Arabska wiosna - dwa lata później

• Autorzy: Stanisław Parzymies

Warianty tytułu

Arab Spring Two Years Later

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przed dwoma laty rewolta objęła połowę państw należących do Ligi Arabskiej, ale niezadowolenie z rządów wyraziły w mniej lub bardziej ostrej formie społeczeństwa arabskie na całym obszarze od Atlantyku do Zatoki. W czasie masowych demonstracji ulicznych głośno domagano się demokracji i sprawiedliwości społecznej oraz miejsc pracy dla młodych. W niektórych państwach-politycy, którzy od dziesiątek lat stali na czele autorytarnych reżimów, jak Ben Ali w Tunezji, Hosni Mubarak w Egipcie czy Abdullah Saleh w Jemenie, zostali zmuszeni do oddania władzy. W Libii interwencja sił międzynarodowych, wspomagająca miejscową opozycję, doprowadziła do zabicia dyktatora Muammara Kaddafiego. Mniej radykalne ruchy protestu w Maroku, Jordanii i niektórych krajach Zatoki zmusiły rządzących do wprowadzenia pewnych reform. W wielu krajach arabskich przeprowadzono wybory lub referenda, formalnie wolne, chociaż trudno stwierdzić, czy były one w pełni demokratyczne. (...) Organizatorami i uczestnikami protestów ulicznych, które obaliły dyktatorów, nie byli liderzy partii opozycyjnych, lecz młodzi radykalni, samozwańczy przywódcy, wywodzący się z różnych środowisk społecznych, studenci, robotnicy, urzędnicy, którzy nie widzieli dla siebie perspektyw przy istniejących systemach władzy autorytarnej. Ich dążeniem była, jak napisał jeden z autorów, "transformacja z poddanego w obywatela, to znaczy z ofiary w aktora-podmiot, który bierze w ręce swoją historię i swój los". Ich dramat polega na tym, że nie potrafili później znaleźć się w nowych władzach, że nie mieli spójnego programu politycznego ani modelu rządzenia, który byłby alternatywą dla dotychczasowej władzy. Jedni chcieli demokracji liberalnej, a inni przede wszystkim sprawiedliwości społecznej. Potwierdziło się to, z czym mieliśmy już wielokrotnie w historii do czynienia, że ci, którzy dokonują rewolucji, rzadko korzystają z jej owoców. Islamiści byli jedyną siłą przygotowaną do przejęcia władzy, mimo że nie wykazali się aktywnością w czasie rebelii. (fragment tekstu)

EN

After the Arab Spring has transformed the political scene in many Arab countries, developments in the region are now watched with concern by the outside world, particularly the European Union, the United States, and the Russian Federation. In several countries, democratic elections that followed the removal of autocratic regimes resulted in victories for moderate Islamic forces-but proponents of radical Islam, Salafism, inspired by Saudi Arabia, seek to influence the way these countries are governed and they call for Sharia to be imposed as the sole law. Islam s two main branches, the Sunni and the Shiites, are seen to have intensified their rivalry, with the bloodiest example provided by the civil war in Syria. The takeover of power in Arab countries by Islamist groups has a negative impact on the security of Israel. Seeking to base its relations with Arab countries upon new principles is the regional power, Turkey. Meanwhile, a regional power status is being lost by Egypt, destabilised by continuing popular protests. One thing is certain: there will be no coming back to the pre-Arab Spring situation. Experts believe that a real chance for démocratisation in Arab countries, as foreshadowed by the Arab Spring, could emerge with economic reforms, to be coupled with financial assistance for non-oil Arab countries. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Konflikty polityczne; Przemiany polityczne; Władza; Sytuacja społeczno-ekonomiczna; Arabska Wiosna

EN

Political conflicts; Political changes; Power; Social and economic conditions; Arab Spring

• Czasopismo: Sprawy Międzynarodowe
• Rocznik: 2013
• Numer: nr 1
• Strony: 63--92

