The Importance of Innovation in Tourism in the Stimulation of Regional Intellectual Capital

• Autorzy: Justyna Majewska , Szymon Truskolaski

Warianty tytułu

Znaczenie innowacji w turystyce w stymulowaniu kapitału intelektualnego w ujęciu regionalnym

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The paper considers the importance of stimulation of regional intellectual capital using knowledge-intensive services (K1S) with reference to tourism as a sector which, on the one hand, generates demand for IT services, and on the other, constitutes an important source of KIS. Due to the heterogeneity of tourism and the links between the tourism industry and various other sectors, innovation in tourism may be a prospective source of positive effects in the form of knowledge expansion and increase of intellectual capital in regions through the development of knowledge-based services. Empirical studies were performed in order to analyse the relationship between the tourism function, the level of knowledge-intensive services, and intellectual capital of regions, as well as the use of knowledge-intensive services and the importance of their development depending on the stage of tourism area lifecycle. Quantitative research was conducted in a group of Polish districts (poviats, 379 units) using statistical data collected by the Central Statistical Office (GUS). It covered the year 2009 and in the case of determining the stage of tourism development of regions - also the preceding years (year of reference - 2000). On the basis of the results obtained, statistically significant correlations were determined between the level of tourism function intensity, the occurrence of knowledge-intensive services in the given area, and the development of intellectual capital. It was also confirmed that there is a statistically significant dependence between the occurrence of knowledge-based services (including high-technology ones) and the phase of a given district's tourism function development. The study also included the analysis of case studies described in the literature, with reference to the implementation of innovation in tourism using KIS, taking into account the tourist product lifecycle and the whole tourist area lifecycle. The summary emphasises the need for the research concerning the influence of tourism function development through KIS on the intellectual capital of regions (tourist destinations) to be extended to the issue of spatial identification of innovation in tourism. (original abstract)

W opracowaniu podjęto rozważania nad znaczeniem stymulowania kapitału intelektualnego w regionach z wykorzystaniem usług wiedzochłonnych (KIS) z uwzględnieniem turystyki jako dziedziny, która z jednej strony stwarza popyt na usługi związane z technologiami informacyjnymi, a z drugiej stanowi istotne źródło KIS. Dzięki heterogeniczności turystyki i powiązaniu wielu różnych sektorów z gospodarką turystyczną, innowacje w turystyce mogą stanowić potencjalne źródło pozytywnych efektów w postaci rozprzestrzeniania się wiedzy oraz wzrostu kapitału intelektualnego w regionach poprzez rozwój usług opartych na wiedzy. W ramach podjętych studiów empirycznych zbadano zależność między funkcją turystyczną, poziomem usług wiedzochłonnych i kapitałem intelektualnym w regionie, a także wykorzystanie usług wiedzochłonnych i znaczenie ich rozwoju w zależności od etapu cyklu życia obszaru turystycznego. Badania ilościowe przeprowadzono w grupie polskich powiatów (379 jednostek) z wykorzystaniem danych statystycznych gromadzonych przez GUS. Obejmowały one rok 2009 oraz w przypadku określenia etapu rozwoju turystycznego obszarów - dodatkowo lata wcześniejsze (rok bazowy - 2000). W ramach uzyskanych rezultatów określono statystycznie istotne związki między poziomem natężenia funkcji turystycznej, występowaniem usług wiedzochłonnych na danym obszarze oraz rozwojem kapitału intelektualnego. Potwierdzono również statystycznie istotną zależność między występowaniem usług opartych na wiedzy (w tym wysokiej techniki) a fazą rozwoju turystycznego powiatu. Przeanalizowano również opisane w literaturze przedmiotu studia przypadków w zakresie wdrażania innowacji w turystyce z wykorzystaniem KIS z uwzględnieniem cyklu życia produktu turystycznego i całego obszaru recepcji turystycznej. W podsumowaniu podkreślono potrzebę rozszerzenia badań nad wpływem rozwoju funkcji turystycznej poprzez KIS na kapitał intelektualny regionów (obszarów recepcji turystycznej) o problematykę identyfikacji innowacji w turystyce w ujęciu przestrzennym. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Knowledge; Intellectual capital; Innovations; Tourism; Tourism functions; Region

