Przyrodnicze i antropogeniczne uwarunkowania rozwoju systemów wąwozowych w okolicy Rogowa (Wyżyna Lubelska)

• Autorzy: Józef Superson , Renata Kołodyńska-Gawrysiak , Piotr Pajdowski

Warianty tytułu

The Natural and Anthropogenic Determinants of the Development of Gully Systems in the Rogów Area (Lublin Upland)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem opracowania jest ocena wpływu czynników przyrodniczych i antropogenicznych na powstanie i rozwój rozcięć erozyjnych. Dla zrealizowania tego celu podjęto terenowe badania geologiczne i geomorfologiczne. Wykonano sondy ręczne i opisano odkrywki osadów w trzech systemach rozcięć: Makuchów Dół, Witów Dół i Wygony. Na ich podstawie opracowano przekroje morfologiczno-geologiczne przez formy dolinne i wąwozowe. Wykonano także profil podłużny dna i teras w obrębie głównej formy w systemie wąwozowym Wygony, posługując się teodolitem. (fragment tekstu)

EN

The study describes the gully system in the Rogów area (Lublin Upland). Based on field re search and available literature, four stages of gully erosion and three stages of alluvial sedi- ment deposition were identified. The first erosion stage occurred towards the end of the last glacial period and was determined by natural factors. The other three erosion stages occurred in the Holocene and were impacted by man's agricultural activity. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Geologia; Geografia krajobrazu

EN

Geology; Landscape geography

• Czasopismo: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Geographica
• Rocznik: 2010
• Tom: 1 Dynamika zmian środowiska geograficznego pod wpływem antropopresji
• Strony: 148--159

Twórcy

autor

Józef Superson

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

autor

Renata Kołodyńska-Gawrysiak

autor

Piotr Pajdowski

• Urząd Miasta i Gminy Kazimierz Dolny

Bibliografia

• Buraczyński J., Wojtanowicz J., 1974, Rozwój wąwozów lessowych w okolicy Dzierzkowic na Wyżynie Lubelskiej pod wpływem gwałtownej ulewy w czerwcu 1969 roku, Annales UMCS, sect. B, vol. 26, s. 135-168.
• Dobrowolski R., Kołodyńska-Gawrysiak R., 2007, Martwica wapienna z Rogowa - geneza i warunki rozwoju, [w:] Harasimiuk M. i in. (red.), Budowa geologiczna regionu lubelskiego i problemy ochrony litosfery, Wydawnictwo UMCS, Lublin, s. 211-218.
• Gardziel Z., Rodzik J., 2005, Rozwój wąwozów lessowych podczas wiosennych roztopów na tle układu pól (na przykładzie Kazimierza Dolnego), [w:] Kotarba A., Krzemień K., Święcho- wicz J. (red.), Współczesna ewolucja rzeźby Polski, VII Zjazd Geomorfologów Polskich, Kraków, 19-22.09.2005, s. 125-132.
• Harasimiuk M., 1980, Rzeźba strukturalna Wyżyny Lubelskiej i Roztocza, Rozprawa habilitacyjna, UMCS, Lublin.
• Harasimiuk M., Król T., 1984, Krawędź Równiny Bełżyckiej w okolicy wsi Dobre, [w:] Maruszczak H. (red.), Przewodnik Ogólnopolskiego Zjazdu PTG, cz. 2, Wydawnictwo UMCS, Lublin, s. 113-118.
• Hoczyk-Siwkowa S., 2004, Kotlina Chodelska we wcześniejszym średniowieczu. Studium archeologiczno- osadnicze, Wydawnictwo UMCS, Lublin, s. 151.
• Maruszczak H., 1973, Erozja wąwozowa we wschodniej części pasa wyżyn południowopolskich, Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 151, s. 15-30.
• Maruszczak H., 1986, Tendencje sekularne i zjawiska ekstremalne w rozwoju rzeźby małopolskich wyżyn lessowych w czasach historycznych, Czasopismo Geograficzne, 57, 2, s. 271-282.
• Maruszczak H., 1996, Hydrogeologiczne warunki rozwoju martwic wapiennych w NW części Wyżyny Lubelskiej (Polska SE), Annales UMCS, sec. B, vol 51, 14, s. 198-217.
• Maruszczak H., 1998, Naturalne tendencje zmian krajobrazu Polski w ciągu ostatnich piętnastu stuleci, Acta Geogr. Lodz., 74, s, 149-159.
• Maruszczak H., Michalczyk Z., Rodzik J . , 1984, Warunki geomorfologiczne i hydrogeologiczne rozwoju denudacji w dorzeczu Grodarza na Wyżynie Lubelskiej, Annales UMCS, sec. B, vol. 39, s. 117-145.
• Michalczyk Z., (red.), 1993, Źródła zachodniej części Wyżyny Lubelskiej, Wydawnictwo UMCS, Lublin, s. 200.
• Pisarek-Małyszek K., 2004, Osadnictwo w granicach dorzecza Bystrej i dorzecza Grodarza w okresie od IV do końca XV wieku. Studium archeologiczno-osadnicze, Rozprawa doktor- ska, Archiwum KUL.
• Rodzik J., Furtak T., Zgłobicki W., 2009, The impact of snowmelt and heavy rainfall runoff on erosion rates in a gully system, Lublin Upland, Poland, Earth Surf. Process. Landforms, 34, s. 1938-1950.
• Rodzik J., Zgłobicki W., 2000, Wpływ układu pól na rozwój wąwozu lessowego, [w:] Radwan S., Lorkiewicz Z. (red.), Problemy ochrony i użytkowania obszarów wiejskich o dużych walorach przyrodniczych, Wydawnictwo UMCS, Lublin, s. 257-261.
• Schmidt A., Rodzik J., Zgłobicki W., Russok Ch., Dotterweich M., Bork H.-R., 2006, Time and scale of gully erosion in the Jedliczny Dol gully system, south-east Poland, Catena, 68, 124-132.
• Stolte J., Liu B., Ritsema C.J., van den Elsen H.G.M., Hessel R., 2003, Modeling water flow and sediment processes in a small gully system on the Loess Plateau in China, Catena, 54, s. 117-130.
• Wyrwicka K., 1977, Wykształcenie litologiczne i węglanowe surowce skalne mastrychtu lubelskiego, Biul. Inst. Geol., 299, Z badań złóż surowców skalnych w Polsce, t. 9, Warszawa, s. 5-98.
• Wyrwicka K., 1980, Stratygrafia, facje i tektonika mastrychtu zachodniej części Wyżyny Lubelskiej, Kwartalnik Geologiczny, 24, 4, s. 805-819.
• Zgłobicki W., Rodzik J., Schmitt A., Schmidtchen G., Dotterweich M., Zamhoffer S., Bork H-R., 2003, Fazy erozji wąwozowej w okolicach Kazimierza Dolnego, [w:] Waga J.M., Kocel K. (red.), Człowiek w środowisku przyrodniczym-zapis działalności, Sosnowiec, s. 234-238.