Twórcy

autor

Stanisław Parzymies

Bibliografia

• M. Zaborowski, Dokąd zmierza Afryka Północna?, Sprawy Międzynarodowe, 2011, nr 3.
• B. Wojna, Unia Europejska wobec arabskiej wiosny: problemy i dylematy nowego partnerstwa, Sprawy Międzynarodowe, 2011, nr 3.
• M. Nodzykowski, P. Rakowski, Wydarzenia w Afryce Północnej a przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości Unii Europejskiej, Sprawy Międzynarodowe, 2011, nr 3.
• S. Ananicz, Arabska wiosna: wyzwania i szanse dla Partnerstwa Wschodniego, Sprawy Międzynarodowe, 2011, nr 3.
• P. Sasnal, Między stagnacją a stabilizacją. Stany Zjednoczone wobec społeczno-politycznych zmian w Afryce Północnej, Sprawy Międzynarodowe, 2011, nr 3.
• J. Kumoch, Francja wobec arabskiej wiosny, Sprawy Międzynarodowe, 2011, nr 3.
• R. Formuszewicz, Niemcy wobec przełomu politycznego w Afryce Północnej, Sprawy Międzynarodowe, 2011, nr 3.
• S. Parzymies, Aspekty wewnętrzne i międzynarodowe "arabskiej wiosny", "Stosunki Międzynarodowe" 2011, nr 3.
• B. Callies de Salies, Kraje Maghrebu. Historia, polityka, społeczeństwo, Warszawa 2012 r., s. 15.
• E. Kienle, Les " revolutions arabes ", "Critique internationale" 2012, nr 54, s. 109.
• A. Bautzmann (red.), Atlas géopolitique mondial, France 2013, s. 37.
• E. Lust, G. Soltan, J. Wechmann, After the Arab Spring: Islamism, Secularism and Democracy, "Current History" 2012, nr 749, s. 362-364.
• T. Bourgou, Les Etats-Unis, les pétromonarchies et les révoltes arabes, [w:] E. Denécé (red.), La face cachée des révolutions arabes, Paris 2012, s. 346 i 348.
• G. Malbrunot, Les salafistes tissent leur toile dans le monde arabe post-révolutions, "Le Figaro" z 8-9 września 2012 r., s. 8.
• D. Bauchard, Le monde arabe en révolution: une nouvelle donne géopolitique, [w:] F. Charillon, A. Dieckhoff (red.), Afrique du Nord-Moyen Orient 2012-2013. Printemps arabe: trajectoires variées, incertitudes persistantes. La Documentation française, s. 19-23 oraz s. 26-27.
• K. Strachota, Najdłuższa wiosna świata arabskiego, "Tygodnik Powszechny" z 20 stycznia 2013 r., s. 23.
• M. Mokhefi, Maghreb: révolutions inachevées?, "Politique étrangère" 2012, nr 1, s. 133-134.
• Difficult Transition Follow Arab Uprisings, "Strategic Survey 2012. The Annual Review of World Affairs", s. 215.
• A. Rodier, Al-Qaida, grand gagnant des révolutions arabes? [w:] E. Denécé (red.), La face cachée des révolutions arabes, Paris 2012, s. 495-504.
• W. Lacher, Libye: révolution, guerre civile et montée en puissance de centres de pouvoir locaux, [w:] F. Charillon, A. Dieckhoff (red.), Afrique du Nord-Moyen Orient 2012-2013. Printemps arabe: trajectoires variées, incertitudes persistantes. La Documentation française, s. 56.
• D. Bauchard, Les soulèvements arabes: premier bilan. Introduction, "Politique étrangère" 2012, nr l, s. 47.
• W. Collombier, Egypte: les Frères musulmans et la bataille pour le pouvoir, "Politique étrangère" 2012, nr 3, s. 420.
• R. Kéfi, Les islamistes verrouillent le champ politique, "Le magazine de l'Afrique", marzec-kwiecień 2013 r., s. 56-58.
• O. Morin, Tunisie: le vertige démocratique, "Etudes" kwiecień 2012 r., s. 453.
• M. Marzouki, La Tunisie ne plonge pas dans l'islamisme, "Le Figaro" z 10 września 2012 r., s. 7.
• I. Younés, Tensions israélo-égyptiennes dans la péninsule du Sinaï, [w:] A. Bautzmann (red.), Atlas géopolitique mondial, France 2013, s.44-45.
