Współrządzenie czy ukryta dominacja sektora publicznego? Koncepcja governance w praktyce lokalnych grup działania LEADER

• Autorzy: Marek Furmankiewicz

Warianty tytułu

Co-governance or Hidden Domination of the Public Sector? The Concept of Governance in the Practice of LEADER Local Action Groups

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł analizuje skład rad decyzyjnych lokalnych grup działania funkcjonujących w ramach tzw. Osi 4 LEADER Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w trzech województwach Polski opisywanych w literaturze jako różniące się znacznie pod względem uwarunkowań historyczno-kulturowych. Zgodnie z ideą współrządzenia wdrażaną w programach typu LEADER wpływy przedstawicieli poszczególnych sektorów gospodarki na decyzje lokalne powinny się równoważyć. Według zasad programu wspierającego, członkowie rady reprezentujący sektor publiczny nie powinni stanowić więcej niż 50% jej składu. Parytet ten ma gwarantować wpływ sektorów niepublicznych na podejmowane decyzje i jest zachowany w dokumentach formalnych LGD. W trzech badanych województwach rzeczywisty udział wójtów, urzędników i kadry kierowniczej sektora publicznego był od 15 do 21% wyższy niż wynika to z danych oficjalnych. W około jednej trzeciej badanych organizacji przekraczał 50% i zapewniał sektorowi publicznemu dominującą rolę przy podejmowaniu decyzji o wyborze dofinansowanych projektów. Proceder ten był bardzo podobny w badanych regionach i jest dyskutowany w kontekście koncepcji governance jako przykład tokenizmu. (abstrakt oryginalny)

EN

The article analyzes decision-making councils of Local Action Groups operating in Axis 4 LEADER Rural Development Programme in three Polish regions which were described in the literature as differing significantly in terms of their historical and cultural backgrounds. According to the concept of governance, implemented in programmes such as LEADER, the influence of representatives of various sectors of the economy on local decisions should be balanced and, in accordance with the rules of the support programme, no more than 50% of council members should represent the public sector. This provision, included in formal documents of Local Action Groups, is designed to ensure that non-public sectors do have some impact on council decisions. However, in the three studied regions, the real participation of mayors, officials and executives of the public sector was from 15 to 21% higher than in the official data, and in about one-third of the surveyed organizations it exceeded 50%, which gave the public sector representatives the dominant role in decision-making and selection of eligible projects. This practice was very similar in the studied regions, and is discussed in the context of the concept of governance, as an example of tokenism. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Partycypacja społeczna; Program LEADER; Sektor publiczny

EN

Social participation; LEADER Programme; Public sector

• Czasopismo: Studia Regionalne i Lokalne
• Rocznik: 2013
• Numer: nr 1
• Strony: 71--89

