Jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawną

• Autorzy: Andrzej Powierża
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Potrzeby teorii prawa, praktyki obrotu oraz dydaktyki wymagają bliższego określenia statusu prawnego jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, którym ustawa przyznaje zdolność prawną (tzw. "ułomnych osób prawnych"). Analiza, przeprowadzona w niniejszym artykule, pozwoliła stwierdzić, że posłużenie się przez ustawodawcę terminem osobowość prawna oznacza nadanie danej jednostce organizacyjnej osobowości prawnej, a tym samym przyznanie zdolności prawnej (dana jednostka organizacyjna może być podmiotem praw i obowiązków), jak i wyłączenie odpowiedzialności innych podmiotów za zobowiązania danej jednostki organizacyjnej. Jeżeli ustawodawca nie chce wyłączyć odpowiedzialności innych podmiotów (a np. tylko ograniczyć), to przyznaje jednostce organizacyjnej zdolność prawną. Autor krytycznie ocenia dopuszczenie możliwości przyznania tak kluczowej cechy jak zdolność prawna poprzez ogólne ukształtowanie jednostki organizacyjnej i opowiada się za modelem bardziej sformalizowanym (wymóg przyznania zdolności prawnej wprost). Zwraca też uwagę, że po nowelizacji kodeksu cywilnego przymiot osobowości prawnej stracił jakiekolwiek znaczenie - liczy się przede wszystkim przyznanie zdolności prawnej i ewentualne ograniczenie (wyłączenie) odpowiedzialności innych osób działających za pośrednictwem danej jednostki organizacyjnej. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

PL

Prawo; Prawodawstwo; Osobowość prawna

EN

Law; Legislation; Legal personality

• Czasopismo: Studia i Materiały / Wydział Zarządzania. Uniwersytet Warszawski
• Rocznik: 2005
• Numer: nr 1
• Strony: 35--39

Twórcy

autor

Andrzej Powierża

• Uniwersytet Warszawski, doktorant

Bibliografia

• b.a. 2000. Projekt nowelizacji kodeksu cywilnego, dotyczącego osób prawnych, przedsiębiorców i przedsiębiorstw z dnia 26 października 2000 roku, Przegląd Legislacyjny 4/2000, s. 157-162.
• b.a., 2000. Uzasadnienie projektu ustawy - Kodeks spółek handlowych, Druk Sejmowy nr 1687, s. 1-60.
• Gawlik B. 1985. Ochrona dóbr osobistych. Sens i nonsens koncepcji tzw. praw podmiotowych osobistych. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego, DCCLXXI, Prace z wynalazczości i ochrony własności intelektualnej, z. 41, s. 123-141.
• Klein A. 1983. Ewolucja instytucji osobowości prawnej. w: Łętowska, E. (red.) Tendencje rozwoju prawa cywilnego, s. 54-156. Warszawa - Wrocław - Kraków: Ossolineum
• Longchamps de Berier R. 1911. Studya nad istotą osoby prawnej, Lwów: b.w.
• Longchamps F. 1961. Z rodowodu prawa podmiotowego. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Wrocławskiego, Seria A, Nr 34, Prawo VIII, s. 107-125.
• Moskwa L. 2000. Stosunek zewnętrzny spółki komandytowej, Poznań: Wydawnictwo Printer.
• Radwański Z. 1999. Prawo cywilne - część ogólna, Warszawa: C.H. Beck.
• Sołtysiński S., Szajkowski A., Szwaja J. 1996. Kodeks handlowy. Komentarz, T. I, Warszawa: C.H. Beck.
• Stelmachowski A. 2001. Zarys teorii prawa cywilnego, Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze Lexis Nexis.