatis Lodziensis, Folia Gcographica,17, 9-25.
  • Miszczuk A., 2003, Regionalizacja administracyjna Rzeczypospolitej. Koncepcje teoretyczne a rzeczywistość, UMCS, Lublin.
  • Parysek J., 1995, Duże miasta Europy i ich rola w procesie urbanizacji, rozwoju społeczno-gospodarczego i europejskiej integracji u schyłku XX wieku, Przegląd Geograficzny, 3-4, 225-248.
  • Parysek J., 2004, Trajektorie rozwoju miast polskich w latach 1992-2002 [w:] J. Parysek (red.), Rozwój regionalny i lokalny w Polsce w latach 1989-2002, Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 117-132.
  • Parysek J., Kotus J., 1997, Powojenny rozwój miast polskich i ich rola w procesie urbanizacji kraju, Przegląd Geograficzny, 1-2, LXIX, 33-54.
  • Runge J., 2009, Katowice region In the light of the selected conceptions of social-economic transformations, Bulletin of Geography. Socio-economy Series 11/2009, UMK, Toruń.
  • Runge A., 2011, Medium-sized towns in the context of size structural changes of towns in Poland [w:] A. Runge, A. Kuczabski (red.), Medium sized towns of Central-Eastern Europe in the period of economic system transformation and social changes, National Academy of Public Administration at the President of Ukraine, Kharkiv Regional Institute of Public Administration, Khatkiv, 66-87.
  • Stasiak A., 1994, Wstępna koncepcja głównych węzłów osadniczych Polski [w:] A. Stasiak (red.), Podstawowe węzły układu osadniczego Polski, Biuletyn KPZK PAN, 167, 29-46.
  • Szymańska D., 2004, Change in the employment structure and the functions of Polish towns in the years 1984-2000, Current Politics and Economics of Russia, Eastern and Central Europe, t. 19, nr 4, Nova Science Publishers, Inc., New York, 245-263.
  • Szymaifska D., 2007, Urbanizacja na świecie, PWN, Warszawa.
  • Tarkowski M., 2008, Centra i peryferie rozwoju społeczno-gospodarczego Polski w okresie transformacji ustrojowej, Wyd. "Bernardinum", Gdynia-Pelplin.
  • Zborowski A., 2005, Przemiany struktury społeczno-przestrzennej regionu miejskiego w okresie realnego socjalizmu i transformacji ustrojowej (na przykładzie Krakowa), Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, Kraków.
  • Zipf G.K., 1941, National unity and disunity, Prinicipia Press, Indiana/ Bloomington.
  • Zipf G.K., 1946, The P , PJD hypotesis on the innercity movement of person, American Sociological Review, 11,677-686.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.ekon-element-000171215861

Zgłoszenie zostało wysłane

Zgłoszenie zostało wysłane

Musisz być zalogowany aby pisać komentarze.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.