Twórcy

autor

Marek Furmankiewicz

• Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

Bibliografia

• Adamski T., 2008, "Pomiędzy zaufaniem a kontrolą - rola wiedzy lokalnej w pilotażowym programie LEADER w Polsce", w: H. Podedworna, P. Ruszkowski (red.), Społeczne aspekty zrównoważonego rozwoju wsi w Polsce. Partycypacja lokalna i kapitał społeczny, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Arnstein S.R., 1969, "A ladder of citizen participation", Journal of the American Institute of Planners, nr 35(4), s. 216-224.
• Batley R., Larbi G., 2004, The Changing Role of Government. The Reform of Public Services in Developing Countries, Houndmills, Basingstoke: Palgrave Macmillan.
• Bocher M., 2008, "Regional governance and rural development in Germany: The implementation of LEADER+", Sociología Ruralis, nr 48(4), s. 372-388.
• Bristow G., Entwistle T., Hines F., Martin S., 2008, "New spaces for inclusion? Lessons from the 'three-thirds' partnerships in Wales", International Journal of Urban and Regional Research, nr 32(4), s. 903-921.
• Dąbrowski M., 2008, "Structural funds as a driver for institutional change in Poland", Europe-Asia Studies, nr 60(2), s. 227-248.
• Derkzen P., Bock B., 2009, "Partnership and role perception, three case studies on the meaning of being a representative in rural partnerships", Environment and Planning C: Government and Policy, nr 27(1), s. 75-89.
• Furmankiewicz M., 2012, "LEADER+ territorial governance in Poland: Successes and failures as a rational choice effect", Tijdschrift voor Economische en Sociale Geografie, nr 103(3), s. 261-275.
• Furmankiewicz M., Królikowska K., 2010, Partnerstwa terytorialne na obszarach wiejskich w Polsce w latach 1994-2006, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu.
• Furmankiewicz M., Thompson N., Zielińska M., 2010, "Area-based partnerships in rural Poland: The post-accession experience", Journal of Rural Studies, nr 26(1), s. 52-62.
• Futymski A., Kamiński R., 2008, Budowanie lokalnej strategii rozwoju w ramach osi 4 LEADER. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013, Warszawa: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
• Gore T., 2008, "Collaborative governance and territorial rescaling in the UK: A comparative study of two EU Structural Funds programmes", GeoJournal, nr 72(1-2), s. 59-73.
• Halamska M., 2005, "Doświadczenia dwóch edycji programu LEADER w Portugalii", Wieś i Rolnictwo, nr 4(129), s. 47-56.
• Halamska M., 2011, "Sceny rozwoju lokalnego w Polsce: Dekoracje i aktorzy", Wieś i Rolnictwo, nr 4(153), s. 103-120.
• Halamska M., Michalska S., Śpiewak R., 2010, "LEADER w Polsce. Drogi implementacji programu", Wieś i Rolnictwo, nr 4(149), s. 104-119.
• Izdebski H., 2010, "Nowe kierunki zarządzania publicznego a współczesne kierunki myśli polityczno-prawnej", w: A. Bosiacki, H. Izdebski, A. Nelicki, I. Zachariasz (red.), Nowe zarządzanie publiczne i public governance w Polsce i w Europie, Warszawa: Liber.
• Kamiński R., 2011, "Partnerstwa w programie LEADER: Czy można stwierdzić, że LEADER nie buduje kapitału społecznego na polskiej wsi?", Polityka Społeczna, Numer specjalny: Aktywizacja społeczna a rozwój społeczności: zasoby, kompetencje, partnerstwo, s. 21-37.
• Knieć W., 2009, "Władza w Lokalnych Grupach Działania: pomiędzy realnym a skolonizowanym partnerstwem", w: K. Wasielewski (red.), Doświadczenia z funkcjonowania programu LEADER w Polsce w latach 2004-2009, Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Gospodarki w Bydgoszczy.
• Krośniak P, 2011, "Pilotażowy program LEADER+ - analiza materiałów z badań", w: I. Bukraba-Rylska (red.), Między interwencją a interakcją. Lokalne grupy działania w społecznościach wiejskich, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Little J., 2001, "New rural governance?", Progress in Human Geography, nr 25( 1), s. 97- 102.
• Maurel M.C., 2012, "The role of local elected officials in the making of LEADER Local Action Groups in the Czech Republic", Wieś i Rolnictwo, nr 3(156), s. 47-65.
• Munro H., Roberts M., Skelcher C., 2008, "Partnership governance and democratic effectiveness: Community leaders and public managers as dual intermediaries", Public Policy and Administration, nr 23(1), s. 61-79.
• Nielicki A., 2010, "Polska administracja publiczna w perspektywie governance", w: A. Bosiacki, H. Izdebski, A. Nelicki, I. Zachariasz (red.), Nowe zarządzanie publiczne i public governance w Polsce i w Europie. Warszawa: Liber.
• Runciman D., Vieira M.B., 2011, Reprezentacja, przeł. K. Sosnowska, Warszawa: Wydawnictwo Sic!
• Swianiewicz P, Herbst J., Lackowska M., Mielczarek A., 2008, Szafarze darów europejskich. Kapitał społeczny a realizacja polityki regionalnej w polskich województwach, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Ściański P, Żak M., 2009, Oś IV PROW 2007-2013-Lokalne Grupy Działania i Lokalne Strategie Rozwoju, Warszawa: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
• Thuesen A.A., 2010, "Is LEADER elitist or inclusive? Composition of Danish LAG boards in the 2007-2013 Rural Development and Fisheries Programmes", Sociologia Ruralis, nr 50(1), s. 31-45.
• Wieruszewska M., 2011, "Zarządzanie programem LEADER z perspektywy kapitału społecznego. Założenia, działania, efekty - próba ewaluacji jakościowej", w: I. Bukraba-Rylska (red.), Między interwencją a interakcją. Lokalne grupy działania w społecznościach wiejskich, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Wilkin J., 2005, "Teoria wyboru publicznego - homo oeconomicus w sferze polityki", w: J. Wilkin (red.), Teoria wyboru publicznego. Wstęp do ekonomicznej analizy polityki i funkcjonowania sfery publicznej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Woods M., 1998, "Rethinking elites: networks, space, and local politics", Environment and Planning A, nr 30(12), s. 2101-2119.
• Wódz K., Wódz J., 2007, "Partnerstwo społeczne i kultura dialogu - droga do przezwyciężenia deficytu demokratycznego w UE", w: K. Wódz (red.), Negocjowana demokracja, czyli europejskie governance po polsku, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Zabdyr-Jamróz M., 2010, "Perspektywy sondażu deliberatywnego jako innowacji w polityce zdrowotnej", Zdrowie Publiczne i Zarządzanie, nr 2, s. 30-46
• Zajda K., 2011a, Nowe formy kapitału społecznego wsi. Studium przypadku lokalnych grup działania z województwa łódzkiego. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Zajda K., 2011b, "Relacje między członkami lokalnych grup działania a podstawowe podejścia w metodzie LEADER. Studium przypadku partnerstw z województwa łódzkiego", Wieś i Rolnictwo, nr 2(151), s. 131-145.
• Zajda K., 2012, "Przyczyny niestosowania podejścia LEADER w gminach wiejskich województwa łódzkiego", Wieś i Rolnictwo, nr 2(155), s. 69-81.