Kukła demokracji, karzeł religii : Tocqueville i problem teologiczno-polityczny

• Autorzy: Paweł Marczewski

Warianty tytułu

A Dwart of Democracy and Puppet of Religion : Tocqueville and the Theologico-Political Problem

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł rozpoczyna się od rozważenia myśli Jacoba Taubesa, wedle której relacja teologii i polityki widoczna jest w problemie hierarchii i rang społecznych. Taubes sugeruje, że podważenie idei transcendentalnego Boga pociąga za sobą nieuchronnie zrównanie tradycyjnych podziałów społecznych. Czerpiąc z myśli Alexisa de Tocqueville'a, autor pokazuje następnie, że związek teologii i polityki można rozumieć w sposób bardziej zniuansowany, co pozwala na podtrzymanie żywej, autentycznej wiary religijnej w czasach demokratycznej równości. Za pomocą pojęć i figur intelektualnych zaczerpniętych z pism Waltera Benjamina autor opisuje, w jaki sposób Tocqueville stara się ułożyć relacje między świeckim i świętym bez konieczności sięgania po klasyczne, liberalne rozwiązanie problemu teologiczno-politycznego polegające na wprowadzeniu państwa naturalnego światopoglądowo. (abstrakt oryginalny)

EN

The article starts with a discussion of the concept formulated by Jacob Taubes, according to whom the relationship between theology and religion can be ascertained by analyzing the problem of social hierarchy. Taubes suggests that the negation of transcendental God is followed by the levelling of traditional social inequalities. The author of the article, inspired by the writings of Alexis de Tocqueville, argues that the relationship between theology and politics can be understood in a more nuanced manner that allows for the sustenance of authentic, religious faith in times of democratic equality. He uses Walter Benjamin's concepts in order to describe the way in which Tocqueville tries to arrange relations between the holy and the profane without the necessity of adopting the classical liberal solution to the theologico-political problem by the means of introducing a religiously neutral state. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Teologia; Polityka; Demokracja

EN

Theology; Politics; Democracy

• Czasopismo: Horyzonty Polityki
• Rocznik: 2012
• Tom: 3
• Numer: nr 4 Nie-ludzki wymiar polityki
• Strony: 75--88

Twórcy

autor

Paweł Marczewski

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• J. Taubes, Teologia a teoria polityczna, przekł. R. Kuczyński, "Kronos" 2010, nr 2, s. 14-21
• A. de Tocqueville, O demokracji w Ameryce, 1.1, przekł. B. Janicka, M. Król, Znak, Kraków 1996, s. 9.
• P. Marczewski, Wędzidło Minotaura. Tocqueville i pochwała religii obywatelskiej, [w:] Dawne idee, nowe problemy, red. P. Śpiewak, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2010, s. 89-108.
• W. Benjamin, O pojęciu historii, przekł. K. Krzemieniowa, [w:] Anioł historii, wybór i oprać. H. Orłowski, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1996, s. 413.
• A. de Tocqueville, Dawny ustrój i rewolucja, przekł. H. Szumańska-Grossowa, Fundacja Aletheia, Warszawa 2005, s. 40.
• A. de Tocqueville, O demokracji w Ameryce, t. 2, przekł. B. Janicka, M. Król, Znak, Kraków 1996, s. 78.
• A de Tocqueville, Listy, wybór, wstęp i oprać. I. Grudzińska-Gross, przekł. Б. Janicka, Znak, Kraków 1998, s. 128.
• P. Manent, Czynnik teologiczno-polityczny, przekł. W. Dłuski, "Przegląd Polityczny" 2008, nr 88, s. 128-129.
• E. Jacobson, The Metaphysics of the Profane. The Political Theology of Walter Benjamin and Gershom Sholem, Columbia University Press, New York 2003, s. 20.