Kłopoty z deficytem budżetowym w pierwszych latach niepodległości II Rzeczypospolitej i w okresie wielkiego kryzysu gospodarczego

• Autorzy: Urszula Zagóra-Jonszta

Warianty tytułu

Inconvenience with Budgetary Deficit in First Years of Independence of Second Polish Republic and in Great Period of Economic Crisis

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest prześledzenie problemów budżetowych pierwszych lat po odzyskaniu niepodległości Polski oraz w latach wielkiego kryzysu ekonomicznego i zwrócenie uwagi na sposoby pokrywania deficytu poprzez wzrost obciążeń podatkowych i zaciąganie pożyczek wewnętrznych. Należy zaznaczyć, że nie były to jedyne metody walki o utrzymanie równowagi budżetowej. Obok nich rząd bowiem zaciągał pożyczki zagraniczne, emitował bilety skarbowe oraz zapożyczał się w Polskiej Krajowej Kasie Pożyczkowej, spełniającej do reformy walutowej w 1924 roku rolę instytucji emisyjnej w kraju. W niniejszym artykule skupiono się jednak na dwóch pierwszych sposobach pokrywania deficytu. (fragment tekstu)

EN

The policy of mainetenance of budget balance in the interwar two decades period was run, which resulted from the generally accepted liberal doctrine. In spite of all the efforts it was not possible to maintain it in the first years after the war and in the period of great economic crisis. The government used different methods of covering the budget deficit. Two methods directly concerning society have been discussed in this paper. i.e.: the escalation of the tax load and dragging of the domestic loans. The analysis focused on the years when the budget deficit occurred. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Deficyt budżetowy; Kryzys gospodarczy

EN

Budget deficit; Economic crisis

• Czasopismo: Studia Ekonomiczne / Akademia Ekonomiczna w Katowicach
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 59 Teoretyczne i pragmatyczne problemy ekonomii - przeszłość i teraźniejszość
• Strony: 9--21

Twórcy

autor

Urszula Zagóra-Jonszta

• Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego w Katowicach

Bibliografia

• Fabierkiewicz W., Polityka kredytowa. W: Skarb Rzeczypospolitej. Geberthner i Wolf. Warszawa 1923, s. 92
• Zdziechowski J., Mit złotej waluty. Biblioteka Polska, Warszawa 1937, s. 292.
• Landau Z., Tomaszewski J., Gospodarka Polski międzywojennej. T.1: W dobie inflacji 1918-1923. Książka i Wiedza, Warszawa 1967, s. 261.
• Taylor E., Polityka Skarbowa i system podatkowy Rzeczpospolitej Polskiej. Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Poznań 1929, s. 21-23.
• Młynarski F., Walka o naprawę skarbu. Towarzystwo Wydawnicze ,,Ignis", Warszawa 1923, s. 15.
• Lipiński E., Obecna sytuacja gospodarcza i zagadnienie przyspieszenia kryzysu. ,,Przemysł i Handel" z 17 XI 1928, z. 47.
• Ivanka A., Wspomnienia skarbowca 1924-1945. PWN, Warszawa 1964, s. 181.
• Knakiewicz Z., Deflacja polska 1930-1935. PWE, Warszawa 1967, s. 349.
• Boniecki W., Przeciążenia podatkowe 1918-1939. Kraków 1964, s. 145 (maszynopis)
• Ostrowski K., Polityka finansowa Polski przedwrześniowej. PWN, Warszawa 1958, s. 205.
• Krzyżanowski A., Nowe podatki. ,,Czas" z 30 I 1934, nr 29.
• Starzyński S., Braki programu Centralnego Związku Przemysłu Polskiego. ,,Polska Gospodarcza" z 19 XI 1932, z.47, s. 1373-1382.
• Wierzbicki A., Trzeba skończyć z zaległościami podatkowymi. ,,Gazeta Handlowa" z 14 XII 1932, nr 286.
• Nowak H., Bankowość w Polsce. Druk Banku Polskiego, Warszawa 1932, s. 247.
• Seeliger J., Pożyczki Państwowe Polski. Drukarnia Przemysłowa, Kraków 1937, s. 22-23.
• Karpiński Z., Ustroje pieniężne w Polsce od 1917 r. PWN, Warszawa 1968, s. 39.
• Diamand H.,Przemówienia w Sejmie Rzeczypospolitej 1919-1930. Księgarnia Robotnicza. Warszawa 1932, s. 92.
• Młynarski F., Wspomnienia. PWN, Warszawa 1971, s. 174.
• Grabski W., Expose ministra skarbu W. Grabskiego. 19 posiedzenie Sejmu w dniu 3 marca 1923 r. Sprawozdanie Stenograficzne Sejmu RP.
• Grodyński T., 20 lat walki o równowagę budżetową. ,,Polska Gospodarcza" z 12 XI 1938, z. 46.
• Sprawozdanie Banku Polskiego za 1936 rok. Drukarnia Banku Polskiego, Warszawa 1937, załącznik 4.
• Budżet i położenie gospodarcze. Przemówienie senatora Augusta Popławskiego prezesa Senackiej Komisji Skarbowo-Budżetowej analizujące preliminiarz budżetowy na rok 1934/1935. Dział gospodarczy. ,,Czas" 1934, nr 62.
• Drozdowski M., Polityka gospodarcza rządu polskiego 1936-1939. PWN, Warszawa 1963, s. 51.