PL

Wiedza; Kapitał intelektualny; Innowacje; Turystyka; Funkcje turystyki; Region

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 219
• Strony: 378--405

Twórcy

autor

Justyna Majewska

• Poznań University of Economics, Poland

autor

Szymon Truskolaski

• Poznań University of Economics, Poland

Bibliografia

• Aghion, P., Howitt, P., 1998, Endogenous Growth Theory, The MIT Press, Cambridge, MA.
• Amidon, D., 2001, The Intellectual Capital of Nations, Entovation International, http://www.entovation.com/whatsnew/ic-nations.htm.
• Bieger T., Weinert R., 2006, On the nature of innovative organizations in tourism: structure, process and results, in: Walder, B., Weiermair, K., Sancho-Perez, A. (eds.), Innovation and Product Development in Tourism, Erich Schmidt Verlag, Berlin.
• Bratnicki, M., Strużyna J. (red.), 2001, Przedsiębiorczość i kapitał intelektualny, Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej w Katowicach, Katowice.
• Buhalis, D., Law, R., 2008, Progress in Informational Technology and Tourism Management: 20 Years on and 10 Year After the Internet - the State of the eTourism Research, Tourism Mnagement, no. 29 (4).
• Butler, R., 1980, The Concept of a Tourist Area Cycle of Evolution: Implications for Management of Resources, Canadian Geographer, XXIV, pp. 5-12.
• Churchill, G.A., 2002, Badania marketingowe. Podstawy metodologiczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Cooper, C., 2005, Tourism - Principles and Practice, Pearson Education, Harlow.
• Delmar, F., 2005, The Entrepreneurial Process: Emerge and Evolution of New Firms in the Knowledge-intensive Economy, in: Fayolle, A., Kyrô, P., Ulijn, J. (eds.), Entrepreneurship Research in Europe. Outcomes and Perspectives, Edward Elgar Publishing, Cheltenham, Northampton.
• Drucker, P.F., 1992, Innowacja i przedsiębiorczość, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Drucker, P.F., 2004, Natchnienie i fart czyli innowacja i przedsiębiorczość, Wydawnictwo Studio EMKA, Warszawa.
• Dzieciuchowicz, J. (red.), 2006, Usługi nierynkowe w przestrzeni miejskiej Łodzi, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Evangelista, R., 2000, Sectoral Patterns of Technological Change in Services, Economics of Innovations and New Technology, no. 9.
• Flagestad, A., Hope, Ch. A., Svensson, B., Nordin, S., 2005, The Tourist Destination; a Local Innovation System? The Creation of a Model, in: Keller, P., Bieger T. (eds.), Innovation in Tourism-Creating Customer Value, vol. 47, AIEST, St. Gallen.
• Gatnar, E., 1995, Klasyfikacja danych za pomocą pakietu statystycznego SPSS for Windows, Wydawnictwo PLJ, Warszawa.
• Gołembski, G. (red.), 2011, The Measurement and the Determinants of City's Tourism Function Development - the Example of Poznan City, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań.
• Gołembski, G., Olszewski, M., 2006, Badanie przedsiębiorczości liderów rynku turystycznego - polskie stadium przypadku, in: Rapacz, A. (red.), Gospodarka turystyczna w regionie. Przedsiębiorstwo. Samorząd. Współpraca, AE we Wrocławiu, WSZGRiT w Kielcach, Jelenia Góra, s. 60-74.
• Hall, C.M., Williams, A.M., 2008, Tourism and Innovation, London: Routledge.
• Harrington, J.W., Daniels, P. W. (eds.), 2006, Knowledge-Based Services, Internationalization and Regional Development, Ashgate, Burlington.
• Hjalager, A., 2000, Tourism Destinations and the Concept of Industrial Districts, Tourism and Hospitality Research, no. 3.
• Hjalager, A., 2010, A Review of Innovation Research in Tourism, Tourism Management, no. 31.
• Kahle, E., 2002, Implications of "New Economy " Traits for the Tourism Industry, Knowledge Management in Hospitality and Tourism, 3, 3 (4).
