Dekadencja geografii i zapomniane idee Wacława Nałkowskiego

• Autorzy: Jacek May

Warianty tytułu

Decadence in Geography and Wacław Nałkowski's Forgotten Ideas

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Autor stwierdził, że dezintegracja geografii i zagubienie jej tożsamości doprowadziły do upadku geografii jako integralnej dyscypliny naukowej i drastycznego spadku jej prestiżu. Tezą artykułu jest stwierdzenie, że niską społeczną rangę geografii tłumaczą trzy grupy czynników: postawa samych geografów czyli naukowców, nauczycieli i metodyków, propaganda medialna oraz kierunki i cele polityki państwa. Autor stoi zarazem na stanowisku, że wzrost pozycji społecznej mogłoby zapewnić geografii, oprócz koniecznych zmian systemowych, uprawianie jej w ujęciu bliskim ideom Wacława Nałkowskiego. Dlatego realizacja powyżej sformułowanych celów oparta jest na porównaniu poglądów Wacława Nałkowskiego na geografię jako naukę i przedmiot szkolny z poglądami współczesnymi na te zagadnienia oraz na próbie określenia społecznych skutków tych poglądów. (fragment tekstu)

EN

The article is inspired by Wacław Nałkowski's writings and is a reflection on the nature of geography and its place in the system of knowledge. Moreover, the author considers the status of geography and its social relevance. The article seeks to justify the thesis that the low prestige of geography in social consciousness is an outcome of the attitudes of scholars and teachers of geography themselves, the media propaganda and also the state policy. The main objective of the paper is to verify these theses. The first part of the paper is devoted to the status of geography as a science. The author argues that contemporary perception of the essence of geography, understood as a loose compilation of physical and human disciplines, is quite different than the unified, holistic and humanistic concept of Nałkowski. The problems of geographical education are also emphasized, since the misunderstanding of geography as a science is being transferred into the sphere of education, influencing the school curricula and handbooks. In conclusion, the author proves that for the improvement in the area of geography's social relevance, the restoration of the forgotten ideas of Wacław Nałkowski is essential. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Geografia; System edukacji; Bariery rozwojowe

EN

Geography; Educational system; Development barriers

• Czasopismo: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Geographica
• Rocznik: 2011
• Tom: 2 Koncepcje Wacława Nałkowskiego w świetle osiągnięć współczesnej nauki i filozofii
• Strony: 123--134

Twórcy

autor

Jacek May

• Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Bibliografia

• Naisbitt J., 1984, Megatrends - The new Directions Transforming our lives, Warner Books.
• Nałkowski W., 1902, Geografia malownicza. Z wrażeń podróżników, Cz. 1: Australja i Polinezja, M. Arct, Warszawa.
• Nałkowski W., 1907, Geografia szkolna (rozumowa), wyd. II, Warszawa.
• Nałkowski W., 1909a, Geografia malownicza. Z wrażeń podróżników, Cz. 2: Ameryka Południowa, M. Arct, Warszawa.
• Nałkowski W., 1909b, Geografia malownicza. Z wrażeń podróżników, Cz. 3: Ameryka Północna, M. Arct, Warszawa.
• Nałkowski W., 1911, Geografja malownicza. Z wrażeń podróżników, t. V, Azja, M. Arct, Warszawa.
• Nałkowski W., 1920, Zarys metodyki geografii, wyd. II, Wydawnictwo M. Arcta w Warszawie, Poznań-Łódź-Lublin-Wilno.
• Nałkowski W., 1922 , Geografia szkolna (rozumowa), część I Geografja ogólna (astronomiczna, fizyczna, antropologiczna), wyd. III, Wydawnictwo M. Arcta w Warszawie, Poznań-Lwów-Lublin-Łódź-Wilno.
• Suliborski A., Domański B., Migoń P., 2004, Wnioski końcowe, [w:] Jackowski A. (red.), I Forum Geografów Polskich. Geografia u progu XXI wieku, Kraków.