Metoda wielokryterialnej oceny produktywności

• Autorzy: Anna Kosieradzka

Warianty tytułu

Multicriteria Productivity Measurement Method

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Poprawa produktywności jest najważniejszym celem polskiej gospodarki od prawie 15 lat, tzn. od momentu wejścia na drogę gospodarki rynkowej w 1990 roku. (...) Przystąpienie do Unii Europejskiej oznacza dla Polski konieczność otwarcia własnego rynku dla zagranicznych producentów i konieczność konkurowania polskich producentów na rynku międzynarodowym. Rezerwy tej konkurencyjności w postaci względnie taniej siły roboczej są pozorne i krótkotrwałe; nie są one w stanie skompensować luki technologicznej oraz niskiej produktywności, będących konsekwencją ponad pięćdziesięciu lat funkcjonowania w warunkach zamkniętej gospodarki socjalistycznej. W tej sytuacji najważniejszym kierunkiem rozwoju polskiej gospodarki powinien być znaczący wzrost produktywności. W gospodarce rynkowej wzrost produktywności gospodarki jest upatrywany jako podstawowy czynnik wzrostu gospodarczego i poprawy warunków życia społeczeństwa. Termin produktywność jest używany aktualnie w dwóch aspektach:jako miara efektywności działania organizacji, wyrażana stosunkiem osiągniętych wyników produkcyjnych do nakładów zużytych do ich uzyskania (ujęcie techniczne), jako mentalność postępu, wyrażająca się w organizowaniu i wspieraniu wszelkiego rodzaju przedsięwzięć, mających na celu ciągłe podnoszenie efektywności działania organizacji, poprawianie jej pozycji rynkowej oraz zwiększanie zadowolenia pracowników z warunków pracy i poziomu życia (ujęcie ekonomiczno-społeczne).Podejścia te są komplementarne, ponieważ warunkiem powodzenia programów poprawy produktywności jest efektywny system oceny produktywności, pomagający wytypować priorytetowe obszary wymagające usprawnień i ocenić skuteczność wprowadzanych zmian. Dlatego przedsiębiorstwa powinny dysponować prostym, szybkim i skutecznym narzędziem oceny produktywności, umożliwiającym ciągłe analizowanie produktywności i podejmowanie działań w kierunku jej poprawy. (fragment tekstu)

EN

To improve their competitiveness Polish companies must increase their productivity. To achieve this goal by means of planned measures and ensure effective productivity control companies need fast and effective tools for measuring their productivity. Based on works of different authors it may be noticed that does not exist a single universal measurement for productivity of production systems. The productivity may be measured by application of a set of indices selected properly for particular needs of a company. However, simultaneous evaluation and analysis of many indices is difficult and complex. A multi criteria method for evaluation of productivity described in this paper allows aggregation of partial productivity measurements. The goal of the method is to create a synthetic productivity index composed of a number of partial measurements, to analyze a joint influence on productivity of the system or subsystem. The method is composed of four following steps:Selecting of productivity indexes. to be included into the synthetic productivity index.Selecting of normalizing functions. The normalizing function transforms initial value of an index into a value usually in the range between 0 and 10 (0 means "lowest possible". 5 - "acceptable", and 10 - "excellence").Selecting of weighting factors. A value of each factor should reflect a relative significance of a particular factor in the synthetic index.Calculation of the synthetic productivity index as a weighted average of normalized values of partial measurements.Values of the synthetic index may be analyzed to observe their trend or to compare a number of companies of the same industry. The multi criteria method for evaluation of productivity may be widen to cover other areas belonging to a company's Key Performance Factors. A synthetic efficiency index is calculated as a double weighted average - first in relation to normalized values of particular measurements characterizing each of the Key Performance Factors analyzed, secondly - in relation to individual synthetic values of each of the key factors. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Produktywność przedsiębiorstwa; Produktywność pracy; Wskaźniki produktywności; Pomiar produktywności; Analiza wielokryterialna

EN

Enterprise productivity; Labour productivity; Productivity indicators; Measurement of productiveness; Multicriteria analysis

• Czasopismo: Zarządzanie Przedsiębiorstwem / Polskie Towarzystwo Zarządzania Produkcją
• Rocznik: 2004
• Numer: nr 2
• Strony: 37--45

Twórcy

autor

Anna Kosieradzka

• Politechnika Warszawska

Bibliografia

• [1] Christopher W.F. (red.), Thor C.G. (red): Handbook for Productivity Measurement and Improvement, Productivity Press, Portland, Oregon 1993.
• [2] Drucker P.F.: Praktyka zarządzania, Wydawnictwo Nowoczesność, Warszawa 1993.
• [3] Drucker P.F.: Zarządzanie w XXI wieku. Wydawnictwo MUZA S.A., Warszawa 2000.
• [4] Fukuda Y., Sase T.: Integrated Productivity and Quality Improvement, Japan Productivity Center, Tokyo 1994.
• [5] Harrington H.J.: Business Process Improvement - the breakthrough strategy for total quality, productivity and competitiveness, Mc Graw-Hill, New York 1991.
• [6] Kapłan R.S., Norton D.P.: Strategiczna karta wyników. Jak przełożyć strategię na działanie. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001.
• [7] Kapłan R.S., Norton D.P.: Strategiczna karta wyników. Praktyka, Wydawnictwo Centrum Informacji Menedżera, Warszawa 2001.
• [8J Kaydos W.: Operational Performance Measurement, St. Lucie Press, London 1999.
• [9] Kosieradzka A.: Ocena i analiza produktywności w przedsiębiorstwie [w:] Strategie wzrostu produktywności firmy pod red. A. Stabryły, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków 2000, s. 284-293.
• [10] Kosieradzka A.: Zasady oceny produktywności przedsiębiorstw, Problemy Jakości nr 4 1998, Wydawnictwo SIGMA-NOT, Warszawa 1998.
• [11] Kosieradzka A., Lis S.: Programowanie poprawy produktywności, Wydawnictwo Instytutu Organizacji i Zarządzania w Przemyśle ORGMASZ, Warszawa 1998.
• [12] Lawlor A.: Productivity Improvement Manual, United Kingdom, Gover, Aldershot 1985.
• [13] Morse P.W.: Productivity Measurement in Canada, Europe Productivity Ideas - wyd. spec. Productivity Measurement Today, nr 1/1994, s. 16-19.
• [14] Nosowski J.: Metoda konstrukcji i zastosowania wskaźników syntetycznych w wielokryterialnej ocenie efektywności przedsiębiorstw, Projekt dyplomowy pod kierunkiem A. Kosieradzkiej, Politechnika Warszawska, Warszawa 2001.
• [15] Prokopenko J.: Productivity Management - A Practical Handbook, International Labour Office, Geneva 1987.
• [16] Prokopenko J., North K.: Productivity and Quality Management. A Modular Programme, Part T/TT, International Labour Office, Geneva 1996.
• [17] Sink S.D.: Productivity Management - Planning. Measurement and Evaluation. Control and Improvement. John Willey & Sons, New York 1985.
• [18] Thor C.: Cost Effective Benchmarking, Productivity & Quality Management Frontiers, Institute of Industrial Engineers, nr IV/1993.
• [19] Thor C.: Improvement Through Benchmarking, International Productivity Service Journal - Winter 1993/94.
• [20] Vademecum produktywności, praca zbiorowa pod redakcją S. Lisa, AW Placet, Warszawa 1999.