• Kędzior, Z. (red.), 2005, Badania rynku. Metody zastosowania, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Kowalczyk, A., 2003, Tourism as a Factor of Local Development, in: Kowalczyk, A. (ed.), Geographical Space at the Turn of the Century. Theoretical and Methodological Challenges, Warsaw University, Faculty of Geography and Regional Studies, Warszawa.
• Kozak, M.W., 2006, Konkurencyjność turystyczna polskich regionów, Studia Regionalne i Lokalne, nr 3(25).
• Kubielas, S., 2009, Innowacje i luka technologiczna w gospodarce globalnej opartej na wiedzy, WUW, Warszawa.
• Liszewski, S., 2006, Nowe przestrzenie turystyczne i rekreacyjne w Polsce i ich rola w rozwoju kraju i regionu, in: Gołembski, G. (red.), Turystyka w ujęciu podmiotowym i przestrzennym. Człowiek - przestrzeń - przedsiębiorstwo, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań.
• Mair, H., 2005, Tourism, Health and the Pharmacy: Towards a Critical Understanding of Health and Wellness Tourism, Tourism, no. 53(4).
• Majewska, J., 2008, Zaangażowanie samorządu terytorialnego w kształtowanie przedsiębiorczości na obszarach w początkowym etapie rozwoju funkcji turystycznej gmin, in: Gołembski, G. (red.), Uwarunkowania przedsiębiorczości i jakości w turystyce w świetle badań krajowych i międzynarodowych, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, 98, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań.
• Mattsson, J., Sundbo, J., Fussing-Jensen, C., 2005, Innovation Systems in Tourism: The Roles of Attractors and Scene-Takers, Industry and Innovation, September, 12, 3.
• Mazur, A., 2004, Zastosowanie metody k-średnich do opisu zjawisk zachodzących na rynku nieruchomości, in: Gatnar, E. et al. (red.), Klasyfikacja i analiza danych - teoria i zastosowania, Taksonomia 11, Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu nr 1022, Wrocław.
• Mińska-Struzik, E., Truskolaski, S., 2011, Parki naukowo-technologiczne jako narzędzie stymulowania innowacyjności w Polsce, in: Grzelak, A., Pająk, K. (red.), Nowe trendy w metodologii nauk ekonomicznych, t. 2, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań.
• Muller, E., Doloreux, D., 2007, The Key Dimensions of Knowledge-intensive Business Services (KIBS) Analysis: a Decade of Evolution, Working Papers Firms and Region, no. U1/2007, Fraunhofer ISI, Karlruhe.
• Nauka i technika w Polsce w 2008 roku, 2010, Informacje i Opracowania Statystyczne, Warszawa.
• Nawrot, Ł., 2006, Bezpośrednia konkurencyjność regionu turystycznego - istota i możliwości pomiaru, in: Gołembski, G. (red), Turystyka w ujęciu podmiotowym i przestrzennym. Człowiek - przestrzeń - przedsiębiorstwo, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań.
• Nordin, S., 2003, Tourism Clustering and Innovation, Óstersund: ETOUR.
• Nowak, E., 1990, Metody taksonomiczne w klasyfikacji obiektów społeczno-gospodarczych, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• O'Connor, P., Hópken, W., Gretzel, U. (eds.), 2008, Information and Communication Technologies in Tourism, Springer-Verlag, New York.
• OECD, 2003, Knowledge Intensive Service Activities in the Spanish Torusim Sector, www.oecd.org.
• OECD, 2006, Innovation and Growth in Tourism, Paris, www.oecd.org.
• OECD, 2010, Sectoral Case Studies in Innovation: Knowledge Intensive Service Activities (KISA), www.oecd.org.
• Paruzel, K., Szczypkowska, M., Walerjański, D., 2010, Dziedzictwo przemysłowe miast i regionów jako czynnik rozwoju turystyki, in: Sala, J. (red.), Konkurencyjność miast i regionów na globalnym rynku turystycznym, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa, pp. 499-519.
• Parysek, J.J., 1982, Modele klasyfikacji w geografii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Seria Geografia, nr 31, Poznań.
