Kant a liberalism

• Autorzy: Wojciech Kaute

Warianty tytułu

Kant and Liberalism

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Głównym celem artykułu jest analiza społeczno-politycznego aspektu filozofii Immanuela Kanta. Analiza ta ujęta jest w kontekście nowożytnej, liberalnej krytyki archetypu sokratyczno-chrześcijańkiego. Autor ukazuje stanowisko Kanta jako próbę swoistego "pogodzenia" głównych idei liberalizmu - idea Kartezjańskiego Cogito, idea wolnego rynku, oraz naczelnych wątków filozofii Platona - obiektywny status Dobra i Sprawiedliwości. Konsekwencją tego zabiegu jest wypracowanie przez niemieckiego filozofa "drogi pośredniej", stanowiącej fundament koncepcji socjaldemokracji, klasycznej i współczesnej. (abstrakt oryginalny)

EN

The main task of the article is to analyze a socio-political aspect of Immanuel Kant's philosophy. The analysis is shown in the context of the modern, liberal critique of the Socratic-Christian paradigm. The author presents Kant' standing as a specific attempt to reconcile the main liberal ideas: Cartesian Cogito, the idea of the free market, and the most important elements of Plato's philosophy - the objective status of Good and Justice. The effect of this operation is an idea of the "middle way", which stands as a fundament of classical and contemporary social democratic thought. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Sytuacja społeczno-polityczna; Liberalizm; Poglądy filozoficzne

EN

Social and political conditions; Liberalism; Philosophical thought

• Czasopismo: Horyzonty Polityki
• Rocznik: 2012
• Tom: 3
• Numer: nr 4 Nie-ludzki wymiar polityki
• Strony: 283--303

Twórcy

autor

Wojciech Kaute

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

Bibliografia

• Ksenofont, Wspomnienia o Sokratesie, [w:] tegoż, Pisma sokratyczne, przekł. L. Joachimowicz, Warszawa 1967,1,1,16.
• P. Manent, Intelektualna historia liberalizmu, przekł. M. Miszalski, Arcana, Kraków 1994, s. 28.
• J. Locke, Dwa traktaty o rządzie, przekł. Z. Rau, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1992, s. 182.
• Z. Ogonowski, Locke, Książka i Wiedza, Warszawa 1972, s. 209.
• A. Chmielewski, Społeczeństwo otwarte czy wspólnota? Filozoficzne i moralne podstawy nowoczesnego liberalizmu oraz jego krytyka we współczesnej filozofii społecznej, "Arboretum", Wrocław 2001, s. 125,126.
• B. Baczko, Samotność i wspólnota, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1964, s. 723.
• I. Kant, Religia w obrębie samego rozumu, przekł. A. Bobko, Znak, Kraków 1993, s. 40.
• I. Kant, Krytyka czystego rozumu, przekł. R. Ingarden, Antyk, Kęty 2001, s. 303.
• I. Kant, Prolegomena do wszelkiej przyszłej metafizyki, która będzie mogła wystąpić jako nauka, przekł. B. Bornstein; na nowo opracowała J. Suchorzewska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1993, s. 98-99.
• I. Kant, Uzasadnienie metafizyki moralności, przekł. M. Wartenberg, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1953, s. 62.
• R. Brandt, Uwagi historyczne i krytyczne na temat tekstu Kanta "Do wiecznego pokoju", [w:] Projekt wieczystego pokoju. W 200-lecie wydania pracy Kanta, red. J. Garewicz, Б. Markiewicz, Polskie Towarzystwo Filozoficzne, Warszawa 1995, s. 86.
• I. Kant, O porzekadle: To może być słuszne w teorii, ale nic nie jest warte w praktyce. Do wiecznego pokoju. Projekt filozoficzny, przekł. M. Żelazny, Wydawnictwo COMER, Toruń 1995, s. 34.
• L. Kołakowski, Główne nurty marksizmu. Powstanie - rozwój - rozkład, Aneks, Londyn, 1988, s. 42.
• E. Bernstein, Zasady socyalizmu i zadania socyalnej demokracji, Polskie Towarzystwo Nakładowe, Lwów 1901, s. 292.
• H. Schmidt, Filozofia odchodzącego, "Polityka" 1982, nr 34, s. 14.
• T. Blair, G. Schröder, Trzecia droga. Manifest socjaldemokratyczny, "Gazeta Wyborcza" nr 159 z dnia 10-11.07.1999, s. 9.
• A. Giddens, Trzecia droga. Odnowa socjaldemokracji, Książka i Wiedza, Warszawa 1999, s. 7.
• M. Lillla, Bezsilny Bóg. Religia, polityka i nowoczesny Zachód, przekł. J. Mikos, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2009, s. 145.