Koncepcja kontroli zarządczej w jednostkach sektora finansów publicznych w świetle regulacji prawnych i teorii naukowych

• Autorzy: Piotr Bednarek

Warianty tytułu

The Concept of Management Control in Public Finance Sector Entities from the Law and Different Scientific Theories Perspectives

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem nowej ustawy o finansach publicznych z 27 sierpnia 2009 r. było wprowadzenie wielu zmian służących poprawie jawności i przejrzystości finansów publicznych. Część z nich dotyczyła szeroko rozumianej kontroli zarządczej. Do najważniejszych z nich można zaliczyć: (1) wprowadzenie do ustawy definicji pojęcia kontroli zarządczej; (2) zobowiązanie kierowników wszystkich jednostek do wdrożenia i monitorowania takich elementów kontroli zarządczej, aby zapewnić, że jednostka osiągnie wyznaczone jej cele w sposób zgodny z prawem, efektywny, oszczędny i terminowy zarówno na poziomie działu administracji rządowej (jednostki samorządu terytorialnego), jak też na poziomie poszczególnych jednostek (jednostek organizacyjnych samorządu); (3) wprowadzenie formalnego obowiązku wyznaczania celów i przygotowywania planów zadań dla działu oraz dla jednostek sektora finansów publicznych, a także sporządzanie sprawozdań z wykonania tych planów; (4) zobowiązanie kierowników jednostek do corocznego składania oświadczeń o stanie kontroli zarządczej. (fragment tekstu)

EN

The aim of this article is to present the nature of management control from much broader perspective than current law and regulations in Poland. Starting from the definition in public finance act from 2009 and a few management regulations, many theories are analyzed, which had an influence on the management control concept development. These are: cybernetics, agency theory, internal control, risk management and contingency approach. In result there was a definition of management control proposed, which is based on Malmi and Brown's model of management control systems as package. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rachunkowość; Audyt wewnętrzny; Finanse publiczne; Kontrola zarządcza

EN

Accounting; Internal audit; Public finance; Management control

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 53
• Strony: 21--32

Twórcy

autor

Piotr Bednarek

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Bibliografia

• Anthony R.N.: The Management Control Function, Harvard Business School, Boston 1988.
• Bednarek P.: Systemy kontroli zarządczej w przedsiębiorstwie, w: Pomiar i raportowanie dokonań przedsiębiorstwa, red. E. Nowak, CeDeWu, Warszawa 2012.
• Brownell P., Dunk A.: Task uncertainty and its interaction with budgetary participation and budget emphasis; some methodological issues and empirical investigation, "Accounting, Organization and Society" 1991, nr 16(6).
• Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission: Enterprise risk management - integrated framework, Washington DC, The Committee of Sponsoring Organizations 2004.
• Crouhy M. i in.: Risk Management, McGraw-Hill, New York 2001.
• Doty D.H., Glick W.H.: Fit, equifinality, and organizational effectiveness: a test of two configuration theories, "Academy of Management Journal" 1993, nr 36.
• Drazin R., Gresov C.: Equifinality: a functional equivalence perspective, "Academy of Management Review" 1997, nr 2.
• Jensen M.C., Meckling W.H.: Theory of the firm: managerial behavior, agency costs and ownership structure, "Journal of Financial Economics" 1976, nr 3.
• Kontrola wewnętrzna - zintegrowana k oncepcja ramowa, Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce, Warszawa 1999.
• Malmi T., Brown D.A.: Management control systems as a package - Opportunities, challenges and research directions, "Management Accounting Research" 2008.
• MF_projekt_ustawy_o_finansach_publicznych_u.pdf (www.mf.gov.pl, 5.05.2012).
• Otley D.T., Berry A.J.: Control, organization and accounting, "Accounting, Organization and Society" 1980, nr 5.
• Otley D.T.: The contingency theory of management accounting: achievement and prognosis, "Accounting, Organization and Society" 1980, nr 5.
• Standardy kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych. Załącznik do komunikatu nr 23 Ministra Finansów z dn. 16 grudnia 2009 r., Dz.U. MF nr 15, poz. 84.
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. nr 157, poz. 1240 z późn. zm.).
• Widavsky A.: Budgeting: comparative theory of budgetary processes, Boston, MA: Little, Brown 1975.
• Zarządzenie nr 45/2010 Prezydenta Miasta Krakowa z dnia 8 stycznia 2010 r. w sprawie organizacji i zasad funkcjonowania kontroli zarządczej w Gminie Miejskiej Kraków.
• Zarządzenie nr 8/10 Starosty Trzebnickiego z dnia 12 lutego 2010 r. w sprawie organizacji i zasad funkcjonowania kontroli zarządczej w Powiecie Trzebnickim.