• Parysek, J.J., Wojtasiewicz, L., 1979, Metody analizy regionalnej i metody planowania regionalnego, Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, Studia, t. LXIX, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Pasher, E., Shachar, S., 2005, The Intellectual Capital of the State Israel, in: Banfour, A., Edvinsson, L. (eds.), Intellectual Capitalfor Communities, Nations, Regions and Cities, Elsevier Butterworth-Heinemann, London.
• Pechlaner, H., Herntrei, M., Konfink, L., 2009, Growth Strategies in Mature Destinations: Linking Spatial Planning with Product Development, Tourism - an International Interdisciplinary Journal, vol. 57, no. 3, pp. 285-308.
• Peeters P. et al., 2006, Innovation Towards Tourism Sustainability: Climate Change and Aviation, International Journal of Innovation and Sustainable Development, no. 1(3), pp. 184-200.
• Pikkemaat, B., Walder, B., 2006, Innovationsmessung in Touristischen Destinationen: Modellierung und Anwendung, in: Bachleitner, R., Egger, R., Herdin, T. (eds.), Innovationen in der Tourismusforschung, LIT, Hamburg.
• Poon, A., 1993, Tourism, Technology, and Competitive Strategies, CABI, Wallingford.
• Porter, M.E., 2000, Locations, Clusters and Company Strategies, Oxford Handbook of NEG, Oxford University Press.
• Romer, P., 1990, Endogenous Technological Change, The Journal of Political Economy, vol. 98, iss. 5, part 2.
• Runge, J., 2006, Metody badań w geografii społeczno-ekonomicznej - elementy metodologii, wybrane narzędzia badawcze, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
• Russel, R., Faulkner, B., 1999, Movers and Shakers: Chaos Makers in Tourism Development, Tourism Management, no. 20,4, pp. 411-423.
• Russel, R., Murphy, P., 2005, Entrepreneurial Leadership in Times of Uncertainty: Implications for Tourism Research and Education in: Aramberri, J., Butler, R. (eds.), Tourism Development. Issues for a Vulnerable Industry, Aspects of Tourism 20, Channel View Publications, Clevedon-Buffalo-Toronto, pp. 66-88.
• Schumpeter, J., 1991, The Economic and Sociology of Capitalism, New York.
• Szubert-Zarzeczny, U., 2002, Ekonomiczne uwarunkowania rozwoju turystyki w Polsce. Wybrane aspekty regionalne, in: Karwowski, J. (red.), Warunki rozwoju turystyki w regionie, Wydawnictwo Zachodniopomorskiej Szkoły Biznesu w Szczecinie, Szczecin.
• Warszyńska, J., Jackowski, A., 1979, Podstawy geografii turyzmu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Weber, S., Tomlienović, R. (eds.), 2004, Reinventing a Tourism Destinations. Facing the Challenge, Institut of Tourism, Zagreb.
• Weiermair, K., Mike, P., Pechlaner, H., Kaiser, M.O., 2008, Unternehmertum im Tourismus. Fuhren mit Erneuerungen, Erich Schmidt Verlag, Berlin.
• Weiermair, K., 2008, On the Changing Structure, Conduct and Performance of the Tourism Industry: From "Old" to the "New" Tourism, in: Change Management in Tourism, Berlin.
• Weiermair, K., Keller, P., Pechlaner, H., Go, F.M. (eds.), 2010, Innovation and Entrepreneurship. Strategies and Processes for Success in Tourism, Erich Schmidt Verlag, Berlin.
• Węziak-Białowolska, D., 2010, Model kapitału intelektualnego regionu. Koncepcja pomiaru i jej zastosowanie, SGH, Warszawa.
• William, A.M., 2006, Lost in Translation? International Migration, Learning and Knowledge, Progress in Human Geography, no. 30(5), pp. 588-607.
• Wpływ realizacji Sektorowego Programu Operacyjnego "Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw, lata 2004-2006 " na poziom innowacyjności polskich przedsiębiorstw - raport końcowy [The Influence of the Implementation of the Sectoral Operational Programme "Improvement of the Competitiveness of Enterprises, 2004-2006 " on the innovativeness of Polish enterprises - final report], 2008, PAG-Uniconsult, Warszawa.
• Zeliaś, A. (red.), 2000, Taksonomiczna analiza przestrzennego zróżnicowania poziomu życia w Polsce w ujęciu dynamicznym, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków.