Trzy koncepcje wzajemności

• Autorzy: Janusz Łukaszyński

Warianty tytułu

Three Conceptions of Reciprocity

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Klasyczny antropologiczny i socjologiczny problem wzajemności jest głównym przedmiotem tego artykułu. Wzajemność jest podstawą społecznego i kulturalnego życia, funkcjonuje jako mechanizm motywujący ludzkie zachowania. Istnieje wiele koncepcji wzajemności. Przedstawiam trzy z nich. W pierwszej koncepcji B. Malinowski opisuje zasadę wzajemności, opierając się na psychicznym i społecznym przymusie dawania i otrzymywania prezentów i usług. W drugiej koncepcji C. Lévi-Strauss opisuje wzajemność razem z nieświadomą psychiczną strukturą i zasadą wzajemności. I w końcu A.W. Gouldner opisuje normę wzajemności. (abstrakt oryginalny)

EN

The classic anthropological and sociological problem of reciprocity is the main object of this article. Reciprocity is the basis of social and cultural life; it functions, as the mechanism motivating human behaviors. There are a lot of conceptions of reciprocity. The author shows three of them. In the first conception, Bronisław Malinowski describes the rule of reciprocity, basing on the psychical and social compulsion of giving and receiving the gifts and services. In the second conception, Claude Lévi-Strauss describes reciprocity together with unaware psychic structure and rule of reciprocity. And at last, Alvin W. Gouldner describes norm of reciprocity. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Darowizny; Dług; Nauki społeczne

EN

Donation; Debt; Social sciences

• Czasopismo: Nauki Społeczne / Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 2 (6) Social Science / Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
• Strony: 134--148

Twórcy

autor

Janusz Łukaszyński

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Bibliografia

• Benedict R., Wzory kultury, PWN, Warszawa 1966.
• Benedykt XVI, Deus caritas est, ,,Znak", Kraków 2006.
• Bourdieu P., Szkic teorii praktyki: poprzedzony trzema studiami na temat etnologii Kabylów, Wydawnictwo Marek Derewecki, Kęty 2007.
• Chrzanowski W., Etyka polityka, etyka dyplomacji, [w:] J. Barcz, Etyka dyplomacji, Wyd. Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 2004.
• Cycero Marcus Tullius, Pisma filozoficzne, Polska Akademia Nauk, PWN, Warszawa 1960.
• Davis K., Human Society, Macmillan Co, New York 1949.
• Droit R.-P., 101 zabaw filozoficznych. Doświadczanie codzienności, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2004.
• Flis M., Obdarowując innych, dbamy również o siebie, [w:] I. Redlińska, Rozmowa z Marią Flis, www.rp.pl, 22.12.2007.
• Folkierska A., Struktura mentalna - propozycja C. Lévi-Straussa dotycząca koncepcji człowieka, "Studia Filozoficzne" 1974, nr 12.
• Gouldner A.W., Norma wzajemności. Preliminaria, [w:] M. Kempny, J. Szmatka (red.), Współczesne teorie wymiany społecznej. Zbiór tekstów, PWN, Warszawa 1992.
• http://pogranicze.sejny.pl/krasnogruda_nr_15_krzysztof_rutkowski_powrot_dionizosa,1311-1,12409.html.
• Kant I., Uzasadnienie metafizyki moralności, De Agostini: we współpr. z Ediciones Altaya Polska, Warszawa 2002.
• Kempny M., Szmatka J., Współczesne teorie wymiany społecznej. Zbiór tekstów, PWN, Warszawa 1992.
• Klein L., Zaremba Ł., Kopciuszek - analiza metodą strukturalną Claude'a Lévi-Straussa, http://www.antropologia.isns.uw.edu.pl/?page_id=45.
• Krąpiec M.A., Filozoficzne implikacje strukturalizmu na terenie antropologii, "Znak", 1971, nr 203.
• Lévi-Strauss C., Antropologia strukturalna, [w:] K. Pomian, Słownik pojęć antropologii strukturalnej Lévi-Straussa, PIW, Warszawa 1970.
• Lévi-Strauss C., Wstęp, [w:] M. Mauss, Szkic o darze. Formy i podstawa wymiany w społeczeństwach archaicznych. Socjologia i antropologia, PWN, Warszawa 1973.
• Lévi-Strauss C., Zasada wzajemności, [w:] M. Kempny, J. Szmatka (red.), Współczesne teorie wymiany społecznej. Zbiór tekstów, PWN, Warszawa 1992.
• Malinowski B., Argonauci Zachodniego Pacyfiku, PWN, Warszawa 2005.
• Malinowski B., Prawo, zwyczaj, zbrodnia w społeczności dzikich, De Agostini: we współpr. z Ediciones Altaya Polska, Warszawa 2001.
• Malinowski B., Szkice z teorii kultury, Warszawa 1958.
• Malinowski B., Wybór pism, [w:] A.K. Paluch, Malinowski, "Wiedza Powszechna", Warszawa 1981.
• Malinowski B., Zwyczaj i zbrodnia w społeczności dzikich, [w:] Dzieła, t. 2, Warszawa 1980.
• Marcus Tullius Cycero, Pisma filozoficzne, Polska Akademia Nauk, PWN, Warszawa 1960.
• Mauss M., Szkic o darze. Formy i podstawa wymiany w społeczeństwach archaicznych, [w:] Socjologia i antropologia, PWN, Warszawa 1973.
• Merton R.K., Teoria socjologiczna a struktura społeczna, PWN, Warszawa 1982.
• Mill J.S., Utylitaryzm. O wolności, PWN, Warszawa 2005.
• Parsons T., System społeczny, Zakład Wydawniczy "Nomos", Kraków 2009.
• Pomian K., Słownik pojęć antropologii strukturalnej Lévi-Straussa, [w:] C. Lévi-Strauss, Antropologia strukturalna, PIW, Warszawa 1970.
• Ricoeur P., Egzystencja i hermeneutyka. Rozprawy o metodzie, "Pax", Warszawa 1985.
• Ross E.A., New-Age Sociology, D. Appleton-Century Co, New York, London 1940.
• Simmel G., Socjologia, PWN, Warszawa 1975.
• Smith A., Teoria uczuć moralnych, PWN, Warszawa 1989.
• Veblen Th., Teoria klasy próżniaczej, PWN, Warszawa 1971.
• Żuk-Łapińska L., Złota reguła. Jej znaczenie i rola w systemach etycznych i potocznych rozważaniach moralnych, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Rzeszów 1997.