Problem odpowiedzialności w filozofii greckiej. Uwagi na marginesie platońskiego Gorgiasza

• Autorzy: Mariusz Kubok

Warianty tytułu

Problem of Responsibility in Greek Philosophy. Remarks on the Basis of Plato' s Discussion with Sophists ("Gorgiasz")

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Pogłębiona refleksja nad odpowiedzialnością społeczną biznesu (Corporate Social Responsibility, CSR) powinna opierać się na uprzednim rozważeniu znaczenia pojęcia odpowiedzialności, a także na uwzględnieniu jej ontologiczno- epistemologicznych podstaw. Często bowiem bywa tak, że brak precyzacji terminów bazowych determinuje późniejsze niedostatki w badaniach szczegółowych. Wydaje się zatem konieczne, aby przyjrzeć się rozważaniom o znaczeniu kategorii odpowiedzialności. Nie ulega również wątpliwości, że należy w tym celu zwrócić się w stronę myśli greckiej, która tę refleksję nie tylko zapoczątkowała, ale także ukształtowała, proponując pewien spójny sposób rozumienia odpowiedzialności. Całościowe omówienie pojmowania odpowiedzialności w myśli greckiej przekraczałoby ramy tego opracowania, dlatego warto spojrzeć na tę kwestię przez pryzmat jednego z tekstów Platona, dialogu Gorgiasz. Po pierwsze, tekst ten uwzględnia wieloaspektowy charakter tego pojęcia, otwierając szeroki wachlarz zagadnień, zarówno etycznych, epistemologicznych, ontologicznych, retorycznych, jak i politycznych. Po drugie, dialog ten w swej warstwie merytorycznej jest wciąż aktualny i pobudzający do dyskusji. (fragment tekstu)

EN

The article presents the problem of responsibility in Greek thought through the Plato's discussion with sophists. There is no doubt, that in order to diagnose the impor-tance of responsibility the reflection is necessary under ontological and epistemological bases in this category. Plato's dispute with sophists can be treated not only as a historic vote in the discussions, but also as a clash of two attitudes, which even today have lost nothing of its timeliness. The fundamental feature of this discussion is how to build an argument about beliefs, including the issue of addiction rhetoric of ethics, as well as the nature of the relationship defined entity with the environment. Therefore, two attitudes can be distinguished regarding responsibility: sophists, who understands persuasion as a tool morally neutral and de facto targeted at profit, and Plato's, which embeds the knowledge of ethical responsibility as the basis of actual Paideia. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Odpowiedzialność; Platonizm; Filozofia

EN

Responsibility; Platonism; Philosophy

• Czasopismo: Studia Ekonomiczne / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 64 Społeczna odpowiedzialność - aspekty teoretyczne i praktyczne
• Strony: 11--18

Twórcy

autor

Mariusz Kubok

Bibliografia

• Platon: Gorgiasz, Menon. Przeł. P. Siwek. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1991.
• K. Tuszyńska-Maciejewska: Platon a retoryka: od krytyki do modelu. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1996, s. 54.
• R. Legutko: Sofiści i demokracja. W: Dziedzictwo greckie we współczesnej filozofii politycznej. Red. P. Kłoczowski. Księgarnia Akademicka, Kraków 2004, s. 167-185
• S. Gałkowski: Sofiści, postmodernizm i polityka. W: Dziedzictwo greckie we współczesnej filozofii polityczne. Red. P. Kłoczowski. Księgarnia Akademicka, Kraków 2004, s. 187-205
• R. Rorty: Przygodność, ironia, solidarność. Przeł. W.J. Popowski. Spacja, Warszawa 1996, s. 120-121.
• W. Jaeger: Paideia. Formowanie człowieka greckiego. Przeł. M. Plezia. Fundacja Altheia, Warszawa 2001. s. 694.
• A. MacIntyre: Krótka historia etyki. Historia moralności od czasów Homera do XX wieku. Przeł. A. Chmielewski. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995, s. 61-62.
• D. Kubok: Wczesnogreckie pojęcie "dike" w kontekście wybranych współczesnych koncepcji sprawiedliwości. "Civitas. Studia z filozofii polityki", nr 4. Warszawa 2000, s. 61-72.
• U. Eco: Irracjonalne wczoraj i dziś. "Pismo Literacko-Artystyczne" 1988, nr 4, s. 32