• S. Amin, Origines et réalités du "printemps" égygptien, [w:] E. Denécé (red.), La face cachée des révolutions arabes, Paris 2012, s. 213 i 215.
• J.-N. Ferrie, B. Dupret, Maroc: réformer sans boulverser, [w:] F. Charillon, A. Dieckhoff (red.), Afrique du Nord-Moyen Orient 2012-2013. Printemps arabe: trajectoires variées, incertitudes persistantes. La Documentation française, s. 148.
• M.T., Syrie. L'imbroglio syrien à la lumière de ses protagonistes, "Ramses 2013, gouverner aujourd'hui?", s. 140-143.
• Discours de François Hollande à la XXe Conférence des ambassadeurs de France, 27 août 2012, www.voltairenet.org/articlel75629.html.
• M. Nehmé, Syrie: le dessous des cartes, [w:] E. Denécé (red.), La face cachée des révolutions arabes, Paris 2012, s. 294.
• M.B., Irak. Entre occupation et révolution, "Ramses 2013, gouverner aujourd'hui?", s. 144-147.
• Strategic Survey 2012: The Annual Review of World Affairs", s. 217.
• Th. de Montbrial, Perspectives, " Ramses 2013, gouverner aujourd'hui?", s. 24.
• M.-R. Djalili, C. Therme, Iraniens et Saoudiens à l'épreuve des révoltes arabes, "Politique étrangère" 2012, nr 1, s. 112.
• A. Galal, Equality and Authoritarianism in the Arab World, "Current History" 2012, nr 749, s. 359.
• F. Charillon, A. Dieckhoff, Printemps arabe: un premier bilan, [w:] F. Charillon, A. Dieckhoff (red.), Afrique du Nord-Moyen Orient 2012-2013. Printemps arabe: trajectoires variées, incertitudes persistantes. La Documentation française, s. 12.
• K. Czornik, Bliski Wschód w polityce zagranicznej Stanów Zjednoczonych w latach 1945-2012, Katowice 2012, s. 434.
• A. Bensaada, Printemps arabe: le rôle des Etats-Unis, [w:] E. Denécé (red.), La face cachée des révolutions arabes, Paris 2012, s. 383-384.
• A. Taheri, The Future of the Arab Spring: Best-Case Scenario, Worst-Case Scenario, "American Foreign Policy Interests" 2012, nr 6, s. 308.
• M. Harnache, L'avancée chinoise au Moyen-Orient, [w:] A. Bautzmann (red.), Atlas géopolitique mondial, France 2013, s.59.
• A. Benn, Prayer for the Health of the Rais, "Haaretz" z 26 maja 2010 r.
• M.M., Israël. La nouvelle donne régionale, "Ramses 2013, gouverner aujourd'hui?", s. 161.
• I. Greilsammer, Israël face au "printemps arabe ", "Politique étrangère" 2012, nr 1, s. 126-134.
• D.S., La Turquie au Moyen Orient. Modèle ou acteur?, "Ramses 2013, gouverner aujourd'hui?", s. 136.
• G. Tol, The " Turkish Model in the Middle East, "Current History" 2012, nr 749, s. 350-355.
• S. Akturk, The Four Pillars of Ottoman Identity: Religous Toleration, Diversity and the Four Millets under the "Eternel State ", "Turkish Review" styczeń-luty 2013 r., s. 14-21.
• P. Conesa, Guerre sainte en terre d'islam, "Le Figaro" z 1-2 września 2012 r., s. 14.
• M. Kamrava, The Arab Spring and the Saudi-Led Counterrevolution, "Orbis. A Journal of World Affairs" 2012, nr 1.
• M.A. Piotrowski, Program nuklearny Iranu w ocenach USA, Izraela i MAEA, "Sprawy Międzynarodowe" 2012, nr 4.
• M.-R. Djalili, Th. Keliner, L'Iran dans son contexte régional, "Politique étrangère" 2012, nr 3, s. 530.
• Y. Guzansky, Israël et les pays du Golf: entre l'Iran et "printemps arabe", "Politique étrangère" 2012, nr 4, s. 879 i 889.
• E. Denécé, La grande illusion des "revolutions " arabes, [w:] E. Denécé (red.), La face cachée des révolutions arabes, Paris 2012, s. 28.
• M. Amin i inni, After the Spring. Economic Transition in the Arab World, New York 2012.