Jaki ład społeczno-gospodarczy jest potrzebny Polsce?

• Autorzy: Zdzisław Sadowski

Warianty tytułu

Towards a Plausible Socio-Economic System for Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

System kapitalistyczny w skali światowej uległ wynaturzeniu, gdy dominującą pozycję uzyskał kapitał finansowy, a główną formą działalności gospodarczej stało się obracanie kapitałem pieniężnym. Wady tego systemu ujawnił trwający wciąż kryzys gospodarczy. Warunki rozwoju zmienia też ciągły przyrost ludności świata, tworząc trudności zaopatrzenia w żywność i wodę oraz przyczyniając się do degradacji środowiska naturalnego wskutek rabunkowego zużywania zasobów naturalnych. Nadzieję na pokonanie tych zagrożeń przyszłości może dawać rozwój wiedzy. Konieczna jest jednak zmiana systemu społeczno-gospodarczego w kierunku uzupełnienia systemu rynkowego przez racjonalne sterowanie. Nie może to dokonać się samoczynnie, lecz wymaga działania uzgodnionego w skali międzynarodowej i odpowiednich działań w poszczególnych krajach. W Polsce szczególnie negatywną cechą obecnej formy ustrojowej jest polaryzacja społeczeństwa według stanu zamożności, która uniemożliwia należyte funkcjonowanie formalnie istniejącego ładu demokratycznego. Stąd pytanie o cechy potrzebnego ładu ustrojowego. Trzeba ograniczyć biedę i zmniejszyć polaryzację dochodową; a także dostosować praktykę rządzenia do nowych potrzeb obyczajowych. Za podstawowy postulat trzeba uznać umacnianie demokracji i zapobieganie próbom wprowadzania systemów autorytarnych. Podjęcie problemu wyboru systemu wartości wskazuje na potrzebę odrzucenia zarówno koncepcji solidaryzmu, jak neoliberalizmu na rzecz demokratycznego liberalizmu, realizowanego przez elastyczne społeczeństwo obywatelskie. (abstrakt oryginalny)

EN

The world capitalist system degenerated when it became dominated by the financial capital which made investment in financial markets the main form of economic activity. The faults of this system were made clear by the present persistent crisis. World development conditions are changing also under the impact of continuous population growth which causes deficiencies of food and water supply, leading also to ecological destruction due to predatory exploitation of natural resources. Hope to overcome these threats to future development may be offered by the development of knowledge. This, however, would require a change of the socio-economic system towards introducing more rational steering into the market economy. This presupposes coordinated international action supported by related policies of individual countries. With regard to Poland, a particularly negative feature of its present socio-economic system is wide polarization of the society in terms of income and wealth distribution, which does not allow the formally existing democratic system to function properly. Hence the need to look for change. What is needed is the reduction of poverty and limitation of income polarization, and also adjustment of the system of governance to the quickly changing set of social needs. A basic requirement is consolidation of democracy and prevention of any endeavors to re-introduce an authoritarian regime. Consideration of the problem of the value systems leads to rejection of the concepts of both solidarism and neoliberalism in favor of that of democratic liberalism implemented by a flexible civic society. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ład społeczno-gospodarczy; Ład społeczny; Liberalizm; Neoliberalizm; System wartości

EN

Social-economic order; Social order; Liberalism; Neoliberalism; Value system

• Czasopismo: Studia Ekonomiczne / Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Ekonomicznych
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 4 (75)
• Strony: 443--448

Twórcy

autor

Zdzisław Sadowski

• Polska Akademia Nauk