Wpływ systemu wyborczego na system partyjny w krajach pokomunistycznych

• Autorzy: Wojciech Rafałowski

Warianty tytułu

Effect of Electoral System on Party System in Post-Communist Countries

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Sposób oddziaływania systemu wyborczego na system partyjny jest ważnym tematem podejmowanym w ramach politologii i teorii wyboru społecznego. Dotychczasowe analizy w krajach pokomunistycznych polegały głównie na analizie pojedynczych przypadków elekcji. Artykuł prezentuje wyniki badania wszystkich wolnych wyborów parlamentarnych w tym regionie, co pozwala na pomiar całkowitego wpływu ordynacji wyborczych na układ partii politycznych. Zaobserwowano, że niektóre instytucje wyborcze mają następstwa odmienne od obserwowanych w starych demokracjach: okręgi jednomandatowych z regułą większościową mogą powodować znaczne rozdrobnienie parlamentu, a konsekwencje systemów mieszanych są niejednorodne i zależne od ich wewnętrznej mechaniki. Stwierdzono też, że kształt systemu partyjnego w większym stopniu zależy od specyfiki sceny politycznej danego kraju niż od systemu wyborczego. (abstrakt oryginalny)

EN

The way in which an electoral system influences the party system is a salient topic discussed in political science and social choice theory. Researches in post-communist countries have so far usually been analyses of the isolated cases of the elections. Here all free parliamentary elections in this region are examined. It allows measuring the total effect of the electoral system on the party system. It was found that the consequences of some electoral institutions are different than observed in old democracies: single-member districts with majority rule may cause considerable parliament fragmentation and the consequences of mixed systems are heterogeneous and depending on their inner mechanics. It was also found that the form of the party system depends to a greater degree on the properties of the political scene than on the electoral system. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Sytuacja polityczna; System partyjny; Kraje postkomunistyczne; Decyzje wyborcze; Ordynacja wyborcza

EN

Political situation; Party system; Post-communist countries; Voting decisions; Electoral law

• Czasopismo: Decyzje
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 14
• Strony: 33--53

Twórcy

autor

Wojciech Rafałowski

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Balinski, Michel L., Young H. Peyton. 1982. Fair representation. Meeting the Ideal of One Man. One Vote. New Heaven and London: Yale University Press.
• Bielasiak, Jack. 2002. The Institutionalization of Electoral and Party Systems in Post-communist States. "Comparative Politics" 34. No. 2 (styczeń): 189-210.
• Cox, Gary W. 1997. Making votes Mount. Strategic coordination in the world's electoral systems. Cambridge: Cambridge University Press.
• Cześnik, Mikołaj. 2007. Partycypacja wyborcza w Polsce. Perspektywa porównawcza. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Gërxhani, Klarita, Arthur Schram. 2009. Clientelism and polarized voting: empirical evidence. "Public Choice" 141: 305-317.
• Grabowska, Mirosława. 2004. Podział postkomunistyczny. Społeczne podstawy polityki w Polsce po 1989 roku. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Kamiński, Marek. 1997a. Jak komuniści mogli zachować władzę po Okrągłym Stole. "Studia Socjologiczne" 2: 5-33.
• Kamiński, Marek. 1997b. Koalicje wyborcze - lekcja 1993 roku. w: Jacek Wasilewski (red.) Zbiorowi aktorzy polskiej polityki. Warszawa: ISP PAN, s. 145-167.
• Kamiński, Marek. 2002. Czy partie polityczne korzystają na manipulacjach systemem wyborczym? Ordynacje wyborcze i herestyka w Polsce w latach 1989-1993. "Studia Socjologiczne" 2: 39-78.
• Kamiński, Marek M., Lissowski, Grzegorz, Świstak, Piotr. 2007. "Renesans komunizmu" czy efekt instytucji? Polskie wybory parlamentarne 1993, [w:] Ireneusz Krzemiński. Jacek Raciborski (red.). Oswajanie wielkiej zmiany: Instytut Socjologii UW o polskiej transformacji. Warszawa: IFiS PAN, s. 356-376.
• Kitschelt, Herbert, Zdenka, Mansfelodova, Radoslaw, Markowski, Gábor, Tóka. 1999. Post-communist party systems. Competition. Representation and interparty cooperation. Cambridge: Cambridge University Press.
• Kot, Michał. 2002. Czy partie polityczne uczą się? Ocena skuteczności partii politycznych w trakcie gry o ordynację wyborczą w 2001 roku. "Studia Socjologiczne" 3: 93-113.
• Lijphart, Arend. 1994. Electoral systems and party systems. A study of twenty-seven democracies. 1945-1990. Oxford, New York etc.: Oxford University Press.
• Lijphart, Arend. 1999. Patterns of Democracy: Government Forms and Performance in Thirty-Six Countries. New Haeven and London: Yale University Press.
• Nohlen, Dieter. 2004. Prawo wyborcze i system partyjny. O teorii systemów wyborczych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe "Scholar".
• Norris, Pippa. 2004. Electoral engineering. Voting rules and political behaviour. Oxford New York etc.: Oxford University Press.
• Rae, Douglas. 1971. The political consequences of electoral laws. New Haven and London: Yale University Press.
• Raciborski, Jacek. 2006. Teoria demokracji a reguły wyborów. "Nauka" 3.
• Sartori, Giovanni. 1976. Parties and party systems: a framework for analysis. vol. 1. Cambridge London New York Melbourne: Cambridge University Press.
• Sokół, Wojciech. 2008a. Partie polityczne na arenie wyborczej i gabinetowej. w: Sokół Wojciech. Żmigrodzki Marek (red.). Współczesne partie i systemy partyjne. Zagadnienia teorii i praktyki politycznej. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 158-189.
• Sokół, Wojciech. 2008b. Systemy partyjne. w: Sokół Wojciech. Żmigrodzki Marek (red.). Współczesne partie i systemy partyjne. Zagadnienia teorii i praktyki politycznej. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 108-127.
• Taagepera, Rein, Shugart, Matthew, Soberg. 1989. Seats and votes. The effects and determinants of electoral systems. New Haven and London: Yale University Press.
• Tavits, Margit. 2005. The Development of Stable Party Support: Electoral Dynamics in Post-Communist Europe. "American Journal of Political Science" 49, numer 2 (kwiecień): 283-298.